N®. 8104.
33iia@tlag: October.
A®. 1889.
jouraat wordt dagelijks, met uitzondering
van fjpn- en feestdagen, uitgegeven.
21 Oct. 1639—1889.
Leiden, 21 October.
Feuilleton.
HET GEHEIM
PEUB DBZBB OOUBLAJWT:
T<vor L«idoa per 8 mtanfiea2.10.
Fr&noo por pout.w;1.40,
Afkcnderltiko Nommere.0.05.
PEIJ8 DEE. ADVERTENTIEN:
Yaa 1—6 regols 1.05. Iedoro regol moor 0.17$,
Grootore lettors naer plaatsruimte. Yoor hot in-
cao scoren buiten de etad wordt 0.10 borekend.
Adverter.üën, des middags na hn!f-
drie bezorgd, blijven tot een volgend
nummer liggen.
We zijn in den aanvang van 1639. Losse
geruchten, reeds vroeger tot de Nederlanden
doorgedrongen, kregen oen meer vasten vorm
en vreldra had men de volledige zekerheid,
dat een grootsch plan van Philips V tot uit
voering gebracht zou worden. Er zou eene
nieuwe Armada, in alle opzichten beter dan
die van 1688, worden uitgezonden, doch nu
met om Engeland en Nederland, maar alleen
om den laatstgenoemden Staat t» overweldigen.
Het „volk van boter" zou teu onder gebracht,
vernietigd worden, en daarom werdou de toe
bereidselen zoo geheim mogeljjk gehouden,
doch niet zóó, of de stadhouder Frederik Hen
drik was van Fransche zyde er mee in kennis
gesteld en toon men later door omkooping
meerdere bijzondorheden vernam, had men
tevens de overtuiging dat Spaije onzen onder
gang bedoelde. Men veraam tevens dat do
Spaansche Admiraal in last had geen slag
te wagen, maar in Duins binnen te loopen,
waar hy door do Engelschen ontvangen zou
worden. Engeland werkte dus mede aan de
plannen van Spanje. De jaloezie van Engeland
was opgewekt geworden door de veelvuldige
veroveringen, ter zee door de Hcllanders be
haald. Engeland dulde goone mededingers op
den „zouten pla3"; daarom heulde het met
Spanje en steunde het in 't geheim.
Op de verschillende berichten, welke men
ontvangen had, besloten d. Staten de zeemacht
te versterke». Men had geene zekerheid genoeg
omtrent grootte, bewapening en bomanning
van 's vtjands vloot. Alleen wist men dat de
koning van Spanje de grootste en in zjjn oog
meest geschikte schepen had vereenigd en dat
die vloot bovendien zou versterkt worden met
een gedeelte Duinkerker 6chepen. Ofschoon
Tromp het uitzeilen daarvan in 't begin van
1639 krachtdadig belet had, was het hun toch
gelukt zich by de Spaansche vloot te voegen,
welke daardoor oene niet onbelangrijke aan
winst verkreeg, want de Duinkerkers stonden
bekend als goede zeilers, voorzien met eone
moedige bemanning, die op de hoogte was
van de kusten en ondiepten dezer streken.
Gedurende den geheelen zomer werd door
den luitenant-admiraal Maarten Harpertsz.
Tromp, den Tice admiraal "Witte Cornelisz. De
With, door zijne matrozen genaamd „Vecht
graag", en den commandeur Joost Banckers
opgedragen uitkijk te houden op de nadering
van don vijand, terwijl den laatstgenoemde
meer in 't bijzonder opgedragen was de haven
van Duinkerken te blokkeeren, ten einde te
beletten dat van daaruit de vijand versterking
verkreeg. Het resultaat van dit alles was
dat een duizendtal Spanjaarden, verborgen in
drie Engelsche koopvaarders, werd aangehou
den en gevangengenomen.
Eindelijk, den 15den September, o.tdekte
Tromp de Spaanecho zeemacht, welke bij
Bevesier kwam opdagen.
Sedert 1588 had men zulk eene vloot niet
gezien
„Dezelve bestond uit 67 schepen, meest
„van de zwaarste soort, onder den naam van
„Galjoenen bekend. Het admiraalsschip, 800
„lasten groot, voerde 66 stukken en was oen
„zeer schoon en uitmuntend bezeild schip.
„Dat des Admiraals van Castilië, 600 lasten
„groot, was een niet minder fraai schip en
„mot 51 stukken gewapend. De Admiraal van
„Napels voerde het bevel over een schip van
„gelijke grootte, hetwelk was voorzien van
„66 stukken; doch het grootste van al de
„schepen was de „Mater Teresa", dat gevoerd
„werd door den Admiraal van Portugal, en
„1200 lasten groot, met 68 stukken gewapend
„en met 1200 zeelieden en soldaten bemand
„was. Voorts was deze zeemacht samengesteld
„uit 45 schepen van 200 tot 600 lasten, waar-
„van meer dan de helft 30 tot 44 stukken, en
„de andere 20 tot 30 voerden, terwijl de
„overige, ten getale van 18 met vier tot zeven
tien en achttien stukken waren voorzien."
Het geheels aantal stukken wordt geBcbat
op 1700 en de bemanning op 24,000 koppen.
Men meone niet dat dit allen zeelieden waren,
't Eene gedeelte bestond uit pas aangewor
ven manschappon, 't andere uit hertogen,
graven, ridders van St. Jacob en andere edelen.
Z(j hadden zich vrijwillig aangebodon den
tocht mede te maken en hadden op eigen kosten
zich uitgerust, omdat zij de verwachting
koesterden dat bij den aanblik der „zeekas-
teelen" reeds de schrik in 't hart der Hol
landers zou slaan, en bovendien een beter
resultaat zou verkregen worden dan m.t de
Onoverwinnelijke vloot.
Aan den admiraal Don Antonio d'Oquendo,
eon ervaren zeeman, was het opperbevel toe
vertrouwd hij had reeds meermalen blijken
van kloekmoedigheid geleverd en was de
aangewezen persoon om do plannen van
Philipa V te verwezenlijken. (Wordt vervolgd.)
Mr. J. C. De Jonge, „Geschied. t. b. Nedcrh
ZeewozeD. I".
Bij de heden gehouden openbare verkoo-
ping van cokes, in partijen van 100, 50,
10 en 5 hectoliters, waren de hoogste prijzen
f 57, 29.50, 6 en 3; de laagsto:
f 55, 29, 5 50 en f 2.95.
De nieuwbenoemde generaal-majoor P.
L. G. Doorman blyft als hoofdintendant in
garnizoen te 's Hage.
Naar men verneemt, is de heer J. F. W.
Conrad, inspecteur van den waterstaat, be
noemd tot groot-officier der orde van den Leeuw
en de Zon van Perziö.
Uit de woning in het Korte Voorhout
te 's-Hage, waar de gezant van Portugal ver
blijf houdt, is, na bericht van den dood van
do» koning van Portugal, de Portugeesche
vlag halfstoks en met een rozet van rouw-
krip aan den top, uitgestoken.
Gisteren (Zondag) had te Voorschoten
oene verkiezing plaats van Tier leden voor
het kiescollege van da Ned.-Herv. gemeente
aldaa-. Van 230 kiezers kwamen slechts 118 op.
Do hoer J. M. Van Kempen werd herkozen
met 101 stemmen. Gekozen werden de hoeren
T. Oskam met 93, C. A. Paap met 89 en
C. Dijkman mot 84 stemmen. De andere drie
aftredende leden hadden 18, 17 en 12 stem-
i*en. Tot voor een paar jaren werd b(j deze
verkiezing door partijen duchtig gewerkt. Nu
in deze gemeente eene Chr. Geref. gemeente
is gesticht, schfint de strijd uit te zflu.
In do jaarlfiksche openbare bijeenkomst
van de Veroeniging voor in- en uitwendige
zending te Katwijk aan den Rfin, te honde»
op Donderdag 24 October a. s., faanvang
's avonds te zeven uren) zal als spreker op
treden ds. Van Hoogstraten, predikant te
's Gravenhage.
Bedankt is voor het beroep naar A arlan
derveen door ds. J. IV. H. Kalkman, te AlfeD
a/d. Rijn.
Tot definitteven eandidaat voor het lid
maatschap der Tweede Kamer is door de
liberale klesvereeniging de „Grondwet" te
's Hago gekozen de hoer H. D. Guyot, kapt. t. z.
De commissie, die zich na het overlij
den van Vosmaer te 'e-Hage vormde om ter
herinnering aan den auteur eene drinkbron
in de Scheveningache boscbjes op te rich'en,
heeft zich thans tot den gemeenteraad ge
wend met het verzoek haar plan tot stand
te mogen brengen. De bron, ontworpen door
Alma Tadem3, zal na hare voltooiing aan
de gemeente overgedragen worden. De com
missie hoopt dat de bron gedurende de maan-
don Juni tot September eiken dag op do
middag-uren van gemeentewege van water
voorzien zal worden.
Hot stoomsch'p „Zeeland", van Rotter
dam naar Batavia, vertrok 18 Oct. van Mar
seille; de „Rotterdam" is 18 Oct. van Rot
terdam te Nieuw-York aangekoiy.ende
„Utrecht" ts 19 Oct. van Batavia naar Rot
terdam vertrokken; de „Soenda" Tertrok 20
Oct. van Batavia naar Amsterdamde „Voor
waarts," van Batavia naar Amsterdam, pas
seerde 20 Oot. Kaap Roca; de „Zaandam,"
van de Plata-Rivier naar Rotterdam, arri
veerde 2 Oct. te Hdvre; de „Obdam," van
Rotterdam naar Nieuw-York, vertrok 20 Oct.
van Boulogne s/M.de „Prinses Amalia,"
van Amsterdam naar Batavia, passeerde 20
Oct. St.-Vincent; de „Prins Frederik," van
Amsterdam naar Batavia, arriveerde 21 Oct.
te Padang.
By keninkiyk besluit is aan J. F. G.
Meyer, eervol ontslagon directeur van het
Kocinkiyk Kabinet van penningen en gegra
veerde steenon te 's Gravenhage, een pensioen
verleend van ƒ960 'sjaars.
Benoemd mr. Th. J. A. Duynstee, te Druten,
met ingang van 1 Nor. a. s., tot schoolop
ziener in het arrondissement Zalt Bommel.
Benoemd dr. C. J. Eggink, te Amsterdam,
met ingang van 16 Nov. a. s., tot inspecteur
der gymnasia.
Verleend de volgende pensioonen, als: aan
H. J. Brinkhorst, brievengaarder te Ellekum,
f 211; J. Herckenrath, id. te Maasbommel,
98; A. H. Nollenetyn, zich schryvende A. H.
Van Nelloetyn, postbode te Eede (Gelderland),
ƒ70; P. T. De Ridder, dlrocteur van het
post- en telegraafkantoor teWinterswyk, f 835.
15e ClofBcentcbcgroollng voor ÏSOO,
Aan het Algemeen Verslag van bet ver
handelde in de sectiën en de beantwoording
daarop van B. en V7s. is, wat de inkomsten
betreft, het volgende ontleend:
Yolgn. 12. De wensch werd geuit om ver
betering te brengen in de ligging van de rails
van de tram.
Antw. van B. on Ws.: Do klacht omtrent
de ligging der rails van de tram zal waar-
schyniyk vooral betrekking hebben op de
rails op het Kort Rapenburg. Met de directie
van de Maatschappy is reeds in overleg ge
treden om in deze verbetering aan te brongen,
waartoe eerlang zal kunnen worden overge
gaan. Wy vreezon echter dat geene afdoende
verbetering zal kunnen worden verkregen
van den Inspecteur van Politie.
15)
De oude Power besloot onmiddellyk,
dat zy'n zoon deze gelegenheid moest aan-
grypen, en Robert werd naar Parys gezonden.
De knappe, jonge dokter vermaakte zich uit
stekend in de wereldstad, zonder evenwel zyne
studiën te verwaarloozen.
Hy had er reeds een jaar doorgebracht,
toen het onbezorgde leventje, dat hy daar
leidde, plotseling tot een eind kwam. Onver
wachts naar huis teruggeroepen, kwam hy
nog juist bytyds, om de laatste zegenbeden
van zyn stervenden vader te ontvangen. Eerst
na diens dood leerde hy ten volle diens liefde
en opofferende goedheid kennen. De apotheek
bleek in de laatste jaren zoo goed als niets
te hebben opgeleverd; invloedryke leden van
den kerkeraad hadden de afschaffing van do
markt, al3 hinderlfik voor hunne op het plein
gelegen kerk, weten door te dryven; de
vroeger zoo drukke buurt werd een verlaten
achterhoek. Met de landelyke marktgangers
verdween de beroemdheid van do Power's
Pillen, waarschyniyk om voor eene nieuwe
ster op dit gebiod plaats te maken, en de
apotheker had de laatste jaren met de bitterste
armoede te kampen gehad, om het zy» zoon
mogeiyk te maken, zyne studiën in Parys to
voleindigen.
Robert weende heete tranen van liefde en
dankbaarheid; het was zyn eenigo troost,
dat hy zyn tyd in de groote stad niet ver
beuzeld had, en thans in staat was zyn eigen
brood te verdienen. Hy was uit zyn aard
volstrekt geen leeglocper, en al had hy zyne
jeugd ook genoten, de studie was steeds
nummer éón by hem gebleven. Zyn besluit
was dan ook spoedig genomenhy verkocht
do oudo apotheek, welke zoo goed als niets
meer opbracht, en wilde aan het werk gaan.
Ongelukkig moet een jong dokter, vooral in
EngelaDd, wil hy mettertyd slagen, een zeker
kapitaal bezitten om gedurende de eerste jaren,
wasrin hy niets verdient, zyn stand ep te
houden, en Robert bezat nagenoeg niets. Hy
moest dus een anderen weg inslaan, een weg,
dio tegenwoordig veel door onbemiddelde jonge
geneesheeren gevolgd wordt. Hy vond in de
advertenties weldra wat hy zocht. Een bejaard
geneesheer in de groote en drukke fabriek
stad Woolchestor zocht een holper, aan wien
hy later onder voordeeligo voorwaarden zyne
praktyk wenschte over te doen.
Robert's kundigheden, zijn aangenaam voor
komen, alles werkte medo om den ouden dokter
Merritt onmiddellyk voor hem in te nemen
en zyne keuze uit de honderden van liefheb
bers, die zich aangemeld hadden, op hem te
bepalen.
Dokter Merritt had weidra alle reden zich
met deze keuze geluk te wenechen. Het vroo-
ïyke, levenslustige gelaat van den jongen
man, gevoegd by eeDe meer dan alledaagscho
kennis van zyn vak, zyne buitengewone han
digheid by heelkundige operaties en hartelyken,
vriendelyken omgang met de lijders, nam ge
heel Woolchester voor den nieuwen dokter
in. Dokter Merritt zag reeds hot oogenblik
aankomen, waarop hy zyne praktyk geheel
tan den jongen man zou kunnen toevertrou
wen, hetgeen Robert zeker binnen korten tyd
tot een ryk man zou hebben gemaakt, teen
hem onverwachts eon van die noodlottige
slagen trof, welke in staat zyn de schoonste
toekomst als by tooverslag te vernietigen
een van die laaghartige, verraderlyke aan
vallen, waaraan zelfs de besten onzer zyn
blootgesteld en, helaas, meestal machteloos
tegenover staan 1
Het was de laster, welke Robert's ver
wachtingen den bodem zou inslaan.
Eene zijner vrouwslyke patiënten eene
gehuwde vrouw klaagde hom aan, dat
by zich jegens haar aan onbohoorlyke uit
drukkingen en ongepaste handelingen had
schuldig gemaakt. Hoewel volkomen onschul
dig aan het hem ten laste gelegde, zag Robert
dadelyk in, hoe onmachtig hy zich tegenover
dezen laster bevond 1 Wel is waar werd de
zaak gerechtelyk onderzocht, by welke ge
legenheid al de getuigen eenstemmig vóór
Power waren en uitbundig zyn lof verkon
digden wel sprak de aanklaagster zichzelve
in haar verhaat op alle punten tegen en ver
warde zich eindolyk zoodanig, dat zy tot de
grofste en moest tastbare leugens hare toe
vlucht moest nomen, en de rechtbank Robert
in eene sieriyke rede en aret eene scherpe
berisping tot de aanklaagster, van alle schuld
volkomen vrysprak, maar.zyne loopbaan
was gebrokendat voelde niemand duidelyker
dan hyzelf. Het schandaal was te groot ge
weest, en, gelyk het by dergelyke gelegen
heden altyd gaatmen geloofde het wel niet
van dokter Power, maarieder dacht er
het zyne van!
Wordt vervolgd.)