INGEZONDEN.
Kaar het Gculdal!
Als da studentenfeosten van 1890 voorby
zijn, zal ons goede Leiden we hebben het
zoo dikwyls gezien doodscher en stiller z(jn
dan andere zomers; de hoofdstraten worden
leeg en stil en onbezield en naar; de grach
ten zenden onverkwikkelijke geuren naar bo
ven, kortom 't lieve Leiden i3 dan zóó genoeg
lijk, dat men hot liefst voor eenigen tijd den
rug toekeert, en in de vrije natuur gezond
heid en kracht gaat opdoen voor den arbeid.
Maar waarheen? 't Doel dezer regelen is
op die vraag een passend antwoord te geven.
Wel is waar is zomerhitte en verlangen
naar een frisschen avond onder de boomen
of tusschen de bergen wel wat hors-de-saison,
doch beter is het, dat men er vroeg by is
dan te laat, en bovendien eene gereede aan
leiding dat wjj er over spreken, bestaat in de
verschijning van den „Officidelen Gids met
wandelkaart van het Geuldal", zoo juist van
de pers gekomen.
In dit blad werd eene enkele maal reeds op
Limburgs- lieflijke landouwen de aandacht
gevestigd, velen togen reeds er heen, maar
veelal was het met een onbestemd gevoel,
als ging men eene ontdekkingsreis ondernemen,
onbewust of men er 't geld niet in armoede
zou verteren. In de laatste jaren werd Lim
burg meer bekend, en werd een tochtje daar
heen geene Bontekoesreis meer genoemd, doch
nog zóóvelen ziet men jaarlyks naar Kleef,
Bentheim, Diekirch, of hoe die verzamelplaat
sen van uitblazende Hollanders meer mogen
heeten, trekken, dat 't niet overbodig is de
pen op te vatten om met een enkel woord
eens een beroep te doen op het nationaliteits
gevoel onzer stadgenooten en hun, wie z(j
nog onbekend mocht zijn, aan te raden onze
zuidelijke provincie eens op te zoeken.
Het boekje, waarvan wij spraken, durven
wij gerust aanbevelen als een leiddraad, waar
naar men zich te richten heeft om, tegen
geringe kosten, een genoeglijken zomer door
te brengen. Ter gelegenheid van den tweeden
druk werd eene uitstekende wandelkaart er aan
toegevoegd, zoodat men slechts een f 100
behooft om een tiental dagen te genieten in
den volsten zin des woords. De schrijver, een
Limburger van geboorte, die de kleinste hoek
jes van z()n land kent en die op onderhou
denden toon weet aan te wijzen, leidt rond
zonder te veel te vermoeien en houdt by wijle
stil om de door velen ongekende geschiedenis
van zjjn geboortegrond, de lotgevallen van
de landen, welke hjj met ons doorwandelt,
te verhalen, altijd er zorg voor dragende ons
de bankjes, eet- en drinkgelegenheden aan te
wyzen, opdat men het goed hebbe. Aanwyzin-
gen omtrent hotels, rijtoeren, publieke ver
makelijkheden zal men hem nooit tevergeefs
vragenop hem kan men zich ten volle ver
laten, wanneer men hetzy Valkenburg, hetzy
Houthem, hetzij Meerssen tot pled-a-terre kiest.
Laten wy een ieder, die zomerplannen maakt,
de kennismaking er mede aanradenden ge-
rmgen prys, welken men voor 't keurig ge
bonden werkje betaalt, zal men zich niet
beklagen. P.
K'og een groot antwoord?
Onlangs, Mynheer de Redacteur, las ik in een
der bladen een stukje, waarin gesproken
werd over „het groote antwoord", dat de
gemeente Zoeterwoude gegeven had op de
vraag: „vóór of tegen annexatie?"
De grootheid van dat antwoord moest
dan blyken uit het feit, dat men de candidaten,
door eenige kiezers op „Zomerzorg" voorge
steld, werkelyk gekozen zag tot leden der
commissie, bedoeld by art. 131 der Gemeente
wet of, zooals men dat zegt: „van den
dubbelen raad."
Die candidaten thans commissieleden-
moesten allen beslist tegon de annexatie
zjin; om wolk9 redenen, dat deed er niets toe.
Lsiderdorp heeft verleden week ook al
zoo'n groot antwoord gegeven. Daar riep men
de kiezers saam tot overleg, liefst op „Zomer-
lust", vlak bij het station Leiden, overtuigd
als men was dat de tegenstanders der annexatie
•daar ver in de meerderheid zouden zyn.
Daar wilds de meerderheid ook al zulke
mannen, die steeds maar zullen zeggen: En
Sk ben or tegen'.
'tls zoo uitgevallen ook. "Wel hadden man
nen, die eene andere meening waren toege
daan, eene aanbeveling gezonden van candi
daten, gezocht uit vóór- en tegenstanders;
maar, om wolke roden dan ook, van de kie
zers aan gene zyde van Spanjaardsbrug had
den de mam.en, die tegon de annexatie zyn,
de meerderheid. Dat er één vry lid ge
kozen werd, kon de vergadering van „Zomer-
lusl" niet helpen.
Nu kan ik, Mynheer de Redacteur, in zulk
eene handelwyze met den besten wil niets
groots zien. Ik acht haar integendeel be
krompen.
Immers, hierover zullen we het wel eens
zyn, dat in den grond der zaak eigen
belang - soms kwalyk begrepen eigenbelang
en partybelang het oordeel bepalen, dat men
over de voorgestelde annexatie-plannen velt.
Maar ik vraag: "Wat beteekent nu eene
commissie van menschen, die niet overtuigd
willen of mogen worden; die afgevaardigd
worden alleen als stemmachines? Is't eigen
lijk nog wel noodig, zoo'n commissie samen
te roepen en nog lastig te vallen met inlich
tingen of zoo iets?
En i k ben er tegenzeggen zedat staat
nu eenmaal als een paal boven water.
Iets groots kan ik in zoo'n commissie
niet vinden.
En of zy beantwoordt aan de bedoeling
der Regeering? M(j' dunkt neen. Want de
desbetreffende wetsartikelen spreken er van,
dat het ontwerp (tot annexatie) wordt onder
worpen aan het oordeel dier commissie,
en dat zy van haar gevoelen schriftelyke
mededeeling moet doen aan de hoogere auto
riteiten. Met een werktuigiyk vóór of tegen
kan zo dus niet volstaan. Dat gaat goed op
„Zomerzorg" of op „Zomerlust", maar er
komt dan toch nog wat meer kyken.
Daarom kan, naar 't my voorkomt, het
lot van het ontwerp niet afhangen van de
toevallige samenstelling dier Commissies. Zyn
er deugdelyke motieven, dan moet het per-
3ooniyk- of het partybelang toch zwygen.
En dat is een troost.
Toch is het, naar den eisch van recht en
billykheid, te hopen, dat de Leidsche kiezers
een minder groot, maar een meer ver
standig antwoord zullen geven door eene
keuze, waarvan de uitslag zy, eene Com
missie van practische en zaakkundige mannen,
wier blik ruim genoeg is, om het belang van
hot geheel te overzien, en die hun eind oordeel
willen doen afhangen van den uitslag van een
ernstig onderzoek. Achtend, Uw Dr.
Leiden, 10 April 1890. v. d. Zet.
BUITENLAND.
Frankrjjk.
Te Parys kwam dezer dagen in behande
ling het geding tegen het dagblad „l'Egalité",
dat kort geleden twee opruiende artikelen be
vatte. Het eerste, onderteekend door Michel
Zóraco, behelsde eene aansporing om den heer
Constans, den minister van binnenlandsche
zaken, te vermoorden. Het tweede, dat even
eens aansporingen tot wetsovertreding be
vatte, droeg de onderteekening van Emile
Pousset. Eerstgenoemde schryver is tot f
maanden gevangenis en 1000 fr. boete veroor
deeld, de andere tot 15 maanden gevangenis
straf en 3000 fr. boete en de directeur van
het blad tot 3 maanden gevangenisstraf en
1000 fr. boete.
Volgens het „Journal Officiel" bevonden
zich op 1 Januari 1890 in Frankryk 53,828
personen, die het Legioen van Eer bezitten.
Van dezen zyn 32,021 militairen en 21,827
burgers.
Volgens eene mededeeling uit Madrid,
vertoeft de Parysche componist Saint-,Saëns te
Las Palmas, op een der Canarische eilanden.
Dnltsohland.
Het 19de heelkundig congres te Berlyn is in
tegenwoordigheid van omstreeks 200 Duiteche
heelkundigen met eene rede van prof. Von
Bergmann geopend. Het doel van het congres
is het uitwisseion van mededeelingen betref
fende ervaringen, in het afgeloopen jaar door
de onderscheidene geleerden opgedaan. Prof.
Von Bergmann bracht in zyne toespraak hulde
aan de nagedachtenis van keizerin Augusta,
wegens hare belangstelling voor verplegings-
vereenigingen en aan den vroegeren voorzitter,
wijlen dr. Von Volkmann, die zich o. a. door
zyne studiën betreffende do bederfwerende
wondbehandeling zoo groote verdiensten ver
wierf. Ten slotte deelde prof. Von Bergmann
mede, dat de keizer 1000 mark had geschon
ken voor de oprichting van oen heelkundig
instituut, het Langenbeck-huis te Berlyn.
Prins Von Bismarck maakt het te Frie-
drichsruhe zeer goed. De prins ontvangt nog
steeds verjaarsgeschenken. Zoo kwam dezer
dagen nog een krans, van vyf voet middeliyn,
welke dcor de Duitschers in Australië was
gezonden. Het aantal telegrammen, dat Von
Bismarck ontving, bedraagt 8047. Daaronder
waren telegrammen uit Zanzibar, Mexico en
Zuid-Amerika. Elf t9legraphisten hadden twee
dagen achtereen de handen vol om prins Von
Bismarcks depeches in orde te brengen.
Gisteren, den llden April, vierde prinses
Von Bismarck haren 6G3ten verjaardag. Er
was toon weer feest op Friedrichsruhe.
België.
Stanley had te Brindisi een onderhoud
met den correspondent der „Indépendance
beige." Stanley verklaarde dat het geenszins
in de bedoeling lag van Emin-Pacha om naar
Wadelaï terug te keeren. Het land was
trouwens de kosten eener nieuwe expeditie
niet waard en daarby zou eene herovering
der equatoriale provincie geen gemakkelyk
werk zyn.
Stanley verklaarde dat hy zeer verbaasd
was over de grootsche koloniale plannen der
Duitschers, die, by den wedloop van het
gezag in Afrika, in de Engelschen ernstige
mededingers zullen vinden. Dat Tippo-Tip,
de bekende Arabierenhoofdman aan den Congo,
den Duitschers groote diensten zou kunnen
bewijzen, werd door Stanley volkomen erkend.
Van de conferentie tot bestryding van den
slavenhandel, welke te Brussel wordt ge
houden, verwachtte Stanley geen practisch
resultaat, want de slavenhandel is niet met
geweld te verhinderen. De zeden der Afri-
kaansche volksstammen moeten langzamer
hand worden veranderd en daarby dient men
met groote omzichtigheid te werk te gaan.
Met geweld komt men niet veel verder, eene
omstandigheid zeide Stanley welke de
Duitschers by hunne koloniale staatkunde
wel in het oog mogen houden.
Ziwitsorland.
De kolonel van het „Heilsleger", Clibbom
Booth, te Neuchatel in hechtenis genomen
omdat hy terug was gekomen in Zwitserland,
na verbannen te zyn, heeft tegen zyne gevan
genneming geprotesteerd, als zynde deze in
stryd met de Zwitsersche wet op de neder
zetting.
De socialisten van Genöve zullen Zon
dag een gedenksteen plaatsen op de plek aan
de grens van Savoie, waar Lassalle in 1'864
in een duel met zyn medeminnaar Racovitch
doodeljjk werd gewond.
Groot-Brltannië.
Te Bombay heeft zich eene commissie-van
invloedryke ingezetenen gevormd, ten einde
een standbeeld op te richten voor lord Seay
(voorheen baron MackayX den afgetreden
gouverneur der stad. Ook aan lady Resy zal
door de inwoners een huldeblyk worden ge
geven als een bewjjs van hunne erkenteiyk-
lieid jegens de echtgenoot» van den gouver
neur. Tot dusver heeft de commissie-reeds
45,000 rapyen ontvangen.
Aanstaanden Dinsdag begeven zich de
hertog van Ediaburg en prins George van
Groot-Britannië van Cobarg naar Stuttgart,
om de investituur van koning Karei van
Wurtemberg a's ridder der Orde wan den
Kouseband, waartoe hjj benoemd is, by te
wonen, en vervolgens naar Engeland met de
hertogin van Edinburg.
Zestig Engelsche Katholieken, met den
hertog van Norfolk aan het hoofd, zyn op
weg naar Palestina.
Een greot aantal werklieden-comite's
te Londen besloten 1 Mei a. s. niet te werken,
als demonstratie voor de invoering van dea
8-uurs-werkdag.
Tnrlrije,
De priDS van Napels, die te Konstantinojel
sedert eenige dagen vertoefde» werd door den
sultan met groots eerbewyzixgen ontvaDgen.
Luisterryk was onder anderen zyne ontvangst
te Broessa, de oude hoofdstad der sultans.
Een keizeriyk jacht was te xyner beschikking
gesteld en hem de chalet-kiosk, behoorende
by het paleis des sultans, ten verhlyf aan
geboden. Een onderhoud van politisken aard
heeft hy niet met den 3ultan gehad.
In een vorig bericht werd melding ge
maakt van de voldoening, welke door den
Nederlandschen geaant geëischt was wegens
het beleedigen van den Nederlandschen consul
te Bassorah door Turkscbe soldatenEr werd
gedreigd met bet zenden van een Nederlandsch
oorlogsschip naar die plaats. Thans is echter
door de Nodarlendsche Regeering goedgevon
den, dat het onderzoek der zaak zou worden
overgelaten aan een ambtenaar van het vilajet
Bagdad. Het incident kan nu als afgeloopen
beschouwd worden.
Spanje.
In de Kamer van Afgevaardigden zeide de
lieer Alix gisteren dat by de ongeregeldheden
te Valencia de oproermakers gedurende zeven
uren meester van de stad waren.
De minister van binnenlandsche zaken ant
woordde dat de regeering het voorgevallene
betreurt, maar dat de berichten der dagbladen
overdreven zyn.
De heer Alix hoeft daarop eene interpolatie
tegen heden aangekondigd.
In den Senaat ondervroeg de markies Sardoal
de regeering eveneens over de gebeurtenissen
te Valencia. Naar zyn inzien hadden zy een
staatkundig socialistisch karakter, gelyk bleek
uit den aangeheven kreet: „Leve de Repu
bliek
De minister van buitenlandsche zaken ant
woordde dat de regeering tevreden was over
de houding der overheid van Valencia, en
dat velen der oproermakers gevat waren.
De heer Lasala diende eene motie in,
waarby de regeering wordt gelaakt, omdat
zy in de zitting van Donderdag de monarchie
niet krachtig heeft vordedigd.
Middcl-Aiuerikn.
De vyf republieken van Middsl-Amerika
hebben een plan ontworpen om zich aaneen
te sluiten tot een bondsstaat, op denzelfden
voet als de republiek der Vereenigde Staten
van Noord-Amerika. Den 15den September
zullen de gemachtigden der verschillende
staten byeenkomen te Gnzicalpa, de hoofd
stad van Honduras, om een president te
kiezen.
De president zal om beurten gekozen worden
uit de verschillende republieken en zal regeeren
met een ministerie van vyf leden, één uit
elke republiek. Bovendien zal nog een Bonds
raad worden gekozen, bestaande uit 15 leden,
waarvan elke republiek er drie zal afvaardigen.
De Italiaansche minister-president
Crisp! en de pers-
Niet alleen de „Frankfurter Zeitung", maar
ook de Berlflnsehe bladen zyn zeer veront
waardigd over de gisteren vermelde verbanning
van den correspondent der „Frankfurter Ztg."
uit Rome.
Aanleiding tot de verbanning gaf een be
richt, dat de beer Grünewald aan zyn blad
zond betreffend» het faillissement der firma
Gatteni. De correspondent ontleende dit aan
een der Italiaansche bladen, doch verzekert
daarby te goeder trouw gehandeld te heb
ben. Later bleek deze mededeeling onjuist.
De firma Gattoni heeft daarom tegen de
„Frankfurter Zeitung" en de „Figaro'', die
het bericht mededeelden, eene actie tot schade
vergoeding ingesteld, naar men zegt tot een
bedrag van 1,000,0Q& lire.
Niet zonder voldoening wyst de ^Frank
furter Zeitung" op het oordeel der Italiaaa
sche pers, welke, met uitzondering van. de
„Rifbrma", het orgaan van den heer Grispi,
de verdanning van de beide oorrespondenteu
zeer afkeurt. De „Riforma" rechtvaardigt hefc
besluit van den heer Crispi op gron&van eeno.
bepaling van het nieuwe wetboek van straf
recht, waarby zy strafbaar worden, gesteld-,
die onjuiste berichten verspreiden, waardoor
het krediot van de» Staat in het buitenland
kan worden benadeeld. Het blad verklaart dat
de regeering, met het oog op ds- finanbiëeie
crisis, welke I tali 4 doorleeft, bseloten heeft
aan de ongunstige berichten, welke- daarover
In buibenlandschebladen worden, medegedeeld,
een einde te maken.
Des correspondent van de Frankfurt. Ztg."
werd, omdat hij een gezin heeft, 24 uren
toegestaan om zijne zaken te regelen. Gedu
rende dien tyd werd hy echter geen oogen-
blik zonder toezicht gelaten, en steeds be
waakt door drie agenteD, die hem tot de grens
Isidden. De h&er Lavalette, die eveneens ver
bannen werd, was de correspondent van de
„Agence Havas" te Parys.
De heeF Crispi machtigde den correspondent
van de „Figaro" te Rome, om deze verklarin
gen uit ayn naam te bevestigen. Zelfs voegde
de minister er by, dat by het zeer wenscheiyk
zou achten, indien ook de Fransche regeering
de correspondenten van Italiaansche bladen
te Parys, die zich ongunstig uitlaten over de
vorhouding tusschen Frankryk en Italic,
insgelyks over de grenzen liet zetten.
Het „Berliner Tageblatt" erkent dat de
Duitschers geen recht hebben om den heer
Crispi hard te vallen over zyn besluit, omdat
nog onlangs ook twee Italiaansche journalisten
uit Berlyn zyn verbannen; maar toch acht
het blad het verkeerd dat de heer Crispi nu
de Duitschers met gelyke munt betaalt. In elk
geval betreurt het „Tageblatt" het zeer, dat
een staatsman als Crispi, die vergrysd is in
den strijd voor het liberalisme, nu ook tot
dergelyke reactionnaire maatregelen zyne toe
vlucht neemt.