Leidsch Dagblad | 1891 | 17 januari 1891 | pagina 1

N°. 9480.

Zaterdag XT' Jannari.

A0. 1891.

<§eze <§ourant wordt dagelijks, met uitzondering
van <§pn- en feestdagen, uitgegeven.

307 Dit nommer bestaat uit TWEE
Bladen.

net I. ég

SCb

PRIJS DEZER COURANT:

Toot Leiden per 3 maanden1.10.

Franco per postw 1.40.

Afeonderiflte Nommora.n 0.05.

DAGBLAD

PRIJS DER ADVERTENTIEN:

Yan 1—6 regels ƒ1.05. Iedere regel meer 0.17^,
Grootere lettere naar plaateruimte. Yoor het ia-
oaeBoexen buiten de stad wordt 0.10 berekend.

zn., W Leiden, 16 Jannari.

Da lieor J. H. M. Van Dortmond werd heden
loor de geneeskundige staatscommissie alhier

rtoegelaten voor het eerste gedeelte van het
arts examen.

De heer dr. W. Nolen, benoemd tot opvolger
xp/an professor Huet als hoogleeraar aan de

universiteit alhier, zal 5 Februari a. s. zijn
imbt als zoodanig met het houden eener rede
in het groot auditorium van het universi
teit^ gebouw aanvaarden.

In de kleine zaal van het departements-
8 gebouw aan het Steenschuur alhier trad gis-
iwttoravond de heer P. M. Keller van Hoora,
f Kpredikant te Dordrecht, op voor leden van

enlet département Leiden der Maatschappij „tot
ildeNut van 't Algemeen."

'en a Talrijk was hot auditorium niet, ongetwy-
lad.feld een gevolg van de concurrentie, welke
ook nu weder der Nutslezing werd aangedaan.
._,lOnder" de aanwezigen bevonden zich veel dames
J_ en ook eenige jeugdigen van jaren, zonder
.geleide, die ternauwernood den kinderleeftijd
overschreden hadden en van wie sommigen
blijkbaar nog niet op eene lezing thuis behoor-
den, daar zjj het nu en dan door hun ge-
s praat en te langdurig gelach den nabyzittenden
vrjj lastig maakten. Door den regel zjjn dan ook
de Nutslezingen niet voor kinderen bestemd
en worden dezen niet als toehoorders gewacht.

De Nutslezing van gisteravond had anders
lOjieker wel iets van die voorgangsters uit vroe-

gere dagen, waarvan men in den tegenwoor-
""digen tijd soms nog mot veel ophef hoort
^vertellen als van hetgeen tot den goeden
ouden tyd behoorde, en, evenals die tijd, nooit
u, meer terugkomt. In eene goed verwarmde,
niet te groote, eenvoudige zaal, tot welke
iu* (dank zjj der sneeuw) het geraas van buiten
e- niet doordrong, zat men gisteravond gezellig
bijeen. Zonder dat iemand zich behoefde te
vermoeien, zonder dat naen zich een oogen-
e blik verveelde, luisterde men vol aandacht
naar de lezing van den heer Keiler van Hoorn,
een Nutslezer by uitnemendheid, die zjjne
voordracht weet te kruiden met humor van
de echte soort, welke in den loop van don
avond menigmaal een glimlach om de lippen
V toovert of gereede aanleiding geeft tot een
gullen lach.

Niet voor het eerst trad deze spreker hier
gisteren als Nutslezer op, maar nooit vervalt
l hy in herhalingen; hetgeen hjj te hooron

geeftj is steeds nieuw en houdt gelijken tred
met den tjjden al wordt hjj elk jaar een

w jaartje ouder, het is geen oud man, die voor

u staat; met jeugdig vuur weet hy u, in
j netten vorm gegoten, mede te doelen, wat
hem ter mededeeling op het harte ligt.

Zoowel na het lezen van zjjne eerste

- schets waarin vooral de aandacht werd
gevestigd op den werkman van den ouden

g stempel, op den verstandigen patroon, op hem,
die in de Nieuwe Wereld dubbeltjes sloeg uit
tandpoeder, op de verhoudingen der standen
(t tot elkander, op het aanvallen en verdedigen
van het doel en de werkzaamheden der
enquête-commissie als na dat van de
tweede de strjjd tusschen Handianen (ver-
j heffers en verdedigers van de rechten d6r hand)
en Voetianen (verheffers en verdedigers van
de rechten van den voet), waarin de pleidooien
van de advocaten der beide partijen, toen het
tot- een rechtsgeding was gekomen, werden
weergegeven, doorspekt met tal van aardig
heden, botrekking hebbende op den dienst
van handen en voeten, waarna de uitspraak
dor rechters in dichtmaat werd vertolkt
mocht sprekor dan ook uit het applaus met
handen en voeten het besluit trekken dat
zijne lezing allen aangenaam was geweest.
Ze was aangenaam en gaf tevens nog iets
te leeren.

Gaarne zouden we meer vormeiden van de
beide gelezen schetsen, doch geschiedt dit over
het geheel in grove trekken, waartoe de
plaatsruimte in ons blad dwingt, dan zou den
geachten spreker te kort worden gedaan en
zou men eene te geringe gedachte krijgen
van het gelezens. Daarenboven is het niet
doenljjk de aardigheden, den humor, uit hun
verband gerukt, naar waarde weer te geven.
Schrijven we hier bijv. dat de heer Keiler
van Hoorn liet spreken van een man, die vódr
en achter oogen had en die achter wat hjj
niet zag door ruiken kwam, dat verliefden
elkander vroeger een voetje gaven, dat een
neef een wit voetje had by zijne tante, dan
laat dit den lezer koud en vindt h(j er vol
strekt niets aardigs in. Geheel anders is dit,
als men het hoort, gebezigd op de juiste
plaats en op den juisten toon.

Nog eensde lezing verschafte een paar
genotvolle uren.

Uit achterstaande advertentie maken wjj
het publiek attent dat het concert van de
dames Louise Heymann (zang) en Johanna
Heymann (piano), dat tijdelijk was uitgesteld,
nu zal plaats hebben op 26 Januari a. s.

H. M. de Koningin-Regentes heeft gister
namiddag te 5 uren den Zweedschen gezant
ontvangen tot overhandiging zijner geloofs
brieven.

In de gisteren te 's-Hage gehouden ver
gadering van aandeelhouders der Guyana-
Goudmaatschapptj is met algemeene stemmen
besloten tot liquidatie dier Maatschappij ®n
tot oprichting eener nieuwe Maatschappij door
bijstorting van 17 pCt. op de nominale waardo
der aandeelen, ten einde het gesterte kapitaal
te redden.

By de Regeering bestaat het voornemen
het aantal der jongelingen, die op de Kweek
school voor Zeevaart te Amsterdam opgeleid
worden voor stuurman by de gouvernements
marine in Nederlandsch-Indie, uit te breiden.

De 1ste luit. W. A. Buekers, van het
4de reg. inf. te Haarlem, wordt overgeplaatst
bjj het instr.-bat. te Kampen.

In de te Alfen aan den Rjjn gehouden
gemeenteraadsvergadering is tot wethouder
en ambtenaar van den burgerlijken stand be
noemd de heer N. D. Kemink.

Bij koninklijk besluit is dr. C. A. Pekel
haring, hoogleeraar in de faculteit der genees
kunde aan de Rijks-universiteit te Utrecht,
ontheven van het onderwijs in de algemeene
physiologie en de vergelijkende biologie en
in het experimenteel gedeelte der pharmaco-
dynamie, bepaaldelijk de medische toxicologie,
en belast met het onderwijs in do physiolo-
gische scheikunde.

Aan den heer A. D. J. Th. Meyjes, op zijn
daartoe gedaan verzoek, met 1 Febr. a. s.
eervol ontslag verleend als notaris te Am
sterdam.

Naar het „Vad." verneemt, zal de tabak
maatschappij „Arondsburg", te Rotterdam,
over het afgeloopen boekjaar een dividend
van 112 pet. uitkeeren.

In den ouderdom van 59 jaren overleed
te Delft de heer H. Landheer, griffier ter
genseente-seoretarie aldaar.

Uit Arnhem wordt gemeld dat gister
middag aldaar plotseling overleden is mr. H.
H. Van Cappelle, advocaat en secretaris der

Kamer van Koophandel aldaar, een hoogst
bekwaam en verdienstelijk man. Zyn verlies
zal in breeden kring diep worden gevoeld.

Bjj koninklijk besluit is by het personeel
van dan geneeskundigen dienst der landmacht
benoemd tot officier van gez. 1ste kl. de
officier van gez. 2de kl. H. Van der Veer,
van dat personeel.

De Rijksmiddelen hebben in 1890 opge
bracht 114,166,896 99de raming bedroeg
112,688,300.

De heer J. Kruyf, in opleiding g 'woest
zynde als adspirant-ingemeur voor het mijn
wezen in Ned.-Indiê, heeft vooi die betrekking

bedankt, ten gevolge eener benoeming tot inge
nieur b(j de Koninklijke Nederlandsche Maat
schappij tot exploitatie van petroleumbronnen
in Ned.-Indië.

Da plannen voor een rioolstelsel te Venloo,
dat aldaar geheel ontbreekt, zijn gereed en
zullen spoedig bi) den Raad ingediend worden.
De kosten worden op 100,000 geraamd.

Het stoomschip „Prinses Marie", van
Batavia naar Amsterdam, vertrok 15 Jan.
van Genua; de „Spaarndam", van Nieuw-York
naar Rotterdam, vertrok 14 Jan. van Boulogne-
sur-Mer; de „Conrad", van Batavia naar Am
sterdam, passeerde 15 Jan. Gibraltar.

B(j koninklijk besluit is met ingang van
1 April a. s.lo. de hoofdinspecteur van
administratie J. C. L. K. Van Wely, ter zake
van langdurigen dienBt en meer dan vijftig
jarigen ouderdom, op pensioen gesteld, onder
dankbetuiging voor zijne langdurige en goede
diensten, en toekenning van een jaariyksch
pensioen van ƒ2100, en van eene verhooging
van 825, wegen3 verblijf onder de keerkrin
gen 2o. bevorderdtot hoofdinsp. van adm.,
de insp. van adm, G. H. C. Van Nuys; tot
insp. van adm., de off. van adm. 1ste kl. F.
F. A. Canneel; tot off. van adm. 1ste kh,
de off. van adm. 2de kl. H. J. Verveen.

De gen.-maj. A. M. Mazel, commandant der
vesting-art., op zijne aanvrage, op pensioen
gesteld, het bedrag van het pensioen bepaald
op 2700 'sjaars, en dien opperofficier dank
betuigd voor de langdurige en goede diensten,
door hem aan don lande bewezen.

Verleend de rang van kolonel, aan den
gep. luit.-kol. A. C. baron Bentinck, laatstelijk
van den grooten staf.

Met 13 Jan., aan den reserve officier van
gez. 2de kl. dr. H. J. T. Van den Borgh, van
het personeel van den genee3k. dienst der
landmacht, een eervol ontslag verleend uit
zyne betrekking tot de landmacht.

Benoemd bjj den grooten staf, tot generaal-
majoor commandant der stelling van 't Hol-
landsch Diep en Volkerak, tevens bevelhebber
in de lilde milit. afd., de kol. H. Y7. Van
Marle, commandant van het 2de reg. vest.-
art.bij het wapen der art., by den staf van
bet wapen, tot command, der vest.-art., do
gen.-majoor H. M. Steenberghe; by het 2do
reg. veld.-art., tot majoor, de kapt. W. H.
Bierman, van het 33e reg. veld.-artillerie; by
het corps rydende artill., tot luit.-kol., de
majoor jhr. V. A. Da Pesters, commandant
van het corps; bjj het 2de reg. vest.-artill.,
tot kol., commandant van het corps, de luit.-
kol. K. M. Verschoor, van het 2de reg. veld.-
art.; by bet 43e reg. vesting-art., tot kapitein,
de 1ste luitenant-adjudant J. Van Kuyk, van
hot 2de regiment veld-artillerietot lste luit.,
de 2de luit. J. Ch. Portheine, van het corps;
in hun rang overgeplaatsta. by het wapen
der artillerie, en wel by het lste reg. veld
artillerie, de kapt. J. De Waal, van den gene-
ralen stafb. by den generalen staf, de kapt.
K. J. Van Ravenswaay, van het 3de rog.
veldartillerie.

In hun rang overgeplaatst by het reg. gre
nadiers en jagers, de kapts. K. F. A. Van
de Wall, van hot 6de reg. inf., en J. Klasing,
van den staf der inf., werkzaam by het depart.
van oorlog.

Tweede Toonkunst-concert.

De Leidsche Maatschappy voor Toonkuast
bood gisteravond haren leden het tweede ge
woon concert in den Schouwburg aan.

Vooraf waren wel de namen van hen, die
in dit concert zouden optreden, bekend ge
maakt, doch de samenstelling van het pro
gramma was voor de ledon tot by hun
binnentreden in het gebouw een geheim ge
bleven. Naar wy vernamen, geschiedde dit
buiten den wil van het bestuur. Door omstan
digheden hadden commissarissen het niet
eerder kunnen bekend maken of by de leden
j laten rondbrengen, evenmin als zy den datum,

waarop deze uitvoering zou plaats hebben,
vroeger dan nu is geschied, konden aankon
digen.

Wy maken hiervan melding naar aanleiding
van by ons ingekomen klachten, welke aldus
op deze wyze een antwoord vinden. Het be
stuur zal zeker wel trachten, evenals vroe
ger, er in het vervolg aan to gemoet te komen.
Zyne welwillendheid daartoe is bekend genoeg.

In weerwil van deze „ongeriefelykheden"
was de enkele mededeeling wie zich op dit
concert zouden doen hooren, toch reeds vol
doende om de schouwburgzaal zeer goed te
doen vullen. De opkomst der leden met hunne
dames op alle rangen was groot.

Niet minder dan een jaar of zes geleden
koesterde men ook nu groote verwachtingen
omtrent het talent van den heer Eugène
Ysaye, professor aan het koninklyk conser
vatoire te Brussel, en ieder bezoeker zal met
ons instemmen dat deze violist, deze kunste
naar nog meer dan vroeger die verwachtingen
ver heeft overtroffen.

Dit was niet enkel te danken aan eer.e,
naar onze meening, betere keuze der voorge
dragen worken, terwyl die van vroeger meer
onder de afdeeling van z. g. „programma
muziek" werden gerangschikt, maai' ook
aan de machtige vertolking, welke nog schoo
ner geworden is. Neem het Concert van Vieux-
temps, de Legende en Faust-fantasie van
Wieniawski, in alles toonde de kunstenaar
een meesterschap, dat tot bewondering
dwong. Had hy omtrent Bach's „Sarabande"
eene andere opvatting dan velen, die hem met
dit nommer hier voorgingen, onovertroffen,
ook in Paganini's „Etude", was zjjn spel.
Heeft men ooit prachtiger staccato's en zuiver
der flageolet-tonen gehoord, als welke hy ook
nu aan zyn instrument onttooverde? Welk
een heerlyke streek en welk eene buitenge
wone techniek, waarvoor geene moeilykhcden
bestonden I Opgetogen was het publiek dan
ook on aan de toejuichingen kwam geen einde,
toen hy voor de laatste maal was opgetreden.
Ze verstomden eerst als hy in eon ander
werk andermaal van zyne zeldzame kunstvaar
digheid, zyn meesterschap deed genieten.

Eene andere, te dezer stede immer welkome
verschyning, was mej. Dyna Beumer, de
Brusselsche nachtegaal, die den leden van
Toonkunst reeds zoo vele genotvolle oogen-
blikken heeft geschonken. Het genoegen van
haar te hooren is er sedert niet op verminderd.
Zy is nog eene coloratuur zangeres, die hare
gaven zoo vol eenvoud, zoo vol uitdrukking,
zoo vol reinheid weet te gebruiken. In do
aria uit do opera „Lakmé" van Delibes, „Le
Baiser" van Meyer Helmund en „Les Ecko-s"
van Eckert spraken zoowel hare innigheid
van voordracht als het kristal-heldere van haar
omvaDgryk orgaan. Zy zingt met eene ge-
makkelykheid alsof het zingen haar is aan
geboren en groot is ook daardoor de indruk,
welken zy teweegbrengt. Niet te verwonderen
was het, dat het publiek naar meer verlangde,
en aan dien wensch werd bereidwillig voldaan.
Behalvo het luide gejuich, werd der zangeres
ook eene fraaie bloemenmand geschonken,
eene hulde, waarmede allen instemden.

Onze stadgenoote mej. Van Baaten, leerares
aan de Muziekschool, had welwillend de
pianobegeleiding op zich genomen, waarvoor
ook haar een woord van dank toekomt.

Daarentegen werd het soms vry zware
klavier-accompagnemont van den violist ver
vuld door mej. M. Wybrandi, uit Amsterdam,
aan wie ook de eer was weggelegd om alléén
het concert t9 openen en te sluiten, herinne
rende aan wat vroeger in dergelyke omstan
digheden wel eens is geschied, eene hoogst
ondankbare, moeilyke taak. By het einde toch
wil het auditorium, als het aanlrekkelyko
minder is geworden, wel eens niet zoo rustig
meer blyven als in het begin. Voor velen
was het zelfs mode het laatste nommer nieb
geheel meer af te wachten; maar mej.