H
Curieuze Staat van door my verbruikt duinwater in kub. Meter
3xtla.a.xi.d..
1S83.
1SS4.
e
4
36
9
11
6
6
13 ÜITENLAND.
Frankrijk.
Naar men verneemt, is do heer Dubait,
consul generaal van Frankrijk te Quebec, be
noemd tot consul-generaal to Amsterdam.
De opbrengst der belastingen in de afge-
loopen maand is 2,508,800 fr. minder dan
in Januari 1889.
De hertog van Orleans, zoon van den
graaf van Parijs, is Donderdag-avond te Paiijs
in hechtenis genomen ten huize van den
hertog De Luynes en naar de conciergerie
o vergebracht. De inhechtenisneming geschiedde
krachtens de wet, waarbij bet verblijf op
Fransch grondgebied aan de hoofden van
voormalige regeorende huizen wordt ontzegd.
Blijkens het program van den minister
van marine in Frankrijk voor 1891, zal in
dat jaar de kiel voor een groot aantal oor
logsschepen worden gelegd, deels op staats-,
deels op particuliere werven. Er zullen ge
bouwd worden: 10 pantserschepen, 11 krui
sers, 2 torpedokruisers, 52 torpedobooten, 2
kanonneerbooten en 1 berichtschip.
De anarchist Mertz, die te Dijon bij de
loting een handvol nummers door de zaal
wierp en „Leve de anarchieriep, is tot
15 fr. boete en 5 dagen gevangenisstraf
veroordeeld.
Men zal de merkwaardige daden tn
bedrijven en lotgevallen van den afgevaar
digde Numa Gilly, maire van Nimes, niet
vergeten zijn. Naar het schijnt telt hij, in
deze laatste hoedanigheid vervangen door
den heer Pascal, in den Raad, ondanks al
het voorgevallene, nog vele aanhangers.
Dinsdag althans werd de zitting van den
Raad te midden van een ontzaglijk rumoer
geopend; eene motie van wantrouwen tegen
den heer Pascal werd ingediend; deze wei
gerde haar in stemming te brengen en daarop
verlieten de meeste leden onder de toejui
chingen van een duizendtal toeschouwers de
zaal. Daar er slechts elf overbleven, werd de
vergadering gesloten. De maire werd bij zijn
vertrek uitgejouwd.
Dttitschlnncl.
Dat de indruk, welken de keizerlijke res
cripten gemaakt hebben, groot is, bewijst de
nog steeds zeer levendige gedachtenwisseling
daarover in de meeste dagbladen. Het trekt
de aandacht, dat juist de radicale bladen (de
organen der „Duitsch-vr(jzinnige" partij) 's kei
zers plannen met de grootste geestdrift be
groeten, terwijl de „Norddeutsche" ook nu
nog daarover zwjjgt en het officieuze tele-
graphisch Agentschap zeer spaarzaam is met
zijne berichten over dezo aangelegenheid. Zy,
die beweren dat de Rijks-kanselier het ten
dezen met den keizer niet eens is, stellen een
6n ander zooveel mogelijk in het licht, mis
schien echter alleen uit varkiozingstactiek,
gelijk dan ook een der radicale bladen tracht
te betoogen, dat de twee keizorljjke rescrip
ten een gevoelige slag zijn voor de kartel
partijen. Eugen Richter zeide Donderdag-avond
in eene vergadering van kiezers, dat do kei
zerlijke rescripten niets inhouden wat de
Duitsch-vrijzinnige partij niet in beginsel konde
onderschrijven; hy noemde de door die stuk
ken aangeduide wending in het regeerings-
beleid eene hulde aan het parlementarisme.
Hst socialistische „Volksblatt" ziet in de
rescripten eene moreele zegepraal van de
sociaal-democratie, eene nederlaag van den
Rijkskanselier, en is vooral ingenomen met den
internationalen aard van 's keizers plannen.
Het blad betoogt dat hare partij nu bij de
verkiezingen krachtig behoort te worden ver-
S'erkt, opdat er nog meer gewonnen kunne
WJrden. Voor het overige stemmen alle par
tijen overeen in de verzekering aan de kiezers
dat juist slechts door alléén de candidaten
van hare partij té verkiezen, de in de aan
schrijvingen neergelegde denkbeelden tot wer
kelijkheid gemaakt en het arbeidersvraagstuk
in den door den keizer bedoelden zin opgelost
'kan worden.
Van den rijkskanselier doet het volgende
gevleugelde woord de ronde, dat hy tot eenige
afgevaardigden zou hebben gesproken„De
keizer houdt zeer veel van mij, maar impo-
nearen kan ik hem toch niet!"
In de provincie-steden zijn de keizerlijke
aanschrijvingen door aanplakking aan openbare
gebouwen bekend gemaakt.
De bekende leider van het centrum,
baron Schorlemer, wil, in strijd met zfn
vroeger besluit, weder een mandaat voorden
Rijksdag aanvaarden, om als de aanvoerder
van den rechtervleugel van het centrum, die
conservatieve neigingen heeft, op te treden.
Hij zou daardoor een tegenwicht togen JVindt-
horst vormen. Schorlemer wil zich candidaat
stellen in het hoofddistrict van het "West
faalsche steenkolengebied Bochum. Bijwijze
van gerucht melden zelfs reeds enkele bladen
dat do keizer op baron Schorlemer het oog
heeft laten vallen voor den post van opper-
president der provincie Westfalen, omdat hij
daar gevestigd en zeer gezien is.
Portugal.
De schaarschte van meel te Lissabon be
gint aandacht te trekken. Eene groote meel
fabriek moest sluiten op grond van gebrek
aan graan en vele andere eigenaars zeggen
daartoe eveneens to zullen overgaan, hopende
dat de rogeering dan de invoerrechten zal
verhoogen.
In het land heerscht nog geenerust. Er
worden ln de straten betoogingen gehouden,
waarbij de led9n der oppositie bedreigd wor
den. Ook te Coïmbra hadden ongeregeldheden
plaats en eene afdeeling infanterie moest ga
zondon worden om de orde te herstellen.
Te Lissabon en in de verschillende steden
van Portugal, waar hoogescholen bestaan,
worden toebereidselen gemaakt om den ver
jaardag der Spaansche republiek op 11 dezer
te vieren. Het is nog niet zeker of de regee
ring de op touw gezette betoogingen zal
trachten te verhinderen.
Boljjiü.
De „Indépendance Beige'' verzekert dat
tot dusver door de Fransche en Nederlandsche
regeeringen geen enkel voorstel aan den
koning der Belgen is gedaan, .om het geschil
betreffende Guyana aan zijne uitspraak te
onderwerpen.
Terwijl Donderdag voor het Hof van
gezworenen te Bergen het proces begonnen
is tegen den wachter Monnier, beschuldigd
van moord op de markiezin De Chasteleer,
die in den afgeloopen zomer door een open
venster werd doodgeschoten, is in den nacht
te Moulbaix op het luik eener herberg een
papier aangeplakt, waarop met groote letters
geschreven staat: „Monnier is niet schuldig.
Ik ken den moordenaar en heb hem gezien."
Het papier is in beslag genomen en een
scherp onderzoek is onmiddellijk ingesteld.
Te Luik zijn 2000 kilogram patronen
ontdekt, afkomstig van den voorraad des hee-
ren Corvilain, welke het sohrikkelijk onheil
te Antwerpen veroorzaakte. Het O. M. was
door een naamloozen brief gewaarschuwd. Het
bleek, dat er voor 150 kilogram gevulde by
waren. Zekere A. had ze van een Antwerpe
naar gekocht. Er is een onderzoek ingesteld.
KOLONIËN.
E ATA VIA, 4-11 Jan.
(Fransche Mail.)
Aan de „Java-Bode" wordt geseind uit
Padang, 10 Januari: Den 6den Jan. hebben
onze troepen te Atjeh de vijandelijke bentings
Kota Toeankoe Baroe en Hagoo by verras
sing genomen. Van weerszijden is geen schot
gelost. De bentings zullen gedurende veer
tien dagen bezet blijven en worden dan
geslecht.
E9ne dergelijke, alleen wat minder uit
voerige, mededeeling ontvingen de Batavia-
sche bladen van de algemeene secretarie.
De twee genomen bc-niings liggen tegen
over elkander aan beide zijden van eene lagune,
niet ver van Pakan Kraeng Tjoet; Kota
Toeankoe Baroe werd op 26 Juli jl. genomen,
maar Kota Hagoe niet; de eerste werd toen
na de inneming weer door de onzen verlaten,
zonder tot de tweede door te dringen. Tus-
schen beiden ln ligt in de lagune een eilandje,
van waar de onzen toen beschoten werden.
Kota Hagoe is eene eigenlijke versterking,
eene vecht-benting, Kota Toeankoe Baroe eene
benting, welke voortdurend bewoond werd.
- Van Makassar werd dd. 11 Januari aan
de „Java-Bode" geseind
Het onderzoek naar tin op het eiland
Flores door den mijningenieur Van Schelle
is mislukt. Terwijl men bezig was met een
onderzoek van den bodem, werd de expeditie
door inlanders aangevallen, waai bij de heer
Van Schelle een klewanghouw kreeg over
hoofd en nek. Dientengevolge keerde men
naar Makassar terug, van waar de heer Van
Schelle den lOden Januari naar Soerabaia
vertrok.
De „Java-Bode" ontving van particuliere
zijde de verblijdende mededeeling dat de heer
Van Schelle slechte licht gewond werd en reeds
herstold is. De expeditie had geene militaire
bedekking en bestond uit dertig man.
Aan het verslag der voornaamste ge
beurtenissen in het gouvernement Atjeh en
Onderhoorigheden, loopende van den lOden
tot en met den 24sten Dec. 1889, is het vol
gende ontleend
Den 19den Dec. werd bericht ontvangen,
dat in den afgeloopen nacht Njaq Makam met
een 80-tal gewapende volgelingen in 5 prauwen
van Koewala Gigieng naar Balohan (Poeloe-
Way) overgestoken was ter beslechting van
een geheel persoonlijk geschil tusschen hem
en Daoed Panglima Moeda Setia, hoofd van
Balohan en vertegenwoordiger van ons gezag
aldaar. Ter ondersteuning van Daoed vertrok
den 20sten d. a. v. Zr. Ms. „Bromo" derwaarts,
medenemende Pangeran Hoesin, Toeankoe
Abdul Madjid, onzen zendeling Njaq Mohamad
en den hoofddjaksa, alsmede 30 gewapende
volgelingen van eerstgenoemde. Bij aankomst
van Zr. Ms. „Bromo" te Balohan, trok de
bende van Njaq Makam, die de kampong van
Toekoe Daoed reeds omsingeld en den gan-
schen nacht beschoten had, naar het gebergte
af, na alvorens een paar huizen van de gedei
aan het strand in brand te hebben gestoken.
By eene poging van Zr. Ms. „Bromo" om
een paar prauwen, welke van de oostzyde
van Poeloe Way onder den wal lagen, to ver
nielen, hetgeen echter door hooge zee zeer
werd bemoeilykt, werd de luit. ter zee der
2de kl. jhr. W. T. Van Spengler door een
schot door het bovenbeen (vleeschwond) ge
wond. Toekoe Daoed liet welen dat hij zich
met den steun van Pangoran Hoesin enz.
sterk genoeg achtte de aanvallers verder te
verdry ven; de „Bromo" zou hem daarby zoo
noodig en mogelyk met geschutvuur steunen
en trachten de prauwen te bemachtigen, indien
men beproefde de aanvallers naar den vasten
wal terug te brengen. In den namiddag van
den 23sten werden 16 prauweq, elk bemand
met p. m. 15 man, ter hoogte van Pedropunt
gezien. Deze prauwen weken in de richting
van Kro9ng Raya, toen de bemanning be
merkte dat Zr. Ms. „Merapi" naderde. Aan
het plegen van vyandelykheden tusschen Njaq
Daoed en Njaq Makam werd op den'23sten
Dec. door bemiddeling van Pangeran Iloesin
een einde gemaakt. Op Poeloe-Way kan go-
acht worden, dat de rust wederom hersteld is.
Eenigen tijd geleden zyn door den waar
nemend assistent-resident Van Assen voor
stellen gedaan ten opzichte van de uitbreiding
van ons bestuur aan de Oost- en Noordkust
van Atjeh, welke van den Raad van Indió
den meesten byval en lof verworven hebben,
en waarschijniyk reeds met een advies van
den gouverneur-generaal naar het opperbestuur
zyn gezonden.
Men vreest dat de koffieoogst geducht
zal iyden doordat er in den laatsten tyd wei
nig ef byna geen regen is gevallen. In Pasoe-
roean wordt op niet meer dan een derde ge
rekend van hetgeen dit jaar is gemaakt.
Den 5den Januari kwam hier het bericht,
dat de aseistent-rosident van Koedoes, de heer
Bachiene, is overleden.
De onlangs van verlof uit Nederland
teruggekeerde 21e luit. der inf. K. E. Schi
is ter nadere indeeling geplaatst in de 2
militaire afdeeling op Java.
Door den gouverneur-generaal van Ned.-Indië z
do volgende beschikkingen genomen
Civiel Departement. Benoemd: Tot kulponch
wijzeres, inej. H. A. Tamsonbij den post- en telegra
dienst: tot kantoorchef 2de kl., do commies late
H. W. Tijdeman; tot comm. lete kl., jhr. L. H. P
Goldman, waarnemend comm. 2de kl.tot comm.
kl., de ambt. op wachtgeld D. O. G. Duinas;
griffier van den landraad: to Poerworedjo (Bagele
do griffier van den landraad te Magotan (Madiot
L. H. Leijting; te Magetan, de griffier van den lat
raad te Poerworedjo E. C. Hinze; tot aecr. der r
Bezoeki, de contr. late kl. J. Hofland tot letterzet!
lste kl. hij do landsdrukkcry te Batavia, de letti
zetter H. J. Vreedenbnrgh.
Geplaatst: Te Djokdjakaita, de tijdelijk wc-l
zaain gestelde hnlponderwijzcrea E. A. Odenthal.
OntBlagen: Op verzoek, eervol nit hare 1
trekking, de hnlpondereijzerea te Padang A. C,
Grootenboer.
Verleend: Een 2-jarig verlof naar Enro]
wegens ziekte, aan den contr. 2de kl. bij het binnt
landach beatnur J. J. W. Brouwer; een 2-jarig ver
naar Nederland, wegel s ziekte, aan den et-er.
ria. Bezoeki, L. Boscheen 2-jarig verlof naar Euro;
wegens ziekte, aan den architect 2de kl. bij <1
waterstaat W. J. IJsermaa.
B e 1 a B tMet de waarneming van den civiel
geneeskundigen dienat in de regentachappen Cherib
en Eoeningau, rea. Cheribon, de gewezen civi
geneesheer to Probolinggo dr. A. Prioe; met 1
bestuur der ondcrafd. Parang-Lor, afd. Makasser,
waarnemende adsp.-contr. J. B. Castens.
Benoomd: Tot lid van den residentieraad
Djokdjakarta, F. P. H. Van Suchtelen, particuli
en A. P. Bindervoet van Nahuijs, gepeuaionnet
tnajoor der inf.
Vorplaatst: Van de oiderafd. Kikinl naar
onderafd. Lematang Ilir, afd. Lematang Oeloe, II
Kikim en do Pasoemahtanden, de contr. late kl. J.
Van Dric-et.
Toegevoegd: Aan den contr. van de afd. Te
dano, de waarnemend adsp.-contr. G. Stortenhck
Departement van Oorlog. Overgeplaatst:
off. van gez. 2de kl. W. J. Habere van Asaenra;
van Djokdjakarta bij den geneesk. dienst van Snmatr,
Oostk. (Medan); de off. van gez. lste kl. A. A. Grot
bout, van Willem X uaar Ngawie; do off. van gi
lste kl. H. Breitcnstein. van Ngawie naar Willem
de paardenarts 2de kl. C. Van Heelsborgen, v
Makassar naar Batavia; de paardenarts 2de kl. H.
Tromp Ds Haas, van Batavia naar Makasear.
Verleend: Een 2-jarig verlof naar Europa, v
gene ziekte, aan den ff', van g«z. 1ste kl. J. Vies,
Bevorderd: Bij bot wapen der art.: tot lui
kol. de majoor F. Bauer; tot majoor, do kapt. J.
Dormaar.
Ontslagen: Op verzoek, eervol uit Zr. Y
mil. dienat, wegens volbrachten diensttijd, met t
bond van recht op pensioen, de kapt. der int.
E. Tonta en de kept.-kwarticrm. A. u. Cheriex.
Departement van Marine. Overgeplaatst:
ZMa. korvet „Gedeh" reap, naar Zr. Ms. stoot
schip .Onrast'„Pontianak" en „Bali" en ramtorc
schip „Prins Hendrik der Nederlanden", da uit
del-land verwacht wordende luitenants ter z--e '2
kl. H. Van Praag, C. J. B. Kroeeson, jhr. B.
Quavles van TJffork en P. Te Yeltrnp van st. „0
rust" naar korvet „Gedeh", de luit. ter zen 2de
C. Kruija; van st. „Pontianak" naar „Van Speiji
de luit. ter zee 2de kl. S. F. Nolnt Trenitór
st. „Bali naar „De Rnyter", de luit. ter zee 2de
W. H. Von Leschen; ale comm. van 6t. „Bromo'
„Merapi", den kapt. luit. ter zee M. J. C. Lucaidi
als cemm. van st. „Moiapi", op „Bromo", de ka]
luit. ter zee J. H. De Bruyn; mt de rollo van
„Oenarang" in die van opnemingsvaartuig „Hydl
graaf," de luit. ter zee 2de kl. E. baron Van Heer
tot Evereberg; uit de rotte vsn korvet „Soeraba
in die van st. „OenaraDg"' de luit. ter zee 2de
W. r. Pook van Baggenuit de rolle van opnemiorth
vaertnig „Hydrograafin die van korvet „SoerabaiiB
do luit. ter zee 2(le kl. jhr. G. C. Queries van Uffoil
Benoemd: tot 3den slnni-man A. H. Holtz 0
geplaatst aan boord van bet gonv.-st. „ZeomeeuvH
Overgeplaatst: van st. „Zeomoeuw" op*-'
„Sperwer", de 2de stuurman H. Van Wijk.
Minimum-verbruik, waartoe ik mij bij contract heb verbonden, f 25 per jaar
(a 33 ets. per kub. Meter) benevens 50 etsMeterhuur per maand.
1879.
1SSO.
1881.
1SS2.
1SS5.
1886.
1887.
1.888.
18!
13
20
4
4
10
20
33
35
42
4i
Februari
12
19.J
4
7
19'
21
50
10
41
O j
8
12
8
4
25
26
26
44
45
21
14
8
O
18
19
20
39
10
94'
21
Mei
12
19
9
3
6
26
18
36
15
50
41
14
12
7
4
4
19.
24
41
9
67
31
8
24
11
O
4
44
24
74
33
89
Augustus
12
24
9
5
5
13
40
40
40
56
September.
8
4
9
4
5
26
20
30
39
46
e;
October
5
17
9
5
22
37
35
20
37
40
71
November
6
24
4
6
10
22
26
25
55
54
31
December
15
3.9
3
10
18
35
42
37
51
Totaal
97
190
117.4
47
120
272J
282
466
342
603
57
Het groote verschil in de aanwijzing van den meter, terwijl het werkelijk verbruik 7.<j
geregeld en nagenoeg gelijk is, doet de vraag bij mij ©prijzen of watermeters wel vertrou
baar zyn. Wanneer het gebruik van Duinwater zoo kostbaar wordt als bij rnjj het geval1
dan dient de industrieel daarmede rekening te houden.
A. W. SIJTHOFF.
Bij verbouwing gebruikt voor vulling van den Stoomketel.
