en dit lieeft den strijd doen ontstaan, welke
nu nog voortduurt.
Men meent nu te minder het verplichte
schoolgeld te kunnen toegeven, omdat de
bijzondere school subsidie erlangt; verplicht
schoolgeld moet inderdaad gepaard gaan met
subsidie aan de bijzondere school, doch daaruit
volgt nog niet de noodzakelijkheid van het
omgekeerde.
Het misbruik, van do onverplichte school
geldheffing gemaakt, is niet te ontkennen
al moet men hier niet generaliseeren; de
provincie Drente mag in dezen werkelijk als
voorbeeld gelden; daarom is daar de diuk
door 't onderwijs niet zoo zwaar.
Van anti revolutionaire z(jde is steeds vol
gehouden, dat de ouders in de eerste plaats
verplicht zjjn de kosten van het onderwijs
dor kinderen te dragen. Had men éóne school,
waarmee ieder vrede had, dan ware het anders
doch in ons land is de zaak van belang.
De autonomie der gemeenten wordt by de
schoolwet in alle opzichten beperkt, zelfs de
wijze van heffing (bjj ditzelfde art.), welke
men wil accepteeren, is eeue inbreuk op de
autonomie der gemeenten.
De minister heeft geene betere uitdrukking
weten te vinden, dan die van „billijk" school
geld. Billijk is matig, het sluit onmatigheid
uit. B.llijk staat tegenover onbillijkhet mag
niet belachlijk laag, maar ook niet te hoog
zijnhet mag 't schoolgaan niet bemoeilijken.
Alles hangt van de draagkracht der ouders
af en die is alleen naar plaatselijke om
standigheden t bepalenalgemeens regelen
zfju niet te stellen.
Het vervallen van de woorden „ter tegemoet
koming" wordt door den minister verdedigd,
omdat hot overbodig is naast het woord
„billijk"; een billijk schoolgeld kan nooit
den kostenden prjjs van het onderwijs te bo
ven gaan.
De Regeering heeft menigmaal bij de Ge
meentebesturen aangedrongen op verlaging,
niet op verhooging van schoolgeld, doch de
Regeering staat door 't amendement in dit
opzicht weerloos. Het artikel der Regeering
geeft hier verbetering.
Hoe zal men nu de gemeente er toe brengen
de schoolgelden te heffen? Zeer gemakkelijk,
want schoolgeldheffing is geene belasting in
■den zin der gemeentewet.
De minister acht ook bij behoud der clas
sificatie van de scholen een geSvenredigd
schoolgold in dezelfde klassen nog mogelijk.
Hij ziet daarin geen bezwaar, geen nadeel
voor de zedelijke vorming der kinderen. Voor
kinderen uit andere gemeenten zal men bjj
•do noodige overeenkomst ook dit punt regelen.
Boven geheele vrijheid der gemeentebe
sturen blijft de minister de verplichting, bjj
dit art. opgelegd, wenschelijk achten en, wel
verre van daardoor onrust te duchten in de
gemeenten, ziet de minister van 't onge
wijzigd art. gevaar in voor eene voortzetting
van den strijd.
Reeds vroeger heeft de minister zich be
reid verklaard om eenige wijziging aan te
brengen. Maar het amendement acht de mi
nister geheel onaannemelijkhet maakt het
vergelijk niet waarschijnlijker. Tot op dit
oogenblik had de minister nog geene aan
leiding tot verandering der redactie.
Heden te 11 uren voortzetting.
Gemengd Nieuws.
Den 12den September 1839 werd
door Burg. en Weths. der stad Leiden aan
gesteld tot spuitgast van brandspuit No. 7,
Andries Monti, van beroep verver. Daar hij
het bij zijne benoeming uitgedrukt vertrouwen,
„dat hy in deze betrekking, wanneer de nood
zulks vordert, yverig zal medewerken tot
blussching van den brand, en de behandeling
dor brandspuiten of andere gereedschappen;
en daartoe zich zal gedragen overeenkomstig
do bepalingen, in de generale en bijzondere
brandkeuren en reglementen alhier bestaande,
vervat," gedurende zyne 50-jarige dienstvervul
ling niet heeft beschaamd, meenden wfj daarop
hier te mogen wijzen en het onder de aan
dacht te moeten brengen van hen, die van
do zaak niets afwisten. Misschien komt dit
den yverigen man nog ten goede!
Het was gisteravond in den
omtrek der Van-der-Werf-straat, waar het
„Leger des Heils" zyne oefeningen houdt, weer
even onrustig als de vorige avonden. Zy, die
toegang verlangden, moesten than3 vooraf
van eens kaart voorzien zün. De politie, die
enkele punten, welke naar het lokaal leiden,
had afgezet, werd genoodzaakt tot handhaving
dsr ordo op krachtdadige wyze op te treden
6-ï de leidsters der oefeningen weer naar haar
kwartier te vergezellen. In de zaal zelve war
het rustig.
Ge yk men zich zal herinneren,
maakte een bleekersknecht te Lelden, toen
hem aan het politiebureel nachtverbiyf was
verschaft, van de gelegenheid gebruik om
het horloge van een agent te ontvreemden
en verkocht hy dit aan een winkelier op het
Spui te 's-Hage. Heden stond die bleekers
knecht wegens dit feit voor de Haagsche
rechtbank terecht. Subst.-off. van justitie
oischte tegen hem wegens diefstal drie maan
den gevangenisstraf.
Het Openbaar Ministerie by dezelfde recht
bank eischte heden ƒ15 boete voor eene juf
frouw te Leiden, die op 26 Juli een wacht
meester van het 3de reg. huzaren uitschold,
terwyi het meerder haar telastgelegde, nl. het
toebrengen van een slag aan dien wacht
meester, niet bewezen werd geoordeeld.
In beide zaken uitspraak hedeu over 8 dagen.
Het vonnis der Haagsche recht-
bank, waarby J. P. Taselaar tot 4 jaren
gevangenisstraf veroordeeld werd, wegens
mishandeling met doodelyken afloop van De
Vreede te Stompwyk, is hedon door het ge
rechtshof aldaar bevestigd.
Die rechtbank veroordeelde hedenden
vader, die te Leiden zyn kind mishandelde,
tot 14 dagen gevangenisstraf. De controleur
van de bakkery „De Volharding", te 's-Hage,
die eveneens de vorige week terechtstond,
werd vrijgesproken.
Vanmorgen zp van de haring-
visschery te Katwyk aangekomenKW. 57
„De Gezusters" van den reeder N. Haas
noot Nz.KW. 64, „de Gebroeders" van den
reeder P. Haasnoot Nz. en KW. 28, „de Go-
broeders" van den reeder P. Haasnoot Pz.
Deze drie schuiten zyn voor de tweede maal
aan en hobben alle drie het moegenomen
zout verbru kt.
Met den extra-trein van den
Ned. Rynspoorweg voor late- en 2de klasse
reizigers van Rotterdam, Nieuwerkerk, Gouda,
Leiden, Alfen-Oudshoorn, Zwammerdam, Bode-
grave en Woerden naar Ede (resp. Wage-
ningen) en Arnhem werden gisteren 333
personen vervoerd.
Dinsdag-avond is een nog jeug
dig machinist van de Westlandsche Stoom
tram, onder de gemeente Naaldwyk, beklemd
geraakt tusschen de machine en een per
sonenwagen. De ongelukkige, naar het Zieken
huis te 's-Hage overgebracht, is dermate
gekneusd, dat de doctoren geene hoop geven
op behoud van zijn leven.
Te Rotterdam werd gistermorgen
door een klopper op de trap eener woning
aan de Lange Frankenstraat, welke door
verschillende gezinnen wordt bewoond, het
lyk gevonden van een bejaard man, die met
den hals in het koord langs de trapleuning
was verward geraakt. Het lyk is naar de
loods voor drenkelingen overgebracht.
Voor den goedkoopen trein naar
Parys, welke heden van Utrecht vertrok, zyn
uitgegeven 260 plaatskaarten 2de klasse en
165 plaatskaarten 3de klasse, zoodat door
425 reizigers van den trein wordt gebruik
gemaakt.
Het plan bestaat spoedig oen tweeden goed
koopen trein te laten loopen.
Dinsdag was er een buitengewoon
groote toeloop van publiek by de zitting Tan
het gerechtshof te Arnhem. De zaak van
H. Van der W. en zyne huisvrouw S. Van W.
te Apeldoorn, door de rechtbank te Zutfen
veroordeeld wegens poging tot diefstal en af
dreiging, werd in appèl behandeld; maar het
was niet zoozeer deze zaak zelve, als wel de
voornaamste getuigen, Jannetje Struyk en
Anna Kouwyzer, die de belangstelling of lie
ver de nieuwsgierigheid hadden gaande ge
maakt Ondanks het protest van den verdedi
ger, mr. H. H. Van Capelle, werden deze beide
getuigen, waarTan de laatste 20 jaren in de
gevangenis doorbracht, omdat zy haar kind
had vergiftigd, onder eede gehoord.
De advocaat-generaal jhr. Sandberg eischte
vernietiging van het vennis der rechtbank te
Zutfen, schuldigverklaring van beide beklaag
den en veroordeeling ondsrscheidenlyk tot 3
en 1 jaar.
De verdediger pleitte vryspraak, daarby
vooral drukkende op het zeer ongunstige ver
leden van de beide genoemde getuigen, die
niet geloofwaardig zyn. Uitspraak Dinsdag a. s.
Gistermorgen is op het terrein
van de gasfabriek aan den Oostzeedyk een
man, aangesteld om de voorbygangers te
waarschuwen, wanneer de trein over den
dyk gaat, door een kolentrein overreden en
gedood. Hy was, bij het hek gekomen, op
een der wagens gesprongen, viel er echter
af en kreeg drie wielen over de borst en langs
het hoofd.
Boterkoop1ieden in Friesland
kregen gisteren uit Londen het volgende
telegraphische bericht:
„De Vrydag jl. over Huil en Vlissingen
afgezonden boter nog niet ontvangen; is nog
aan de stations te Huil en elders."
Sommigen lyden hierdoor belangryke schade,
want de hoedanigheid der boter wordt door
de warmte er niet beter op.
Weder is, zooals men weet, te
Whitechapel een moord gepleegd, volkomen
gelyk aan die, welke eenigen tyd geleden
zulk een opzien wekten.
De moordenaar is weder met de grootste
onbeschaamdheid te werk gegaan. De politie
beambte, die in dit gedeelte van Whitechapel
met de ronde belast is, loopt elk kwartier
langs de plaats, waar het lyk gevonden is,
terwyi de moordenaar voor de ontleding van
het lyk minstens drie kwartier moet hebben
noodig gehad. De politieagent zegt niets gezien
en niets gehoord te hebbengeen enkele kreet
is in den omtrek vernomen.
Volgens een later bericht moet de vrouw
dan ook reeds vier of vyf dagen dood zyn
geweest, vóór men het lyk vond. Geen enkele
bloeddruppel was op de plaats, waar het ge
vonden werd, te bespeuren, en de overblyf-
seleu zagen er uit alsof zy in een zak daar
heen waren gedragen. Men seinde onmid-
deliyk naar alle politieposten en weldra waren
de hoofdcommissaris, de heer Monro, en de
wykcommissaris, kolonel Monseun, op de
plaat3 aanwezig. De omgeving werd afgezet
en men zond geheime agenten uit, die echter
tot nog toe niets naders aan het licht brach
ten. In de buurt heerscht groote ontsteltenis
en in korten tyd was de straat zóó vol men-
schen, dat er niemand meer door kon.
Pinchinstraat, waar het lyk gevonden werd,
is eene zeer arme buurt, dichtby het Leman-
street-Btation der Great Eastem-spoorweg-
maatechappy en drie minuten van den dichtstby-
zynden politiepost verwyderd. Tal van nauwe
straatjes en steegjes loopen er op uit. De
poort, waaronder het lyk werd neergelegd,
leidt naar een afgesloten erf, naast de goe
derenloods van den spoorweg. Met het oog
op het gewicht en de grootte van het lichaam,
vermoedt men dat het uit een huis in de
onmiddellyke nabyheid daarheen is vervoerd.
Op korten afstand werd nu juist een jaar
goleden op 7 September 1888 een even
zoo verminkt lyk eener vrouw gevonden. Dit
is nu reeds het negende slachtoffer.
De voorzitter van de vrijwillige politie
agenten uit de wyk, de heer Albert Backert,
schryft dat hy door onderzoek overtuigd is,
dat de moordenaar in Whitechapel woont of
ln elk geval er goed in de achterbuurten
den weg weet. „Het is opmerkeiyk," schryft
hy, „dat op alle plaatsen, waar deze moorden
zyn gepleegd, de huisdeuren zoodanig zyn
ingericht, dat iedereen, door enkel aan een
touw te trekken, de deur kan openen. De
moordenaar schynt dit te weten en gaat na
den moord eene dezer woningen binnen. Ik
geloof stellig dat de politie, als zy de huizen
in den omtrek doorzocht had op het oogenblik
dat het lyk gevonden werd, den moordenaar
zou hebben betrapt.
Er is nog geenerlei aanwyzing gevonden
omtrent de identiteit van het slachtoffer, hoe
wel personen uit Whitechapel geroepen zyn
om het lyk te zien. Eene flauwe hoop op ont
dekking van den misdadiger geven eenige
door dezelfde hand geschreven brieven, welke
der politie dezer dagen in handen kwamen
en waarin op een aanstaanden moord werd
gezinspeeld. Alle mogelyke pogingen worden
gedaan om den schryver te vinden.
Iedereen is even verbaasd over het feit, dat
de overbiyfselen van het lyk naar de viaduct
vervoerd werden, zonder dat iemand het be
merkte. De politiebeambte, die de ronde had,
is zeker dat zich niemand onder de brug
bevond, toen hy er het laatst voorbykwam.
Indien één persoon den zwaren last getorst
had, zou hy stellig zyn opgemerkt, nog meer,
indien hy een wagen gebruikte. Dat twee
menschen ln de afschuwelyke misdaad de hand
zouden hebben gehad, wil men niet gelooven.
De „Times" oppert het denkbeeld, dat de
moordenaar het lyk van de viaduct hoeft
neergelaten. Er zyn sporen van een touw op
het lyk en het is daarom niet onmogeiyk
dat hy, gebruik makende van het oogenblik,
dat do politiebeambto uit het gezicht was,
het lyk heeft laten zakken en daarna het
losse touw weder heeft opgehaald.
Do ware toedracht is echter nog gehoim.
Dc ramp te Antwerpen.
Volgens een correspondent is het aantal
slachtoffers van de ramp van Antwerpen
grooter dan officiéél bekend werd gemaakt,
daar de overheid tracht de berichten zooveel
mogeiyk in beteekenis te verminderen.
Het officiéél rapport constateert dat om
trent 106 personen, die 't leven verloren, en
79, die zwaar verwond werden, zekerheid be
staat. Men meent nog alt yd meer lyken te
zullen vinden, misschien ook in de Schelde.
Eone hand is gevonden met zwart glacé
handschoen, vermoedeiyk van een vreemde
ling, die de dokken bezocht tydens het on
geval.
In de uitgebrande petroleum-bergplaatsen
vindt men hier en daar witte asch, volgens
medici verbrande beenderasch; daar moet
dus een mensch verbrand zyn. Vlak by de
portierswoning vond men half gesmolten
sleutels en daarby de witte asch, boven
vermeld. Op die plek is dus denkelyk de
portier gestorven.
Betreffende de oorzaak van de ramp ver
keert men nog steeds in het onzekere.
De ingenieur van het huis Corvilain, de
heer Delaunay, houdt staande dat ze moet
gezocht worden in het ontploffen der petroleum-
reservoirs, hetgeen hy door tal van bewys-
gronde» tracht te staven. Hy beweert dat
een brand niet genoeg is, om de patronen
gezamenlyk te doen ontploffen; daartoe
is noodig een hevige schok.
Volgens Corvilain zelf had deze niet meer
dan 220 KG. kruit in voorraad en heeft hy in
geen opzicht de gestelde voorwaarden over
schreden.
Op de hem verleende vergunning staat dat
deze hem werd uitgereikt „in overeenstem
ming met het advies van het Gemeentebe
stuur," hetgeen bezyden de waarheid was.
't Blykt een abuis te zyn. Daar het geval zich
nooit voordoet, dat in dezen tegen het advies
van het gemeentebestuur eene vergunning
wordt verleend, kwamen deze woorden gedrukt
op de biljetten voor; by het opmaken dacht
men er niet aan, deze clausule door te halen.
De stadsingenieur Royers, daarnaar onder
vraagd, achtte het volstrekt niet onmogeiyk,
dat petroleum zonder vuur ontploft, daar het
gas door vermenging met de lucht kan ont
ploffen als kolengassen in eene myn. Een der
tanks werd juist schoongemaakt, en daarby
is misschien eene kleine onvoorzichtigheid be
gaan. Evenwel - voegt de ingeneur er by
een tank kan alleen springen, als by leeg
of byna leeg is, want niet de olie, maar de
gassen brengen de ontploffing teweeg.
Volgens andere berichten heerschte echter
verregaande zorgloosheid in de werkplaatsen
van Corvilain. Zoo o. a. wordt gezegd dat
de bewaarplaats voor het kruit, dat uit de
oude patronen verwyderd werd, in den meest
verwaarloosden toestand verkeerde. Het kruit
werd geborgen in een schip, de „Elevator,"
waarop zich slechts twee personen bevonden,
en het krult werd er by hoeveelheden van 30
kisten, van 20 KG. elk, ingebracht. Op het
oogenblik van de ontploffing waren 25,000
K. G. overgebracht.
Kruitschepen mogen te Antwerpen niet
binnen een zekeren kring worden vastgemeerd
en moeten byzondere kenteekenen dragen. Het
vaartuig in quaestie was eehter te Austruweel,
d. i. ver binnen den bepaalden kring, en wel
juist achter de werkplaatsen vastgelegd en
was nooit door eenig byzonder sein of teeken
te herkennen.
Een der hoogste militairen gaf het volgende
rapport
„De heer Corvilain verzwygt de gevaariyk-
ste bewerkingen, welke in-de werkplaats ge
schiedden, en wel het drogen en het ledig
halen der patronen. Ik heb gezien dat by het
fornuis, waarin het lood gesmolten werd, op
den 7den van deze maand patronen neerge
legd waren om te drogen. Geschiedde dit
drogen om het kruit, dat veel geleden had
in de vochtige magazynen, weder bruikbaar
te maken, hieraan was het nadeel verbonden
dat dit veel gemakkelyker ontbrandbaar
werd, terwyl ook de zwavelkalk geheel droog
by de minste aanraking met een hard voor
werp ontploft.
„Wat deed men nu in de werkplaatsen van
den heer Corvilain? In plaats dat de patroon,
waaruit de kogel gehaald was, in het water
werd geworpen, zooals dit geschiedt in de
militaire inrichtingen, werden de hulzen ge
ledigd met eene spadel. Hot is nu zeer wel
mogelyk dat dit yzeren voorwerp de percus
sie geraakt hooft en de ontbranding veroor
zaakte van het kruit, dat reeds op de werk
tafels lag en zoo in een oogenblik alles deed
