DAGBLAD.
fjo 94-89. Woensdag 28 JTanuari. A0. 1891.
<§eze (gourant wordt dagelijks, met uitzondering
van fon- en feestdagen, uitgegeven.
Dit nouuner bestaat oit TWEE
Bladen.
Leiden, 27 Jannari.
PRUS DER ADVERTENTIEN:
Yan 1—6 regels 1.06. Iedere regel neer •.17}.
Grootere letters naar plaatsruimte. Voor het it*
caseeeren buiten de etad wordt 0.10 berekend
PRIJS DEZER COURANT:
Yoor Leiden per 3 maanden1.10.
Franco por post1.40.
Afzonderlijke Nommers0.06.
OiBoieele Ken n 1 wgerlngen.
XITIO^ALE MILITIE.
KENNISGETING.
Burgemeester en Wethouders ran Leiden;
Gelet op art. 26 der Wet van den 19den Augustus
1861, betrekkelijk de Nationale Militie (Stebl. No. 72);
Brengen ter algemeene kennis:
dat bot register van inschrijving en de alphabetische
naamlijst der in 1890 voor de Nationale Militie inge
schrevenen van den 26aten Januari tot en met 4
Februari a. s. ter Gemeente-Secretarie voor elk ter
lezing worden nedorgelegd;
dat bezwaar togen register en ljjst, binnen den
tijd der nederiegging, kan worden ingebracht aan
den Commissaris des Koninga in deze provincie, schrif
telijk op ongezegeld papier bij den Bnrgomeoeter in
te leveren.
Burgemeester en Wethouders voornoemd,
Leiden, DE KANTEB, Burgemeester.
24 Jan. 1891. E. EIST, Secretaris.
Heden is aan de universiteit alhier de heer
J. A. T. Do(jnstee, geb. te 's-Gravenhage,
bevorderd tot doctor ia de rechtswetenschap,
met academisch proefschrift, get.„Schending
van het brieven- en telegramgeheim door post
en telegrambeambten."
Door de Kamer van Koophandel alhier
is aan de directie der Holland3che IJzeren-
Spoorweg-Maatschappij het verzoek gericht,
om hü de aanstaande zomerdienBtregeliDg te
bepalen, dat de laatste trein van Leiden naar
Amsterdam weder minstens een half uur later
zal vertrekken dan thans het geval is. Tegen
woordig vertrekt die trein te 10 uren6min.;
vroeger eerst te 10 uren 38 min.
Het is dezen winter vyf jaren geleden
dat in de bovenzaal van de nu afgebrande Stads-
zaal twee jeugdige Nederlandsche kunstena
ressen een concert gaven, die reeds met roem
van zich deden spreken.
Het waren de toen pas twintigjarige
Lonise en de nog veel jongere Johanna Hetj-
mann, wier optreden een onuitwischbaren
indruk achterliet.
Wfl wezen er toen al op hoe voor beide
jeugdige talenten geene moeilijkheden schenen
te bestaan en hoe h. v. Louise, ternauwernood
den kinderschoenen ontwassen, reeds eene colo
ratuur-zangeres van naam was geworden.
Al de voortreffelijke eigenschappen, waar
door 7,9 toen zoo uitmuntte, waren wij gister
avond in de gelegenheid andermaal, maar nu
in nog meerdere mate, te bewonderen. Immers,
zij heeft in de kunstenaarswereld sedertdien
tijd een nog veel hooger standpunt ingenomen.
Een harer bewonderaars gaf zelfs, na haar
elders in ons lar.d gehoord te hebben, vol
gender wjjze aan zijn gevoel uitdrukking:
Mej. Louise Hegmacn bezit eene kristal
heldere, zeer omvangrijke stem, welke niet
slechts bet oor streelt, maar door de liefe
lijkheid van haar klank tot in het hart dringt
en die eigenaardige aandoening in ons opwekt,
welke wjj gevoelen als het ideaal schoone
ondsr eenigen vorm tot ons nadert. Die heer
lijke gave Gods heeft zp door studie en oefe
ning, onder de best mogelijke leiding, zoo
ontwikkeld, dat zg eene plaats bekleedt onder
de beste der thaos levende coloratuur-zange
ressen. Haar trillers, haar scala's door ver
scheiden octaven, en vooral haar staccato's
zijn volmaakt schoon, en zij overwint de
grootste moeilijkheden niet slechts zonder
merkbare, maai' blijkbaar zonder eenige de
minste inspanning. Dat rolt en vloeit zoo
glad, zoo heider, zoo dartel, alsof het inge
vingen en opwellingen van hetoogenblik waren.
In het air uit de „Barbier" van Rossini on de
Variaties van Proch hadden wij gelegenheid
de virtuositeit van mej. Hejjmann te bewon
deren; dat zjj echter niet enkel virtuose
is, dat zjj diep en innig gevoelt, dat zjj met
de intuitie der ware kunstenares in den geest
van iedere eompositie doordringt, dat bleek
vooral uit de eenige wijze, waarop zi) de ten
slotte door haar gezongen liederen vertolkte,
verrukkelijk schoon vooral het eoo bekoorlijk
lied vin Taubert, „Vogel im Walde," dat voor
hare stem en voor hare zoo geheel van alles
wat gemaakt is vrije wjjze van voordrageu,
als geknipt is en dat door haar, evenals de
genoemde Variaties, de vorige maal dat zi)
hier ter stede optrad, ook werd gezongen.
Het publiek was terecht opgetogen en dank
baar. Het verlangde naar meer, aan welk
verlangen welwillend werd voldaan.
In het begin van den avond werd haar een
fraaie bouquet vereerd.
In niet mindere mate dan hare zuster ver
raste en verbaasde mej. Johanna Hetjmann
de hoorders door haar zoo eigenaardig schoon
pianospel. Men weet niet wat het meest te
bewonderen, hare verbazende techniek of hare
geheel individueele opvatting, die haar de
voorgedragen composition als 't ware opnieuw
doet scheppen, zoodat wi) ons bekende stuk
ken zóó nog nooit gehoord en nog nooit be
grepen hebben, de verbazende kracht, waar
over z(j beschikt of het nooit falend geheugen,
dat haar ook bij de meest ingewikkelde toon
werken geen oogenblik in den steek laat.
Evenals haar broeder Carl heeft zjj iels eigen
aardigs in haar aanslag, in haretoonvorming
en in de geheele wijze waarop zjj haar instru
ment behandelt of liever met haar instru
ment omgaat want het is voor haar een
levend wezen, dat zjj nu eens doet huiveren
onder de uitbarstingen van geweldigen harts
tocht, om het dan weer te streelen en te lief-
koozen. Reeds bij het „G-dur-concert" van Beet
hoven bleek het wat zij kan en over welke
magistrale middelen zjj beschikt. En welk
een inzicht, zelfbeheersching en ontwikke
ling in dat tengere meisje was gehuisvest,
bleek vervolgens bij de voordracht der zoo
schoone, oorspronkelijk voor orgel geschreven
Fuga van Bach in A-moll, welke zjj met eene
duidelijkheid speelde, die de beste organist
met al de middelen, waarover bij beschikt,
haar niet zou verbeteren. En zoo giqg bet
voort, sempre crescendo, telkens opnieuw en
op eeDe andere wijze schoon en treffend, hetzjj
zjj ons liet dweepen en peinzen met Chopin's
„Polonaise," hetzij wü het spinnewiel hoorden
snorren en in vaart toenemen en verminderen
b(j het lied der spinster uit „der fliegende
Hollander" van Wagner Liszt. De elementaire
kracht, in die jonge kunstenaarsziel gelegen,
wil nu en dan wel eens „übersprudeln", maar
zij zal bij zoo buitengewone muzikale begaafd
heid die kracht gemakkelijk weten te leiden
en te breidelen, zonder dat daardoor aan het
geniale en „oaturwüchsige" van hare voor
dracht eenig nadeel wordt toegebracht
Was het vóór vijf jaren de hesr H. W.
Hofmeester, die als violist de zware taak had
op zich genomen door gelijktijdig met twee
zulke grootheden op to treden, thans was het
de heer Henri Bosnians, die het programma
als violoncellist met eenige schoone voor
drachten aanvulde. Deze Amsterdamsche land
genoot, hier ter stede reeds menigmaal mot
den grootsten bijval opgetioden, handhaafde
ook nu op voortreffelijke wijze zijn naam.
Zoowel in het door hem uitgevoerde eerste
deel van Davidoff's „Concert A moll" als in
Chopin's „Nocturne" en Poppers „Reigen" uit
de suite „lm Walde" toonde bij zich door zijn
heerlijken streek en diepgevoelde voordracht
een meester, zoodat het niet te verwonderen
was dat aan de bijvalsbetuigingen eerst een
einde kwam, toen hij een extra nummer gaf.
De heer Johan Wijsman vervulde op ver
diensteljjke wjjze bijna den geheelen avond
de piano-begeleiding.
Het was een merkwaardig, nationaal con
cert, dat in alle mogelijke opzicbteu verdieDd
had door een nog talrijker publiek bezocht te
worden dan nu in den Schouwburg 't geval was.
Zjj, die het bijwoonden, zullen het niet licht
vergeten.
Naar wjj vernemen, zal door het stu
denten-muziekgezelschap „Sempre Crescendo"
alhier in de volgende maand het Armencon-
cert. en daarna het tweede Invitatie concert
gegeven worden.
Eindelijk schjjnt dan toch de datum defini
tief vastgesteld. De nieuwbenoemde hoogleeraar
dr. W. Nolen zal op Woensdag 4 Februari
a. s., des namiddags te twee uren, het hoog-
leoraarsambt bjj de faculteit der geneeskunde
aan de Rjjks-universiteit alhier aanvaarden
met het houden eener redevoering in bet
groot-auditorium van het universiteitsgebouw.
De afdeeliug Oegstgeest en omstreken
der Algemeene Vereenlging voor Bloembollen
cultuur hield eene vergadering, waarin vier
nieuwe leden en één lid-leerling werden aan
genomen.
De heer C. Ludwig van 's-Hage hield eene
bjjdrage over de ImaDtophyllum en de Knol
begonia's. Spreker behandelde de kweekwjjze
dezer plantenfamiliën zeer breedvoerig en be
sprak hare vermenigvuldiging zoowel door
scheuriDg en zaaiing als door stekken. Nadat
deze lezing geëindigd was, gaf spreker gele
genheid tot het doen van eenige vragen,
waarvan door vele leden werd gebruik ge
maakt. De voorzitter bracht als tolk der ver
gadering dank aan den heer Ludwig voor
zijne leerzame bjjdrage en sprak den wensch
uit hem nog meermalen in haar midden te
zien optreden.
De penningmeester deed rekening en ver
antwoording over het afgeloopen jaar en sloot
met een nadeelig saldo van f 0.30. Den heeren
C. Ludwig en A. P. Van Egmond werd
verzocht de rekening na te zien, die door
hen in orde werd bevonden, waarna de voor
zitter den penningmeester dank zeide voor
zjjn gehouden beheer. Een voorstel van den
heer A. D. Den Older om de verloting in de
pauze te doen plaats hebben, werd onder
voorbehoud aangenomen. Een voorstel van
het bestuur om de leden in het vervolg door
middel van het „Weekblad voor Bloembollen
cultuur" ter vergadering op te roepen, werd
met 14 tegen 3 stemmen verworpen.
Het bestuur deed een beroep op de leden
tot het houden van ééne (of meer) buitenge
wone wintervergaderingen, uitsluitend bestemd
tot het houden van lezingen, op het gebied
van Bloembollencultuur betrekking hebbende.
De hoer Van de Pavord Smits, het woord
verkregen hebbende, besprak zoer breedvoerig
het. ingezonden stuk in de „Nieuwe Rotter-
dam8Cho Courant" van 11 Januari van den
hoer Mr. H. Ph. Da Kanter, te Haarlem, in
zake „de Jachtwet." De heer v. d. P. S.
vroeg in hoeverre de Afdeelmg het initiatief
van den heer De K. tot herziening der Jacht
wet kan ondersteunen, en gaf oen juist
denkbeeld van de groote schade, door hazen
en konijnen en ander wild gedierte toege
bracht aan de te veld staande bloembollen
der kweekers niet alleen, maar ook aan alle
teelders, onverschillig van welken aard, en
stelde daarom voor, dat de Afdeeling deze
zaak met hand en tand zou aanvatten, en om
er zoo spoedig mogelijk gevolg aan te geven.
De voorzitter dankte den spreker voor zjjne
bemoeiingen en stelde voor deze zaak dadelijk
af te handelen, waarop de vergadering tot
het volgende besluit kwam
,A1 diegenen, die last of hinder hebben van
hazeD, konijnen of ander wild of schade toe
brengend gedierte en belangstellen in de her
ziening der Jachtwet, worden beleefd uitgo-
noodigd dit door hunne handteekeningen te
doen blijken, waartoe voor ieder, onverschil
lig of hjj lid is der Algemeene Vereeniging
voor Bloembollencultuur of niet, de gelegen
heid zal worden opengesteld op Zaterdag 31
Januari aanstaande in het lokaal der Leidsche
Plantenbeur* „Hotel de la Poste", Aalmarkt
17, te LeideD."
Door den heer A. P Van Egmond waren
ter bezicMigmg ingezonden twee potten
bloeiende Convaliaria majalis; waarvan ééne
Hollandsche en ééne Duitsche, op Hollandschen
bodem geteeld; over het algemeen vond men
de Hollandsche veel mooier, wjjl deze met
de bloemtrossen flink boven de bladeren uit
kwam en daardoor voel vlugger aanzien had
dan de Duitsche, wier bloemtrossen zich wat
veel tusschen de bladeren verscholen. Br «en
juist oordeel over uit te spreken, was echter
ditmaal niet mogeljjk, wijl de Hollandeebe
een pol was en de Duitsehe slechts uit kie
men bestond; op verzoek van den voorzitter
verklaarde de heer Van Egmond zich echter
gaarne bereid in de vergadering van Maart
aanstaande deze inzending te herhalen, maar
dan uitsluitend met Hollandsche en Duitsche
kiemen.
Na afloop der gewone verloting sloot de
voorzitter na gedane rondvraag te halfelf djze
aan werkzaamheden niet misdeelde verga
dering.
Bjj de heden plaats gehad hebbende
openbare aanbesteding van magazijngoederen,
ten behoeve der gemeentogasfabriek te 's-Gra-
venhage, was 0. a. minste inschrijfster voor-
perceel 4, verfwareD, de firma H. C. Visser
Zoon te LeideD, voor f 989.75.
In de heden door de Tweede Kamer
gehouden zitting heeft, bjj het voortgezet
algemeen Begrootings-debat, de heer Domela
Nieuwenhuis betoogd dat het algemeen volks
belang miskend wordt door de anti-liberalen
en de liberalen en dat van de Regeering niets
te wachten is, die slechts eene kleine uitbrei
ding van het kiesrecht voorstaat. Hjj drong
□ader aan op leniging van den nood der armen.
De heer Kerdjjk deed dit eveneens, terwjji
hjj voorstond een onderzoek naar de behoef
tige gemeentebesturen en aanschrijving tot
wintorarbeid. Hjj bestreed de Regeering, die
het kiesrecht niet wil losmaken van bezit en
eigendom.
De heer Heldt viel deswege ook de Re
geering aan.
De heer Mees betoogde dat het anti revo
lutionair program practisch gebleken is, niet
toepasbaar te zijn als regeeringsprogram.
Het stoomschip „Schiedam," van de
Plata Rivier, vertrok 26 Jan. van Las-Palmas;
de „Spaarndam," van Rotterdam naar Nieuw -
York, is 26 Jan. Wight gepasseerdde „Sne
rabaia," van Batavia naar Rotterdam, is 24
Jan. te Aden aangekomen.
Bjj koninklijk besluit is de heer P. J.
Eldering, arts, benoemd en aangesteld tot
officier van gezondheid der 2de klasse bg het
personeel van den geneeskundigen dienst van
hot leger in Nederlandsch-Indtè.
Gemen gd Nieuw».
Gisteravond vierde de tabak-
verwerkersvereeniging „Hulp door Triend-
schap" in het lokaal „Vondelhovon" haar
zeventiende jaarfeest.
De president riep den heeron donateurs en
den leden met hunne vrouwen en meisjes een
hartelijk welkom toe, waarna door den secre
taris het jaarverslag werd voorgelezen, waaruit
bleek dat de Yereeuigiug in zeer bloeienden
staat verkeert. Daarna werd door eenige leden,
bijgestaan door een paar jongedames, opge
voerd: „'t Lied van Moeder", een lief en aan
doenlijk tooneelspel met zang in drie bedrijven,
en een voorspel, hetwelk goed werd afgespeeld,
en 't moet waarlijk van die leden, wier werk
kring in het geheel niet met de tooueelspeel-
kunst in verband staat, eene kunst geneemd
worden, om bij de vrooljjke feestvierenden
tranen te voorschijn te brengen.
Vervolgens werd opgevoerd: „De vrouw op
schildwacht", eene vroolijke vaudeville, welke
ook met tranen gepaard ging, maar ditmaal
door de lachzenuwen veroorzaakt.
Alles liep flink van stapel, zoo ook het ha'
dat zich kenmerkte d
pelijke en opgewekte f
