N*. 9412.
Zaterdag J3t> October.
A°. 1890.
feze (Courant wordt dagelijks, met uitzondering
ran (Eon- en feestdagen, uitgegeven.
Leiden, 24 October.
Feuilleton.
GLÜCK AUF!
LEIDSC
DAGBLAD.
PB UB DEZER COTJRAJJïT:
Toot Leiden per 8 maanden.1.10.
Fr»noo per posta 1.40.
AiEonderLgke Nommers0.05.
PRIJS DEB ADVERTENTIEN:
Y*n 1—6 regels 1.05. Iedere regel meer 0.17$.
Grootere letters naar plaateroimte. Yoor het in-
cae8eeren buiten de stad wordt 0.10 berekend.
Sedert de laatste mededeelmgen omtrent
de werken der vaartverbetering Rijn Schie
werd aan de verdieping der vaart tusschen
den Rjjn en don Leidschendam, den bouw
van eene keersluis en brug in den Rijksweg
nabij Leiden enz., met kracht gearbeid, zoo
doelen Gedeputeerde aan Prov. Staten mede.
De onderbouw van sluis en brug is genoeg
zaam gereed en voor de draaibrug is al het
noodige ijzer aangevoerd en in bewerking.
Het voornemen bestaat om de brug, die wordt
vervaardigd in de Kon. Ned. Grofsmederij te
Leiden, in hoofdzaak aan de fabriek te klinken
en in haar geheel op het werk aan te voeren.
De verlegging van het jaagpad is onderhanden
en een klein deel daarvan reeds in gebruik
gesteld öm tot de afgraving van het oude
jaagpad te kunnen overgaan. De voetschoeiing
langs dat jaagpad werd aangebracht en ook
ten deele de daarboven te maken steenglooiing.
De wegruiming van brug No. 7 met de
geheele omlegging tegenover Allemansgoest
kwam gereed.
Voor de werken der vaartverbetering onder
Delfland werd de aankoop bij minnelijke schik
king geregeld voortgezot en nagenoeg ten
einde gebracht. Slechts voor enkele perceelen
zal gerechtelijke onteigening noodig blijken.
De „Conférence óvangélique Wallonne"
zal dit jaar te Zwolle gehouden worden onder
leiding van ds. Brun, van Amsterdam.
Op don 3den November zal ds. Rochedieu,
van Delft, verslag uitbrengen over het afge-
liopen jaar, ds. Lacheret, van 's-Gravenhage,
de besprekingen inleiden over het ontwerp
tot herziening der Walsche liturgie, en ds. Dau-
banton, van Groningen, eenige mededeelmgen
doen over het Zeemanshuis, door do conferentie
te Duinkerken opgericht.
Aan den avond van dien dag zal in het
kerkgebouw der Waalsche gemeente eene
openbare bijeenkomst worden gehouden, waarin
verschillende sprekers, naar aanleiding van
Rom. 14: 19, het woord zullen voeren.
Op den volgenden dag zal de heer Van de
Pavord Smits, van Leiden, een overzicht geven
van de geschiedenis van het orgelgebruik en
het kerkgezang bij de Waalsche gemeenten
en ds. Pfender, van 's Gravenhage, een voor-
stol toelichten tot eene nieuwe uitgaaf van
den Bijbel in de Fransche taal.
Na afloop der huishoudelijke werkzaamheden
zullen, bij gunstig woder, eenige merkwaar
digheden in de stad en hare omstreken wor
den bezichtigd.
Bij beschikking van den minister van
binnenlandsche zaken van 23 dezer is bepaald
dat de commissie, aan welke wordt opge
dragen het examineeren van hen, die eene
akte van bekwaamheid voor het middelbaar
onderwijs wenschen te verkrijgen in de wis-
en natuurkundige wetenschappen, zeevaart
kunde en boekhouden, voor het jaar 1890
zitting zal houden te 's Gravenhageen zjjn
benoemdtot lid en voorzitter dier commissie,
dr. A. T. Van Aken, inspecteur van het mid
delbaar onderwijs te 's-Hagetot ledendr.
P. Van Geer en dr. A. P. N. Franchimont,
hoogleeraren aan de Rijks-universiteit te
Leiden; dr. C. H. C. Grinwis, hoogleeraar
aan de Rijks-universiteit te Utrecht; dr. J.
D. Van der Waals, hoogleeraar aan de uni
versiteit te AmsterdamA. J. Goedkoop van
Nelle, leeraar aan de hoogere burgerschool
te Delft; C. J. Theunisse, oud leeraar aan do
hoogere burgerschool te Rotterdam; J. Van
der Bruyn, leeraar aan de hoogere burger
school te Schiedam; E. J. Hoos, directeur
der Zeevaartschool te Rotterdam.
In de aanstaande najaarsvergadering der
Provinciale Staten van Zuid-Holland zullen
o. a. behandeld wordenvoorstellen be
treffende de uitvoering van het besluit der
Staten tot verbetering van den waterweg
tusschen den IJsel en de Ringvaart van den
Haarlemmermeerpolder.
Nu door de bij de wet goedgekeurde spoor
weg-overeenkomsten wettelijk de meest vol
ledige waarborg is verstrekt voor het gedoo-
gen der verhooging van de brug over de
Gouwe door de den spoorweg exploiteerende
maatschappij zonder eenige schadevergoeding,
welke ook, te dier zake in rekening te kun
nen brengen, en alzoo voldaan is aan eene
in 1887 door de provincie gestelde voorwaarde,
stellen Ged. Staten voor hen te machtigen
om ten behoeve der uitvoering van het werk,
waartoe in 1887 is besloten eene wet tot ver
klaring van het algemeen nut der o&teigening
bij de Regeering aan te vragen en nadat die
wet en het kon. besluit, houdende aanwijzing
der te onteigenen perceelen, zullen zijn ver
kregen, de voor het werk noodige eigendom
men bij minnelijke overeenkomst of door tus-
schenkomst des rechters voor de provincie
te verwerven.
Ten aanzien van de coupure te Boskoop
welke de deskundigen nog steeds onvermpdeJ
ljjk achten wordt een antwoord van delf
Raad aldaar verwacht op een door Ged. Staten
tot dien Raad gericht schrijven. Na ontvangst
daarvan zullen Ged. Staten da Provinciale
Staten in staat stellen over de onder Boskoop
aan het werk te geven richting eene beslis
sing te nemen.
Ook zal worden behandeld eene aanvraag
van de heeren Mestring en Kools, te Rotter
dam, om subsidie voor een aan te leggen
stoomtramweg van Dordrecht, over Dubbel
dam, '8-Gravendeel, Strjjen, Numansdorp,
Klaaswaal, Westmaas, Mjjnsheerenland tot den
tol onder Kooswijk, in verbinding met de
ontworpen lijn Barendrecht—Oud-Beierland
Brielle Hellevoetsluis.
Daar deze aanvrage alleen dan aanleiding
tot onderzoek zou kunnen geven, wanneer de
totstandkoming der laatstgenoemde lijn mocht
worden verzekerd, stellen Ged. Staten voor,
adressanten te berichten dat de subsidie-aan
vrage in elk geval voorbarig is te noemen
en uit dien hoofde, althans vooralsnog, tot
geen onderwerp van overweging kan worden
gemaakt.
Door Ged. Staten van Zuid-Holland is
aan de Prov. Staten dezer provincie medege
deeld, dat de concessie aanvrage van nu wijlen
den heer B. H. Beer, te Amsterdam, om ver
gunning tot het leggen van spoorstaven ten
behoeve van een stoomtramweg tusschen
Boskoop en Reeuwijk, in aansluiting aan den
stoomtramweg Gouda-Bodegrave, is overge
nomen door de stoomtramweg-maatschappil
„Gouda", exploiteerende laatstgenoemde lijn.
Aan genoemde maatschappij is door hen
te kennen gegeven dat z(j bereid zijn de ge
vraagde vergunning voorwaardelijk te verlee-
nen, zoodra de plannen, vroeger door den heer
Beer ingezonden, thans door de maatschappij
onderteekend en na gezegeld en geregistreerd
te zjjn, zullen zjjn terugontvangen.
Deze stukken zjjn zjj nog wachtende.
Tevens hebben zy medegedeeld dat op den
13den October jl. nog is ingekomen eene aan
vrage van de heeren H. P. N. Halbertsma en
W. E. Crames, ingenieurs te 's-Gravenhage,
om vergunning tot den aanleg en de exploi
tatie van een stoomtramweg van Delft naar
De Lier en van daar met twee takken naar
Naaldwijk en Maassluis.
Aan het „Hbl." wordt van bevoegde
zijde het volgende medegedeeld
Jonkvrouw A. Juckema van Burmania baro
nesse Rengers zal worden benoemd tot derde
hofdame van H. M. de Koningin, terwijl de
hofdame van H. M. jonkvrouw Van de Poll
zal worden belast met het toezicht op de
opvoeding van H. K. H. prinses Wilbelmina.
Hoewel jonkvrouw Van de Poll hare positie
als hofdame van H. M. blijft vervullen, zal
zij niet als zoodanig dienst doen gedurende
den tijd, dat zij bij prinses Wilhelmina zal
in functie zijn.
Een en ander werd reeds vóór de jongste
ongesteldheid van Z. M. den Koning door
HH. MM. vastgesteld; de ziekte van den
Koning vertraagde echter tot nu toe de
officieels benoeming van freule Rengers, na
welke benoeming de nieuwe regeling eerst
zal intreden.
Als nieuwe leden van het Utrechtsch
Studentencorps zjjn gisteravond 74 novitii
geïnstalleerd, over de verschillende faculteiten
verdeeld als volgt: rechtswetenschap 23, ge
neeskunde 33, godgeleerdheid 10, wis- en
natuurkunde 4, van welke voor de pharmacie
3, en letterkunde 4.
Van het Gebouw van K. en W., waar de
installatie plaats had, maakten gisteravond
de nieuwe en oude leden van het Utrechtsch
Studentencorps met muziek en fakkellicht eene
wandeling door de stad, naar de sociëteit
P. H. R. M.
Heden zullen de nieuwe studenten de kleine
rijparty houden. Morgen heeft de groote rijpartij
plaats.
Directeuren van Teylers Stichting en de
leden van Teylers Godgeleerd genootschap
hebben uitspraak gedaan over vijf verhande
lingen, hun ter beantwoording van twee in
1887 en 1888 uitgeschreven prijsvragen toe
gezonden.
Drie daarvan, in de Duitsche taal, belroffen
de vraag„Onderzoek naar de echtheid en de
ongeschondenheid van den brief aan de Gala-
tiers in verband met de bedenkingen, in den
laatsten tijd daartegen ingebracht."
De prijs word niet toegekend en evenmin
die voor: „Een geschiedenis van de Rijnsbur
gers of Collegianten", welke laatste prijsvraag
nu opnieuw is uitgeschreven (te beantwoorden
vóór 1 Jan. 1893).
Als nieuwe prijsvraag, waarop de antwoor
den moeten worden ingezonden vóór 1 Jan.
1892, wordt voorgesteld:
„Welke is volgens Christelijke beginselen
de meest wenscheliJke verhouding tusschen
philanthropie en staatszorg"?
Naar men verneemt, is de heer Andró
Muller, te 's Gravenhage, benoemd tot vice-
consul van Spanje te Scheveningen.
Het monument voor den dichter W. J.
Hofdijk, opgericht op zijn graf op 't kerkhof
te Rozendaal, by Arnhem, wordt den 28sten
October, 's namiddags te 2 uren, door het
Hofdyk-comité aan de familie Hofdyk over
gedragen.
Roman van E. "W E R N E R.
116)
De jonge vrouw had er zoo zeker op ge
rekend haren echtgenoot alleen te vinden
onverwachts en onaangemeld had zp willen
binnentreden, en nu trof zp een ander by
hem aan. Noen, niet in tegenwoordigheid
van vreemden wilde zp hem nu het eerst
terugzien 1
Eugónie aarzelde, niet wetende of zp om-
keeron dan wel blpven zou. Eindelijk trok zp
zich stil terug achter de portière, welker
plooien hare gestalte grootendeels verborgen.
„Het is onmogelijk, mpnlieer Berkow!"
zeide de schelle, duidelpke stem van den
hoofdingenieur. „Als gp nog langer die toe
gevendheid blijft gebruiken, dan Ipden die
genen er onder, die nu tot de orde beginnen
weer te koeren. Ze hebben ditmaal nog het
veld geruimd, omdat zp de minsten waren,
maar die tooneelen zullen zich telkens en dit
wel op erger en bloediger wpze herhalen dan
hedenmorgen, toen de verschillende partpen
alleen nog maar handgemeen werden. Hart
man heeft getoond dat hp zijne eigen kame
raden niet ontziet, als ze tegon zpne alleen-
heerschappp in verzet komen. Hp stort vriend
en vpand in hst verderf, om zyne eens op
gevatte denkbeelden door te drpven."
De openstaande deur vergunde Eugónie, een
blik in de kamer te werpen. Arthur stond
vlak tegenover haar bp het open venster;
het volle licht viel op zyn gelaat, dat, sedert
zp hem het laatst had gezien, eene veël
zwaarmoediger uitdrukking had gekregen. De
zorgen, welke hem destpds nog zoo vreemd
waren en slechts het voorhoofd deden fronsen,
hadden hier thans twee diepe rimpels ge
groefd, welke wellicht nooit weer uitgewischt
konden worden. Iedere trek van zpn gelaat
was scherper en sprekender gewordende
uitdrukking van geestkracht, welke zich des
tpds in zpne trekken begon te openbaren en
slechts in oogenblikken van opgewondenheid
en bezieling tot haar volle rechtkwam, week
thans ook in kalme uren niet meer van zpn
gelaat en had de droomerige onverschilligheid
van vroeger ton eenenmale vervangen; ook
zpne houding en stem verrieden dez9lfde
vastberadenheid en kracht - mon kon het
den jongen chef aanzien, dat hp in weinige
weken datgene geleerd had, waartoe anderen
jaren behoeven.
„Ik ben zeker de laatste, om aan te raden,
hulp van vreemden in te roepen", ging de
hoofdingenieur voort; „maar mp dunkt dat
wp allen, en onze chef in de eerste plaats,
genoeg ons best hebben gedaan om er ons
buiten te houden. Men kan en zal ons toch
waarlpk niet ten kwade duiden, als wy ein-
dolpk ook dat middel te baat nemen, waar
van de naburige bergwerken zich al lang
bediend hebben, zonder dat het by hen op
verre na zoo noodzakelpk was als thans
bp ons!"
Arthur schudde mismoedig het hoofd.
„De andere bergwerken kunnen ons hierin
niet tot maatstaf dienendiar is het met
eenige arrestatiën en bebloede koppen afge-
loopen, daar waren vyftig man en een paar
schoten in de lucht toereikend om den ge-
heelen opstand te onderdrukken. Hier staat
Hartman aan het hoofd, en wp weten allen
wat dit zeggen wil. Hp wpkt zelfs voor geen
bajonetvuur, en met hem staan en vallen
ook zpne aanhangers. Zp zullen alles op het
spel zetten by ons is er aan geene vrede
te denken, dan nadat er eenige offers ge
vallen zyn."
De beambte zweeg, dooh zyn veelbeteeke-
nend schouderophalen duidde aan, dat hy de
vrees van zpn chef deelde. Na oen oogenblik
hernam hp
„Maar als de vrede nu niet anders te be
reiken is!"
„Als hy te bereiken is! Hy is het echter
niet en de offers vallen tevergeefs. Ik be
dwing den opstand voor het oogenblik, en
over een jaar, misschien binnen een paar
maanden, breekt hp opnieuw uit, en gy
weet even goed als ik, dat de bergwerken in
dat geval reddeloos verloren voor my zpn.
Elders komt het rechtvaardigheidsgevoel of
het vertrouwen ten laatste weer boven, elders
komt het werkvolk eindelpk tot bezinning;
hier kunnen wy dit niet met grond verwach
ten; het sedert jaren gezaaid wantrouwen
wordt niet zoo schiolyk overwonnen. Haat en
vyandschap was de leus, waarmede ik by
mpn optreden hier begroet word; zp is het
nog heden en als ik nu daarenboven nog
bloed laat vloeien tusschen hen en my, dan
is het voorgoed gedaan. Voorzeker, Hartman
kan het wagen, de zpnen in openbaren kamp
tot gehoorzaamheid te dwingen, hen met ge
weld, desnoods met de wapenen in de hand,
aan zpn wil te onderwerpenlip blpft toch
hun voorganger, van wien zp al hun heil
verwachten."
Vervolg ommezijde.)
