N°. 9253.
Zaterdag ld
A0. 1890.
i§eze (Courant wordt dagelijks, met uitzondering
van (Zon- en feestdagen, uitgegeven.
Dit nommer bestaat uit TWEE
Bladen.
Leiden, 18 April.
Feuilleton.
Het Roode Testament.
LEIDSCH
DAGBLAD.
PRU« DEZER COURANT:
Voor Leiden per 3 maanden1.10.
Franco per post1.40.
Afzonderlijke Nommera0.05.
PRIJS DER ADVERTENTIEN:
Van 16 regels ƒ1.05. Iedere regel meer ƒ0.171-
Grootere letters naar plaateruimte. Voor het in-
casseeren buiten de stad wordt 0.10 berekend.
Heden is aan de universiteit alhier de heer
L. N. Roo&enburg, geb. te Dordrecht, bevor
derd tot doctor in de rechtswetenschap, met
academisch proefschrift, get.„Partieel appèl."
Aan dezelfde universiteit is het theoretisch
geneeskundig examen afgelegd door de hoe
ren: H. Koppeschaar, J. A. Spruyt, A. De
Niet en T. Van den Hoorn; het examen in
de tandheelkunde door den heer J. J. Son.
De onderofficiers-vereeniging „Door Vriend
schap vereenigd" is voornemens op Zaterdag
den 3den Mei a. s. een huishoudelijk feest
te geven in het lokaal „Vondelhoven", aan
den Stationsweg, alhier.
Hedenmiddag ontvingen we per Fransche
mail de Indische bladen van 19 22 Maart,
alsmede de „Deli-Crt.", alleen van 19 Maart.
Aan den luit. ter zee Ide kl. W. Rau-
wenhoff, non-actief te Leiden, is een jaar
verlof verleend. Hy zal alzoo zyne plaatsing
met 1 Mei aan boord van Zr. Ms. monitor
„Cerberus" niet opvolgen.
Aan den heer J. Corbeau, hoofd der
openbare lagere school in het dorp te Zoeter-
woude, ie, op zijn verzoek, door Gedeputeerde
Staten van Zuid-Holland vergunning verleend
om kerkelijk ontvanger te zjjn by de Herv.
gemeente aldaar.
Men meldt ons uit Katwijk aan den Rijn
Onze protestantsche kerk, welke in zóó treu-
rigen toestand verkeert dat de ruiten inwaaien
en de vochtigheid de muren verteert, zal eens
flink onderhanden genomen worden. Zoo zullen
o. a. de slechtste vensters in het koor en de
zijbeuken in oorspronkeljjken toestand met
cathedraal-glas vervangen en zal de beroemde
graftombe van de familie Van Waesenaer van
Catwyck hersteld worden, terwijl er boven
dien nog meer dringende zaken zullen ge
schieden.
Het geheel wordt bekostigd van eene gift,
uit de nalatenschap van de baronesse Van
Wassenaer van Catwyck. Een en ander zal
geschieden onder leiding van den heer H. J.
Jesse, architect te Leiden.
Aanstaanden Zondag, des voormiddags
te 10 uren, zal voor de Hervormde gemeente
te Warmond optreden ds. Van Elden, predi
kant te Katwijk.
Zondag, 20 April a. s., des voormiddags
te tien uren, hoopt dr. J. Groenewegen, pre
dikant te Delft, in de Ned.-Herv. kerk te
Leiderdorp voor de gemeente op te treden.
Beroepen is bij de doleerende gemeente
te Aarlanderveen de heer L. Spoel, te Kampen.
Bedankt heeft voor het beroep naar de
Ned.-Herv. gemeente te Schoonrewoerd ds.
J. Bolkestein, te Ter-Aar.
De Pauselijke nuntius vertrok gister
voormiddag met zijn secretaris van 's-Hago
naar Schiedam, in verband met de Katholieke
feestvieringen aldaar.
Tot wethouder en ambtenaar van den
burgerlijken stand te Alfen aan den Rijn is
benoemd de heer H. Overes.
In de heden gehouden bestuursvergade
ring der „Werkinrichting" te Noordwyk is tot
werkmeester benoemd de heer A. Hoek, van
Katwijk aan Zee. Er waren 80 sollicitanten.
Op Woensdag 23 April a. s., des namid
dags te 4 uren, zal de gedenksteen geplaatst
worden in het te 's-Hage nieuw te bouwen
kinder-ziekenhuis aan de Laan van Meerder-
voort.
Blijkens eene opgave in de Staatscou
rant van 18 dezer bestond de bevolking van
Zuid-Holland op 1 Januari 1890 uit 161,176
m. en 496,658 vr., totaal 957,834, tegen
943,495 (454,753 ra. en 488,742 vr.) op 1
Januari 1889. Den Haag telde op 1 Januari
1890 eene bevolking van 70,822 m. en 85,675
vr., totaal 159,497Rotterdam95,250 m. en
108,222 vr., totaal 203,472Leiden21,892 m.
en 24,437 vr., totaal 46,329.
Akte-examens. -'s-Gravenhage, 17 April.
Geöxamineerd 7 vr. cand., van wie toegelaten
werden de dames: A. C. Byiaard, uit Berg
ambacht; J. P. Burgersdijk en S. J. Van Eyk,
uit Gouda, en H. Gobius du Sart, uit Voor
schoten en 8 mann. cand., van wie toegelaten
werden de heerenK. Dorsman, uit Heinenoord
J. Van Donkelaar, uit Dordrecht, en A. v. d.
Graaf, uit Kinderdijk.
Het heeft Z. M. behaagd te benoemen
tot ridder in de orde van den Nederlandschen
Leeuw den heer Von Schelling, laatstelijk vice-
consul van Duitschland te Yokohama.
Is het „Haagsche Dagblad" wel onder
richt, dan worden er pogingen aangewend
tot het stichten eener vereeniging van ridders
der Militaire Willemsorde, voor zoover z(j be
lmoren tot den officierestand.
Het stoomschip „Batavia," van Rotter
dam naar Batavia, is 17 April Perim gepas
seerd; de „Merapi," van Rotterdam naar
Batavia, vertrok 17 April van Marseille; de
„Bantam," van Amsterdam naar Batavia,
passeerde 15 April Perimde „Prins van
Oranje", van Amsterdam naar Batavia, ver
trok 17 April van Suez; de „Voorwaarts",
van Amsterdam naar Batavia, passeerde 18
Apiil Dungenoss.
De minister van binnenlandscho zaken
is teruggekomen van zijn besluit, om de
Ryks-Normaalschoo! te Warfum op te heffen.
Wijziging der Kiestabel.
Het bij de Tweede Kamer ingekomen
wetsvoorstel tot splitsing der groote ge
meenten in afzonderlijke kiesdistricten en
wel Groningen in 2, Utrecht in 2, Amsterdam
in 9, Rotterdam in 5 en 's-Gravenhage in 3,
beoogt aan het stelsel van enkelvoudige dis
tricten volledige toepassing te geven. De
minister van binnenl. zaken meent dat de
zelfde redenen, welke voor do indeeling van
het geheele land in enkelvoudige kiesdis
tricten pleiten, ook in gelijke, zoo niet in
meerdere mate voor de indeeling der groote
steden gelden, terwijl geene enkele reden
afdoende schijnt om aan de kiezers in die
steden een anderen invloed op de samen
stelling van de volksvertegenwoordiging te
geven dan aan de kiezers in de andere deelen
dee lands is toegekend. Tor rechtvaardiging
van zulk eene uitzondering moet men zijne
toevlucht nemen tot argumenten, die, hoeveel
waarde zij ook op zichzelven beschouwd mogen
hebben, toch niet passen in het stelsel van
districtsverdeeling, dat nu eenmaal in onze
staatsregeling is aangenomen en waarschijn
lijk in langen tijd niet door een ander zal
worden vervangen. De bedenking, dat het
organisch verband der gemeente zou worden
verbroken, heeft geene waarde in het systeem
van ons staatsrecht, volgens hetwelk de in
gezetenen rechtstreeks individueel deelnemen
aan de verkiezingen en niet door middel van
organismen. Dat de grenzen der kiesdis
frieten thans samenvallen met gemeente
grenzen, is eene toevallige omstandigheid, te
danken aan redenen, buiten het kiesstelsel
gelegen. De kiesdistricten vormen geene ver
eeniging van gemeenten, maar zijn en blijven
niets anders dan geographische groepeeringen
van kiezersde organen der gemeente hebben
niet den minsten invloed op den uitslag der
verkiezingen, de kiezers stemmen niet als
ingezetenen der gemeente, maar als inge
zetenen des lands, en hun ingezetenschap
der gemeente heeft met de combinatie der
uitgebrachte stemmen niets te maken.
Het tegenwoordig wetsontwerp zal te ge-
moet komen aan het groot bezwaar tegen de
bestaande indeeling, dat de kiezers in de vijf
groote gemeenten zonder eenigen deugdelijken
grond in eene andere betrekking tot de door
hen gekozen afgevaardigden worden gesteld
dan de kiezers in de andere districten des lands.
Dezelfde indeeling is thans voorgesteld als
door minister Heemskerk opgenomen in zijne
nota van 9 Maart 1887; ze is gemaakt in
overleg met de burgemeesters, en berust op
de bestaande indeeling dier gemeenten in
Wijkon en buurten en schijnt de meest prac-
tische. Alleen voor Rotterdam zjjn eenige
wijzigingen aangebracht.
Verder zijn eenige wijzigingen in de kies
wet voorgedragen, verband houdende met de
splitsing der meervoudige districten.
In art. 37 is nu bepaald dat de stembil
jetten ten minste (in plaats van 8) dagen
vóór den verkiezingsdag moeten rondgezon
den worden. Voorts dat het zegel op het
stembriefje moet zijn afgestempeld en dat
één zegel voldoende is.
In art. 38 is nu o. a. bepaald dat de leden van
het bureau van stemopneming en de gemeente
ambtenaren, die het bureau bijstaan, bij dat
bureau hunne stembriefjes inleveren.
In art. 41 is bepaald dat de inlevering der
stembriefjes te Amsterdam, Rotterdam, 's-Gra
venhage, Utrecht en Groningen reeds om acht
uren 's morgens aanvangt, in 't belang der
talrijke werklieden-kiezers in die districten.
Bij kon. besluit kan dat aanvangsuur van acht
ook in andere districten worden toegelaten.
Volgens de jongste officiöele gegevens zal
het aantal inwoners in de gesplitste distric
ten bedrageninGroningen I 44,915,
Groningen II 42,519; Utrecht I 41,381,
Utrecht II 47,865; Amsterdam I 44,902,
Amsterdam II 43,692, Amsterdam III 52,680,
Amsterdam IV 39,152, Amsterdam V 47,722,
Amsterdam VI en Nieuwer-Amstel 42,853,
Amsterdam VII 47,565, Amsterdam VIII
51,215, Amsterdam IX 37,869; Rotterdam I,
met Kralingen en Capelle a/d. IJsel 47,805,
Rotterdam II 43,893, Rotterdam III 43,909,
Rotterdam IV 43,748, met Charlois 39,853;
's-Gravenhage I 49,399, 's-Gravenhage II
51,706, 's-Gravenhage III 48,342.
Voorgesteld wordt het in werking treden
der wet uit te stellen tot de periodieke ver
kiezingen in 1891, tenzij onverhoopt vóór dien
tijd de Tweede Kamer mocht worden ont
bonden, in welk geval b(j K. B. de wet vroeger
in werking kan worden gesteld.
Ter voorkoming van moeilijkheden ls be
paald dat vacatures van leden, die in Sep
tember 1891 zullen aftroden, niet meer zullen
worden vervuld, indien die vacatures na 20
April 1891 ontstaan.
ROMAN VAN
IATIER DE MOKTÉPIX.
56)
„En als het testament nu eens niet gevon
den wordt?"
„In dat geval moet je maar zeggenvaart
wel, schoone droomen! Men moet philosoof
zjjn, meidlief."
„Je hebt goed praten, je bent rijk en
ondanks je vermogen leef je als een kluizenaar.
Ohoe geheel verschillend zijn onze karakters,
hoewel wij toch van denzelfden vader en
dezelfde moeder zyn."
„Daar heb je geiyk in. Terwyi ik myn ge
heele leven gewerkt en gespaard heb, heb j(j je
geheele leven niets anders gedaan dan geld ver
kwist. Je hebt een prachtig huweiyk gedaan,
maar het bleek spoedig, dat je evenmin de
waarde van het geld kendet als je man. Je hebt
altijd op te grooten voet geleefd, maar zoolang
je man leefde, kon het nog gaan, ja, by zyn
dood liet myn brave schoonbroeder je nog een
redeiyk kapitaaltje na. In plaats van daarvan
nu niets te verteren dan de rente, ben je blij
ven voortloven, alsof je man er nog ware."
„Ik kon my toch nog niet uit de wereld
terugtrekken op myn leeftyd? Ik bennauwe-
lyks twee en veertig jaar en myn spiegel ver
zekert my, dat ik nog altyd schoon ben."
„Zoek dan iemand, die het met je spiegel
eens is, en hertrouw."
„Weer een meester nemen? Ik heb er een
gehad, dat is genoeg. Myne onafhankelijkheid
boven alles."
„Dan hadt ge beter je geld moeten bewa
ren, maar je hebt te veel gerekend op de
erfenis van den graaf De Thonnerieux. Als de
graaf sterft, voordat myn zoon meerderjarig
is, heb je gedacht, dan ben ik voogdes over
myn zoon en beheer zyn vermogen. Als de
graaf daarentegen niet sterft en myn zoon
by zyne meerderjarigheid het kapitaal zeifin
handen zou krygen, dan zal ik wel een middel
uitdenken, om het toch overeenkomstig myn
wil te gebruiken."
„Dat middel heb je gevonden, door Renó
aan te moedigen priester en zendeling te wor
den. Hy studeert nu op het seminarie en als
hy zyne studiën heeft voltooid, vertrekt hy
naar Indie of Afrika, waar hy wel spoedig
zyn dood zal vinden, zoo niet door de pylen
en lansen der moordzieke wilden, dan toch
zeker door de koortsen, welke in zulke streken
duizenden slachtoffers maken. Wanneer dat
eenmaal gebeurd is, dan ben je, als moeder,
erfgename van je zoon. Het huisje was heel
aardig opgebouwd, maar het stoad in het zand.
Het zand begint zich te verschuiven en het
huisje valt in. Wiens schuld is hot?"
„Ik ben hier gekomen om raad van je te
vragen en niet om je harde verwytingen aan
te hooren."
„Ja, zusje-lief, de waarheid is niet altyd even
aangenaam om te hooren; wat den raad be
treft, dien heb ik je reeds gegeven: wacht
tot het testament gevonden wordt, en leef in
dien tyd zoo zuinig mogelyk, opdat, wanneer
het testament eens geheel verdwenen was,
je niet zonder een enkelen sou op straat staat.
„Ik heb je nog iets te vragen. Ge zyt goed
bekend met onze wet
„Nogal tameiyk; wat wou je weten?"
„Wanneer het testament gevonden wordt,
zou ik dan in de plaats van myn zoon kun
nen erven, indien René vóór dien tyd gestor
ven was?
„Is René dan ziek?" vroeg Fauvel verschrikt.
„Ziek juist niet, maar toen ik eergisteren
by hem was, zag hy er onrustbarend bleek
en verzwakt uit. Ik vrees dat hy de lever
ziekte onder de leden heeft."
„Het gevolg van zyne levenswyze. Onaf
gebroken studie, nooit eenige ontspanning.
De arme jongen is nooit sterk van gestel
geweest en ik geloof dat hy niet naar Afrika
zal behoeven te gaan om vroeg te sterven,"
„Hiermede is de vraag niet beantwoofd,
welke ik je gedaan heb."
„Wanneer je van dat kapitaal genieten
wilt," zeide Fauvel op sareaatischen toon, „wees'
dan eene goed» moeder voor je zoon en bid,
dat hy voorloopig nog in leven moge blyven,
want wanneer hy sterft, bevoordeelt hy daar
mee niet zyne moeder, maar zyne mede-
erfgenamen."
„Dat wil dus zeggen
„Dat wil zeggen, dat zyn aandeel onder
de andere erfgenamen geiyk verdeeld zal
worden.
Mevrouw Labarre, de zuster van den biblio
thecaris Faüvel, antwoordde niet, maar Méef
in diep gepeins zitten.
„Waar denk je aan?" vroeg Fauvel eindelyk.
„Aan de toekomst; wat moet er van my
worden, wanneer het testament niet terugge
vonden wordt, of wanneer Renó sterft?"
„Welnu, wanneer het lot geheel tegen je
is, dan heb je in my toch nog altyd een
broeder."
Wordt vervolgd.)