N\ 9179. Dinsdag 21 Januari. A° 1890. «*8uraut wordt dagelijks, mei uitsondering van (gfin- en feestdagen, uitgegeven. Dit nommer toestaat uit TWEE Bladen. Prijsraadsel. De Stadszaal. Feuilleton. Een tocht vóór zonsopgang. Leiden, 20 Januari. ST' PEUfl DEZES OOUSiJTT: foot Lsid®n p#r I satanden.1.19. ïïmöo p« pcai.i 1.49. Alkoadtrlflbs Nemxeen.6Ü. PBUB DBS IDYlSTHNTIlNi 1—6 regels l.Oi. Iedtr© regel Meer 6.174» Sreotere letten neer pleeteroimte. Yoor bet is- eaueeren buiten de *Wd vwrftt 0.19 berekend. Bjj het ter perse gaan van dit nummer -varen 297 oplossingen van het Prijsraadsel n gekomen. Van deze oplossingen zjjn er eenige van bewoners in Leiden of onmiddellijk naby ie itad na elf uren, dus te laat ingekomen, j Deze en de foutieve oplossingen bedragen te zamen 52. Oilïoieele Kenuisgevingen. Nationale Militie. Burgemeester en Wethouder© van Leiden brengen ter algemoene kennis, dat ingovolge art. 18 der Wet van 'den 19don Augustus 1861 (Staatsblad No. 72) allen, die volgens art. 15 der Wet voor de nationale militie behooren te wordoo ingeschreven (zij, die op den lst-cvn Januari hun 19de jaar waren ingetreden em adzoo dc geborenen in 1871), verplieht zijn zich daartoe bg Burgemeester em Wethouders aan ie geven tussohen don laten en don 31sten Januari, dat hij onrosteldheid, afwezigheid of ontstentenis van dec militieplichtige, zjjn vader, of is deze overleden, zijoe moedor, of zgn beiden overleden, zijn voogd tot hot doen van dio aangifte verplicht is, en dat overtreding van het aangehaald art. 18, krachtens art. 18S der meergemelde Wet en art. 11 der Wet van 15 April 1886 (Staatsblad No. 64), ge wijzigd bij de Wet van den 19den April 1886 (Staatsblad No. 92), wordt geatraft met boete van ten hoogste f 100. Yoor hen, die verzuimden zich op de door hot Gemeentebestuur bepaalde dagen ter inechrgving aan t© melden, wordt mitsdien daartoe alsnog gelegen heid gegeven ter gomcente-secretarie, van doe voor- middags 10 tot des namiddags 3 uren, op iederen werkdag, tot en met den 81sten Januari aanstaande, op welken dag het register van inschrijving, des namiddags to 4 nren, voorloopig wordt gesloten. Burgemeester on Wethouders voornoemd, Leiden, DE KANTER, Burgemeester. 18 Januari 1890. E. KIST, Secretaris. Naar aanleiding van het door zeven loden van den gemeenteraad ingediend voorstel om te besluiten dat als plaats voor de nieuw te stichten Gehoorzaal 's-Gravenstein worde be paald, hebben B. en Ws. door den gemeente architect een onderzoek doen instellen in hoe verre het torrein van 's-Gravenstein geschikt zou wezen voor het bouwen van eene nieuwe Gehoorzaal. Ten einde een duidelyker overzicht van het beschikbaar terrein te bekomen, zjjn drie schetsplannetjes voor een dergeiyk gebouw op de bovengenoemde plaats opgemaakt, welke bereids aan de leden van den Raad zyn toegezonden. Die plannen zyn, zeggen 7) Dan volgenden avond klopte zy op het bepaalde uur weer aan zyne kamerdeur en het enderwys nam een aanvang. In het eerst vlotte het wel niet bijzonder, want het was niet gemakkeiyk om de ware manier te vinden en den juiaten toon aan te slaan voor een leerling, die zoo onwetend was als een kind en toch bloosdo als eon dametje, wanneer haar onderwijzer zich eens den verwonderden uit roep liet ontvallen„Weet gij dat ódk niet?" Daarby kwam dat hare ontwikkeling zeer ongelykmatig was. Nu eens vloog zy zy'ne woorden ongeduldig vooruit, dan weorkonzy hem byna niet volgen. Maar die moeilykheden, die in de eerste wokon het geduld van den meester en den leerlust der leerlinge op eeno zware proef stelden, verminderden naarmate het onderrieht vorderde. Haar yver nam toe met de eerste loftuitingen van haren strengen meester en deze werd vaulieverlede betooverd door het zien ontwaken van een jeugdig, on gerept menscheiyk gemoed. Welk een heerlyk gevoel om licht iu die jonge ziel te ontsteken, om getu-g3 to zijn va het eerste uitslaan harer B. en Ws. in hun rapport, uit den aard der zaak aan te merken als geheel voorloopige en voor velerlei verbetering vatbaar, doch zijn, huns inziens, volkomen voldoende voor de beoordeeling van het terrein. Tot toelich ting wordt het volgende uit het betrekkeiyk rapport van den gemeente-architect ontleend „Plan 1 en 3 zyn overeenkomstig het voor stel der heeren Raadsleden, welke de ver breeding der Muskadelstseg beoogen, ook (blykens verstrekte inlichting van den eorst- ondergeteekende, den heer De Sturler) ten einde uit een hygiömsch oogpunt mindor goede woningen te doen verdwynenby plan 2 is het aantrekken van de beide huizen aan de Muskadelsteeg en van het daartegen aan sluitend, aan de gemeente behoorend en ver huurbaar perceel naast 's-Gravenstein onnoodig. Uit deze plannen zal, volgens den gemeente- architect, nu duideiyk blyken dat het terroin ongeschikt kan genoemd worden, zoowol voor de inrichting van het gebouw zelf, ais voor het verkrygen van ruime toegangswegen. By alle 3 de plannon heeft men aan de voorzyde in het verlengde der Houtstraat eene straatbreedte van 8 meter, wat zoowel uit architectonisch oogpunt als uit dat van vei ligheid en gemak ten oenenmale onvol doende is. By piau 2 zou men hierin senigszins ver betering kunnen brengen door het gebouw senigs meters zuidwaarts te verschuiven en nog meer van het Pieterekerkplein in te ne men. Dit kan echter natuurlyk de bedoeling niet wezen; men zal niet de halve breedte der fraaie Pieterskerk willen bedekken, en waar overal elders het streven is, vooral naby monumentale gebouwen, pleinen te ver krygen of te verruimen, hier moedwillig een bestaand plein opofferen om hot front van eene der hoofdkerken en den zygevel van de Gehoorzaal tegenover elkander te plaateen in eene 8 Meter breede steeg! Uit plan 1 en 3 blykt voorts dat de be oogde verbreeding der Muskadelsteeg niet belangryk kan worden, ten minste aan de zyde van h9t Gerecht by plan 1, 6 M. en plan 3, 8 M. Wat de indeeling aangaat, blykt al spoedig dat men verschillende eischen moet vermin deren of opgeven, zal men hier de Gehoor zaal bouwen. Er blykt alweder dat gelyke oppervlakten van terrein nog niet in staat stellen daarop hetzelfde gebouw te plaateen; de vorm van het terrein bepaalt of men het al of niet voordeelig kan benuttigen en weinig I verloren ruimte heeft. wieken, om hare verbazing en hare huiveringen waar te nemen, totdat zy de vleugelen wyd kan uitspreiden en vol verrukking opstygt naar de duizelingwekkende hoogten van de wereld der verbeelding, in wier reine lucht alleen de jougd kan ademen en waaruit het geluk op ons nederdaalt in de diepten der teleurstellin gen en der zwaarste beproevingen. II. Do winter liep ten einde, de eerste voorjaars- stormen gierden door de straten der hoofdstad en nog was het onderwys, dat Raimond aan zyne jeugdige leerlinge gaf, door niets gestoord. Sedert eonigen tyd was hy reeds begonnen om met Clara de werken der groots Duitsche dichters te lezenzy had party getrokken voor den Rutlibond in den stryd tegen de dwinge- landy, met Maria Stuart tegen koningin Elisa beth geraasd, met Jeanne d'Arc den helden dood gezocht, enz. Zonderling wis het, dat haar alleen da worstelingen der zwakken tegen de sterkoren in vuur brachten, zij alleen opge- wondon werd voor wraak en trots, terwyl liefde, klachten, weemoed en onderwerping haar koud lioten. In de groote scène tusschsn Max en Tkekla had zy eensklaps het book terug- gegeron, zeggende dat dis monschen haar volstrek niet bevioien. By plan 1 heeft men 3 toegangen, welke op de hoofdvestibule uitkomen, één op hot Gerecht, één in de Muskadelsteeg en één aan de zyde der Pieterskerk; één hiervan zou voor bezoekers met rytnigen kunnen dienst doon. In deze door voorvestibules van de buitenlucht gescheiden hoofdvestibule bovinden zich de garderobes en de hoofdtrap naar boven. Voorts heeft men tegenover de Papengracht den ingang voor galery-bezoekers en aan het Pieterskerkplein die voor executanten. Dit deel is dus, volgens den gemeente-architect, goed verzorgd, doch het aantal trappen is onvol doende en de goede gelegenheid, in het project - Breestraat aanwezig, om de kleine zaal met koffiekamer afzonderiyk te houden, vooral by geiyktydige verhuring van groote en kleine zaal van veel belang, wordt hier gemist. Alle bezoekers, van welke zaal ook, moeten gebruik maken van de veetibule en de hoofdtrap. Beter is deze zaak by plan 3, dat echter andere bezwaren heeft. By plan 1 wordt de kleine Concertzaal 16 M1. grooter, de foyer echter 50 M2. kleiner dan by plan Breestraatdaarenboven is de ligging van geen van beiden zoo gUDStig als daar; by gelyktydig gebruik van groote en kleine zaal znllen de bezoekers van den foyer die dsr kleine zaal ongetwyfeld storen. De rookkamer is minder goed gelegen en 30 M1. kleiner dan op de Breestraat; zeer zeker zal by zulk eens kleine rookkamer de corridor vol rookers zyn en groote zaal en foyer vol rook. Do kamers voor executanten vooral worden veel minder, ja de receptiekamers zóó klein, dat zy moeiiyk meer als vergaderkamers kunnen dienst doen en daarom aan de Mus kadelsteeg twee kamers daartoe zyn gepro jecteerd. Schynbaar zouden de receptiekamers voor solisten en koristen kunnen uitgebouwd worden op het Pieterekerkplein, ware het niet dat de tuin van het perceel Raponburg No. <0 den uitgang zou verliezen en men verder voor de stallen van Rapenburg No. 48 zou bouwen. Ook do toiletkamers en verdere annexen zyn hier minder dan in de Breestraat. Plan 2. Hier staat het gebouw gtheel vry, op eene geringe aanraking mot de huizen in de Muskadelsteeg na. De hoofdvestibule met garderobes is ingericht als in de Bree straat en is nog verbeterd door eene voorzaal met hoofdtrappen naar boven. Voor de galory- bezoekers zyn twee van buiten bereikbare trappen; echter is weer geen afzonderiyk bereiken der kleine zaal mogelykmen moet altyd weor allerlei ruimten verlichten en Tevergeefs trachtte Raimond haar hot fijne gevoel, dat in dit tooneel ligt, te doen beseffen. Zy zag hem aandachtig aan, schudde hot hoofd en zei: „Ik bsgryp het niet." Zoodat by, half in scherts en half lachend, or maar van afzag „om haar hart te doen ontwaken", zooals hy zei. Hy besloot dit aan den tyd ovor to laten en vergenoegde zich met de vorderingen, weike hy kon bereiken. De uren van het onderricht waren zulk eene aangename gewoonte voor hem geworden, dat hy zich niet prettig ge- veelde als Clara niet op het vaste uurtje aan zyne deur tikte. Hy ergerde zich als zy niet op haren tyd paste en nam zich voor, haar ern stig daarover te onderhouden want nauwgezet heid was de ziel vau orde, eu ordeOp zekeren avond keek hy ook weor op de klok. Er was reeds een halfuur na den bepaalden tyd verstreken. Nu werd hy ernstig ongeduldig. Nelly, dio in de huiskamer zat ta naaien, wiet ook niets van hare vriendin af en bood aan, te gaan zien, waar zy bleef. Torwyi zy een doekje over het hoofd sloeg, om de plaats over te loopen, zag zy Raimond lachend aan. Nelly was in de laatste maanden opvallend veranderd. Zy stoeide niet m6er en weerstond zaifs de verzoeking om den schoolmeester te plagen. Zij had iets bezadigds over zich ge- krogen, dat gehoel in tegenspiaak was met verwarmen, ook al is de kleine zaal alleen, in gebruik. De rookkamer kan ook niet als koffiekamor en kleine zaal dienst doen en de daartoe strek kende kamer op den beganen grond is daar te slecht voor gelegen en is moer bedoeld voor vergaderingen, daar ook hier de stem kamer en receptiekamers zeer klein zyn. Ook dit plan is minder dan dat van de Breestraat. Plan 3. Hier ligt het gobouw gehoel vry. Men heeft eene vestibule-inrichting als van de Broestraat, echter aan de lange zyde der hoofdzaal gelogen, wat altyd veol minder fraai is. Voorts heeft men een ingang mot overdekten doorrit voor bezoekers met ry- tuigen en een andere voor galerybezookers, welke tevens als afzonderlyke opgang van de kleine zaal kan dionon. De trappen zyn bepaald onvoldoende, de rookkamer veel te klein, de toiletkamers en privaten niet gunstig. Dit plan is ongetwyfeld het beste van de 3, doch altyd nog minder dan dat op de Breestraat. Overigens zy nog, als alle 3 plannen be treffende, opgemerkt, dat geene woning voor den pachter in het gebouw ontworpen is en dat hot maken van een goed soueterrain hier zeer kostbaar zal wezen." (Wordt vervolgd.) By de vaststelling van do gemeente- begrooting voor dit jair W6rd de post „Jaar wedden der ambtenaren ter secretarie" met 1000 verhoogd, ten einde de jaarwedden van enkele ambtenaren, die daarvoor in de eerste plaats naar het oordeel van B. en Ws. in aanmerking komen, te verhoogen. Op grond van dit besluit is de volgende regeling ontworpen, welke ter vaststelling den gemeenteraad wordt aangeboden Een ambtenaar ad ƒ1400 (F. W. Eyndhoven) wordtƒ1600. Een idem (G. H. Kokxhoorn) wordt „1600. Een ad 900 (E. Bouma Nieuwen- huis; wordt„1100. Een ad 1300 (A. W. J. Van Dries ten) wordt1500. Een ad ƒ800 (W. De Rooy) wordt 900. Een ad 600 (F. G. Rosier) wordt 700. By de heden gehouden openbare verkoo- ping van cokes, in partyen van 100, 50, 10 en 5 hectoliters, waren do hoogste pryzen 54, ƒ28, 5.80 en ƒ2.85; de laagste: 54, 27.50, ƒ5.70 en 2.85. Per Engelsche mail ontvingen wo de bladen uit Batavia van 16 tot en met 18 Dec., en de „Deli-Crt." van 14 24 December. hare ronde, blozende wangen en guitige oogen. Zelfs Raimond, die anders nietveel merkte van hetgeen er om hem heen gebeurde, moest dat opvallen; maar thans was hy te veel vervuld van zyne onrust over Clara; hy stond eene poos besluiteloos, keek naar de deur, waardoor Nelly verdwenen, was en ging eindeiyk weer naar zyne kamer. Hy nam oen boek, doch kon niet lezen. Zyne blikken giedeu over do regels heen. Hy wisrp dus het boek weer weg en sprong op. Welk eene dwaze onrust I Wat ging het hem aan, of Clara kwam of niet? Misschien wilde zy in het geheel niet meer komen; misschien kon zy die uren aangenamer beste den. Wie kon het weten 1 Jonge meisjes zyn vaak zoo grillig I By slot van rekening was zy toch da eenige, die er by verloor, terwyl hy op den duur dien plicht toch niet kon biy- veu vervullen. Wat ging dat meisje hem ook eigoniyk aan? Hy had zich uit medeiyden haar lot aangetrokken betoonde zy zich nu ondankbaar? des te erger vóórhaar. Hem was hst hetzelfde o ja, geheel hetzelfde I En toch kon hij den angst, die zich meer en i moer van hem meester maakte, r.iet van zich afzetten. (Wordt vervolgd.)

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsch Dagblad | 1890 | | pagina 1