H«. 9533
"Vrijdag; SO Maart
A". 1891.
feze <§ourant wordt dagelijks, met uitzondering
van (§on- en feestdagen, uitgegeven.
Dii neaimer bestaat uit TWEE
Bladen.
1831—19 Maart—1891.
Leiden, 19 Maart.
PRIJS DEZER COURANT:
Voor Leiden per 8 maanden1.10.
Franco per poet1.40.
Afzonderlijke Nommere0.06.
PRIJS DER ADVERTENTIEN:
Von 16 regels ƒ1.05. Iedere regel meer 0.17 4
Grootere letters naar plaatsruimte. Voor het. lu
caaeoeron buiten de stad wordt 0.10 berekend.
De Nederlanasche regeering verbood den
Belgen, toen zij van scheiding begonnen te
spreken, de vaart op de "VVesterschelde of de
naburige binnenwateren. Tot dezen maatregel,
waarvan de Belgische visschers veel nadeel
ondervonden, was z\j overgegaan, omdat zij
in hen verspieders zag. Niet geheel ten
onrechte, want de Belgen poogden de bevol
king van Staats-Vlaanderen in den maalstroom
der revolutie mede te sloepen. Zy vergaten,
dat sedert Prins Maurits haar van den overlast
der Spanjaarden bevrijdde, dit deel van Zee
land met de Republiek vereenigd was. De
banden, welke haar aan het Vaderland en
het huis van Oratijo-Nassau strengelden, ble
ken hechter te ziin dan die, waarmee de
Zuidelijke Nederlanden slechts een luttel tal
jaren met Noord-Nederland waren verbonden.
Onderscheidene aanslagen hebben de Belgen
gesmeed, maar ze werden alle door de trouw
der bevolking verijdeld. Inzonderheid hadden
zij het op Oostburg (eene open stad in het
land van Kadzand) gemunt. Vandaar dat de
burgemeester Callenfels den raad te zamen
riep, om middelen van tegenweer te beramen,
't Scheen, of de meeste raadsleden flauw
hartig waren. Mr. Egbert Risseeuw sprak hun
moed in en spoorde tot eene krachtige ver
dediging aan. Hjj werd hierin flink gesteund
door het oudste iid, den bijna 80-jarigen
Pieter Jansen, die hierop het woord nam en
zeide: „Advocaat! g(j hebt gelijk, mijn besluit
is genomen. Wil de raad (de andere leden
hadden zich nog niet verklaard) aan 60 of
70 Vlamingen de stad overgeven, dan zal ik
ieder van hen, die op mijnen hof komt, eene
hooivork in 't ljjf steken. Ik kan slechts eenige
maanden vroeger ten grave dalen."
Deze kloeke taal van den eerwaardigen
grijsaard verwon de vrees: de overige raads
leden wilden het vaderland evenzeer getrouw
blijven.
"Weinig tyds later geraakte Oostburg in
een neteligen toestand. Drie duizend man,
onder wie zich 1200 Franschen bevondeD,
trokken op de stad aan, welke slechts door
300 Hollandsche krijgslieden, ondersteund
door de burgerij, verdedigd werd. Ze hebben
nabij de geslechte borstwering der stad de
Brabantsche vlag geplant en twijfelen door
hunne overmacht niet aan de overwinning.
Nu beveelt de overste, luitenant Lebei, een
stuk geschut m batterij te brengen, en
het schrootvuur doet de vijanden in verwar
ring op de vlucht slaan. Zij hebben Ponlé
coulant, don bevelhebber der Fransche krijgs
benden, en verscheldenen zyner officieren ver
loren en durven geene tweede kans wagen,
maar verlaten Staats-Ylaanderen, tot groote
vreugde van de inwoners dier streken, die
voor zoo wonderdadige redding den Ailer
hoogste dankten
Ondanks het nadrukkeiyk verbod onzer re-
goering, gingen de Belgische visschers voort
zich van t(jd tot tyd op verboden water te
vertooneD. Zoo ontdekten de onzen heden
vóór 60 jaren (den 19den Maart '31) verschei
dene hunner vischschuiten in den zoogenaam-
den Braakman, bij Biervliet. Zjj bevalen hun
bjj te draaien, en als zij hieraan geen gehoor
wilden geveD, werden zo door eene gewa
pende Hollandsche sloep naar het strand ge-
Bij hunne vervolging viel de ehbo in en
geraakte de sloep aan lager wal. Nu stond
zo uit het naburige Belgische fort eene
hagelbui van kogels ten mikpunt H- kou
Z(j tegenstand bieden? Zij was gestr nd, wes
halve onze z- elui wel verplicht waren het
vaartuig hals-over-kop te verlaten. Doch wel
haast herinnerden zij zich, dat zij de vlag in
de sloep hadden achtergelaten. De vre9s be
kroop hun, dat zij in de handen der vijanden
zou vallen. Van Speyk heeft ze gered ten
koste van zijn leven. Zal door hunne overhaaste
vlucht de roemrijke vlag eene prooi der vijan
den worden? Zal niemand zijn leven wagen,
althans eene krachtige poging aanwenden om
haar te behouden De moedige matroos Jacob
Hobein beraadt zich niet lang. Hij wil Neer-
lands vlag redden, al zou het ook zijn leven
kosten. Ijlings springt hg in den vloed, zwemt
naar de verlaten sloep en bereikt haar ge
lukkig.
Hoewel de Belgen hem van het strand met
geweervuur bestoken, blijft hij ongedeerd.
Fluks grijpt h(j de vlag, zwaait haar, ten
aanschouwen van zijne kameraden en van zijne
belagers, in zegepraal rond, werpt zich ander
maal, met het dierbare dundoek, in den vloed,
60 komt langs denzelfden weg bij de zijnen
terug, die blijde zijn dat hü er heelhuids is
afgekomen en de eer van de roemrijke vlag
der vaderen heeft gered.
In waarheid mocht de dichter zeggen
„Zoo lang 't gezag, op zee of kust,
Bij helden als Van Speyk berust,
Is geen gevaar te vreezen.
Zoo lang matrozen, als Hobein,
De zenuw van den Staat mag zijn,
Zal Holland veilig wezen."
Zijne kloeke daad werd terecht uitbundig
geprezen. De Koning erkende zijn moedbe-
toon door hem tot ridder der Militaire "Willems
orde te benoemen.
Sedert verliepen er tal van jaren, en Hobein
was en bleef de lieveling zijns volks, dat zijn
moedig feit nooit heeft vergeten. Toen hy
vóór eenige jaren in Vlissingen overleed, liet
Koning Willem III zich bij zjjne begrafenis
vertegenwoordigen. Een talrijke stoet, onder
welken zich vele aanzienlijken bevonden, be
geleidde zijn lyk grafwaarts, en het dankbare
nakroost richtte te zijner eere een monument op.
Op den dag van heden herdenken wij nog
zijn kloeke gedrag, vóór 60 jaren betoond,
en zijn er zeker van, dat zoo lang een dus
danige geest als Van Speyk en Hobein ken
merkten, Neerlands land- en zeemacht bezielt,
de fiere Hollandsche leeuw de onafhankelijk
heid van den dierbaren geboortegrond zal be
waken, als die ooit mocht worden bedreigd
Het lokaal van den schouwburg alhier
bood gisteravond een eigenaardig schouwspel
aan. Alle rangen, waaronder dus ook loges
en baignoires, waren bezet door bezoekers en
bezoeksters van de Volksbtjeenkomsten, die
nu, tot besluit van dit winterseizoen, werden
onthaald op eene voorstelling door het ge
zelschap van den salon des Variétés te Am
sterdam, onder directie van de heeren Kreuk
niet, Bigot, Poolman en Blaaser.
Ten einde deze voorstelling te kubnen
bijwonen, hadden de bezoekers vooraf hunne
kaarten tegen betaling van 25 cents mogen
inruilen voor toegangsbewijzen voor dezen
avond.
Alvorens het genoemde tooneelgezelschap
zich van zijne taak zou gaan kwijten, ver
scheen de heer G. Japikse, president der
Commissie voor de Volksbijeenkomsten, ten
tooneele. Hij veronderstelde dat zijne ver
schijning te dier plaatse velen bovreesd zou
maken dat dé voorstelling niet zou doorgaan
of dat een ander stuk dan het aangekondigde
zou moeten gegeven worden. Hy kon niette
min de geruststellende verzekering geven dat
alles zou geschieden zooals bepaald was.
Zijne verschoning had echter ten doel om
allen een hartelyk welkom toe te roepen en
hun dank te zeggen voor het talrijke bezoek,
dat Z(j in het verschenen seizoen aan de
by'eenkomsten in het Nut hadden gebracht,
waarby steeds zulk eene goede orde heerschte,
en welk bezoek zoo belangrijk afstak by dat
van den winter te voren. Spreker hoopte dat
dit als oen gunstig teeken mag aangemerkt
worden voor volgende jaren en wenschte den
aanwezigen thans eeri genoeglijken avond.
En het publiek had inderdaad ook veel
genoegen. De keuze van het op te voeren
stuk, Justus Van Maurik's oorepronkeiyk
blijspel „Janus Tulp", bleek eene gelukkige
te zyn, al kan bet werk geenszins meer op
nieuwheid bogen. Het is hier reeds zoo me
nigmaal vertoond, maar toch hebben velen
het nog met gezien. Bovendien is het een
stuk, waarmede men de kennismaking wel
weer eens wil hernieuwen.
Dank zij het spel der optredenden, van
wie velen herhaaldelijk werden toegejuicht
en teruggeroepen, in welke eer niet het
minst de heer Bigot deelde -- was het onder
deze omstandigheden een gezellige avond
en daverde door de zaal menigmaal de gulle,
hartelijke lach, welke er eveneens getuigenis
van aflegde hoe goed de commissie had ge
zien om den bezoekers der Volksbyeenkom-
sten zulk een avond te bereiden.
Zy heeft ook daarvoor aanspraak op aller
dank, evenals voor de goede zorgen, aan de
gewone samenkomsten besteed.
De overgangsexamens van de leerlingen
van het Genootschap „Mathesis Scientiarum
Genitrix" zullen in het gebouw der Hoogere
Burgerschool op de Pieterskerkgracht als volgt
gehouden worden
Wintereursus 1890 1891.
Maandag 23 Maart, des avonds te 7 uren:
le kl. A en B Geschiedenis van 7 7'/,u.
Ie A en B Cyferkunde 7'/,—8 u.
■la A en B Beschr. Meetk. 8 8'/, u.
4e A en B Natuur-enSc-heik. 8*/2 9 u.
Dinsdag 24 Maart:
2e A on B Stel- en Meetk. van 7 7 '/2 li.
2e A en B TaalkuDde 7'/, 8 u.
2e A en B Aardrijkskunde 8 -8'/,u.
5e en 6e kl. Bouwkunde 8'/2 - 9 u.
Woensdag 25 Maart:
3e kl. A en B Stel- en Meetk. van 7 7'/2u.
3e A en B Natuurkunde 7'/2-8 u.
4e A en B Werktuigkunde 8 -8'/,u.
5e en 6e kl. Bsschr. Meetk.
en Perspectief S'/2 9 u.
De mondelinge eindexamens zullen worden
afgenomen Maandag 6 en Dinsdag 7 April,
des avonds te 8 uren.
Door de Leidsche coöperatieve winkel-
vereeniging „Door Volharding verkregen"
zal Maandag 23 dezer de gewone half.jaar-
Ijjksche vergadering worden gehouden. Voor
nadere by'zonderbeden verwgzen wij naar
achterstaande advertentie.
Op de prijsvraag, uitgeschreven door het
bestuur van het Leidsche Genootschap
„Mathesis Scientiarum Genitrix": „Hetmaken
van een ontwerp van een hotel met restau
ratie voor eene provinciestad, z(jn ingekomen
zes antwoorden, onder de motto's1. Driehoek
en passer, in een cirkel (de bekende figuur);
2. Streven; 3. Ster; 4. Bonaventura; 5.
Raptitn; en 6. Herinnering aan M. S. G. (in
een Monogram).
b» uitslag van het gisteren te Utrecht
gehouden examen in de nuttige handwerken
is als volgt: Geëx. 8 cand. Geslaagd de dames
J. "W. "Wesselo, van Utrecht; M. J. G. C.
Van "Wyk, van Zeist; A. "W. Willms, van
Amsterdam, en G. J. "Wissenburgh, van Leiden.
De uitslag van de herstemming te Zeg
waard tusschen de heeren P. M. Lammens
en A. Van "Wyk, ter verkieziDg van een lid
van den gemeenteraad, is geweest dat van
103 geldige stemmen verkregen zpn door den
heer P. M. Lammens 58 en door den heor
A. Van "Wijk 45 stemmen, zoodat gekozen is
de heer P. M. Lammens
De heer J. Nierstrasz, predikant te Lei
derdorp, zal aanstaanden Zondag, 22 Maart,
des namiddags te twee uren, de vacaturebeurt
in de kerk der Ned.-Herv. gemeente van Hoog-
made waarnemen.
Door den Raad der gemeente Warmond
is in zyne vergadering van heden het kohier
van don hooffieiyken omslag voor het jaar
1891 vastgesteld op 1289.10.
Ned.-Ger. Kerk. BeroepenTe Koudekerk-
Hazerswoude, do heer J. Strfjks, te Rhoon.
Voor de vacature in den gemeenteraad
te Voorhout, ontstaan door het overlijden van
den heer J. Jansse, is tot candidaat gesteld
de heer C. Westerbeek.
Tweede Kamer. By het verder debat
over de Postwot is nog bepaald dat het
maximum-gewicht van brieven by koninkiyk
besluit zal worden geregeld. Ongefrankearde
brieven worden met dubbel port belast. By
niet-aanneming of verderzending wordt geen
byport geheven, tenzij het een brief geldt
met stadsport belast, die buiten het rayon
wordt vervoerd.
Verworpen is het amendement tot invoering
van een aanteekenrecht van 5 cents voor aan-
geteekende stukken, waarvoor geen schade
vergoeding wordt verlangd.
Aangenomen is een amend. Hintzen, om
verplichte aantoekoning te eischen van bank-
en muntpapier, niet van alle geldswaardig
papier aan toonder.
Ean eigenaardig verloop had het voorstel
van den heer Van Velzen c. s. om het recht
voor de verzending van postwissels in plaats
van op 5 cents voor olko f 12.50 of gedeelten
daarvaD, te brengen op 2'/a cent voor elke
f 10 of gedeelten van f 10. De Regeering
had er niet veel zin in uit een finantiöel
oogpunt, en de Commissie van Rapporteurs
trachtte de zaak zoowat te schikken door er
op te wijzen, dat het in de wet genoemde
recht een maximum is, en de Regeering dus
tot verlaging de meest mogeiyke bevoegdheid
heeft. Te meer klemde dit, nu de minister
eene ernstige overweging tot vermindering
van het recht voor kleine postwissels heeft
Naar aanleiding dezer opmerkingen beperkte
de heer Van Velzen zyn amendement tot
postwissels van 5 of daar beneden, welke
voor 2'/j cent zouden worden verzonden, ter-
wyi overigens geene verandering in het Regee-
ring3voorstel zou worden gebracht. In den
verderen loop der beraadslagingen werd het
voorstel vervolgens ingetrokon. Hiermede was
evenwel de heer Van Houten niet tevreden,
die lievor zekerheid had van verlaging in do
W6t, dan eene belofte om die verlaging te
overwegen van de zyde der Regeering. Deze
afgevaardigde herstelde daarom het amende
ment Van Velzen c. s in zyne laatste editie,
hetwelk daarop door de Kamer met 49 tegen
39 stemmen is aangenomen. De aanneming
van het amendement komt zeker aan den
kleinen man ten goede, die aan een goe i-
koopen posttoisaeZ meer heeft dan aan eau
postbeicifs van f 5, dat altijd in een brief most
worden ingesloten, en daardoor weer duurder
komt.
Met de briefkaarten is de zaak nu ook in
het reine. Er is beslist dat de Regeering de
voorwaarden moet stellen, waai aan de formu
lieren moeten voldoen. Het is thans uitge
maakt dat die formulieren niet uitsluitend
van Staatswege worden verstrekt, maar, onder
bedoelde voorwaarden, door particulieren kun
nen worden uitgegeven.
Hiermede is de Postwet afgehandeld, w ar-
van heden de eindstemming zal plaats hebben.
Het overleg tusschen de Regeering en
de commissie uit de Tweede Kamer voor de
legerwet is afgeloopen.
Zgn wy wél ingelicht, dan zoude Regeering
van geene toenadering, in hoofdzaken, hebben
blyk gegeven.
Het verslag wordt nu afgedrukt. (Dbl.)
Tot lid van de Pror. Staten van Noord-
Brabant is in het district 's-Herrogenbosch
gekozen mr. Alphons Van Rfjokovorsel, met
854 stemmen. De hoer Van de Mortel bekwam
379, de heer Borret 66 stemmen.
