N°, 9495
Woensdag 4 Februari.
A®. 1891.
feze (Courant wordt dagelijks, met uitzondering
van (Zon- en feestdagen, uitgegeven.
LEIDSCH
C\. 'A
DAGBLAD.
PRIJS DEZER COURANT:
Toor LêWen p«r 8 maanden.f 1.10.
Franco per poet•••7*77l»79T» lAt.
Aizenderiyke Nommera..0.05.
PRIJS DER ADVERTENTIÜN:
Van 1—0 regelt ƒ1.05. Iedere regel meer f». i*
OrwUra lottera Wl plaatsruimte. Toflr kst
isouHiru bmlton d. itad wordt f6.10 borekend.
ISe mooroi te Roden.
In een vorig nommer deelden wij reeds
eenige uitvoerige byzondorheden mede omtrent
deze afgrijselijke vergiftiging, welke de we
duwe Hellinga-öaaikema, die, toen zjj vroeger
te Warmond woonde, ook menigmaal bezoeken
te Leiden aflegde, op hare 20-jarige dochter
Grietje Johanna heeft gepleegd.
Uit de nu hier nog volgende getuigen
verklaringen kan men zien mot welk een over
legd plan dit onmensch is te werk gegaan
om baar doel te bereiken.
W. J. Koppius, arts te Roden, verklaarde
zich geheel te houden aan hetgeen hjj gezegd
heeft in het voorgelezon proces-verbaal van
lijkschouwing. Verder zeide deze getuige, dat
hjj den 9den October by de wed. Hellinga
gehaald was, omdat hare dochter Grietje, ook
wel Margot genoemd, ziek was. De zieke
braakte en had diarrhee. Den llden October
leed de zieke aan catarrhale maag- en inge
wandsaandoening, zooals de getuige verklaarde.
Twee dagen later, den 13den October, vroeg
bekl. den dokter om een slaapmiddel, daar
de zieke zoo onrustig was en niet slapen kon.
Getuige schreef kalmeerende droppels voor,
maar vond den toestand van de zieke r.iet
ernstig, zoodat hy zei, dat zij maar opstaan
moest om eens frissche lucht te scheppen.
Op de vraag van den president, welke reden
hjj later had om te vermoeden dat er vergif
tiging had plaats gehad, antwoordde getuige
Het plotselinge overlijden, de vreemde geruch
ten, die er liepen, de eigenaardige handelingen
van bekl. tegenover hem als geneesheer. Zoo
had bekl. steeds de uitwerpselen van hare
dochter voor den dokter verborgen, niettegen
staande hij uitdrukkelijk gevraagd had die te
bewarenhet verzoek van beklaagde aan hem,
geneesheer, om 's middags te komen en niet
*s morgens, enz.
Waarom, zoo vroeg de president, zou bekl.
u liever 's middags gehad hebben
Getuige zeide dat z() dit zeker zal gedaan
hebben om de handen ruimer te hebben en er
■meer tijd zou verloopen tusschen zjjn bezoek
•en het overlijden.
De president vroeg aan getuige, of hij acht,
dat Grietje aan vergiftiging is overleden, het
geen volmondig met „ja" door getuige wordt
beantwoordverder verklaarde hij, dat alle
organen goed in orde waren.
Op do vraag van den president, hoe groot
de dosis arsenicum wel zijn moet om den dood
te veroorzaken, daar in maag, bloed en inge
wanden dor overledene 1121.7 milligram was
gevonden, zeide getuige, dat hieromtrent ver
schillende opgaven bestaan, maar algemeen
wordt opgegeven van 100 tot 200 milligram
sommigen stellen de dosis zelfs op GO m.g.
De president vroeg, of het toedienen van
oerie groote gift arsenicum geene andere uit
werking hoeft dan by kleine giften, waarop
de getuige als deskundige antwoordde dat by
none groote gift som3 veel van het vergift
wordt uitgebraakt en ook dat het vergift,
toegediend wanneer de maag leeg is, veel
sneller werkt dan wanneer het in eene gevulde
maag komt.
Op de vraag van don verdediger der bekl.,
of do dokter den laatsten keer, toen hy de
yjoke bezocht, een grondig onderzoek naar hare
toestand bad ingesteld, antwoordde getuige,
dat z(]n onderzoek oppervlakkig geweest was;
dat hy geen grondig onderzoek had kunnen
instellen, daar het meisje erg zenuwachtig
was, en men hem de stoffen, die uitgeworpen
waren, niet gaf, en hij ook den toestand vol
strekt niet ernstig had ingezien.
Beklaagde, gevraagd of zij op het getuigenis
van dezen getuige iets had aan te merken,
zeide dat de dokter erg bar en hard goweest
was tegen bet meisje en gezegd had: „Alle
maal gekheid, je moet het bed uit en naar
buiten".
D. Bakker, arts te Assen, werd nu al3 des
kundige gehoord. Ook aan dezen getuige werd
gevraagd, hoeveel arsenicum wel noodig is
om een mensch te dooden. Getuige zeide dat
hieromtrent verschillende opgaven bestaan;
dat Bucher opgeeft van 120 tot 360 milligram,
m3ar dat men in 't algemeen rekent dat 100
a 120 milligram doodeiyk is en zelfs by som
migen de dosis, hiertoe noodig, beneden de
100 milligram bedraagt.
De president vroeg of de uitwerking anders
is als het vergift by eene groote dosis wordt
toegediend, dan wel wanneer dit by kleinere
giften op verschillende tyden wordt ingegeven.
Getuige zeide dat by eene groote gift de
kans bestaat, dat er weer voel van wordt uit
gebraakt, maar dat het vergift, in maag, inge
wanden en bloed gevonden (1121.7 milligram)
toch verre de hoeveelheid overtreft, welke den
dood ten gevolge pleegt te hebben.
De verdediger vroeg of getuige's gevoelen
is dat de dood van het meisje een gevolg ge
weest is van vergiftiging?
Zeker, antwoordde deze getuige.
Dr. Van Hasselt, leeraar aan de hoogere
burgerschool te Assen, werd nu als deskun
dig getuige gehoord. Hy verklaarde zich ge
heel te houden aan het proces-verb3al, opge
maakt van het scheikundig onderzoek van
de maag, het bloed, de ingewanden enz. der
overledene.
Op den maagwand, zoo zeide de president,
werdon, volgens uwe verklaring in het proces
verbaal, witte korreltjes arsenicum gevonden
zou zy dat vergift opgelost of onopgelost in
genomen hebben
De korreltjes waren onopgelost, maar dit
sluit niet uit de mogelykheid, dat zy ook arse
nicum in opgesloten toestand heeft gebruikt.
Het vergift, in maag, bloed, ingewanden etc.
gevonden, wyst er wel op, dat het zoo met
een lepeltje uit een papiertje is genomen en
in haar eten en drinken gedaan is.
Willem Ananias, brievengaarder te Roden,
verklaarde dat de familie Hellinga twee kamers
van liem heeft gehuurd. Ir. Augustus heeft
Margot zich verloofd. Eerst was de moeder
daarmede wel ingenomen, maar later werd het
anders en den 6den Oct. was er groote herrie.
Grietje hoorde hy zeggen, dat hare moeder
wilde, dat zy van het huweiyk afzag. Vrouw
Hellinga zeide dingon ten nadeele van Steren-
berg, waarop Grietje hem verdedigde.
Op den 9den Oct. bespeurde by, dat Grietje
ziek was en last had van braken, 's Maandags
daarop, te 5 uren, is hy weer ten huize van
vrouw Hellinga geweest en vond Grietje erger.
Hare moeder zeide dat het dezelfde kwaal
was, waaraan hare dochter Dientje was over
leden. Te 10 uren was bij er weer geweest,
de toestand scheen hem nog minder toe,
Gri6tje was benauwd en onrustig. Hy is toen
woggegaan, omdat beklaagde zeide eenige
rust te willen hebben. Te halféén is hy ge
roepen door Popke, die zeide, dat Margot
stervende was. Het schoen hem toen heel
min toe, Margot was vreeselyk benauwd ge
worden, jammerde en stampte tegen het voet
einde van het bed. Getuige heeft vrouw Hel
linga wel driemaal aangeraden om den dokter
te halen, maar deze wilde daarvan niets weten;
zy zeide: ik mot er niks van hebben. Ook
wilde zy niet, dat er moor buren werden
gehaald.
Toon Margot onder hevige benauwdheden
was gestorven, was hot eerste, wat beklaagde
zeide„Nu ben ik alleen erfgenaam en Popke
niet."
Beklaagde heeft vroeger opgegeven dat zy
arsenicum noodig had om de mieren te ver-
dryven, maar getuige heeft nooit mieren in
de woning gezien, noch vrouw Hellinga daar
over hooren klagen. Ook waren er niet by-
zonder veel ratten. Beklaagde js eenigen tyd
voor hot overlyden van Grietjein eene andere
kamer gaan wonen, die verder van die, waarin
Ananias verbiyf hield, was gelegen dan de
voor dien tyd als woonkamer gebruikte, waar-
schynlyk opdat Ananias en zyne vrouw niet
zooveel zouden hooren. Toen Grietje erger
werd, heeft getuige eene briefkaart aan Storen-
berg geschreven om hem aan te manen da-
delyk over te komen, maar beklaagde wilde
die briefkaart niet verzonden hebben, waarop
hy eene briefkaart heeft gezonden, waarin de
toestand niet zoo schril werd gekleurd. Be
klaagde wierp de uitbraakselen van Grietje
telkens op verschillende plaatsen neer.
Vrouw Hellinga was onnatuuriyk kalm en
bedaard by het lyden van haar kind.
Grietje zeide, toen beklaagde haar drinken
gaf: „wat smaakt dat water raar", waarop
beklaagde antwoordde: „dat komt van het
gebloemde glas." Een half uur vóór haren dood
was Grietje nog zoo sterk, dat zy nog rechtop
in bed ging zitten.
Toen Annecbien Sterenberg by het doods
bed kwam, zeide vrouw Hellinga: „Ho Anna,
't is myn kind," en stootte haar terug.
Bekl. zeido dat hare dochter niets van een
doktor heeft willen weten.
Ananias en diens vrouw kunnen zulks niot
tegenspreken, maar zy hebben het Grietje
niet hooren zeggen.
Vrouw Ananias verklaarde Grietje op den
5den Oct. 11. te hebben hooren zeggen, na de
ruzie met hare moeder„moeder wil het niet,
maar ik wil trouwen, al zoud6 het ook met
het gerecht gebeuren." Tydens de ziekte van
Grietje zag zy de moeder haar herhaaldeiyk
spuitwater toedienen.
Toen Annecbien Sterenberg in de woning
van bekl. was, zeide zy„ik denk er van wat
ik wil," waarop bekl. antwoordde: „kan zy
dan geen zelfmoord geploegd hebben?" Het
gerucht, dat er aan moord gedacht werd, kon
evenwel vrouw Hellinga toen ook wel reeds
bereikt hebben.
Jan Van der Spoel, vrachtryder te Roden,
verklaarde dat vrouw Hellinga hem in het
laatst van September verzocht heeft opgelost
rattenkruit mede te nemen voor 10 centen.
Hy is daarop naar een apotheker te Groningen
gegaan, maar deze verkocht niet voor minder
dan 20 centen.
Op den 27sten Sept. 1.1. kwam zy weer
by hem en wilde nu rattenkruit en opium-
kraandroppols hebben, waarmede zy de miereh
wilde vergiftigen. Hy mocht er evenwel noch
met Popke, haren zoon, noch met Grietje,
noch met Ananias over spreken.
De droppels wilde de apotheker niet af
geven als een te zwaar vergift, maar het
rattenkruit bracht hy mede en op verzoek
van bekl., daar zy alleen thuis was, by haar.
Zij zeide het in huis te willen hebben, vóór
dat Grietje, die in Delfzyi logeerde, terug
kwam. Zy wilde haar daarmede verrassen,
dat de mieren verdwenen waren.
De vrouw van Hendrik Van der Spoel,
werkvrouw te Roden, hoorde bekl. zeggen,
dat de ziekte van Grietje dezelfde was als
van een vroeger to Warmond over leden dochter;
bot was eene hartkwaal.
Petrus Busscher, kastelein te Roden, zeido
dat bekl. vry wat sterken drank by bem haalde.
In 't begin was haar de verloving wel naar
den ziü, maar lator antwoordde zy op esn
gezegde, dat hare dochter spoedig op de hoog
ste trap was: „nou, als zy maar oppast, dat
zy er niet afvalt Toen hy na het overlyden
van Grietje haar condoleerde, viel het hem
op, dat zy zoo weinig getroffen scheen. Hy
vroeg of de dokter ook by Grietje goweest
was, waarop zy o. m. zeide: „Grietje zoude
maar zoo trouwen met Sterenberg, maar nu
is het uit en ben ik er."
Verschillende andere, voor de beklaagde
(tegen wie levenslange gevangenisstraf werd
geêischt) hoogst bezwarende omstandigheden
kwamen by het verdere getuigenverhoor aan
het lieht,
Tydens de rechtszitting vielen van tyd tot
tyd vrouwen in onmacht en moesten ze uit
de zaal worden verwyderd,
De beklaagdo weende van tyd tot tyd ge
durende de behandeling der zaak, doch werd
door de by haar geplaatste ryksveldwachtors
met bohulp van water en eau-de-cologne in
behoorlyken tooBtand gehouden.
De uitspraak zal over 14 dagen plaats
hebben.
Gemengd Nieuw».
Herdenkt men tegenwoordig
vele en velerlei jubileums, thans mag er voor
zeker ook een vermeld worden van iemand, die
by onderscheidene familiën hier ter stede on
der de goede bekenden behoort, nl. van mej.
Maria Oortwyn, eerder weduwe Koet, thans
weduwe Van Klaveren, meer algemeen bekend
onder den naam van „baker Koet", de vrouw,
die door zoo menige moeder wie zy eens of
meermalen hare goede diensten en hulpe be
wees en die met de meeste zorg zich wydde
aan den grootsten schat, welke er zeker voor
eone moeder bestaat, nl. baar pasgeboren
lieveling nog hoog vereerd en geliefd wordt.
Deze „goede oude baker" hoopt op 8 Feb.
a. s. den dag te herdenken, dat zy gedurende
vyf en twintig jaren hare betrekking met de
meeste activiteit heeft waargenomen en ln
dat tydsverloop 199 nieuwe wereldburgers
in hunne eigenaardige uniform heeft „gepakt".
Thans op 72 jarigen leeftyd, zoude zy in bet
Hofje van Bethanië (Kaiserstraat alhier) hare
overige levensdagen zeker rustig kunnen door
brengen, maar gevoelige verliezen en andore
hoogst treurige omstandigheden in hare naaste
omgeving, brachten baar treurige dagen en
putten haar uit. Niettegenstaande dat alles
echter is en blyft zy nog de opgewekte en
arbeidzame vrouw en dat het haar nooit aan
moed en gooden wil ontbrak, bewees zy, toen
zy in November 1886, dus op 68 jarigen
leeftyd, per es. Amstelstroom" naar Enge-
lands hoofdstad vertrok, om aldaar by eene
Hollandsche familie hare gewaardeerde hulp
en zorg te verleenen, van wolke expeditie zy
den 8sten Februari 1887, dus nu vier jaren
geleden, onder de grootste bowyzen van waar-
deoring in baar Vaderland en in haar hofje
terugkeerde, waar het baar zeker by haar
jubileum op den 8sten dezer niet aan belang
stelling zal ontbroken.
Te Amsterdam z.yn in deweek
van Zondag 25 tot en mot Zaterdag 31 Januari
jl., 8 kinderen aangegeven als overleden aan
mazolen.
Zondag-nacht te 2urenzyn, by
den zwaren mist, aan den overweg by het
station to Breda, twoo goederentreinen tegen
elkander ingeloopon, waardoor eenigo wagens
vernield of zwaar beschadigd werdon. Geluk
kig bleef het porsoneel gespaardalleen kre
gen tweo conducteurs lichte verwondingen.
Men is druk bezig den weg en hel materieel
weder in orde te brengen.
Do gemeenteraad van Gronin
gen heeft don post van f 1000, welko op de
begrooting van het loopendo jaar voor sneeuw-
opruiming was uitgetrokken, met/" 6500 moe
ten verhoogen.
Zaterdag werdtoParyshetge-
rucht verspreid, dat president Carnot het dood
vonnis, dat tegen den moordenaar Eyraud is
uitgesproken, had veranderd in levenslangen
dwangarbeid. Dit geiucht bleek spoedig onge
grond. Integendeel is de commissie, wier taak
het is voor den president praeadvies uit te
brengen over elk verzoek om kwytschelding
der doodstraf, tot de slotsom gekomen, dat
het recht zyn loop moet hebben. Vermoedeiyk
zal dus ook president Carnot bet uitgesproken
doodvonnis wel bekrachtigen.
Even bulten Vaals, op Duitseh
grondgebiel, heeft men het lyk gevonden
eener wolgeklsodo jongedame. Waarschyniyk
geraakte «zy bf) den jongsten sneeuwstorm
verdwaald en bevroor. Tot heden heeft men
nog niets naders omtrent hare herkomst ver
nomen.