N°. 9079.
A*. 1389.
.JUL
<§eze fourant wordt dagelijks, met uitzondering
van ,§pn- en feestdagen, uitgegeven.
Feuilleton,
ÜVtaaiiclag: ££IëS Septembei*.
I/IUJS DEZER COURANT:
Voor Leiden per 8 maanden1./0.
Franco per poet1.40.
A.zonderbiUo Nummen0.05.
PRIJS DER ADVBRTENTIEN:
Van 1—6 regela ƒ1.06. Iedere regel meor/ö.l7$.
Grootere letters naar plaaternimte. Voor het in-
ceeeeeren buiten de stad wordt 0.10 berekend.
Leideis, 21 September.
Den 19den September jl. had de gewone
vergadering van de leden van het departe
ment Leiden der Maatschappy „Tot Nut van
't Algemeen" plaats. De waarnemende voor
zitter, dr. D. De Loos, deelde mede dat ge
durende het Maatschappelijk jaar 1889 1890
het bestuur volgenderwjjze is samengesteld
de heeren A. Van Eek, voorzitter; dr. D. De
Loos, tweede voorzitterJ. H. Van der Burg,
penaingmeestorS. Crommelin, secretaris;
mr. W. Van der Vlugt, H. W. F. Bakker,
R. Koopmans Van Boekeren, dr. M. C. Dek-
huyzen, loden.
De heer S. Kutsch Lojenga, die met dr.
P. Van Geer als afgevaardigde van dit depar-
ment de algemeene vergadering der Maat
schappU had bijgewoond, bracht verslag uit
van het verhandelde op die vergadering,
waarna dr. P. M. Von Baumhauer namens
de commissie, belast met het opnemen der
boeken en effecten der Spaarbank, rapport
uitbracht van hare bevindingen. Uit dit rap
port blijkt dat die commissie alles in de beste
orde heeft bevondentevens brengt zjj daarin
een woord van lof aan het bestuur dier voor
deze gemeente zoo nuttige instelling.
Tot leden van de commissie tot opDeming
der rekening en verantwoording van den pen
ningmeester des Departements en de daaraan
verbonden instellingen werden benoemd de
heeren D. Van der Horst, P. J. Idema Grei-
danus, D. Hartevelt HCz. en C. P. Roskes.
Na uitnoodiging door den voerzitter tot
inzending van voorstellen voor de punten van
beschrijving voor de algemeene vergadering
der Maatschappij, werden ter tafel gebracht
twee voorstellen van de commissie voor de
Spaarbank en wel om met den aanvang van
het jaar 1890 art. 6 van het reglement dier
instelling te lezen„Aan de inleggers wordt
eene jaarljjksche rente uitgekeerd van 3 ten
honderd" en om art. 9 te lezen: „Aan de
aanvragen tot terugbetaling van f 25 en daar
beneden, mits niet uitmakende het geheele
tegoed van den inlegger, wordt dadelijk vol
daan, aan de aanvragen tot grooter bedrag
dan f 25 acht dagen na de aanvraag en aan
die van f 25 of daarbeneden, uitmakende het
geheele tegoed, op de eerstvolgende zitting";
welke voorstellen met algemeene stemmen
werden aangenomen.
De vergadering werd daarop na rondvraag
door den voorzitter gesloten.
EMMA'S
verscameling van postzegels.
Eene vertelling van P. Albersdorf.
Uit het Duitsch, door JOHANNA.
1)
- De lste luitenant C. F Van den Hoff, van
het 4de reg. infanterie, wordt met 1 October
gedetacheerd by de militaire school te Haatlem.
De lste luitenant J. C. Koopman, van
het 7de regiment infanterie, is op zijn verzoek
overgeplaatst bi) het 4de regiment van dat
wapen.
Naar de „N. R. C." verneemt, is b(j het
departement van waterstaat een wetsontwerp
in bewerking, strekkende om kleine rivieren
in beteren toestand te brengen. Deze zullen
öf van rijkswege verbeterd worden, of door de
betrokken besturen met rijkssubsidie.
De verbeteringen zullen zich echter bepalen
tot het hoog noodige voor scheepvaart en
afwatering.
De minister van kolonign heeft, voor
het mogelijk geval, dat reeds in het volgende
jaar moet worden overgegaan tot benoeming
van een regeerings commissaris bg de Kon.
Pakketvaart-Maatschappij, nu reeds als toe
lage voor dezen ambtenaar f 1200 aange
vraagd. De genoemde Maatschappij vangt
haren dienst aan met 1 Januari 1891.
Men is in Indië tot het besluit gekomen
levensmiddelen, als boter en gezouten vleesch,
niet meer door aanbesteding in Indië te ver
krijgen, maar die artikelen van hier te doen
uitzenden, waarvan eene belangrijke bespa
ring wordt verwacht. In verband hiermede,
is voor de uitzending van magazijnsgoederen
uit Nederland, f 85,000 meer, voor de aan
schaffing van levensmiddelen in Indië/-100,000
minder uitgetrokken dan ten vorigon jare.
Door den minister van koloniën zgn
de heeren H. P. Wagner, A. J. De Mandt,
F. A. Palmer Tan den Broek en W. D. Van
Drunen Littel gesteld ter beschikking van
den gouverneur-generaal van Nederlandsch-
Indië om in administratieve betrekkingen daar
te lande te worden geplaatst.
De minister van oorlog, wenschelgk ach
tends dat wijziging worde gebracht in de
bestaande wijze van voorzien in de behoefte
aan kachels enz. voor kazerne- en school
lokalen, heeft bepaald dat, met aanvang van
het a. s. winterseizoen, door de zorg van de
commandeerende officieren voor Rijksrekening
de woon- en schoollokalen der corpsen van
kachels en toebehooren zullen worden voor
zien, met dien verstande, dat de brandstoffen
niet voor rekening des Rjjks komen, en dat
onder de bedoelde lokalen niet begrepen zijn
die, bestemd voor bureelen, gehuwden, werk
lieden, schrijvers en dergelgken.
Koenraad zat in gedachte verzonken, en
had daartoe oone geliefkoosde houding aan
genomen, welke jongelieden het denken veel
lichter maakt I Hjj zat namelijk met zijne
boenen op een stoel, met de ellebogen op de
tafel en zijn hoofd op de handen geleund.
Jammer, dat Koenraad Van Malzo, die nu in
zijn vierde studiejaar wa», door deze houding
in het geheel niet op élégance mocht roemen,
zoodat zijne zuster Emma, die ouder was dan
hjj en hem zgn schoolwerk hiolp maken,
meer dan eens uitriep: „Koenraad, ga toch
behoorlijk zitten 1" Maar Koenraad beant
woordde al de vermaningen van zijne zuster
met een hoogmoedig stilzwijgen. Waarom ook
zou hij naar Emma luisteren? En wat gaf
haar het recht hem bevelen te geven? Haar
achttienjarige leeftijd misschien? Hare meer
dere kennis? Neen, want hjj was immers al
in hot vierde studiojaar en in zijne Latjjnsche
grammaire al op bladzijde 200, en kon hjj
niet in holdere oogenblikken de derde Griok-
sche declinatie? Voorzeker, Fransch was steads
een struikelblok voor hem geweest, en meer
dan eens moest hjj de hulp zjjner zuster by
eene gemakkelijke thema inroepen, doch in
zulk een geval van nood bevond Koenraad
zich op het oogenblik niet.
De ernstige vragen der wetenschap hielden
op dit oogenblik zjlne gedachte niet bezig;
gewichtiger zorgen vervulden hem, plannen
omtrent de vermeerdering van postzegels,
waarvan hy eene groote verzameling had. In
den laatsten tijd had Koenraad veel aandacht
aan zjjne verzameling gewijd, ja, hjj had
zelfs een gedeelte van zijne „roerende goede
ren", twee tollen, den slag van eenige zjjner
zweepen en een groot stuk pek dus zeer
onontbeerlijke zaken den postzegel-moloch
geofferd, en wat had het geholpen? Hjj had
er slechts eenige voor ontvangen en zelfs zijn
boezemvriend Pieter B. wist er niets me6r
op; toch bad hjj Koenraad nog een wenk
gegeven, en dat niet tevergeefs, want sedert
dien tijd begon deze plannen te beramen, die
al de andere verre in driestheid overtroffen
en waaruit ernstige gevolgen konden ontstaan
De brievenbesteller Pieter B. had namelijk
Koenraad in het geheim verteld, dat reeds
gedurende eenige maanden doctor Elsenburg
de onderwijzer der dorde klasse, brieven
„uit Brazilië en andere Spaanscho landen
ontving. Wel is waar twijfelde Koenraad een-
nigszins aan de juistheid van ditboweren; -
Naar het „Hbl." verneemt, zal er, wegens
te verwachten aanvang der werken van den
spoorweg naar Pretoria, nog gelegenheid be
staan voor ingenieurs en opzichters om bjj de
„Nederlandsche Zuid-Afrikaansche Spoorweg
maatschappij" te worden aangesteld.
Door het tot stand komen der overeenkomst
met de Portugeesche regeeririg is de laatste
hinderpaal tegen dien aanleg uit den weg
geruimd.
Op het internationaal maritiem congres,
hetwelk de volgende maand te Washington
wordt geopend, zal Nederland vertegenwoor
digd worden door mr. W. F. H. Von Weckher-
lin, buitengewoon gezant en gevolmachtigd
minister bij de Vereenigde StatenG. H. Van
Steyn, kapitein-luitenant-ter zee en D. Hubert,
gezagvoerder by de Stoomvaartmaatschappij
Nederland".
De heeren Van Steyn en Hubert vertrok
ken heden derwaarts met het stoomschip
Veendam" dor Nederlandseh-Amerikaanscho
Stoomvaartmaatschappijde heer Von Weck-
herlin, die nog met verlof hier te lande is,
zal zoo spoedig mogelijk volgen.
Militair strafwetboek.
Met machtiging van de Regeering zjjn bjj
den Leidschen uitgever E. J. Brill in het
licht gegeven de ontwerpen van een wet
boek van militair strafrecht en der daarbjj
behoorende wetten, opgesteld door den Leid
schen hoogleeraar mr. H. Van der Hoeven.
Het oorspronkelijk ontwerp van dezen hoog
leeraar is herzien in overleg met eene com
missie, benoemd door de ministers van jus
titie, van oorlog en van marine, en de uit
komst van dien arbeid ligt thans voor ons,
met de uitvoerige toelichting. De indiening
der ontwerpen is in de openingsrede van
Dinsdag aangekondigd. Men mag, volgens
het „Hbl.", daaruit opmaken, dat de Regee-
ring zich met deze ontwerpen heeft vereenigd
en z(j weldra, niet of slechts weinig gewij
zigd, aan de Tweede Kamer zullen worden
aangeboden. Dat zjj nu reeds openbaar ge
maakt worden, hoeft zeker ten doel opmer
kingen uit te lokken, waarvan de Regeering
vóór de indiening nog nut kan trekken.
Gelijk in de toelichting wordt erkend,
heeft de regeling van het forineele militair
strafrecht de rechtsmacht en de rechts
pleging nog meer behoefte aan herziening
dan het materiëel gedeelte, d. i. de omschrij
ving der militaire misdrijven en straffen.
had niet de brievenbesteller, kort te voren,
een heel gewonen Spaanschen postzegel voor
een uit Cuba aangezien en algf en strak vol-
geheuden, dat Cuba in Spanje lag Maar hoe
dit ook zjj, de mededeeling maakte hem op
gewonden, en langzamerhand kwamen zijne
stoute plannen tot rijpheid.
Hjj kon onmogelijk zich in persoon tot
doctor E. wenden en om de zoo begeerde
zegels vragen, maar als hij als afgezant van
eene tweede persoon optrad, dan zou het mis
schien beter gaan 1
Eerst was Koenraad van plan geweest, het
te doen voorkomen, alsof zjjn vader, die
advocaat was, om de postzegels uit Brazilië
liet vragen, maar gelukkig was het hem nog
bijtijds in de gedachte gekomen, dat advocaat
zijn en er eene verzameling postzegels op na
houden, moeilijk samen kon gaan; evenmin
kon hy uit naam van zijne moeder het ver
zoek doen. Maar daar ging hem een licht op
zuster Emma kon hem hier helpen, zuster
Emma zou, geheel zonder haar medeweten,
de persoon zijn, in wier naam hjj de zoo
vurig begeerde voorwerpen durfde vragen.
Verleden jaar had zij nog zooveel belang
in Koenraad's verzameling gesteld ;zg had er
nu minder pleizier in, dat is waar, maar dat
ging niemand aan, on in het allerminst dr.
Elsenburg, die ongehuwd was en haar in hot
geheel niet kende.
Toch dient het laatste vooraf te gaan, om
dat de goede regeling der eerste er van af
hankelijk is.
Voor land- en zeemacht te zamen wordt
nu slechts één wetboek voorgedragen. Zoo-
is 't ook in Duitschland, in Zweden en Dene
marken, en de ervaring hoeft daar geene be
zwaren aan het licht gebracht. Eenheid van
belangen eischt ook hier eenheid van recht;
het strafstelsel kan voor land- en voor zee
macht hetzelfde zijn, behoudens enkele af
wijkingen.
Als grondslag is aangenomen aansluiting
aan de hoofdbeginselen b(j het Ned. Wetboek
van Strafrecht, alleen met die afwijkingen,
welke door de militaire belangen of door
bijzondere omstandigheden, waarin de krijgs
macht verkeeren kan, worden gevorderd.
Verder voorziet het Wetboek in de regeling
der zoogenaamde zuiver militaire misdrijven,
die in het gewoon strafrecht onbesproken
moesten blijven, en de gemengde, welke, by
het leger voorkomende, eene andere kleur
en zwaarder karakter krygen.
De invoering behoeft niet te wachten op
het tot stand komen der herziening van de
militaire rechtsmacht en wyzovan procedeeren.
De reglementen op de krijgstucht, wolke
buiten het eigenlyke strafrecht valt, moeten
by afzonderlyke wet worden vastgesteld. Ook
de strafrechterlyke gevolgen van den staat van
oorlog en beleg zgn buiten de regeling gela
ten, omdat eerst die rechtstoestand zelf ge
regeld behoort te worden.
De straffen, in het ontwerp bedreigd, zijn
a. hoofdstraffenlo. doodstraf (met den kogel)
en 2o. gevangenisstrafb. bykomende straffen
lo. ontslag uit den militairen dienst met of
zonder onwaardigheidverklaring om bg de ge
wapende macht te dienen; 2o. verlaging, 3o.
plaatsing in eene strafklasse.
Het behoud van de doodstraf by eenige
zware militaire misdryven (waar zg kan wor
den toegepast) wordt uitvoerig verdedigd, als
onmisbare maatregel van noodweer.
De desertie wordt geheel anders dan thans
geregeld. Het ontwerp maakt onderscheid
tusschen afwezigheid en desettie, naarmate
het vergryp al dan niet een ernstig karakter
heeft.
By dit ontwerp van het militair strafwet
boek zgn ook voorstellen gevoegd, voor de
invoering noodig, omtrent de militaire rechts
macht, den overgang tot de nieuwe wetge
ving, enz.
Ja, dat was een kostelijk planl In zgne
vervoering sprong Koenraad van zgn stoel,
gaf in zgne vreugde een ruk aan Emma's
blonde vlechten en liep op een draf de gang
door.
Den volgenden dag, toen de lessen waren
afgeloopen, trad Koenraad Van Malzo, uiter-
lyk heel bedaard, doch met oen bevend hart,
in de studeerkamer van dr. Elsenburgzyne
uiterlijke kalmte was niet van langen duur,
en begaf hem geheel, toen hy den onderzoe
kenden blik van den jeugdigen leeraar op
zich voelde rustenmenig ander onderwgzer
zou de zaak doorzien hebben, want zgn stot
teren verraadde zgn boos geweten en zgne
stamelende woorden:
„De complimenten van mejuffrouw Van Malzo
en zij laat vriendeiyk vragen, of u niet eenige
postzegels hebt voor hare verzameling," zou
den ieder op de gedachte gebracht hebben
dat er hier een onhandige list gebruikte, om
tot zgn doel te geraken, doch dr. Elsenburg,
die anders toch scherpzinnig genoeg was en
wien het, door veeljarigen omgang met jon
gelieden, niet aan ervaring ontbrak, scheen
niets van dit alles te merken. Hg hoorde
niets dan den naam„Mejuffrouw Van Malzo"
en, alsof die naam eene bgzondere toovermacht
op hem uitoefende, herhaalde hy„Mejuffrouw
Van Malzo?"
(Wordt vervolgd.)