Ij
N°. 9431.
A0. 1890.
fëourant wordt dagelijks, met uitzondering
van Zon- en feestdagen, uitgegeven.
SCHEURKALENDER.
Leiden, 15 November.
Feuilleton.
Onschuldig veroordeeld.
IViLaaiicla*»: IT November.
PRIJS DEZER COUBJLNT:
Toor Leiden per 8 maanden.1.10.
Franco per post.1.40.
Afzonderlijke Nommerm.0.08.
PRIJS DEB. ADVEBTENTIEN:
Tan 1—6 regel» 1.05. Ieder# regel meer ƒ0.17*.
Grootere lettere naar plaateruimte. Yoor het in-
eaeeeeren buiten de stad wordt 0.10 berekend.
1
Evenals vorige jaren zullen wjj weder een
aVHOBUTHCHEN en een CHRI8-
TEUJKM MHKIR»ALK\DKR. op
keurig mooie Schilden, onzen Abonnó's
als Premie aanbieden.
Binnen oenige dagen zullen de Bons daar
voor in ons Blad worden afgedrukt, waarmede
de EALESBEBI aan ons Bureel kunnen
worden afgehaald. Ook kunnen ze by onze
Agenten in de omstreken worden besteld.
Voor de hem door de Katholieke Kies-
vereeniging aangeboden candidatuur voorden
gemeenteraad alhier is door mr. L. M. J. H.
Kerstens bedankt.
Ter voorziening in de vacature, ontstaan
door het verleend eervol emeritaat aan dr.
W. Scheller als pred. bp de Ned.-Herv. ge
meente alhier, is het volgend zestal predikanten
opgemaakt: ds. J. Bolkestein, predikant te
Langer- en Korter-Aar; ds. Y. J. Bootsma,
predikant to Zoetermeerds. J. H. Gun
ning J.Hzn., predikant te Gouda; ds. J. W. H.
Kalkman, predikant te Alfen a/d. Rijnds. C. J.
Leenmans H.Azn., predikant te Orerschie, en
ds. C. Verhagen, predikant te Diemen.
Gedurende de tweede helft der maand Oct.
z(jn aan het postkantoor alhier bezorgd do
volgende brieven, welke, wegens onbekend
heid der geadresseerden, niet besteld konden
worden: J. Schouten, AarlanderveenW. Van
der Neut, Alfen aan den Ryn; M. C. Coster,
Wed. Lepelaar, Mevr. Milee, Paula, Amster
dam M. Korsten, H. Coppel Hölzel, 's-Graven-
bage; Vrouwe O. Breen, NijmegenJ. P.
Van Reemer, J. B. Bovenkamp, D. Raasveld,
Rotterdam; LenaW^asenaarJ. Brou
wer, West-Nieuwland. BrWkaartenJanny
Marjjt, K. Weesenberg, 's-GravenhageDe
Jong, Haarlemmermeer; G. Huzart, Hilver
sum G. Hoogkamp, Rotterdam.
Brieven, verzonden geweest naar België:
H. Desegaulx, Brussel; naar Duitschland:
mr. P. Blom, Bendorf; Mrs. Arthur Matthews,
MünchenJ. Van der Vegt, Sonnborn.
Stemgerechtigde ingelanden van den Zuid-
zijder- en Boezem-polder onder de gemeenten
Bodegrave c. a. hebben verkozen tot lid van
het bestuur, den heer T. De Ruijter aldaar,
met 235 van de 268 uitgebrachte stemmen.
De collecte ten behoeve van het onder
steuningfonds van oud-strijders, die het Me
talen Kruis of de Citadel-medaille dragen,
bracht te Zoetermeer op f 70.95 en te Zeg
waard f 51.50.
Het antwoord van den minister van
koloniën op het Kamerverslag, uitgebracht na
onderzoek der Indische begrooting, is bereids
verschenen. Voor het geven van een nieuw
regeeringsprogram bestaat geene reden; in het
algemeen zal de minister bestuur voeren in
den geest van den minister Keuchenius. Be
perkte herziening der comptabiliteitswet zal
weldra worden ingediend. Waarschijnlijk zal
de regeling van het mijnwezen spoedig worden
afgedaan. In de gedragslijn jegens Atjehkan
geene plotselinge verandering worden gebracht.
Handhaving der militaire positie, afwering en
bestraffing van den vijand, vermindering van
het vermogen van den vjjand en krachtige
optreding tegen den vjjand, zooals in Edi, als
de gelegenheid zich daartoe voordoet.
In zake de koffiecultuur wacht hij het advies
der Indische autoriteiten omtrent het rapport
der koffie-commissie. De inkomsten uit de koffie
kunnen niet gemist worden, daar eene andere
belasting met even groote opbrengst in de
naaste toekomst onmogelijk is. De toekomst
behoeft echter voorshands niet somber te
worden ingezien, daar alleen ongekend on
gunstig weer oorzaak was van de mislukking.
De finantiéele toestand is ernstig, maar niet
zoo ongunstig, dank zjj de saldo's van vorige
jaren. De koffieprijs a 52 cents is laag ge
raamd, lettende op ds verkoopprijzen der
jongste veilingen. Eer stijging dan daling van
den prijs is te verwachten. De te verkoopen
koffie is thans op 145,000 pikols geraamd.
De particuliere industrie wordt niet tegen
gewerkt, al maakt men zich overdreven voor
stellingen van hare inkomsten voor de schatkist.
De Regeering wacht weldra eenstemmigheid
met Engeland over de grensregeling te Borneo.
Staatsexploitatie van hetOmbiliën-Kolenveld
in verband met den spoorweg wordt voor
bereid. Het plan daartoe zal aan de wetgevende
macht worden onderworpen.
Verder wordt medegedeeld dat, aangezien
de sterkte aan Europeanen by het Indisch
leger aanzienlijk is afgenomen, het op het
oogenblik hoogst noodig is dat het Koloniaal
Werfdepot ongestoord werkzaam kunne bljjven.
Op dit oogenblik zou, zegt de Regeering, eene
inkrimping van het Werfdepot praematuur zjjn
te achten.
Zooals men ziet, weerspreekt deze verklaring
ten stelligste hét verleden week in eenige
bladen aan de Regeering toegeschreven plan
om het Koloniaal Werfdepot op te heffen.
Alvorens omtrent de ontbinding der berri-
berri-commissie eene beslissing te nemen,
wenecht de Regeering af te" wachten het
rapport van den heer Fiebig, dat nog niet
b(j het departement van koloniën is ontvangen.
Het .Centrum" wjjet er, aan de hand
van een Franech blad, op, dat wanneer de
hand van eene vrouw het roer van het Staats
schip bestuurt, de koers uitnemend zjjn kan.
Onder koningin Victoria is Engeland tot eene
hooge trap van bloei en ontwikkeling gekomen.
Spanje geniet onder het bestuur van eene
koningin-regentes eene langdurige en onge
wone rust. De republikeinen houden zich kalm,
de Carlisten bljjven eveneens rustig en zelfs
de anti-Alfonsistische oppositie in de Baski-
sche provinciën laat niets van zich merken.
By deze voorbeelden uit den tegenwoordigen
tyd, zouden verschillende anderen te voegen
zyn uit het verleden. Men herinnere zich
slechts de geestdrift en vereering, welke eene
Maria Theresia bjj hare onderdanen wist op
te wekken, en de regeering der begaafde
czarina, welke in Rusland tegen het einde
der vorige eeuw het bewind voerde.
„Ons land," zegt het Ct-ntr., „is op het punt
een nieuw geval van vrouwen-regeering voor
de historie op te leveren en met ons verwacht
zeker ieder Nederlander, die het koningschap
op hoogen prijs stelt, dat ook die regeering
voor ons heilzaam z(jn zal. De Koningin heeft
zich van meet af aan sympathie weten te
verwerven by ons volk. Zy is geheel eene
Nederlandsche geworden, die steeds hart
toonde te bezitten voor het volk, aan welks
hoofd zjj naast den Koning is geplaatst. In
alles wat ons land betrof, heeft zy eene groote
mate van belangstelling aan den dag gelegd
en aan de Kroonprinses is door haar eene
opvoeding gegeven in overeenstemming met
de taak, welke deze later zal hebben te ver
vullen.
„Het Nederlandsche volk zal zich daarvoor
ongetwyfeld dankbaar toonen, wanneer H. M.
straks opnieuw de teugels van het bewind
zal hebben in handen genomen. Hetzalzyne
trouw en gehechtheid aan ons Vorstenhuis
zoo mogeiyk nog verhoogen en de Regentes
aldus schadeloos trachten te stellen voor den
kommer, welken de huidige, pynlyke omstan
digheden allereerst aan H. M. baren.
„De Nederlanders zullen daardoor hun roem
van een ridderlijk, nobel en erkonteiyk volk
te zyn, hoog houden!"
Den 17den November a. s. zal het eene
kwart eeuw geleden zyn, dat de heer W. D.
Eeltjes te Utrecht door het Ryk werd aange
steld als ryksopziener op de spoorwegdiensten-
Hem i3 de uitgebreide functie toevertrouwd
van toezicht te houden op de lyn Utrecht-
Zwolle—Kampen van den Nederlandschen
Centraalspoorweg, alsmede op de lynen van.
den voormaligen Nederlandschen Rynspoorweg
Utrecht Amsterdam, Harmeien, Breukelen
en Leiden.
Als een kundig spoorwegambtenaar en ook
als een welwillend, humaan man, was by
steeds zeer geacht, zoowel by 't Centraal-
spoorwegbe8tuur als by het bestuur van den
Rynspoorweg, terwyi onder het corp8 inge
nieurs dier beide maatschappyen en het amb-
tenaarspersoneel, waarmede hy dagelyks om
gaat, de a. s. jubilaris wegens zyne algemeen
bekende vriendelykheid zeer hoog staat aan
geschreven,
De „Tyd" verneemt dat, ter vervanging
van pater F. Heynen, tot provinciaal der
sociëteit van Jezus in Nederland benoemd
werd pater Henricus Van den Boogaard, thans
rector der O. L. Vrouwekerk te Groningen.
Door den Raad der gemeente Gieeen is
aan den heer J. W. F. Maokay, sedert ruim
40 jaren hoofd der school aldaar, eervol ont
slag verleend tegen 1 Januari a. s.
Op 12 dezer is te Maastricht overleden
dr. L. Robbe, oud-inspecteur van het lager
onderwys in Limburg. De overledene had den
ouderdom van 83 jaren bereikt.
De Regeering is voornemens cursussen
te doen houden voor de oploiding voor de
gymnastiek, met het oog op de invoering der
„vrye en orde-oefeningen" als leervak in de
lagere scholen met 1 Januari 1893. Die cur
sussen zouden enkele maanden gehouden
worden.
Tot op 14 Nov. 1890 zyn er by den rector-
magnificu8 der Ryks-universiteit te Utrecht
130 studenten voorde lste maal ingeschreven.
De Staatscourant van 14 Nov. bevat een
besluit van den Raad van State, waarnemende
het koninkiyk gezag, waarby wordt bepaald
dat van het 2de hoofdstuk der begrooting van
Ned.-Indiê voor het dienstjaar 1889 op het
lste hoofdstuk dier begrooting worden over
geschreven lo. Yan onderafdeeling 74 op 73
f 200,000 voor de uitzending van materieel
ten behoeve van bruggen en andere water
staatswerken; 2o. van onderafdeeling 76a op
37 204,000 voor de uitzending van materiëe)
ten behoeve van de werken tot verdere uit
rusting van de havon te Tandjong-Priek3o.
van onderafdeeling 106 op 46 f 290,000 voor
de uitzending van levensmiddelen ten behoeve
van het leger.
Naar het Duitsch.
2)
Elke maand deden de onderofficieren met
deze boeken de ronde, betaalden en ontvingen,
en het overschot werd op rekening van den
betrokken gevangene gecrediteerd.
Greta was, terwjjl de moeder met de beide
gevangenen zaken deed, naar de keuken ge
gaan en kwam na een poosje met drie flinke
boterhammen terug.
„Dat is flink, juffer I" riep Matthys, „nog
een af6Cheidspartytje by moeder Berger!"
„Een afscheidspartytje?" vroeg de oude
verwonderd.
„Ja", ging do ander vroolyk voort, „de
volgende week zyn myne vyf jaren om. En
als ik vertrek ja, naar myne berekening
kryg ik meer dan honderd thaler mee. Myne
Lena heeft op my gewacht; wy vieren brui
loft, en gy moet er ook by zyn. Zie, moeder
I Berger, ook daarom heb ik in het verwenschte
pak nooit den moed verloren, omdat ik wist
P.idat Lena op my zou wachten. Dit heeft mg
I gebroost en ejigebeurd. Dikwyls heb ik ge
dicht, te gronde te moeten gaai), maar dan
schoot my op het juiste oogenblik weer te
binnen, dat Lena wacht."
Tranen kwamen den man in de oogen,
maar direct hernam hy vroolyk
„Nu, zy heeft den langsten tyd gewacht.
Over zes weken is de bruiloft dag, moider
Berger!"
De vrouwen schudden hem harteiyk de
hand, de gevangenen namen hunne korven
weer op en marcheerden, gevolgd door den
soldaat, over het marktplein.
Vrouw Berger droogde zich de oogen
en zeide:
„Ach, kind, het heeft my werkeiyk aange
daan. Ik ben zoo vermoeid, ik ga een oogen
blik op de sofa liggen. Denk goed om den
winkel."
Daarmede verliet de oude vrouw den winkel
en begaf zich door de kleine zy- naar de op
de eerste verdieping gelegen woonkamer.
Greta ging nogmaals in de winkeldeur
staan en zag de in de verte verdwynende
gevangenen na.
„Vyf jaar", fluisterde zy in zichzelve,
„maar Lena wacht! Ja, wie zulk oen trou
wen beminde heeft
Daarbg moest zg er aan denken dat al do
jonge mannen, met wie zg in aanraking kwam,
op niets anders dan vleiery uitgingen. Zg
luisterde gaarne naar hen, maar wie van
deze vleiers meende het ernstig?
Zuchtend ging Greta in den leuningstoel
achter de toonbank zitten breien, maar hot
werk wilde niet vlotten. Zy nam daarom
een roman, welke beter met hare stemming
harmoniëerde, en weldra was zg verdiept in
de merkwaardige avonturen van een verliefd
paar. Nu en dan schrikte zy evenwel, want
het was haar, alsof eene BChaduw over het
boek sloop, maar als zy haastig van haren
stoel opsprong, ontdekte zy dat er een sol
daat passeerde of een oogenblik voor de uit
stalling bleef staan, om dan weder verder
te slenteren.
Nadat het verschynsel zich eenige malen
had herhaald, sloot zy eindeiyk de winkel
deur, om op elke verrassing voorbereid te
zgn. Het werd steeds benauwder in de kleine
ruimte, weldra viel het haar moeilyk de oogen
open te houden, de letters dansten haar voor
de oogen en eindelyk sliep zy in.
Het was evenwel geen rustige slaap. De
gestaiten van den zooeven gelezen roman
vervormden zich tot personen der werkelyk-
heid: den in het zwart gekleeden gevangene
en zyr.e trouwe Lots, en nu en dan schrikte
de droomster uit den slaap op, om evenwel,
nadat een slaperige blik haar van de vreed
zame werkelykheid overtuigd had, weer in
te dommelen.
Plotseling werd zg door een schellen toon
gewekt; zg zag de bel der winkeldeur nog
hevig schommelen, en vóór haar stond een
soldaat. Verdrietig streek zy het haar van
het voorhoofd en vroeg onvriendeiyk
„Wat verlangt gij?"
„Neem-m-my niet k-kwaiyk", stot
terde de soldaat verlegen. „Ik-ik w-wilde
iets koopen."
„Wat?"
„Ie iets ik weet niet..."
Het jongmensch stotterde zóo erg, dat Greta
een glimlach niet kon onderdrukken.
„Nu, ik weet het ook niet", zeide zg „kom
dus maar terug, als ge het wèl weet."
„Ach, neem mg niet kwaiyk", stamelde
de soldaat opnieuw, „ik-m moet toch iets
koopen eene kleinigheid een ge
schenk.
„Zoo, een geschenk? Voor wien? Vader,
moeder, zuster, broeder of misschien voor
uwe bruid?"
Greta had dit laatste op eenigszins spot-
tenden toon gezegd; de ander antwoerdde
echter haastig
„Ja, ja, v-voor de bruid!"
tWordt vervolgd.)