Bar sierlijke Stand ran Leiden, Omtrent de werkstaking in de machinale vlasspinnerü te Groningen zij het volgende modegedeeldVoor de arbeiders en arbeidsters, die op stuk werken, bracht de invoering der nieuwe arbeidswet eene ver mindering van verdiensten mede, en deze zaak was reeds sedert November 11. mot de meesterknechts en het werkvolk besproken. Hooveel de vermindering van loon zou be dragen, kon niet vooruit worden gezegd en moest de ervaring loeren. In den vroegen morgen van den 3den Januari evenwel, toen do opzichter den meesterknecht H. er op wees van handtastelijkheden was geen sprake dat hst werk zeer slecht gedaan werd, bedankte deze voor het werk, ging heen eis zijn voorbeeld werd gevolgd door één arbeider en ruim zeventig arbeidsters. De andere arbeiders en arbeidsters bleven rustig doorwerken en zijn ook nu nog in de fabriek bezig, doch met hot spinnen moest natuurlijk worden opgehouden. Dat de op zichter Folkerts in zijne woning zou hebben moeten vluchten, is onjuist, en de fabrisk werd door het bovengenoemde werkvolk verlaten, zonder dat er eenige wanordelijk heden zijn voorgevallen. De werkstasksters hebben thans een rond schrijven verspreid, waarin zjj mededeelen dat haar hoogste weekloon thans f 4 be draagt, het laagste f 1.50. Bovendien klagen zij ovor do gestrengheid van den opzichter Folkerts en het in do fabriek geldende boete stelsel. Z\j willen hetzelfde loon als vroeger, ontslag van den opzichter, afschaffing van het boetestelsel 6n vergoeding van de schade, door haar ten gevolge van de werkstaking geleden. Zij vragen intusschen aan de inwoners van Groningen geldeiyken steun om de werk staking vol te houden. Do stoomoliefabriek teStrooboa, toebehoorende aan den hoer Kooi, is door brand vern'e'd. De oorzaak wordt aan kwaad willigheid toegeschreven. Een streng onder zoek is ingesteld. Do influenza heeft ook te Kat wijk aan Zee hare intrede gedaan. Zondag word het eerste geval aldaar geconstateerd. Evenals te Amsterdam, ondervinden te Rot terdam verschillende zaken groote storing ten gevolge van do griep. Op het telegraaf kantoor ontbraken gisteren 34 ambtenaren; verder z(jn vele postambtenaren, politie-agen- ten, koetsiers en conducteurs der tramweg- maatschappij door de ziekte aangetast. Ook de tooneelspeler de heer J. Haspels te Rotterdam is ziek. Hebben verschillende industrioele onder nemingen te kampen met de moeilijkheid, dat de ziekte hare werkkrachten vermindert, en heeft het heel wat bezwaren in, om den lozers van een dagblad op tijd hunne lectuur te bezorgen, het is een gulden tijd voor hseren doctoren. Het „Rott, Nbl." heeft gehoord van één. die niet vóór tien uren des avonds thuis komt om zijn middagmaal te gebruiken, en daarom maar eenigen leeftocht in zijn rijtuig meeneemt en dit onderweg nuttigt. En zoo zullen er wel moer zjjn. I)it goede, zegt de „Maasb.", werkt de griep epidemie ten minste uit, dat zij het koffiohuisbezoek merkelijk mindert. Verschil lende café's sloten gisteravond te halftwaalf in plaats van te één uur, wegens gebrek a-n bezoekers. Het Rjjks militair hospitaal te Utrecht is zóó overbevolkt, dat er handen te kort komen voor de oppassing van alle lijders. Ter be schikking van den chef der inrichting zjjn 15 geniesoldaten gesteld, om de noodigehulp te verleenen. Gistermorgen meldden zich weder 70 ger.ie- soldaton als door griep aangetast. In het marine-hospitaal te Heldor worden thans niet minder dan 80 militairen verpleegd, allen lijdende aan griep. Dagelijks komen er nieuwe gevallen bjj. Mot hot oog op het veelvuldig voorkomen van de griep onder de ambtenaren bjj den postdienst en bjj de telegraphie te 's-Graven- hage, is machtiging verleend aldaar, evenals te Arasterdam en Rotterdam, de hulpkantoren te sluiten. Ook te Kampen doen zich vele gevallen voor van influenza. Verscheidene militairen van het instructie-bataljon en velo kindoren u t het burgerweeshuis zijn er door aange- t ist. Do ziekte is echter van een goedaardig k .rakter. Do verbetering in den gezondheidstoestand te Parijs bljjft aanhouden. Het aantal sterf gevallen per dag is weer gedaald tot ruim driehonderd, maar toch zjjn de ziekenhuizen nog vol patiënten. Dank zjj der oprichting van eenigo nood-ziekenhuizen, kunnen nu alle lijders, die zich aanmelden, worden opgenomen. Tot ondersteuning van behoeftige lijders komen ruime bijdragen. Do heeren Rothschild stelden o. a. 100,000 fr. ter beschikking, on wel 20,000 bankbiljetten van 5 fr., welke door het bestuur dor liefdaligheidsvoreeniging in alle arrondissementen der stad zjjn ver deeld. Ook worden door het bestuur kloedoren en voedsel uitgodeeld, waarvoor reeds 153,000 franken is besteed. In de overige steden van Frankrijk is de toestand dezelfde. Ovoralzjjn op last van den minister van onderwijs de vacanties der scholen tot 12 Jan. verlengd. Te Marseille neemt do griep hand over hand toe; hot storftecjjfor groeit voortdurend aan. Van den eersten tot den vjjfden dezer maand kwamen daar 338 sterfgevallen voor, Legen 155 in dio periode des vorigen jaars. Dr. Bertillon, de chef van het bureau voor statistiek te Parijs, heeft een verslag uitge bracht over de ziekte, waarin hjj aantoont dat kinderen beneden de 15 jaren en oude mensc'uen het minst zjjn aangetast, terwijl daarentegen de meeste patiënten worden aan getroffen onder personen tusschen de 20 en 60 jaren. Te Madrid blijft de toestand ongunstig. Do koningin-regentes Christina, de gewezen koningin Isabella en de infante Maria The- resia, de zuster van den koning, behooren nu ook tot de griepljjders. Volgens den berichtgever van de „StaDdard" te Madrid, is de jeugdige koning nog niet hersteld. Alfonso heeft nog steeds koorts, doch indien de benauwdheden zich niet hor halen, achten de geneesheeren den toestand niet gevaarlijk. In Duitschland, zoo in het noorden als in het zuiden, is nog niet veel verbetering waar te nemen. Integendeel breidt de influenza zich op onrustbarende wjjze uit. Te Brunswjjk, Posen en ook elders zjjn de scholen gesloten, omdat de helft der kinderen ziek is. In Frankfort alleen heeft deze ziekte 16 personen ten grave gesleept. Do koningin van België heeft de griep en was gisteren nog ongesteld. Ook de koning was niet gehool wel. De influenza tast thans ook de paarden aan. In den koninklijken stal te Laeken zjjn in twee dagen t(jds 13 paarden gestorven. Onder de paarden der Brusselsche tramwegen zijn er 69 van do 300 ziek geweest en nog niet allen hersteld. Ook vele honden en katten sterven aan de ziekte. Uit Amsterdam wordt aan de „Köln. Ztg." geschreven: Vele goederentrei nen der Hollandsche Spoorwegmaatschappji vervallen, onder voorwendsel wegens het heer- schen der griep, in werkelijkheid echter wegens gebrek aan Bolgische steenkolen. De brand te Brussel. Betref- fendo den brand, waardoor het Beurstheater to Brussel is vernield, wordt nog gemeld dat de brand eerst ontdekt werd em drie uren in den morgen. In het gebouw bevonden zich geene andere personen dan de concierge en z(jn gezin, die echter vroeg genoeg werden gewekt om zich te kunnen redden. De brandweer werd ter stond verwittigd en was ook zeer snel ter plaatse, maar het vuur breidde zich zóó snel uit, dat aan bluischen niet meer te denken viel. De brandweer moest den schouwburg laten branden, miar het gelukte haar toch de belendende perceelen alle te behouden. Deze perceelen bestonden uit het Cent-raal- hotel, een groot hotel met 120 kamer3 en eenige winkels. Het hotel herbergde een groot aantal logeergasten, maar deze allen konden zich nog redden. Evenwel geschiedde deze aftocht zóó overhaast, dat de meeste reizigers geen tjjd hadden zich te kleeden of iots van hun goed mee te nemen. De meesten vluchtten in nachtgewaad de straat op, evenals de be woners der andere huizen, die er allen hot leven afbrachten. Ook hunne woningen bleven allen ongedeerd, dank zij den dikken muren, waardoor de schouwburg van do aangrenzende huizen was gescheiden. Het gebouw was verzekerd, maar de inboedel niet, omdat de directeuren de premie, welke voor het schouwburgmateriëel gevraagd werd, te hoog achtten. De waarde van den geheelen inboedel, met inbegrip van tooneelversieringen, wordt op 400,000 fr. geschat. Toen de brand gebluscht was, heeft de brandweer do muren van den schouwburg, het eenige wat van hot half in Moorschen, half in Indischsn stijl ge bouwd theater was overgebleven, laten om halen, zoodat er thans niets meer is van het vóór weinige jaren gebouwde en met veel woelde van beeldhouwwerk, tapijten, kroon luchters en geschilderde vensterramen inge richte Beurstheater. Deze schouwburg beslaat, of juister besloeg met do belendende gebouwen, bestaande uit het „Hotel" en „Café Central" en een aantal kleine winkels, eene oppervlakte van ruim 3200 vierkante meter, gelegen tegenover do Beurs en tusschen de rue Paul Devaux, de rue des Poissonniers en do rue Augusts Orts, in do onmiddellijke nabijheid van den Boule vard Anspacb, dus in het midden der stad. Er zjjn moer dan honderdvijftig personen, die als artisten, zangers, balletdanseressen, figuranten, machinisten, enz. aan dit tooneel verbondon waren, van hun brood beroofd. Het decoratief en de kostumen voor de feeërie „Rothomago," die in den laatsten tijd geregeld gegeven werd, worden op 70,000 fr. geschat. Hoe de brand is ontstaan, weet men niet. Aan voorzorgsmaatregelen tegen brandgevaar heeft het in dezen schouwburg nooit ont broken. Nog geene maand geleden werd be sloten het gaslicht door electrisclie verlich ting te vervangen. De stoommachine voor het in beweging brengen der dynamo's was roods in een der kelders van het Beurstheater geplaatst. Te Havre is hot A 1 cazar-theater afgebrand. Menschenlevens zjjn gelukkig niet to betreuren. Uit Nancy wordt van gisteren bericht dat een 'passagierstrein gestooten is op oen goederentrein, nabjj die stad. Vele reizigers werden gewond. van 3 tot en mot 8 Januari. BEVALLENG. M. Verkerk geb. Vis D. W. Molenaar geb. Klinkhamer D. S. Lommer geb. Varier D. C. Tan Rosmalen geb. Masaaar Z. H. M. Spaans geb. Verhaar Z. M. Van Zeist geb. S:»m Z. M. M. Robert geb. v. d. Brom D. J. C. De Rijk geb. Fontein D. A. Kouwonberg geb. Droog D. J. Vcrstraaten geb. Van Daalen D. F. C. W. Macco geb. Godijn D. A. H. Ammerlaan geb. v. d. Stap D. W. Longering geb. v. d. Burg D. G. Pnnsenberg geb. Kreft D. M. C. De Wolf gob. Brocaar Z. W. M. Van Latesteijn geb. Van Itereon Z. A. Laman geb. Walle D. E. v. d. Keur geb. Molenaar D. A. v. d. Berg geb. Heemskerk D. A. C. Van Vliot geb. Do Bruin D. GEHUWD: W. A. J. Harteveld jm. en P. M. Van der Ycer jd. OVERLEDEN: J. Diepen Z. 5 j. - C. H. De Nie geb. v. Heuzen W. &0 j. C. v. Geytfcnbeek D. 86 j. A. y. d. Linden Z. 1 d J. M. Ger man geb. Marks W. 75 j J. Brugman geb. Tim mermans W. 77 j. H. Zwarts Z. G6 j. J. Gij- zenij D. 13 m. G. J. Kooruhof geb. Galjé V. 36 j. G. J. Koornhof geb. Galjé Z. levenl. G. M. H. Kcttenis Z. 19 m. M. v. d. Horst geb. De Yroode W. 68 j. M. v. Gent D. 10 m. J. Sloots M. 51 j. A. M. Hooft' geb. t. As y. 33 j. J. Grnndomann geb. Kiebert V. 69 j. S. Zotte D. 4 j. J. J. Tisseur Z. 14 d. E. C. V. Bartels geb. Terwey V. 47 j. M. Duk D. 41 j. A. Verhoog M. 67 j. H. A. M. Logeman D. 3 j. 3. Pont geb. Morsman V. 55 j. W. Haarlem Z. 11 m. J. G. Wolf W. 87 j. C. Fortunati geb. Ebberlee V. 61 j. J. d. Oa Z. 6 m. G. Tibbc M. 70 j. D. Knotter M. 73 j. BUITENLAND. r>nitscli land. Op 78-jarigen leeftijd is gistemamiddag om bjj hallvjjf de gemalin van keizer Wilhelm I te Berlyn overleden. Keizerin Augusta, dochter van groothertog Karei Frederik van Saksen- Weimar 6n de Russische grootvorstin Maria Paulowna, trad den llden Juni 1829 met den toenmaligen prins Wilhelm van Pruisen in het huweljjk. Zjj was de zuster van den togenwoor- digen groothertog, die gehuwd is met prinses Sophia der Nederlanden. Reeds toen keizer Wilhelm in 1888 overleed, was de keizerin zeer lijdend. Sedert jaren miste zjj het vrjje gebruik harer ledematen, maar toch vervulde de keizerin nog tot het laatste met de grootste zorgvuldigheid de plichten, welke op haar als gemalin van den Duitschen keizer rustten. Keizerin Augusta heeft dan ook reeds sedert jaren zeer teruggetrokken geleefd, ten gevolge van dien gezondheidstoestand, en hoewel herhaaldelijk den dood nabjj, is zjj telkens door onmiddellijke en gelukkige operaties in het leven gehouden. Geljjk te verwachten was van eene prinses, die hare opvoeding aan het kunstlievende hof te Weimar had genoten, toonde de keizerin steeds grooto belangstelling voor kunst en wetenschap. Geleerden en kunstenaars konden op haar rekenen, maar daarby was do koizerin ook steeds het hoofd van allo liefdadigheids- veroenigingen, welke in Duitschland werden opgericht. Het Augusta-hospitaal te Berlijn werd door haar gesticht en ook na de oor logen van 1S66 on 1S71 stelde de keizerin zich aan het hoofd der vrouwen, die hare krachten wydden aan het verplegen van zieken en gewonden en er naar streefden do rampen dezer bloedige oorlogen zooveel inogeijjk te verzachten. Zoowel Humboldt als Gölhe, die beiden haar in hare jeugd hebben gekend, legden van hare groote begaafdheid getuigenis af. Haar gezondheidstoestand, welke sedert de geboorte harer dochter, de groothertogin van Baden, geschokt was, heeft haar echter be let daarmede te schitteren. Byzonder wijdde keizerin Augusta zich aan do muziek. Zelfs componoerde zjj eenige stukkon, o. a. een ballet „Die Maskerade" en eenige marsehen, van welke een werd uitge geven en als marsch bjj het leger werd ingevoerd. In 1849, toen prins Wilhelm Borljjn moest verlaten, vestigde hot echtpaar zich te Coblentz, hetwelk ook later steeds de geliefde verblyf- plaats der keizerin bleef. Eerst in 1858, toen prins Wilhelm als regent optrad, vestigden beiden zich te Berlyn. Ofschoon het huwelijk tusschen asn keizer en de prinses van Saksen-Weimar, die toen eene beroemde schoonheid was, niet uit sluitend op genegenheid berustte, stond de keizerin toch haren gemaal bjj de groote ge beurtenissen, welke onder zyne regeering voorvielen, steeds trouw ter zyde. Ook leidde de keizerin zelve de opvoeding harer beide kinderen. Haren eenigen zoon, keizer Frederik, zag de keizerin nog vóór zich ten grave dalen. Hare dochter, de groothertogin van Baden, was echter aan haar sterfbed. De groothertogin, de tante van keizer Williolm, is nu nog de eenige, die van het gezin van den „helden-keizer" is overgebleven. Eerst tegen hot middaguur verspreidde zich in Berlyn de tijding, dat de keizerin- weduwe stervende was. In den loop van den vorigen nacht was de influenza in eene long ontsteking, gepaard met hevige koorts, over gegaan, welke het door langjarig lyden ver zwakte lichaam van de 78-jarige vorstin in weinig tyds sloopte. Tot tegen drie uren gisternacht was de zieke bjj volle kennis en had zij zich herhaal delijk met de personen rondom haar ziekbed- onderhoudon, maar toon geraakte zy aan het ijlen, on onder hevige hoestaanvallen namen de krachten zóó snel af, dat de geneesheeren Velten en Schliep den keizer lieten waar schuwen, die tegen vijf uren aan het 3terf bed zyner grootmoeder verscheen. Weldra waren alle te Berlyn aanwezige leden dor keizerlyke familie in de sterfkamer byeen, en de hofprediker Kögel, die ook aan het sterfbed van keizer Wilhelm gestaan heeft, reikte nu diens stervende weduwe het Heilige Avondmaal. Tydens het gebed der aanwezigen hoorde men onafgebroken de reu telende ademhaling der zieke, die met hevige benauwdhedon te kampen had. Aan het hoofd einde van het bed stonden de keizer, zijne echtgenoote, en de groothertogin van Baden, de eenige dochter der stervende. Hoewel zelve lijdende, heeft de groothertogin toch onafge broken hare moeder gedurende de laatste dagen verpleegd. Aan het voeteneinde stonden de erfprins en prinses van Meiningen en de prinses weduwe Frederik Karei met haren zoon Leopold. In oen nevenvertrek waren aanwezig graaf Waldersee, graaf Von Moltke, de jonge- Von Bismarck en de minister Goszler. Meer dan tien lange uren heeft de doodsstryd geduurd, tot eindelyk kort na vieren de ster vende een zucht slaakte, van welk oogenblik het lichaam tot rust kwam en de geest lang zaam ontvlood. Te 4 uren 20 minuten con stateerden de geneesheeren, dat het hart had opgehouden te kloppen. Kort daarna verkondigden de klokken van de^fijtbijliggende Domkerk, dat Duitschlands eerSte keizerin den laatsten adem had uitge blazen, terwyl op het paleis de keizerlyke standaard halfstok geheschen werd. De keizerin stierf in hetzelfde paleis en in een vertrek, dicht aangrenzend aan de historische kamer, waarin vóór 22 maanden haar gemaal den geest gaf. Dit vertrek is even eenvoudig, terwyl oen in een donkeren kap gelmld lamplicht en een paar brandende kaarsen nauwelyks veroorlovon de omtrekken waar te nemen van het door een witten kanten doek omgeven gelaat der doode. In de op de borst gevouwen vermagerde handen ligt een klein gouden kruis, hetwelk de groothertogin van Baden daarin plaatste met een ruikertje versche sneeuwklokjes, welke hare lievelings bloemen waren. Do zwijgende, steeds op en neer golvende monschenmassa voor het paleis en de donkere,

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsch Dagblad | 1890 | | pagina 2