H°. 9366.
Dinsdag Q September.
A0. 1390.
Courant wordt dagelijks, met uitzondering
van (§jon- en feestdagen, uitgegeven.
Leiden, 1 September.
Feuilleton.
GLÜCK AUF!
LEIDSGH
DAGBLAD.
PRIJS DEZER COURANT:
Voor Leidea per S maanden.f 1J0.
Franco per poat1.40.
Afzonderlijke Nommers0.05.
PRIJS DER ADVERTENTIEN;
Van 16 regels/1.05. Iedere regel meerƒ0.171.
Grootere letters naar plaatarnimte. Voor het in-
oasseeren buiten de stad wordt 0.10 berekend.
In handen der commissie van financiën
is gesteld het voorstel van Burg. en Weths.,
dd. 16 Juli 1S90, strekkende hiertoe, dat de
gasfabriek zal warden uitgebreid, het uit-
breidings- en vernieuwingsfonds te dien einde
vermeerderd met 153,900 (waarvan aan de
gemeente jaarlijks eene rente tegen 5 pCt.
zal worden goedgedaan) en dat die gelden
zullen vrorden gevonden uit de buitenge
wone ontvangsten (opbrengst van geldleening).
Naar het der commissie voorkomt, is de
noodzakelijkheid der uitbreiding in de rap
porten der comn-.issie voor de gasfabriek vol
doende gestaafd.
Werd niet tot dio uitbreiding overgegaan,
dan zou vermoedelijk reeds in het volgende
jaar de gemeente voor de keus staan om óf
nieuwe aansluitingen te weigeren óf door
verhooging van den prijs het gasverbruik te
beperken.
Beide zouden wy, zegt de commissie verder,
zeer bedenkelijk achten. De gasfabriek moge
tn zekeren zin eene industriëele enderneming
wezen, de gemeente is tcch ongotwyfeld tot
hare oprichting en exploitatie overgegaan,
omdat het daarby gold eene algemeene be
hoefte. Maar Gaardoc-r heeft zy dan ook o. i.
<3o moreele verplichting op zich genomen om
zoolang zy het monopolie der gasfabricage
heeft aan stygende behoeften te voldoen
en vermeerdering van verbruik niet kunst
matig, b. v. door anders noodelooze prysver-
heoging, tegen te werken.
Achten wy om deze reden met hot dage-
lyksch bestuur uitbreiding der gasfabriek ge
raden, finantlëele bezwaren bestaan daartegen
in ons oog niet.
Zy zal ongeveer 154,000 vorderen. Wordt
deze som geleend tegen 31/, pet. en de leening
in 50 jaar afgelost, dan zal de begrooting het
ours te jaar bezwaard worden met eene uitgave
van ƒ8400 voor rente en aflossing, welke
som jaarlyks met 105 rente zal verminderen
en gedurende 50 jaar gemiddeld 6200 be
dragen.
Neemt men nu aan zooals wy meenen
te mogen doen dat de winst der gemeente
per M®. geleverd gas niet minder dan 1.5 cent
zal bedragen en dat het gasverbruik in de
eerstvolgende jaren met minstens 200,000 M®.
per jaar zal toenemen, dan zal de vermeer
derde gaslevering, waartoe de uitbreiding in
staat zal stellen, eene vermeerderde winst
meebrengen in het eerste jaar van ƒ3000, in
het tweede van ƒ6000, in het derde van
ƒ9000, dus reeds dan meer dan de uitgave,
die door de uitbreiding zal zyn noodzakelyk
geworden.
Is dus ons oordeel over de voorstellen in
hot algomeen stellig gunstig, wij hebben ons
de vraag voorgelegd, of er geen grond be
stond om hare behandeling eenigen tyd uit
te stellen met het oog op de aanhangige
voorstellen tot uitbreiding van de grenzen
der gemeente.
Mochten toch deze voorstellen geen gevolg
hebben, dan zou er wellicht voor Leiden aan
leiding bestaan om te overwegen of het niet
wen8cbelyk ware voortaan hare diensten
ook o. a. haar gas aan naburige gemeenten
en hare ingezetenen te onthouden. En werd
tot dit laatste besloten, zoo zou het gasverbruik
ongetwyfeld vermindering ondergaan.
Het komt ons echter voor, dat hierin geen
voldoende grond tot uitstel gelegen is. Het
gasverbruik buiten de gemeente is toch be-
trekkeiyk gering. In 1889 werd geleverd:
Aan de Ned. Rynspoor 4054 M'.
Holl. Spoorwegmaatsch. 35989
Zomerzorg9047
de fabriek der HH. v. Wensen 10932
Voor straatlantaarns aan de ge
meente Zoeterwoude947
Voor idem aan Oegstgeest 7396
Leiderdorp 918
en aan alle verbruikers buiten de gemeente
te zamen 156,974 M®., dus nog niet de helft
van de vermeerdering van verbruik, die voor
1890 mag worden verwacht.
Zelfs een besluit om alle gaslevering buiten
de gemeente te staken, zou dus de noodza-
kelykheid van uitbreiding der gasfabriek niet
wegnemen.
Op deze gronden hebben wy de eer U,
aldus eindigt de commissie haar rapport, te
adviseeren, aan te nemen de voorstellen, in
het hoofd van dit advies bedoeld, en vast te
stellen den suppletoiren staat, daarby gevoegd.
Aan den gemeenteraad wordt overgelegd
het verzoek van den heer J. P. Kramer, om
ODtslag uit zyne betrekking van derden onder-
wyzer aan de Jongensschool 2de klasse, wegens
zyne benoeming aan de Byzondere Handels
school te Scheveningen, met het advies van het
hoofd van eerstgenoemde schoolevenmin als by
dezen bestaat er by B. en Ws. bezwaar om dat
ontslag te verloenen met ingang van den
15den September a. s., terwyl inmiddels ge
durende den tyd der vacature, overeenkom
stig het voorstel van het hoofd der school
door de aanstelling van tydeltjke onderwyzers
daarin zal worden voorzien. B. en Ws. geven
derhalve in overweging aan den adressant het
gevraagd eervol ontslag te verleenen met
ingang van 15 September a. s.
D3. N. Nardi, predikant by deWaalsche
gemeente alhier, heeft gisteren v oor een talryk
gehoor zyn dienstwerk aanvaard naar aan
leiding van 2 Cor. V vers 20 en IV vers 61>,
na bevestigd te zyn door zyn ambtgenoot,
ds. C. 6. Cbavannes, die tot tekst gekozen
had 1 Cor. XIV vers 26b.
De tiende verjaardag van Prinses Wilhel-
mina werd in de eerste plaats gisteren in
onze gemeente herdacht door bet steken en
laten wapperen van vlaggen uit en voor de
gevels van onderscheidene particuliere huizen,
gemeente- (voor het Stadhuis drie en van den
toren eene) en ryks-gebouwen. Byzonder groot
was t et aantal vlaggen, uit de woningen
stekende, niet; het zou ongetwyfeld grooter
geweest zyn, indien er des morgens niet
zooveel regen gevallen ware.
Vervolgens werd de feestdag in de bede
huizen niet vergeten en dood het carillon na
kerktyd zyne vroolyke tonen weerklinken.
Wegens de drassigheid van den bodem van
het anders voor eene parade zoo uitstekend
geschikte Schuttersveld, had de wapenschou
wing plaats op de Papengracht, de beste straat
voor dit doel, ofschoon het publiek weinig
van het militaire schouwspel kan genieten.
De parade, door zonne3cbyn begunstigd en
door zeer velen op een afstand bygewoond,
werd gecommandoerd door den majoor H. H.
Ramaer, van het 2de reg. veld-artillerie, en
geïnspecteerd door den kolonel H. F. Alings,
commandant van het 4de reg. infanterie, aan
wiens woning het vaandel, zooals te doen
gebruikeiyk is, werd afgehaald en terugbe
zorgd.
Na de parade trokken manschappen der
verschillende wapens, alhier in garnizoen,
met hunne aanvoerders en de stukken ge
schut de Breestraat en het Rapenburg over.
Op een gedeelte der Breestraat reden de
stukken twee aan twee naast elkaar. Zooals
te begrypen is, werden de militairen opge
wacht, voorafgegaan, geflankeerd en gevolgd
door veel publiek.
Des middags was het feest voor de kin
deren in Vreewyks speeltuin. De ingang van
dat speeloord was versierd met vlaggendoek
en met de beeltenis van de Prinses. Wegens
het ongunstige weer ia den morgen en den
daardoor met water doorweekten tuingrond
hadden niet veel ouders adhaesie betuigd
aan hot begeeren van hun kroost om ter
speelplaats op te gaan. Zy, die er waren.
hadden dus volop ruimte om zich te bewegen
onder de tonen der muziekinstrumenten van
twaalf leden van het „vierde." De eerste
luchtballon, welke omhoog trachtte te komen,
geraakte op zyn tocht naar hoogere sferen,
al slingerende door den vry sterken wind, ia
brand en kweet zich dus niet op glorievolle
wyze van zyne hooge taak.
Des avonds voerde de muziok der dd.
schuttery een welgekozen programma uit in
de tent van Musis' tuin, welke laatste by
zonder verlicht werd door ballons. Het genot
van een zomerconcert word benomen door kil
weder en heftig nederdalende regenbuien.
By de Leidsche Spaarbank werd in de
maand Aug. ingelegd 44,824.92, terugbetaald
36,964.50'/2, terwyl zyn afgegeven 145
nieuwe en geheel afgelost 86 boekjes.
Het gezameniyk tegoed der 8856 inleg
gers bedroeg op 31 Aug. 1,736,594.91.
Hedenmiddag ontvingen we per Franscho
mail de Indische bladen van 30 Juli tot en
met 1 Augustus, zoodat de bladen van 25
tot 29 Juli nog ontbreken.
By de heden gehouden openbare verkoo-
ping van cokes, in partyen van 100, 50, 10
en 5 hectoliters, waren de hoogste pryzen:
57, ƒ29, ƒ6.10 en ƒ3; do laagste: f 57,
29, 6 en 3.
Er bestaat gelegenheid tot verzending
der correspondentie naar Noord-Amerika, door
middel van hot stoomschip „Maasdam", van
Rotterdam vertrekkende. Ten postkantore al
hier moeten de brieven enz. uiteriyk morgen-
Dinsdag-avond om 7.50 bezorgd zyn.
De wjjze van verzending behoort duidelyk
op het adres vermeld te worden.
De heer C. J. Broers, procuratiehouder
der bekende fabriek van de heeren J. M. Van
Kempen A Zonen, te Voorschoten, vierde heden
zyn veertigjarig verbiyf by genoemde firma.
Zoowel van de zyde der heeren Van Kempen
als van het talryk personeel ontving de heer
Broers kostbare geschenken als bewys van
erkentelykheid voor de trouwe vervulling van
zyn belangryken arbeid.
Aan den avond van den dag biedt hy het
gansche personeel, dat ongeveer honderd e»
zeventig man telt, een feest aan, waarby ook
de heeren Van Kempen zullen tegenwoordig
zyn en waar ongetwyfeld vele hartelyke wen-
schen zullen worden geuit voor den man, die
door zyn talent en trouwe plichtsbetrachting
zoo veel heeft bygedragen tot den bloei der
Xoninklyke Nederlandsche Fabriek te Voer-
scheten.
Naar ons uit Voorschoten wordt verze-
Roman van E. "VVEKNEE,
U2)
„Ik geloof werkelyk dat by het nog niet
eens gemerkt heeft!" hernam de opzichter
met ongeveinsde yerbazing. „Dat moet zyn
oude vader hem nog vertellenMaar dat is
het gevolg als men zyn neus altyd in dingen
steekt, die iemand het hoofd op hol brengen.
Waariyk, het is meer dan tyd dat ge ein-
delyk al die andere zaken eens varen laat en
eene goede vrouw neemt, die u wat andere
gedachten in het hoofd brengt."
Ulrich staarde naar den kant van het park,
terwyl zyne oogen weer de sombere uitdruk
king kregen van straks.
„Ge hebt gelyk, vader", zeide by lang
zaam; „het is meer dan tyd."
De oude man liet zyne pyp byna uit de
hand vallen van verrassing.
„"Wel, jongen, dat is het eerste verstandige
woord, dat ik van u hoor. Zyt ge dus ein-
delyk overtuigd? Ja waariyk, het is tyd!
Reeds sedert lar.g zyt ge in staat, om eene
vrouw te onderhouden, en nergens in de
wyde wereld vindt go eene vrouw, zóó knap
en aardig en by de hand als Martha! Hoe
verheugd ik zou zyn als gy beiden eens een
paar werdt, behoef ik u niet te zeggen. Laat
er uwe gedachten eens over gaan!"
De jonge man was opgesprongen en liep
driftig op en neder.
„Misschien zou 't het beste zyn. Daar
moet een eind aan komen, dat is zeker!
Ik heb het vandaag opnieuw gezien en
dan maar hoe eer hoe liever I"
„Wat bedoelt ge? Waar moet een eind
aan komen?"
„Niets, vader, niets! Gy hebt volkomen
gelyk, al3 ik maar eerst eene vrouw heb,
dan weet ik ook, waaraan my te houden.
Ge denkt dus dat Martha my wel hebben
wil, vader?"
„Ga heen en vraag het aan haarzelvo!"
riep de opzichter lachend. „Denkt ge dan
dat het meisje nog by my in huis zou zyn,
als zy een ander had willen hebben? Ze heeft
vryers genoeg! Ik ken or genoeg, die haar
gaarne mogen lyden, en Lorentz geeft zich
nu al jaar en dag vergeefsche moeite. Hy
wacht nog altyd op het jawoord, en gy
krygt het nog heden, als gy maar wilt; ge
loof dat vry!"
Ulrich luisterde met belangstelling, maar
ondanks deze voor hem vleiende mededeeling
sprak uit zyn gelaat niet veel blydschap of
zelfvoldoening.
Het scheen, alsof by een weerbarstig ge
voel in zyn binnenste zocht te bedwingen,
dat hem verhinderde een besluit te i-emen,
en het was ook met eene soort van kramp
achtige gejaagdheid, dat hy zich eindelyk tot
zyn vader wendde, zeggende:
„Nu, het is goed; als ge denkt dat Martha
my hebben wil, zal ik met haar spreken."
„Nu terstond vroeg de opzichter ver
wonderd. „Maar, Ulrich! Men vraagt iemand
maar niet zoo hals over kop, als men er
een kwartier van te voren nog geen plan
op had!"
„Waartoe zou dat lange denken dienen?"
hernam Ulrich ongeduldig. „Ik moet weten,
waaraan ik my te houden heb. Laat mij
maar even naar binnen gaan, vader!"
Zyn vader schudde het hoofd, doch liet
hem begaan, uit vrees dat het plotseling ge
nomen besluit zyn zoon later wellicht weer
zou kunnen berouwen, en het zou zoo ge
lukkig zyn! In de blydschap van zijn hart
was het hem vry onverschillig, of de zoo
vurig gewenschte verbintenis op eene eenigs-
zins buitengewone viyze tot stand kwamhy
besloot dus kalm hierbuiten te biyven, opdat
de jongelieden het daar ongestoord fiénB zou
den kunnen worden. Ook kende hy Ulrich
genoeg om te weten, dat eene voorbarige
tusschenkomst van zynentwege nu de geheeie
zaak zou kunnen bederven.
Schieiyk, alsof hy zich geen oogenhlik
tyd tot nadenken wilde gunnen, had de jonk
man intusschen den drempel overschreden
en de deur der voorkamer geopend.
Martha zat aan de tafel, terwyl zy de
anders zoo vlytige handen in den schoot liet
rusten. Zy zag niet op toen hy binnenkwam,
en scheen het ook niet op te merken dat hij
dicht nevens haren stoel bleef staanhy zag
echter dadelyk dat zy geweend had.
„Martha, zyt gy boos, omdat ik u zoo
straks wat driftig geantwoord heb? Het spyt
my waarom ziet ge my zoo aan?"
„Omdat het de eerste maal is, dat het u
zou spyten. Gy hebt er u immers nooit over
bekommerd, hoe ik het opnam waarom
dan ditmaal?"
Haar toon was koel en afwyzend genoeg,
doch Ulrich liet zich dar.rdoor niet afschrik
ken. De verzekeringen zijns vaders mcesten,
ondanks alles, toch oen byzonderen indruk
op zyn stug gemoed, gemaakt hebben, want
zyne stem klonk "buitengewoon zacht, toen
hy antwoordde
(Wordt vervolgd.)