Te huur:
DE „MUTUAL",
Vraagt!
TE KOOP:
H. VAN DER YLDGT, le LlSSd,
HAUST LINDEBOOM,
N°. 9322.
Zaterdag IS .Juli.
A*. 1890.
goarant wordt dagelijks, met uitzondering
van (Zon- en feestdagen, uitgegeven.
Leiden, 11 Juli.
bij uwen Comestiblehandelaar
JlMSTEFLDAM.
Nederlandsche Huurwaarborg-
Maatschappij.
Levensverzekering-Maatschappij van Nieuw-York.
1 {i<*liai-d Al. Mc. Ourdy, President.
C P. DOLK, 89 Nieuwe Haven, Rotterdam.
Agenten gevraagd.
Stollwerck'sche «-
Borstlboisboiis
LEIDSCH
DAGBLAD.
PRIJ8 DEZER COURANT:
Yoor Leiden per S maanden1.10.
Franco per poeta 1.40.
Afzonderlijke Nommera0.05.
PRIJS DER ADVERTENTIE!*:
Y.n 1—6 rogels 1.05. Iedero regol moer/0.1*4
Grootere letters naar plaatsruimte. Yoor het ln
casseeren buiten do stad wordt f 0.10 berekend.
Een meesterlijke zet.
10 Juli 1690.
In herinnering gebracht door Jan Hogenkamp.
(Slot.)
Ofschoon Tourville met groote macht op
Evertsen komt aanzetten, ofschoon deFransche
opperbevelhebber nog bijgestaan wordt door
verschillende schepen, welke eerst door de
Nederlanders verjaagd waren, Evertsen houdt,
met wat hij heeft, stand. De strijd wordt
heviger.
Sommige van 's Lands schepen zien zich
genoodzaakt over stuur- en bakboord te slaan
de meesten worden doornageld en verliezen
boegspriet en ander rondhout; de schout bij-
nacht Jan Dick en de kapitein Noorthey sneu
velen en vele der mindere officieren en zee
lieden worden gedood of gekwetst.
Er is geen houden meer aan. Zonder hulp
tegen den veel sterkeren vjjand te strijden
gaat niet; overmacht doet zwichten Maar toch
zal Evertsen trachten te behouden, wat nog
behouden kan worden. In dit angstige en
spannende oogenblik geeft hij het teeken,
dal alle schepen met staande zeilen moeten
ankeren. Dit sein wordt begrepen en met juist
heid uitgevoerd. De Franschen drijven af en
de Nederlanders blijven liggen.
De list, door Evertsen aangewend, wordt in
het begin niet opgemerkt door de Franschen,
voor wie het voortdurend stil blijven der
Nederlandsche vloot later onverklaarbaar is en
die, daar de afstand grooter wordt, weldra
genoodzaakt worden den strijd te eindigen.
Dit was de eerste maal, dat eene geheele
vloot door die krijgslist behouden bleef. „De
meesterlijke zet" van Evertsen toch maakte
het mogelijk, dat niet alles verloren ging.
Tot juist begrip van de manoeuvre, door
Evertsen gelast, diene, dat zulks mogelijk
was onder omstandigheden als thans aanwe
zig waren, nl. windstilte en ebbe. Hiervan
wist hij meesterlijk partij te trekken. En al
wordt beweerd dat het nog eens gebeurd is,
doch met één schip, en aan den vice-admiraal
Callenburgh de uitvinding wordt toegeschre
ven, zeker is het dat Evertsen als opperbe
velhebber het sein moest geven, wilde de ge
heele vloot ten anker gaan. Het pleit voor
zijne groote bescheidenheid, dat hij in het
omstandig verhaal van den strijd, aan de Staten-
Generaal gezonden, slechts terloops van het feit
spreekt, zeggende„dat het geraden wiert ge
vonden met-'s Lands vloot te anckeren."
Thans de uitslag, die, zooals begrijpelijk is,
niet aan de verwachting beantwoordde. Hoe
kordaat de Nederlanders zich gehouden en
verweerd hadden de „Prinses Maria", onder
Schey, had b. v. 24,800 pond buskruit ver
schoten in dit gevecht, dat van 9 uren
's morgens tot 5 uren 's middags geduurd
had, hadden wjj eene nederlaag geleden, zoo
als nog nooit eene onzer vloten had onder
vonden.
Van de 22 schepen waren er maar 3 in
weerbaren toestand; de overigen waren zéé
gehavend, dat zij geen dienst konden doen,
terwijl het verlies van rondhouten, zeilen en
krijgsbehoeften aanzienlijk was.
Van dezen toestand werd Torrington door
den secretaris der vloot kennis gegeven en
ofschoon de belofte gedaan werd ons ter hulp
te zullen komen, was die hulp echter van
weinig beteekenis.
Van 11 16 Juli bleven de bondgenooten
schermutselende aftrekken; op den laatsten
datum werd de vijand het laatst gezien, waarop
besloten werd terug te keeren.
Nog iets, wat gedurende dat terugtrekken
geschied is, mag niet onvermeld bl ij ven.
In den nacht van 13 op 14 Juli zonk het
schip „'t Wapen van Utrecht" van 64 stuk
ken, even nadat het volk geborgen was. Den
14den moesten „de Maagd van Enkhuizen",
de „Tbolen" en de „Elswout" togen den wal
gezet worden, omdat ze niet verder voort
konden en niet door de Britten beschermd
werden. De „Maze", onder Jan Snellen, bleef
behouden, doordien hem, koers zettende naar
Portsmouth, door een vijf- of zestal vijande
lijke schepen de weg werd afgesneden, zoodat
hij genoodzaakt is zijn schip by Pevensy
tegen den wal te zetten. Dadelijk laat bij
eenige stukken naar den wal brengen, richt
eene batterij op, plaatst tenten van de over
gebleven zeilen voor zich en zijn volk, laat
een'ge gaten in het schip boren, zoodat het
zinkt en onbeweeglijk blijft liggen en wacht
verder de dingen af, die komen zullen.
Wel groeit het aantal schepen des v(jands
tot 13 aan, wel wordt met branders beproefd
het schip te vernielen, doch alles is vruchte
loos, dank zij den genomen maatregelen van
den bevelhebber. De vijand trekt af. Snellen
laat zijn schip dichten en komt behouden in
het Vaderland terug.
Zooals uit het voorgaande blijkt, hebben
wij geen melding van bijzondorheden gemarkt
omtrent hetgeen verricht is door de Engelschen.
Dit was ook onze bedoeling niet en zou be
zwaarlijk gaan, omdat dan de ruimte, be
schikbaar gesteld, zéér ver overschreden zou
worden.
't Was hier meer te doen om hetgeen onze
helden verricht hebben, dat grootor en roem
rijker geweest zoude zijn als eigenbelang en
daardoor verraad niet in het spel waren
geweest.
Doch de nederlaag, nu ondervonden, zou
schitterend gewroken worden. Daaraan hopen
wjj later onze lezers nog eens te „herinneren."
Ds. W. Briét J.Pzn., predikant te Gor-
kum, heeft het beroep naar de Ned.-Herv.
gemeente alhier aangenomen. Door deze aan
neming wordt voorzien in de vacature, ont
staan doordien den heer Joh. Drost op zijn
verzoek eervol emiritaat werd verstrekt.
De heer Briët werd geboren in het jaar
1848, werd in 1872 candidaat in Gelderland,
den 27sten April 1873 predikant te Houten,
in 1878 predikant te Voorthuizen en 4 Mei
1884 predikant te Gorkum.
B(j koninklijk besluit is, voor den duur
van het studiejaar 1890-1891, benoemd tot
rector-magnificus der Rijksuniversiteit: a. te
Leiden dr. C. K. Hoffmannb. te Utrecht dr.
J. H. Gallée; c. te Groningen dr. J. C. Kapteyn
Door eenige ingezetenen te 's-Hage is
thans ter onderteekening by de burgerij in
omloop gebracht oen algemeen verzoekschrift
aan Z. M. den Koning in zake de waterver-
ver8ching.
In het adres wordt o. a. het vertrouwen
uitgesproken, dat requestranten geen jjdel be
roep doen op Zr. Ms. bakende groote recht
vaardigheid, vooral daar, waar het geldt het
welzijn van 's Konings onderdanen, wanneer
zij Z. M. eerbiedig naderen met het innige
verzoek een einde te doen maken aan den,
de gezondheid van de burgerij bedreigenden,
toestand.
De adressanten sproken ook het vermoeden
uit dat H. K. II. Mevrouw de Groothertogin
van Saksen, Prinses Sophia der Nederlanden,
het grootste gedeelte der voor het kanaal be-
noodigde terreinen kosteloos aan het gemeente
bestuur afstond, in de overtuiging daarmede
te handelen tot heil van de gezondheid der
res dentiebewoners.
Deze volkspetitie ligt op verscheidene, nader
bekend te maken, plaatsen der stad ter tee-
kening
Het adres van de geneesheeren betreffende
de grachtverversching aan den gemeenteraad
is alleen uitgegaan van de doctoren, die bin
nen de stad praktijk uitoefenen. Bij de genees
kundigen, te Sclieveningon gevestigd, is hot
niet rondgegaan.
Onder de onderteekenaren bevindt zich ook
dr. Wolterbeek Muller, het lid van den ge
meenteraad, dat in Maart jl. in den Raad
adviseerde en stemde tegen de spuiing.
Het adres luidt woordelijk aldus:
„Aan den Gemeenteraad van 's-Gravenhage,
„Geven te kennen ondergeteekenden, allen
geneeskundigen alhier, dat z(j zich in hot
belang der ingezetenen verplicht achten, de
aandacht van het gemeentebestuur te vestigen
op den, voor do gezondheid hoogst schadelijken
toestand der grachten.
„Met het oog op de, in het zuiden van
Europa heorschende cholera, en in de onzeker
heid of deze ons in korteren of langeren tijd
zal bereiken, achten z(j het niet verantwoord,
te volharden bij het eens genomen besluit
om de bestaande vervorschingsmiddelen der
grachten tot het einde van het badseizoen
ongebruikt te laten, daar alsdan de epidemie zou
uitbreken in eene bevolking, wier weerstands
vermogen verzwakt is, door het gedurende
maanden lang inademen van, voor de gezond
heid schadelijke dampen.
„Reden waarom ondergeteekenden verzoeken
terug te komen op het besluit dienaangaande
van 4 Maart 1890." (Volgen de ondorteeke-
ningen.)
Van dit adres is tevens afschrift gezonden,
aan het college van Gedeputeerde Staten van
Zuid-Holland.
Een grach! water adres van de bewoners
der Maurit8kade c. a. is verzonden met 104
handteekeningen.
Nu gaat er nog een rond langs de Bierkade
en omgeving.
Naar het „Vad." vernoemt, heeft de minister
van oorlog aan den minister van binnenland-
sch3 zaken zijr.o bezwaren kenbaar gemaakt
over den toestand van het grachtwater te
Delft en te 's-Gravenhage, waardoor do mili
tairen van de garnizoenen aldaar geen gebruik
meer kunnen maken van do zweminrichtingen
en het verblijf in de kazernen, nabij de grach
ten gelegen, schadelijk wordt voor de ge
zondheid.
Woensdag is te 's-Gravenhage in den
ouderdom van 75 jaren overleden de heer J.
Boom, ridder der orde van den Nederlandschen
Leeuw, oud-hoofdofficier bij de administratie
der Kon. Ned. Marine.
- Binnen eenige dagen zullen onkele in
dienst zijnde oorlogsschepen van Willemsoord
naar Amsterdam vertrekken, ten einde geza
menlijke oefeningen in de Zuiderzee te houden.
de Ontl>ijtlioelv
de Sncadekruidkoek
de Gremberlioeli
V^n Fabriek „De Wachter",
(«ree Hcerenhulzen, voorzien van vele
gemakken, aan den Zoeterwoudschen Singel,
tegen matigen huurprijs. Te bevragenHaven
No. 28 en Langegracht No. 18.
(OPGERICHT IN 184=7.)
Bovengenoemde Maatschappij, waarvan het
hoofdkantoor gevestigd is te Amsterdam, sluit
contracten met Eigenaars van Wonin
gen, waarbij hun, tegen betaling van eene
geringe driemaandeiyksche contributie, hulp
(zoo noodig gerechtelijke) wordt verleend
tegen wanbetalende huurders.
Inlichtingen zijn te bekomen bjj den Agent
te Leiden den Heer W. A. EL9HOF, aan
de Haarlemmerstraat 130, Grossier in
Wijnen en Gedistelleerd.
Directie C. WRRTZ VAN DOORNEN.
OPGERICHT in 184=3.
Uit het jaarverslag, eindigende 31 December 18S9.
Aantal polissen in omloop 182,310 met een verzekerd kapitaal van f 1,414,874,834.30.
waarvan alleen in 1889 zjjn uitgegeven 44,577 met eon verzekerd
kapitaal van379 006,208.43.
Ontvangsten77,797,549,05 of vermeerderd laatste jaar 12,257,717.75.
Betalingen aan Polishouders 38,001,520.95 1,182,645.40.
Waarborgfonds341,003,320.05 25,797,936.15.
Extra-Reserve24,143,121.10 4,292,962.03.
Directie voor Nederland en België 73 Ruc de Ia Régcnce, Brussel.
Generaal-Agentuur voor Nederland: 747 Prinsengracht, Amsterdam.
VERTEGENWOORDIGER VOOR ZUID HOLLAND:
gefabriceerd na voorschrift van den kon.
TJniversiteits-Prof. Gehm. HofVad Dr. Harless,
Bonn, hebben
sedert 50 jaren
als verzachtend middel tegen hoesten, heesch-
heid en aandoening der ademings - organen I
uitstcekende diensten bewezen.
Bij spoedige afwisseling van warme en
kondo lucht is 't bijzonder aanbcvclens-
wardig een bonbon te gebruiken.
Verpakking: Geele pakjes a 25 cent.
Alom verkrijgbaar.
circa 300 roeden Stcgerhoeken-AAnl-
appelen, by
