N°. 9458
Vrij^lag XO 3L>eceisXR>ei'.
A°. 1890.
feze Courant wordt dagelijks, met uitzondering
van <§pn- en feestdagen, uitgegeven.
Leiden, 18 December.
Feuilleton.
Uit Dostojeffski's jeugd.
(Slot volgtj
DAGBLAD.
PRIJS DEZER COURANT:
Voor Leiden per 3 maanden1.10.
Franco per poet.1.40.
Afzonderlijke Nommers0.06.
PRIJS DER AD VERTEN TIEN:
Van 1—6 regels ƒ1.05. Iedere regel meer 0.17i.
Grootere letters naar plaatsruimte. Voor het iu-
caaeeoren buiten de etad wordt 0.10 berekend.
Officieel© KennlBgevlngen.
Burgemeester en Wethouders van Leiden herinneren
bij deze den belanghebbenden, dat ingevolge de ver
ordening van den 9den Januari 1868 (Gemeenteblad
No. 1), de Beestenmarkt en de Kaasmarkt
in plaats van op Vrijdag den 26sten December a. e.
(2den Kerstdag) zullen worden gehouden op Woenedag
den 24sten te voren.
Burgemeester en Wethouders voornoemd,
Leiden, DE KANTER, Burgemeester.
18 Dec. 1890. E. KIST, Secretaris.
Heden is aan do universiteit alhier de heer
H. G. Van Velthuysen, geb. te Semarang,
bevorderd tot doctor in do rechtswetenschap,
met academisch proefschrift, get.: „Eenige
vragen naar aanleiding van erkenning van
natuurlijke kinderen door de moeder.
By koninklijk besluit van 15 dezer is,
met ingang van 1 Januari 1891, mr. H, Van
der Hoeven alhier voor drie jaren benoemd
tot secretaris van het College voor de Zee-
visacherjjen.
Naar wij vernemen, zal „Leideus Man
nenkoor" "a; s. Maandag, den 22Bten dezer, in
de zaal van „Zomerzorg" weder eene uitvoe
ring gevèrt, waarop o. m. zal gezongen
worden het schoone werk „Leidens Ontzet"
van Richard Holl. Als solisten zullen zich o. a.
doen hooren de heeren Arnold Spoel, leeraar
aan de Koninklijke Muziekschool te 's-Graven-
hage, en Henri De Lauw, uit Delft.
Dit zal de 25ste uitvoering wezen, voor welke
gelegenheid volgens achterstaande advertentie
introductiekaarten zullen te bekomen zijn.
Wij wenschen het gunstig bekende koor bi]
vernieuwing eene flinke opkomst toe, opdat
het onder de ingezetenen nog meer bekend zal
worden.
De zeven en zeventigste jaargang van
den „Almanak van het Leidsche Studenten
corps," die voor 1891, is verschenen. H(j be
vat het welgelijkend portret in photogravure
van den rector-magnificus, prof. dr. C. K.
Hoffmann, en een goed geslaagd lichtdruk
portret van wijlen prof. dr. E. A. Van der
Burg, aan wiens nagedachtenis door prof.
Fra:-.chimont eenige bladzijden van waardee-
rende en weemoedige hulde worden gewijd.
Aan den overleden Koning wordt op de
eerste bladzijde na den kalender door een
eenvoudig rouwbericht herinnerd.
Het getal promoties was in den afgeloopen
cursus bijzonder groot, cl. 80.
Het aantal studenten bedraagt 991, waarvan
743 bij het studentencorps behooren (waar
onder 49 oud-leden); 248 zijn niet-leden van
2)
In de deur stond een soldaat, eveneens in
lichtblauwe uniform.
„Aha, staat het zoo!" dacht ik. „Sta mjj
toe.begon ik.
„Geen woord, kleed u aan, wy wachten 1"
viel de man met de blauwe uniform mi) in
de rede.
Terwijl ik mjj aankleedde, werden mijne
boeken doorbladerd en al mijn good door
zocht. Men vond niet veel, maar niets bleef
onaangeroerd. Mijne brieven en papieren wer
den voorzichtig ingepakt. De commissaris van
politie legde eene groote scherpzinnigheid aan
den dag; hy stak het hoofd in de kachelen
haalde de asch met een pypenroer door
elkaar. Op zijn bevel klom een soldaat op een
stoel, om op de kachel te klauteren. Men
vond evenwel niets en kon zich verheugen
dat ik daar niets gevaarlijks had verborgen.
Wfl verlisten do kamer, onder geleide van
de verschrikte hospita en haren knecht Iwan,
die ook zeer ootsteld was, daar allen met
eeno bij zulk eono gelegenheid passonde plech
tigheid volgden.
het corps. Over de verschillende faculteiten
zijn dezen verdeeld als volgtgeneeskunde
391, wis- en natuurkunde 63, letteren en
wijsbegeerte 57, godgeleerdheid 74, rechts
geleerdheid 378, O.-Indische Instelling 28.
Uit de bjjna 30 bladzijden lange lijst der
gezelschappen blijkt, dat bet verenigings
leven onder de hedendaagsche studenten nog
steeds zeer in eere is.
Het „vervolg van de korte geschiedenis der
Leidsche hoogeschool" beslaat niet minder
dan 60 bladzijden. Het afgeloopen jaar was
voor hoogeschool en corps een gelukkig jaar.
Slechts werpen de toenemende klachten over
het onvoldoende der hulpmiddelen en gebouwen
voor het onderwijs bestemd, eene groote scha
duw op het tafreel, en de redactie moet met
leedwezen verklaren, dat door deze gegronde
klachten afbreuk wordt gedaan aan de glorie
van 's lands eerste hoogeschool.
De collegeverslagen beslaan mede 60 blad
zijden. Zij bevatten tal van opmerkingen en
wenBchen, de inrichting van het onderwijs
betreffende. Het medische verslag toont eene
groote bezorgdheid, veroorzaakt door hekonma-
tig aantal studenten, waardoor met name het
practisch deel van hot onderwijs volstrekt
ontoereikend is.
Verder bevat de Almanak de verschillende
programma's en proclamaties uit de maskerade
week, en een 100 bladzijden mengelwerk;
terwijl als gewoonlijk Mixed-Pickle den Alma
nak besluit.
De redactie bestond uil de heeren Plemp
van Duiveland, Maas Geesteranus, Philips
Drucker en Feith.
Wegens te weinig deelneming is de tegen
gisteravond aangekondigde voorstelling van
„Eerloos" niet doorgegaan.
De 2de luit. C. M. G. Van Rijswijk de
Jong is ingedeeld bij het 3de bat. 4de reg.
infanterie, te Haarlem in garnizoen.
De afgevaardigden van de Koningin-
Regentes naar Z. M. den kgning der Belgen,
vice-admiraal Binkos en kapitein De Ranitz,
hebben op den dag hunner aankomst hunne
opwachting gemaakt aan den heer Beemaert,
hoofd der Belgische regeering, en aan prins
De Chimay, minister van buitenlandsche zaken.
Zij zijn gisteren te drie uren door den koning
in het paleis te Brussel in audiëntie ontvangen.
Per Staatsspoor van 10.6 z(jn heden
ochtend uit de residentie vertrokken de heeren
baron Van Hardenbraek van 's Heeraartaberg
van Bergambacht en mr. baron Van Pabst
van Bingerden, om zich aan de hoven van
Saksen-Weimar-Eisenach en Wurtemborg te
Voor de deur stond een wagen. Wjj reden
langs het kanaal naar de „kettingbrug"
(station der geheime politie). Eene talrijke
menigte was daar op de been. Ik ontmoette
vele bekenden, die slaperig uit hunne oogen
keken en niets zeiden. Een ambtenaar nam
ons in ontvangst. Onophoudelijk kwamen er
heeren in lichtblauwe uniformen met nieuwe
slachtoffers aan.
Men zette ons in verschillende cellen en de
gebeele dag verliep iu pijnlijke onzekerheid.
Voor het overige behandelde men ons uit
stekend men gaf ons thee, ontbijt, koffie,
middageten, en de gendarmen spoordon ons
on'ophoudelijk tot eten en drinken aan en
klaagden, dat wij zoo weinig gebruikten.
Tegen den avond werden wij naar de ves
ting gebracht. Wonderlijk, dat ik onderweg
er geen oogenblik aan dacht, dat wij naar
de vesting gingen.
Ik werd in een ellendig krot gebracht,
dat door een gebrekkig lampje verlicht was,
en daarna alleen gelaten. Het krot was zóó
vochtig, dat de commandant, die den volgen
den morgen kwam kijken, niet nalaten kon
uit te roepen
„Hier is het waarlijk niet prettig!"
Op mijne vraag, waarom ik gearresteerd
was, antwoordde by
kwijten van dehundoordeKoningin-Weduwe
opgedragen bijzondere missie.
Blijkens het dezer dagen verschenen
jaarboekje voor het notaris ambt zijn, tus-
schen 1 November 1889 on 1 November 1890,
tot notaris benoemd 27 candidaat-notarissen
en bleven op laatstgenoemden datum nog
aanwezig 1195 candidaat-notarissen, waarvan
72 uit het jaar 1890 en 491 uit de daaraan
voorafgaande don jaren, terwijl het maximum
van het getal notarissen 844 bedraagt.
Per Staatsspoor van 5.40 hebten de
groothertog en de groothertogin van Saksen-
W6imar gisteren de terugreis uit de residentie
aanvaard.
Zij werden door verschillende personen van
het Hof uitgeleide gedaan, zoomede namens
H. M. de Koningin Regentes door baron De
Constant Rebecque en door de Duitsche en
Russische gezanten.
Naar men verneemt, heeft de groothertogin
f 1000 geschonken ten behoeve van de alge-
meene armen der residentie.
Bi) koninklijk besluit is, met ingang van
1 Jan. 1891, benoemd tot leeraar aan de
R(jks hoogere burgerschool te Winterswijk,
0. Ten Have te Groningen.
De luit. t/z. 2de kl. J. J. Romein, op zijn
verzoek, met 1 Jan. a. e., eervol uit den zee
dienst ontslagen.
Benoemd by het personeel van den genees
kundigen dienst der landmacht, tot officier
van gezondheid der lste klasse, de officier van
gezondheid der 2de klasse J. J. Yan Driel,
van dat personeel, thans gedetacheerd by het
leger in Nederl.-Indié.
Met Ingang van 1 Januari 1891, benoemd
tot commiezen der posteryen van de 4de klasse,
jhr. G. K. Van den Santheuvel, J. G. De Fouw,
H. Kanning en J. C. A. Boxman, thans sur
numerairs der posteryen.
Tweede Hamer.
By de algemeens beschouwingen over Hoofd
stuk V (Binnenlandsche Zaken) gispte de heer
Kerdyk de houding dor Regeering tegenover
de burgemeesters van Enschedee en Hengeloo,
die, op zyns inziens ongerechtvaardigde wyze,
In stryd met de wettelyke bepalingen dien
aangaande, vergaderingen hadden ontbonden
bij gelegenheid der werkstakingen.
De tuinbouwbelangen werden door den heer
Viruly Verbrugge warm bepleit en, hoewel
dankbaar voor de goede gezindheid der Regee
ring ten opzichte van den tuinbouw, beval hy
tuinbouwonderwys als noodig en wensche-
lyk aan.
„Dat zult gy by het verhoor vermoedelyk
vernemen 1"
Maar het eerste verhoor had eerst tien
dagen later plaats en al dien tyd bracht ik
in volslagen eenzaamheid door -- ik had
boeken noch papier. De eenige afwisseling
in deze eentonigheid bestond daarin, dat vyf-
maal per dag de deur myner cel geopend
werd; om zeven uren des morgens bracht
een oppaBser my waschwater en ruimde het
vertrek op; om tien uren deed een ambtenaar
de ronde; om twaalf uren werd myn mid
dagmaal gebracht, namelyk kool of soep en
een weinig rundvleescb,' dat in kleine stuk
ken gesneden werd, omdat er geene messen
of vorken werden gegeven; om halfacht des
avonds werd myn avondeten en eindeiyk, als
het donker was, het lampje my gebracht
dit overbodige lampje! Vervelen kon ik my
ook zonder licht.
Op deze wyze verliepen volle acht maan
den. Na de eerste twee maanden gaf men
ons boeken, zy het ook maar weinige, maar
wy verveelden ons toch zoo verschrikkelyk
niet meer.
Niettemin beschouwden wy de dagen,
waarop men ons uit de cellen haalde om
verhoord te worden, als ware feestdagen. Hoe
hot onderzoek zou geschieden, hoe het zou
Door den heer Van Wassenaar werd een
afzonderlyke leerstoel gewenscht aan eene der
Ryks-universiteiten, in de homoeopathische
therapie, een wensch, welke door den heer
Schreinemacher niet gedeeld werd, daar de
noodige ervaring nog ontbreekt.
De heer Okma wees op de hooge kosten
van het onderwijs en betoogde dat men de
sommen, aan de boogescholen besteed, beter
kan gebruiken voor heid6 ontginning.
De heer Van Houten zag in de houding
van dit kabinet vooral met betrekking tot
de uitvoering van de Schoolwet eene reden
tot oppositie tegea dit gansche kabinet, doch
voor het oogenblik zag hy daarvan af, omdat
de liberale party geene meerderheid bezit.
Evenals by vorige gelegenheden word door
den heer Heldt aangedrongen op kostelooze
toelating van leerlingen tot het middelbaar
onderwtjs en verbetering van het ambachts-
onderwys.
De heer Vermeulen wilde opheffing van de
theologische faculteit aan de Rykshoogescho-
len, hetgeen door den heer Roëll werd be
streden. Ook ontwikkelde deze laatste spreker
bezwaren tegen de wyze van subsidióering van
byzondere scholen, in stryd met de wettelyke
bepalingen dienaangaande.
De heer Zaayer drong aan op toelating als
medische studenten alleen van hen, die een
volledigen cursus van gymnasium of hoogere
burgerschool hebben doorloopen. Voorts ver
langde hij Staatssubsidie voor ambachtsscholen
en protesteerde by tegen het verbod van den
minister aan een leeraar, om elders lezingen
te houden. Hy en de hoer W. Van Dedem
bestreden de weigering van vrystelling van
schoolgeldheffing.
De heer Ruland wees op moeilykheden t,jj
de toepassing der wet op de besmettel
veeziekten.
De heer Royaards wees op benoem Algen
van burgemeesters buiten de ingezr jtenen,
waartegen de heer Heemskerk opkwa
In de avondvergadering van gister en was
allereerst het woord aan den min ftter; van
binnenlandsche zaken, den heer De Savomin
Lobman, ter beantwoording van d 6 sprekers,
die deelgenomen hadden aan de algemeene
beraadslaging over de begrooti vaQ Zyn
departement.
Hy ontkende dat er by de ontbinding der
publieke vergaderingen te He ageloo en te En
schedee rechtsschennis heeft plaats gevonden
en bleef de bepalingen der gemeentewet be
treffende de macht der br irgemeesters aldus
uitleggen, dat reeds enk wegens vrees
afloopen daarvan h idden wy niet he
minste vermoeden.
Maar den 22sten Ff ,bruari kwam de audi
teur reeds vroeg in den morgen by my en
las my myn vonrr voor. Ik zou doodge
schoten worden.
Wanneer het vonnis zou worden voltrok
ken, werd my rjiot gezegd. Er was evenwel
nauwelyks ee-,i uur verloopen, toen een op
passer my beval my aan te kleeden. Ik
moest het gevangenispak uit- en myn eigen
pak aantrekken.
Onder sterke bewaking werd ik vervolgens
naar de binnenplaats gebracht, waar reeds
negentien myner oude kameraden verzameld
waren. Men beval ons in te stappen. In
eiken wagen kwamen vier gevangenen en-
een soldaat. Het was zeven uren in den
morgenwaar wy heengingen wisten wy niet.
Wy vroegen het den soldaat ;hy antwoordde:
„Dat mag ik niet zeggen."
De met ys bedekte ruiten het was zeer
koud - beletten ons uit te zien. Toen ik
het ys beproefde af te schaven, verzocht de
soldaat my het te laten, daar hy anders straf
zou krygen.