$82$ §ourant wordt dagelijks, mei uitzondering
van §pn- en feestdagen, uitgegeven,
Dit nommer bestaat uit VLEI!
Bladen.
Leiden, 13 December.
H«. 3454.
IV.Üaaii<I»i£ lo 3December.
As. 1830.
?HÏJB DBEKa ootraAirrj
Yoor Loidcn per 8 m&&ndea.1.10.
??aaco par pcei1.40.
jJsonderlgke Nommeras 0.06.
i
De afdeeling Leiden en Omstreken der
led. Maatschappij voor Tuinbouw en Plant
kunde hield eene gewone ledenvergadering,
welke de voorzitter, dr. Boursse Wils, opende
net eene rede, waarin hij opmerkte dat
ongetwijfeld.alle leden, evenals hij,onderden
ndruk waren van hot zware verlies, dat ons
vaderland door het afsterven van Z. M. den
honing had geleden. Hy meende dit verlies
niet beter te kunnen schetsen, dan hot ge
daan was in het laatst verschenen nummor
van „Semperviren3", waarom hy dan ook
het rouwarlikel uit dit blad voorlas. Alle
ledon hoorden onder do diepste stilte deze
rede aan.
Nadat de notulen gelezen en twee nieuwe
leden geballoteerd waren, deelde de secretaris
mede dat hij een schrijven had ontvangen
•van den heer Kuyk, te Arnhem, waarin deze
heer zich bereid verklaarde op 23 Dec. a. s.
eene lezing in de afdeoling te houden.
Een tweede schrijven van den algemeenen
secretaris behelsde dat ook de heer Budde
zich bereid had verklaard om in de maand
Februari als spreker op te treden, zoodat in
'dit seizoen twee buitengewone vergaderingen
zullen gehouden wordon.
Aan de orde was de verkiezing van een
nieuw bestuurslid, in plaats Tan dr. Boursse
Wils, die volgens het reglement met 1 Jan.
moet aftreden. Alvorens tot stemming word
overgegaaD, wijdde de secretaris een woord
van hartelyken dank aan den aftredenden
voorzitter, vooral voor de wyze, waarop deze
hem zyne taak als secretaris steeds had ge-
makkelyfc gemaakt. Door een luid applaus
toonden de leden hunne instemming met hel
gesprokene. Daar by de nu gehouden vrije
stemming niemand de volstrekte meerderheid
verwierf, moest er tot eene tweede vrije stem
ming worden overgegaan, die evon weinig
resultaat opleverde. Volgens het reglement
had er nu eene stemming plaats tusschen de
beide heeren, die den tweeden keer het grootste
aantal stemmen verwierven, en het gevolg
daarvan was dat tot bestuurslid gekozen werd
de heer Verster van Wulverhorst, wien van
zyne verkiezing zal worden kennis gegeven.
Daar niemand meer onderwerpen voor 'de
winterbyeenkomst der Maatsehappy had op te
geven, vroeg de heer H. "Witte het woord,
om een niet op de agenda slaand voorstel te
doen. Naar aanleiding van do by do behan
deling van het voorstel tot het houden eener
Begonia-tentoonstelling gerezen itnantii-ele be
zwaren, stelde by voor jaarlyks een bedrag,
b'jv. ƒ200, op do bogrooting uit to trekken,
ten einde zoodoendo een fonds te stichten,
waarmede men dan later eene grooto tentoon
stelling zou kunnen op touw zotten. De voor
zitter, zoowel als de penningmeester, vonden
in het voorstel wel veel goeds, maar vreesden,
dat deze soin de begrooting te vod zou druk
ken. Da secr. bestreed het voorste]hij houdt
niet van dergelyko fondsen, wyl zo wel eens
voor andore doeleinden worden gebruikt, dan
waarvoor zij oorspronkelyk b3stemd waren.
De heeren Sp09t en Witte Jr. waren mot hot
voorstel wel ingenomen; is de voorgestelde
som te groot, welnu, men neme een kleiner
badrag en wachte oen paar jaar langer mot
hot houden der tentoonstelling.
Na nog eenige discussie, stelde de secre
taris voor, het voorstel in handen te stellen
Tan het bestuur, en den penningmeester te
machtigen zijno begrooting, in plaats van in
Januari, in Februari in te dienen, en bij het
opmaken die- begrooting zoo mogeiyk reke
ning met het voorstel te houden. De latere
indiening dor brgrooting achtle hy mot het
oog op dit voorstel wenscliolyk, daar de pen-
nlngmeest.er dan een beter overzicht heeft
over de inkomsten. Dit voorstel werd zonder
boofdelyke stemming aangenomen.
Do secretaris gaf nu eenige mededeel ingen
ten beste over de „Awato", eene soort van
groente, in Nieuw-Zeeland in gebruik, welke
als het ware half uit eene rups, en half uit
een op die rups-zich. ontwikkelenden fungus,
bestaat.
Gedurende de nu gehouden pauze hadden
de leden gelegenheid de fraaie collectie plan
ten, te bezichtigen, welke de heer J. D. Speet
had ingezonden.
Na afloop der pauze prykte een aantal dier
planten op de tafeltjes der ledenzy hadden
ze als prjjzen uit de kosteloos gehouden ver
loting gewonnen.
De heer H. Witte zou nu eenige mode-
deellngen doen over bloeiende Bromeliaceeén,
maar daar het weer te koud was geweest
om eenige dier planten ter bezichtiging te
stellen, deed hy dit nu liever niet, maar
wenschte hy een voorstel ln te leiden naar
aanleiding dor ln de vorige vergadering in
de bus gevonden vraag, en wel of het niet
wenscheiyk zou zyn in de nieuwe StadBzaal,
kort nadat deze geopend zou zyn, een soort
tentoonstelling te houden.
De heer Witte wenschte nu niet zoozeer
eene gewone tentoonstelling te organiseeren,
hy zou liever zien, dat de leden-kweekers
de handen in één sloegen, om deze nieuwe
zaal eens recht fraai te versieren, on de be
zoekers te laten zien niet alleen wat onze
kweekers op dit punt kunnen tot stand bren
gen, maar ook wat deze zaal, die op zich
zelve reedB zeer fraai belooft te worden, is,
wanneer zy met planten en bloemen is ver
sierd. De voorsteller wenschte geen pryzen
uitgeloofd te zien; de risico zal echter voor
de afdeeling zgn en een eventueel batig saldo
wilde hy voor de inzenders bestemmen. Nadat
dit voorstel van alle zyden was bekeken, en
de voornaamste aanwezige kweekers zich er
zeer mede ingenomen verklaarden, stelde de
voorzitter voor het in handen te stollen van
het bes'urn-, dat dan eerst met het gemeente-
baatuur kan onderhandelen.
Toen de voorzitter vroeg of nog iemand
het woord verlangde, stond de heer J. D.
Speet op, om met eenige korte maar harte
lijke woorden don aftredenden voorzitter dank
te zoggen voor al hetgeen deze gedurende
zeven jaren voor de afdeeling bad gedaan.
Een daverend applaus volgde op deze welge
meende woorden. De heer Van de Pavord
Smits vroeg nu nogmaals het woord en wel
om voor te Btelle'n don hear Boursse Wils tot
eerelid van het bestuur te benoemen. Daar
een nog luidor applaus als het eerslo op dit
voorstel volgde, werd h6t met algemeens
stemmen aangenomen. Dr. Boursse Wils be
dankte nu de leden voor de ondervonden biy-
ken van sympathie, waarop hy de vergade
ring 8loot. (SenipJ
Wy vestigen de aandacht van schaat-
sonryders op de kaart van de plassen rondom
Leiden, by advertentie in dit blad door de
firma Blankenberg en Co. aangekondigd.
Gistermiddag was de groothei togin van
Saksen de gast van Koningin Wilhelmina tn
van de Koningin-Regentes.
Hare Majesteit de Koningin-Regentes
hoeft dezer dagen aan de dames-vei oeniging
tot werkverschaffing aan bshoeftige vrouwen
te Bergum 50 doen toekomon.
Het uitvoerend comité van de in het
volgende jaar te Scheveningen te houden
internationale Sporttentoonstelling heeft zich
tot den Raad van State gewend met hot ver
zoek om het terrein ("voormalige Renbaan) te
Scheveningen kosteloos in gebruik te mogen
bekomen en om een subsidie van ƒ5000 als
tegemoetkoming in een eventueel te lyden
verlies. B. en Wa. stellen voor beide verzoo-
ken toe te staan.
By koninklyk besluit zijn benoemd tot
ryksopziener op de spoorwegdiensten, speciaal
belast met het toezicht op de hulpmiddelen
by spoorwegongelukken, dr. J. M. Van 't Hoff,
W. H. L. Borgerhoff Mulder, officier van gez.
lste kb, en dr. A. H. Kuyper.
De heeren A. Steenhouwer, predikant by de
Hervormde gemeente te Angerloo, en J. J. A.
Yaloton, predikant.by de Hervormde gemeente
te Tén Boer, beroemd tot predikant by de
Protestanlsche gemeente in Nederl.-Iudié.
Met ingang van 16 dezer benoemd tot ad-
apirant-ingenieur van den Rykswaterataat W.
F. Druyvesteyn.
Het stoomschip „Koningin Emma", van
Batavia naar Amsterdam, vertrok 12 Dec. van
Port-Said; de „Prins Willem IIP', van Suri
name naar Amsterdam, arriveerde 12 Dec. te
Havre; de „Zeeland", van Rotterdam naar
Batavia, vertrok 12 Dec van Marseille; de
„Soerabaia" arriveerde 12 Dec. van Rotterdam
te Batavia; de Zuid-Holland", van Batavia
naar Rotterdam, vertrok 12 Dec. van Marseille.
De Ellas" van Nendelssohn.
Do uitvoering, door de zangvereeniging van
de Leidache afdeoling der Maatsehappy tot
bevordering der Toonkunst in de Schouw
burgzaal gisteravond gegeven, had onder geen
byzonder gunstige omstandigheden plaats.
Wegens afwezigheid van den voorzitter, dr.
Nykamp, deelde prof. Drscker den talryken
opgekomenen mede dat de directeur, de heer
Dan. De Lange, ten gevolge eener plotselinge
ongesteldheid verhinderd was de uitvoering
te leiden, waarom de heer Haverkamp, van
Amsterdam, per telegraaf was uitgenoodigd
geworden diens taak over te nemen.
Met leedwezen zullen allen deze tyding
vernomen hebben, maar met nog grooter deel
neming hoorden we de verzekering dat de
toestand van den heer De Lange, die zich
reeds tydens de laatste groote repetitie niet
al te wel gevoelde, later van zeer ernstigen
aard moet zyn geworden, zóódanig, dat hy
niet vervoerd mocht worden en thans ten
huize van dr. Nykamp wordt verpleegd. Het
zou eene horhaling zyn van zyne vroegere
kwaal, toen hy zoo gevaarlyk ziek was.
Het spreekt vanzelf dat een directeur, al ie
hy nog zoo bekwaam als de heer Haverkamp,
die vroeger wel enkele repetities voor dea
heer De Lange waarnam, voor eene hoogst
moeilyke zaak staat als het eene uitvoe
ring betreft, als welke nu moest gegeven
worden.
Het oratorium „Elias" van Mendelssoha
toch is een werk, tot weikB waardige uit
voering zangers, orkest- en directeur één in
alles moeten zyn. Dit mocht men thans van
den zoo onverwachts opgeroepen diligent
geenszins verwachten. Toch - het zy dadeiyk
gezegd vervulde by zijne zware taak zeer
verdienstelijk, en het is daaraan ongetwijfeld
te danken, dat het in den loop van don avond
niet meer noodig was „af te kloppen," gelyk
dit het geval was reeds kort na don aanvang
van het werk, toen door de sopranen niet op
tyd werd ingevallen, zoodat tusschen solisten,
koristen en het oikost oetiige verwarriDg of
onzekerheid ontstond.
De titel-party werd vervuld door den heer
F. H. Van Duinen, uit Amsterdam, oen bas
zanger, die als solist op hot door hem betre
den glibberige pad ontegenzegiyk zyne spo
ren nog moet verdienen. Zyn orgaan is wol
krachtig, maar koud, zoodat niet altyd de
noodige gloed in zyne voordracht lag, golyk
wy ons onwillekeurig herinneren dat b. v. het
geval was toen op eene dor uitvoeringen in
de laatste jaren van de nieuwe „Leidsche
Zangvereeniging" (vroeger directeur de hoor
Willem Van Iperen) de hoer Messchaert
dezelfde partij zong. Hoe geheel verschille: d
o. a. was thans de beroemde, aangrijpende aria:
„Es ist gonugl", aan het slot waarvan de
zanger van nu bovendien van vermoeidheid
of iets dergoiyks getuigde. Z9 ging, naar we
met grond meenden op te merken, boven zjjne
PRIJS D3B, ADVESTSNT) IN.
V«n 1—S rogela 1.05. I«terv regel mesr .'C
üroetare letrtre uaur plafclgruiuitfl. V- - hu Ifi
cusseeren builen de slifl wordl f 0.10 eeui
krachten. Er zouden o. i. we! stadgenooten
te vinden zyn geweest, die met hem miu6tens
op dezelfde Iyn waren to stellen. Tochzouden
we onbiliyk zyn als we verzwegen dat hy
niettemin enkele goede oogenblikken had.
Ook de sopraan-zangeres, mej. Catharina
Van Rennee, uit Utrecht, kon ons ditmaal
niet zoo bekoren als toen zy eene vorige maal
hier ter stede optrad. Zy was thans blykbaar
niet zoo good gedisponeerd van stem, welke
o. a. by het „Ich sehe nichts!" enkele nu
voor haar te hooge noten smokkelde. Waar
de party zich echter meer tot haar orgaan
leende, was zy meermalen inderdaad schoon
en ontbrak het gevoel in hare voordracht ook
nu niet, zoo in den samenzang der weduwe
met Elias, als in den loop van het „Höre,
Israéll" en in het „Darum ward gesendet
der Prophet Elias", maar vooral in bet quartet
„Wohlan, alle die ihr durstig seid, kommt
her zum Wasser," dat zy voortreffeiyk inzette.
G-aarne zullen we haar, onder minder ongun
stige omstandigheden ah zangeres voor haar,
hier nogmaals zien verschijnen.
Hare naast haar optredende kunstzuster,
mej. Gerda Roinders, uit Amsterdam, was,
evenals de bas-zanger, te dezer stede nog
onbekend, maar heeft zich als eene uitstekende
alt-soliste onderscheiden. Zij heeft een vol,
aangenaam orgaan, waaraan zy bovendien
eenvoud, maar ook diepe uitdrukking weot
te paren. Reeds in het „Elias 1 Gehe weg von
hinnen", maakte zy een goeden indruk, evenals
in hare verdere voordrachtenen In de even
eens beroemde aria„Sol stille dem Horm 1"
was zy keurig, overheeriyk. Hier deed zich
de ware kunstenares in hare volheid kenner j
Do eerst aangekondigde tenor-zangor T. B.
M. Stachelhausen, uit Amsterdam, werd ver
vangen door den heer J. J. Rogmans, mede
van daar, een ruil, welken we niet behoefden
te betreuren, want we wisten nu zeker dat
we iets goeds zouden te hooren krilgeu.
Immers, met den anderen zanger gold het:
onbekend maakt onbemind. Daarentegen bad
de heer Rogmans al van vroeger zulk een
goeden indruk achtergelaten, dat hy ook nu do
verwachting niet zou beschamen. Zyn orgaan
bleek nog altyd even sympathiek en zyne wjjze
van zingen innemend. Dö party van Obadja
deed hy volkomen tot haar recht komen.
Hoe prachtig klink zyn „Eu Mann Gottesl",
maar vooral hoe treffend was zijne aria:
„Dann worden die Gerechten louchten." Aan
bewyzon van waardoering van de zijde van
het publiek ontbrak het ook hem daarom niet.
Behalve dat de koren met het „Baal, erhöre
una!" wol iets krachtiger hadden kunnen zyn
en do tassen by het „Seraphim standen fiber
ihm!" slecht invielen, kweten zy zich overi
gens goed van hunne taak, welke don ge-
heelan avond r.iet van de geringste was, rui
de bezielende leiding van hun eigen directeur
ontbrak en zich nog zoo rele andere hinder
nissen voordedon. Aan hen was nu in niet
geringe mate de eer weggelegd den naam
der Vereeniging hoog te houden want dat zij
eens ook niet op tyd begonnon, omdat ie
baszanger een maat te vroeg inviel kan niet
op hunr.o rekening gesteld worden, evenmin op
die van het orkest, waarvan sommige leden het
dadelyk ontdekten, doch anderen niet, zeodat
hier eene eigenaardige strooming in de bege
leiding ontstond.
Overigens welkte het orkest zeer naar bo-
hooren mede en bloek hot uit goeie krachten
te zijn samengesteld.
Den dames- en hooron-dilettanton uit het
koor, dio de dubbele en enkele quartetten,
alsmede in het terzet medezongen, brengen
we een Woord van hulde.
Voor allen spreken we evenwel den wensch
uit dat do omstandigheden als zich nu voor
deden, bij deze enkele maal zullen blijven cn
dat de leden weer spcudig hun bekwamen
directeur in hun midden mogen zien ver
schijnen.