Be Wanlschc bibliotheek <e Leiden.
Dezer dagen werd al3 naar gewoonte in
de Reünie der afgevaardigden der Waalsche
Kerken, te Groningen gehouden, het rapport
ter tafel gebracht van de commissie, die be
last is met het verzamelen en bewerken der
bouwstoffen voor eene geschiedenis van go-
noemde Kerken.
Dat de verzameling der commissie voor
genealogische onderzoekingen wederom her
haaldelijk geraadpleegd werd, bleek uit de
drukke briefwisseling van den secretaris, dr.
W. N. Du Rieu te Leiden, die 050 brieven
ontving en beantwoordde.
Evenals in Frankrijk de afstammelingen
der Hugenoten op den dag der herroeping
van het Edict van Nantes hunne geldelijke
bijdragen schenken aan de kas der Société
de l'Histoire du Protestantisme Francais, zoo
beproefde de commissie de nakomelingen der
réfugiés to bewegen tot hot stijven van hare
kas, door haar voorstel aan de "Waalsche
Consistories gedaan tot het houden van eene
collecte op dien dag, hetgeen reeds met goed
gevolg in eenige kerken heeft plaats gehad.
Voor haar Bulletin ontving de commissie
van vele kanten belangrijke bijdragen; zj]
hoopt dat het getal lezers en koopers van
haar tijdschrift, waarvoor zij noch moeite
noch koeten spaart, moge toenemen.
Op dezelfde Réuaie werd o. a. ter tafel
gebracht het „Troisième supplément du cata
logue de la Bibliothèque Wallonne", waarin
door den secretaris van de commission des
Archives, dr. W. N. Du Rieu, do titels zyn
opgenomen van de daar sedert 1S85 verza
melde archiefstukken der Wale-Kerken, van
de boeken betreffende de Fransche kerken in
Nederland en daarbuiten, alsmede van die
over de Hervormde Kerken in Frankrijk; dit
boekdeel van 135 bladzijden bevat bovendien
de beschrijving der op de Wale-Bibliotheek
in de laatste vijf jaren verzamelde zegels
en wapens van de Waalsche Kerken on fami
lies, brieven of autographen, portretten van
Waalsche predikanten of leden van het kerk
genootschap, historieplaten betreffende de ge
schiedenis der Hugenoten, afbeeldingen van
Walo-kerken, alsmede gedenkpenningen van
de lotgevallen der Fransche Protestanten en
van eenige Nachtmaalsloodjes, welke in vroe
ger tijd bij het huisbezoek werden gegeven
door den ouderling aan hon, die tot het
Nachtmaal werden toegelaten, en die bij de
bediening daarvan werden teruggegeven.
Het jaarverslag omtrent de Bibliotheek en
de laatst aangekochte boeken, of ontvangen
geschenken, was derhalve in dit opzicht kor
ter dan gewoonlijk. Maar het bevatte de ver
klaring, waarom de bibliothecaris zich aan de
bestaande bepaling van een vjjfjaars-3upple-
ment had gehouden, al vermeerdert door dit
vierde stuk het ongerief voor de gebruikers
van dezen catalogus met zjjne drie supple
menten, elk met oen alphabetisch register
voorzien. Het samensmelten van die stukken
tot één geheel, dat in vele afdeelingen om
werking zou vereiscbt hebben, was eene taak
van te grooten omvang en zou te groote
kosten hebben veroorzaakt, en deze worden
met opgewogen door een gepast debiet, of
schoon het gebruik der Wale-Bibliotheek
steeds toeneemt.
Zoover de voorraad strekt, wordt nu een
exemplaar van den catalogus met de drie
-supplementen voor ƒ1.50 (in postwissel te
zenden aan de uitgevers, da heeren Gebrs.
Van der Hoek, of aan den heer dr. W. N.
Du Rieu) aangebodenhet derde supplement
i3 afzonderlijk voor f 1.25 in don handel
gebracht.
Behalve van de voornaamste geschenken
in het laatste jaar, wordt in het rapport nog
melding gemaakt van den brand, welke op
Zondag-avond 4 Augustus 1889 de Gehoorzaal
vernietigde, wolke belend is aan de Fransche
kerk, in een vleugel van welk gebouw de
Wale-Bibliotheek in de laatste jaren geves
tigd was, waarvan de inrichting door des
kundigen in meer dan één opzicht voorbeeldig
word genoemd.
Daar nu de Stadsgehoorzaal op dezelfde
plaats herbouwd wordt en wel naast en achter
do Wale-kerk, vond de commissie van de
Wale-Archiven het voorzichtiger naar eene
veiliger verblijfplaats om te zien wegens brand
gevaar. Want de aan de eene zijde belendende
school is 's avonds en 's nachts verlaten en
in do vergrooting van de Gehoorzaal wordt
de kosterswoning opgenomen, zoodat in en by
de kerk niemand togen brandgevaar voortaan
zou waken en de kans van brand b(j avond
voorstellingen in de gehoor- of tooneelzalen
niet uitgesloten blijft, trots alle maatregelen.
Men besloot derhalve de lokalen van de biblio
theek in to ruimen voor de kosterswoning en
consistorie en met do kostbare boeken en
geschriften de wijk te nemen naar het gebouw
tegenover het koor der Pieterskerk, waarin
in vroeger tijd Boerhave en zyne ambtgenoo-
ten en opvolgers als academisch ziekenhuis
hunne lessen gaven aan de 12 beddenLater
werd het betrokken door de Wale-weezen,
toen het groote Wale-weeshuis op de Oude
Test geworden is Nosocomium Academicum,
de tegenwoordige Leerschool van den heer
Van Dijk. Daar tegenwoordig de weinige Wale-
weezen niet meer in het weeshuis worden
verpleegd en opgevoed, konden de heeren
regenten drie ruime zalen in gebruik geven
aan de commissie der archieven, die thans
bezig is met daar de aan hare zorgen toe
vertrouwde verzamelingen te plaatsen; daar
dit gebouw zoo goed als geheel vrijstaat, is
hier het brandgevaar vermeden en worden
daar de bezoekers dor Bibliothèque Wallone
dagelijks door den inwonenden concierge
afgewacht.
CJ e in e u ir J N ieuws.
De milicien-verlofganger H. P.,
te Haarlemmermeer, moest tweemaal 24 uren
provoost-arrest ondergaan wegens het r.iet-
deelnomen aan de inspectie. Daaraan niet
willende voldeen, is hij gearresteerd, doch
daarvoor waren 9 personen noodig. Tour dien
tijd heeft men al pogingen gedaan om hem
in een krankzinnigengesticht te do9n opnemen.
Deze week werden op „Rhyn-
zigt" genomen: 520 zwembaden door heeren
en 41 door dames. Do temperatuur van het
water i3 00° Celsiu3.
De slechte gewoonte van kin-
deren, om kersen met de pitten in te slikken,
heeft reeds heel wat onheil teweeggebracht,
on dikwijls komen ook gevallen voor, dat
volwassenen het inslikken van kersenpitten
met het verlies van het leven moeten boeten.
Professor Nothnagel, te Weenen, had enkele
dagen geleden de treurige aanleiding, om
zijnen hoorders een dergelijk slachtoffer van
het pittenslikkon op de ontleedkamer te doen
zien. Het was een zestienjarige kastenmakers-
leerling, die voor een paar dagen eenige
kersen met pitten opat, en reeds den vol
genden ochtend met ontsteking van de buik
vliezen en de darmen in het gasthuis moest
worden opgenomen. Dadelijk werd vermoed,
dat het darmkanaal door kersenpitten was
doorboord, en bjj de lijkopening bleek dit
vermoeden juist te zijn. Professor Nothnagel
maakte tadachtig op het vaak voorkomen
van deze ziekte in hot kersenseizoen, en
waarschuwde ernstig tegen het inslikken van
kersenpitten.
Door de politie te Delft is aan
gehouden en naar het huis van bewaring te
's-Gravenhage overgebracht J. K., huisvrouw
van H. W., bierhuishouder, verdacht van ont
vreemding van eenig bankpapier, ten nadeele
van een der bezoekers. Ook is door haar
proces verbaal opgemaak tegen J. W. J. C.,
kuipersknecht, die getracht heeft door aan
bieding van geld een ambtenaar te bewegen,
wegens eene begane overtreding, geen proces
verbaal tegen hem op te maken.
In den nacht van 25 op 26 dezer
zijn bij een brand to Villers-la Montagne, in
het Fransche arrondissement Briey, drie per
sonen in de vlammen omgekomen.
Te Antwerpen wordt tegenwoor
dig veel slachtvee aangevoerd uit Amerika.
Een jongensduel heeft dezer
dagen plaats gehad in Kansas. James Hatton
en Burney Lorimor, twee knapen van goede
familie, kregen bij het baden in eene rivier
twist en besloten tot een tweegevecht met
pistolen. Dit had dan ook op eene weide plaats,
ten overstaan van vier kameraden. Lorimer
kreeg een kogel door het hart, Hatton een
door de hersens, zoodat beiden onmiddellijk
dood bleven.
In het noorden der Vereenigdt
Staten heerscht sinds eenige dagen buiten
gewoon warm weder. De thermometer wijst
doorgaans 98 graden, te Chicago eens 102
graden. Vyf personen stierven aan zonnesteek
en 20 vielen flauw.
Eene aardige anekdote werd by
een der laatste hoffeesten verteld van Ca-
privi, den tegenwoordigen rijkskanselier. Hy
ontmoette e9n ouden bekende uit zyne luite
nantsjaren en deze laatste vertelde dat reeds
toen door ieder aan hun collega Caprivi eene
schitterende loopbaan werd voorspeld.
Op zekeren dag moest een onderzoek naar
een of ander feit worden ingesteld. Op de
vraag, waar men samen moest komen, luidde
met eenige verwondering het antwoord van
den korporaal„Bij luitenant Caprivi," en op
de tweede vraag, waarom de samenkomst
juist bij hem werd gehouden, zeide de kor
poraal: „omdat hij de eenige luitenant is,
die inkt op zyne kamer heeft."
Jean Pradiès, zoon van den man,
wegens het vermoorden van welken de on
langs als onschuldig vrygelaten Borras inder-
tyd ter dood werd veroordeeld, is voornemens
tegen dezen, van wiens schuld hy overtuigd
biyft, een proces om schadeloosstelling to
beginnen.
BUITENLAND.
Frnnkryk.
Louise Michel heeft eene redevoering ge
houden over hare ervaring in de gevangenis.
Zy erkent dat ze 4 dagen krankzinnig was
on alles in hare cel stuksmeet. Doch, zogt
ze, dit was alleen een gevolg van het besluit
dat zy ontoerekenbaar was. De bittere Louise
zeide dat ze naar Amerika wilde gaan met
oenige nihilisten om daar eene kolonie te stich
ten. „Goede reis!" riep iemand in de zaal.
IJulteohlund.
De Duitsche gezant te Londen ontving als
een biyk van 's keizers tevredenheid over
het Engelsch-Duitsche verdrag de hoogste
Pruisische ridderorde, de Zwarte Adelaar.
By de hulde, die hedenavond in hot Kaiser-
hof door de leden van den Ryksdag aan den
rijkscommissaris majoor T'issmann zal worden
bewezen, zullen vele regeeringsambtenaren
en de leden van den Bondsraad worden uit-
genoodigd.
De Beriynsche bladen melden als ge
rucht, dat de minister van oorlog Verdy,
wiens bekende toekomstplannen door den
rpkskanselier Caprivi in den RykBdag werden
verloochend, zyn ontslag heeft ingediend.
Als zyn opvolger wordt genoemd de luit.-
generaal Witticb, bevelhebber van het kei-
zeriyke hoofdkwartier.
De „Nat.-Zeitung" meldt dat de Duitsch-
Engelsche overeenkomst betreffende Oost-
Afrika thans definitief is tot stand gekomen.
De sultan van Zanzibar heeft ingevolge
het door Engeland ondersteunde voorstel van
Duitschland zyne toestemming gegeven om
de vastelandskust, welke tot zyn gebied be
hoort, aan Duitschland af to staan.
De nieuwe Pruisische minister van finan
ciën Hiquel heeft zyn ambt als burgemeester
van Frankfort neergelegd en is naar Beriyn
vertrokken. Eveneons legde Miquel zyn mandaat
neer als lid van den Ryksdag voor Kaisers-
lautern.
Naar men beweert, zyn de nationaal-libe-
ralen in dit district voornemens de candidr.
tuur aan prins Von Bismarck aan te bieden.
Dit bericht verdient zeker nog nadere beves
tiging, want naar aanleiding van Von Bis
marck's houding na zyn ontslag zal niet licht
eene der regeeringspartyen den gewezen kan
selier een mandaat aanbioden.
Italië.
De Kamer van Afgevaardigden heeft gis
teren beraadslaagd over het wetsontwerp,
strekkende om maatregelen te nemen, ten
einde de gemeente Rome in haren goldelyken
nood te helpen. De afgevaardigde Garribaldi
stelde voor, de discussie tot de maand No
vember te verdagen, doch dit voorstel werd
verworpen, nadat de minister Crispi de ver
daging had bestreden.
De rust is te Savara hersteld, nadat de
patroons beloofd hadden ia den eisch tot
loonsverhooging der werklieden te zullen toe
stemmen.
België.
By het gemeentebestuur van Antwer
pen is het bericht ingekomen, dat de Koning,
vergezeld van de koninklyke familie, op den
26sten Juli a. s. de plechtige opening zal
komen by wonen van het nieuwe museum.
Op denzelfden dag zal er aldaar in den tuin
van het Paleis van ny verheid, handel en schoone
kunsten een militair en artistiek feest gegeven
worden ten voordoele van het Roode Kruis
van den Congo, en ook daar is het bezoek
der koninklyke familie aangekondigd.
De Turk8cbe ministerraad heeft de bepa
lingen der algemeene akte van de Brus-
selsche slavernyconferentie goedgekeurd en
den sultan verzocht, den Turkschen gezant
te Brussel, Carattheodory Effendi, te mach
tigen het stuk to teekenon.
Groot-Brltannlë.
In de gisteren door het Lagerhuis gehouden
zitting verklaarde sir James Fergusson, dat
het gerucht betreffende den afstand van het
eiland Dominica aan Frankryk, waartegen
laatstgenoemde mogendheid van hare rechten
op Newfoundland zou afzien, ongegrond is.
Hy voegde er by dat de regeering geene
nieuwe verplichting tegenover do Europeesche
mogendheden heeft aangegaan, hetzy in de
Engelsch-Duitsche overeenkomst, hetzy op
andore wyze.
Oostoni-^Hongt-Monarohio.
De Oostenryksche Delegatie heeft alle haar
aangeboden voorstellen goedgekeurd. De mi
nister van oorlog betuigde den dank des kei
zers voor de bereidwilligheid der Delegatie in
het brengen der gevraagde offers, waarop
de voorzitter het eenparig vertrouwen der
Delegatiën in den minister deed uitkomen.
Zoowel hy (de voorzitter) als de gedelegeerden
stellen vertrouwen in de handhaving des vredes,
waardoor het mogelyk zal worden do toene
ming der uitgaven tegen te houden. Deze
woorden werden toegejuicht en de zitting
werd daarop gesloten.
Bnaland.
Volgens de „Grashdanin" zyn de nieuwe
tarieven voor het vervoer van niet-Eussische
goederen op de Russische spoorwegen goed
gekeurd. Voor de meeste artikelen van in
voer zyn de tarieven verhoogd, terwyl de
uitzonderingen, welke op eenige lynen gol
den, zyn opgeheven. De nieuwe tarieven tre
den in werking na 1 Januari 1891.
Ook wordt de wet openbaar gemaakt be
treffende de vereeniging van den spoorweg
Warschau Bromberg met de lyn Warschau
Weenen en het aandeel der regeering in de
zuivere winst van deze laatste lyn.
Bnlgarfje.
Prins Ferdinand van Bulgarye is den dood
ontkomen. Terwyl de boot, waarop do prins
was, by Rnstchuk de rivier overstak, werd
de mast door den bliksem getroffen. De prins
stond vlak by den mast, maar kwam met
den schrik vry.
Zuid-Afrika.
Blykens een by de Nederlandsche Zuid-
Afrikaansche Spoorwegmaatschappy ontvan
gen telegram hoeft de Volksraad der Zuid-
Afrikaansche republiek de gewyzigde concessie
dier Maatschappy goedgekeurd.
By de nieuwe concessie worden haar de
bouw en de exploitatie opgedragen van een
spoorweg van de Portugeesche grenzen naar
Pretoria en van daar via Johannesburg naar
de Vaalrivier, alsmede van een zytak naar
Barberton.
Tevens verkrijgt zy, in plaats van haar
recht van voorkeur voor het geheele gebied
der republiek, het uitsluitend recht tot aanleg
en exploitatie van de verbindingen met het
buitenland en van spoorwegen, die als con
currentie harer lynen zyn te beschouwen.
De Republiek verkrygt daardoor vryheid
om voor andere binnenlandsche lijnen concessie
te verleenen.
Het net der Nederlandsche Zuid-Afrikaan-
sclie Spoorwegmaatschappy zal eene uitge
breidheid van 600 kilometer verkrygen. De
aanlegkosten worden op f 72,000 per kilo
meter geraamd. Alle lynen meten vóór 31
December 1894 voltooid zijn; by vertraagde
oplevering vervalt do Maatschappy in eene
boete, welke in geval van naasting op den
naastingsprys wordt gekort.
Do zoozeer gevoelde behoefte aan spoor
wegen wettigt het stellen van een zoo korten
termyn.
Do Republiek blyft voor het geheele be-
noodigde bouwkapitaal rechtstreeks aan de
aandeelhouders 6 pCt. dividend en aan de
obligatiehouders de rente en aflossing van de
obligatiön waarborgen.
Armenië.
Volgens den correspondent der „Daily News"
te Athene is het geheele Armenische dis
trict Erzeroum in opstand. De Armeniërs
willen de door de Koerden bedreven wreed
heden niet verdragen. In een gevecht met
Turksche soldaten werden 80 Armeniërs ge
dood en velen gewond. Van de soldaten zyn
er 9 gesneuveld.
In de gted. Werklnr. z|)n opgenomen
DATUM.
D A 0 E N.
Volw.
para.
Kinde
ren.
Totaal
22 Juni
Zondag
35
2
37
23
Maandag.
46
2
48
24
Dinsdag
31
1
32
25
Woensdag
43
4
47
2G
Donderdag
56
5
G1
27
Vrijdag
60
7
67
28
Zaterdag.
53
i
60