DARWIN,
Tapijtgoed, Meubelstof, Linoleüm.
Voor sl. ƒ1.90 riiB wliner oi
Breuklijders
Landbouw-Tentoonstelling te Haarlem
ONTVANGEN:
GEBRS. BELT,
Branflewijn sr Janever,
Rijtuigen.
Grondig Piano-onderricht,
Burgerlijke Stand.
voor slechts J 1.90.
Specialiteit in Thee.
Antwerpen, 35 Groenplaats.
Het Tentoonstellingsterrein is gelegen aan de
Stoomtram van LEIDEN naar HAARLEM.
Zeer billijk personentarief.
UITERST LAGE TARIEVEN VOOR GOEDEREN EN VEE.
STEEDS GROOTE KEUZE IN
Behangselpapier.
NIEUWE FtIJN 43.
Wijn- en Bierhandel,
W. DEN HOUTER,
TABAK EN SIGAREN,
Van Houten's Cacao,
Düiiu uiuuurhlE
M. H. YAN WATEREN,
het openbaar onderwjj3 zijn vermeerderd door
de wet van 1878, dat de belastingen daar
z(jn verhoogd en dat het schoolgeld werd
afgeschaft als de Christelijke school werd
opgericht. Voorts bestreed hij den heer Lohman
en kwam hjj op tegen aanneming van het
artikel met het vooruitzicht van spoedige her
ziening.
De heer Okma sloot zich bjj het betoog
van den heer Huber, omtrent den nood der
Friesche gemeenten, aan. De vermogenden
zjjn weggetrokken en hebben de minder ver
mogenden voor de betaling laten zorgen.
Daarom verzocht spr. de Regeering deniet
in de gemeente wonende eigenaren aan te slaan
in de grondbelasting met 40 opcenten voor
de gemeenten, voor de ongebouwde en met
70 opcenten voor de gebouwde eigendommen.
(Spr.'s verdere voorlezing werd, bjj de algemeene
hilariteit, onverstaanbaar.)
In den loop zijner voorlezing van de
adressen, in de zaak van de quaestie der school
te Wijmbritseradeel door gemeentenaren tot
de autoriteiten gericht vroeg de spr. verlof
om de adressen van 't schooltoezicht in het
Bijblad te mogen doen afdrukken.
De Voorzitter heeft daartegen bezwaar,
omdat dit niet gebruikelijk is; alleen cijfers
worden zonder voorlezing op die wijze op
genomen.
De heer Okma vervolgt zijne rede en leest
de schoolverslagen van Fennega voor, waarbij
hij telkens blijft haperen en de algemeene
hilariteit verwekt, met de opmerking, dat het
lezen in de school te F. ellendig was
Hij vroeg vervolgens verlof, om nog andere
stukken in 't Bijblad te doen opnemen.
De voorzitter bleef daartegen bezwaar maken.
De heer Okma deed geen bepaald voorstel
en zette de voorlezing zijner rede voort, met
het doel om het Nederlandsche volk met de
toestanden in de openbare school in Friesland
bekend te maken, ten betooge vooral, dat de
scholen soms niet worden leeggepompt, maar
door de onderwijzers leeggedronken.
De Voorzitter heeft den spr. bij zijn eerste
optreden r.iet in de rede willen vallen, doch
hij acht het onnoodig den leden op te merken,
dat het toelaten van zulk eene wijze van
discussie onmogelijk is.
Verder stelde de Voorzitter voor avond
zitting te houden.
De heer E. Cremers verklaarde zich daar-
tegen; de wet kan niet vóór de sluiting der
zitting worden afgedaan; spr. nu kan om
zijne gezondheid geene avondvergaderingen bij
wonen; met 't oog op het gewicht der dan
misschien te nemen beslissingen, komt spr.
dus tegen het voorstel op.
De heer Gleichman was 't niet met den
vorigen spr. eens. Hoewel hij tegen over
ijling is en ook niet voorziet, dat de behan
deling in deze zitting zal afloopen, wil hij
hen, die anders meenen, een fair trial geven.
Hjj zal dus voor 't voorstel stemmen.
De hoer Van Kerkwijk was tegen eene
avondzitting in deze temperatuur; de leden
zullen er zieker door worden dan zij reeds
zijn. En met welk nut? Er zjjn nog 7 spr's.
ingeschreven; daarna komt de Regeering
aan 't woord. De discussie zou dus niet vóór
Woensdag, om dezen tijd (2 uren) afloopen.
De tegenwoordige zitting wordt Zaterdag ge
sloten en er blijven dus slechts 3'/2 dag
voor de verdere discussies over. In dien tijd
kan de wet niet geheel worden afgedaan.
Men wachte zich voor overhaasting, waar 't
een zoo groot finantiëel belang geldt
De discussie werd gesloten en het voor
stel des Voorzitters aangenomen met 55 tegen
39 stemmen.
Avondsitting van Dinsdag.
Het debat werd voortgezet.
De heer Ruland bestreed opnieuw het stel
sel van bijdragen in den vorm van percentage
door het amendement-Hartogh c. s., als te
veel bevoordeelende de groote steden tegen
over het platteland. Hij gaf de voorkeur aan
't Regeerings-voorstel, dat hij billijker achtte,
hoewel hij betreurde, dat daaraan de minima
der traktementen ten grondslag liggen.
De heer Schimmelpenninck Van Njjenhuis
had liever eene regeling der gemeente-financiën
aan de onderwjjsregeling willen zien vooraf
gaan, doch hjj berust in de tegenovergestelde
meening der Regeering. Hij ging met art. 45
mede, doch had daartegen het bezwaar, dat
vele gemeenten, die het onderwijzersaantal
boven het minimum hebben aangesteld, niet
krijgen zullen, wat ze moeten hebben naar de
wet van 1878. Hij hoopte dat aan het bezwaar,
dat der wet terugwerkende kracht ontbrak,
bij de overgangsbepalingen zou worden tege
moetgekomen.
De heer Smeenge betoogde dat de zware
finantiëele druk der gemeenten door dit ont
werp wordt bestendigd en vermeerderd.
De heer Huber, repliceerende, hield vol dat
het opheffen der schoolgelden voor de open
bare school in Friesland nog geldt als tactiek
tegen het christelijk onderwijs. Hij bleef tegen
over den heer Lohman volhouden dat, als
eene gemeente in benarde omstandigheden
hooger wordt gesubsidieerd, het niet nood
zakelijk is het bijzonder onderwijs in gelijke
mate hoogere bijdrage te geven. Hjj betoogde
voorts dat vele zwaargedrukte gemeenten door
deze regeling nog zwaarder worden gedrukt
en drong op spoedige hulp aan. Spr. zou,
zonder toezegging daarvan, aan dit artikel
zjjne stem onthouden.
De heer Rutgers verdedigde nogmaals de
amendementen-Hartogh c. s. op artt. 26 en 45.
De heer Heemskerk, vasthoudende aan het
beginsel van rechtsgelijkheid, betuigde zijn
leedwezen dat een lid der anti-rev. partij zich
daarover minder waardeerend had uitgelaten.
De minister van binnenlandsche zaken ver
dedigde het Regeeringsvoorstel. Hjj verdedigde
de vermindering van de bijdragen aan de
groote gemeenten uit 't oogpunt van billijkheid
tegenover de kleine. Wat de Friesche ge
meenten betreft, men kon voor ééne provincie
geen algemeene regeling ontwerpen. Hij bleef
het amendement-Hartogh c. s. bestrijden.
De minister van financiën zeide dat de Staat
de finantiëele gevolgen dezer wet zou kunnen
dragen. Deze regeling was geen sprong in
duister, wel het amendement-Hartogh c. s.,
dat h(j dan ook ontraadde.
De heer Yan Houten verdedigde daarna
eene wijziging van het amendement op art. 45,
waardoor dat ook kon slaan op het ongewijzigd
art. 26.
De amendementen-Hartogh c. s. op artt. 26
en 45 werden verworpen respectievelijk met
65 tegen 23 en 51 tegen 37 stemmen.
Art. 26 werd zonder stemming en art. 45
met 50 tegen 38 stemmen (de heer Huber
stemde met de linkerzijde tegen) goedgekeurd.
De beraadslaging werd daarna verdaagd
tot hedenmorgen te 11 uren.
OEGSTGEEST. Geboren: Marijtje, D. van J.
Rijsdam en P. Spierenburg.
Getrouwd: G. R. Van Nauta Lemke jm. 25 j.
en M. O. Alsche jd. 20 j. J. Van der Linden jm.
25 j. en M. D. Van Werkhoven jd. 26 j. J. O.
Huieman jm. 42 j. en A. Vergunst jd. 34 jaar, wed.
van L. Van Okkeren.
ALFEN. Bevallen: G. Spreij geb. van Heinin
gen, Z. J. M. Zwaan geb. Schuiling, Z. T.
Verhoeff geb. Kalis, Z.
Overleden: M. Verkloij, jd. 12 j.
Gehuwd: J. Raadgevor en A. Zuidervaart.
BODEGRAVEBevallen; E. Van Os geb. Mul
der, D. A. Van Wijk geb. Lambo, Z. J. Van
Oa geb. De Gier, D.
Overleden: L. Van de Panne, 1 j.
BOSKOOP. B e v a 11 o nO. Stolker geb. Van Vliet,
Z. A. Van Zomeren geb. Oeselaar, Z. J. F.'
Boer geb. Van Steinvoort, Z.
Ovorleden: C. Blom, 5 weken.
Gehuwd: P. Kneppor en C. E. v. d. Willik.
HAZERSWOUDE. Bevallen: N. De Kort geb.
Bosman, Z. M. De Kort gob. Verloop, D.
KOUDEKERK. Bevallen: H. Van Diggole geb.
Bakhuizen, levenl. Z. S. C. Van der Laken geb!
De Jong, Z. T. Spek geb. Haan, Z. D. Vonk
geb. Jongeneol, Z.
Gehuwd: L, De Graaf en J. Vergunst.
LEIDERDORP. Bevallen: L. De Jong geb.
Lut, Z. M. Veefkind geb. Van der Veer, D.
A. Van Leeuwen geb. Anker, D. W. v. d. Blom
geb. Jacobs, D.
Overleden: T. Rijnsburger, jm. 19 m. W.
Hoeks, wed. van A. Verhaar, 39 j. N. Van Leeuwen
jd. 2 dagen.
OUDSHOORN. Bevallen: H. Van Leeuwen geb.
De Rijk, D. J. Voorbij geb. Oudshoorn, D.
Overleden: A. H. Verdonk, jd. 8 m. T.
Smits, jd. 2 j. J. C. Fijan, jd. 22 j.
Gehuwd: C. Kammeraad, wednr. en E. Los jd.
WOUBRUGGE. Overleden: A. A. Plasmoijer,
jd. 2 m. (wonende to Warmond.) W. Vcrplocgh,
wednr. van H. Van Horwijnen, 87 j.
Gehuwd: Th. Borst jm. 24 j. en J. Schrama
jd. 29 jaar.
ZWAMMERDAM. Bovallon: A. Bczemer geb«
Gravoland, Z.
Gehuwd: M. De Graauw jm. 29 j. en P. Zaal
jd. 22 j.
LICHTSTERKTE.
Resultaten der waarnemingen aan de Gasfabriek.
WEEK van 1 tot en met 7 Sept.
Datum.
Uur.
Aantal.
Gom. Eng.
8tandk.
1 Sept.
7.15 9.15
7
17.0
2
7.15 9.15
8
16.4
3 H
7.15 9.15
7
36.4
4
7.15 9.—
8
16.7
5
7.15 9.—
7
16.4
6
7.15 9.15
8
16.5
1
7.15 9.15
8
16.4
Dit beteekent: Wanneer men 6 cubic feet 141.6
liters per uur van zulk gas verbrandt in een Sugg's
London-Argand-Standard burnor No. 1, met 24 gaatjes,
een licht wordt verkrogen, dat in sterkte gelrjk staat
met 17.0, 16.4 enz. Standaardkaarsen, waarvan elke
kaars 20 grains 7.8 grammen Spermaceti per uur
verbrandt.
IIET ONTSTAAN
der soorten van
Het ontstaan der soorten door middel van
natuurkeus en het bewaardbljj ven der bevoor
rechte rassen, het grondwerk van CHARLES
DARWIN en zjjne theorie over de natuurlijke
teeltkeus van menschen en dieren, het beroemde,
eerste en grootste meesterwerk over den strijd
voor het bestaan.
dit meest beroemde werk der 19de eeuw,
DARWIN, Tlic origin of species by means
of natural selection, uit het Engelsch
vertaald door Dr. T. C. WINKLER. Vraag
over dat werk aan alle geleerden der wereld,
informeer eens over dit boek bjj elk, die op
de hoogte is der nieuwste wetenschappen, en
iedereen zal toestemmen dat DARWIN, Met
ontstaan der soorten van planten, die
ren en menschen op onze aarde het
mysterie der mysteriën verklaart in eene
heldere taal en in vloeienden stijl, vertaald en
bewerkt door Dr. T. C. WINKLER, waardoor
het voor iedereen verstaanbaar is.
Wijzigingen in tammen staat. Wijzigingen
in Natuurstaat. - De Strijd om het Bestaan. - De
Natuurkeus.-Wetten der Veranderlijkheid.—
Bezwaren tegen de leer en tegen de theorie
der natuurkeus. Het instinct. Verbaste
ring. Onvolkomenheid. Opvolging der be
werktuigde wezens.Verspreiding der soorten
o/d. aarde. Wederkeerige verwantschappen.—
Vormleer, kiemleor en werktuigen, die in be
ginsel aanwezig zijn.
Deze 2de druk is bijna 500 blz. dik en
gaat spoedig voor den spotprijs van ƒ1.90 wel
weg. Gebonden exemplaren in prachtbanden
voor slechts ƒ2.25. Na ontvangst van post
wissel, waarop staat: „DARWIN", geschiedt
de zending franco door 't geheele land. Verkrijg
baar bij flF.ltIt. E. A M. COHEJV, Maga
zijnen van Goedkoops Boeken, te Arnhem of
te Nfrnegen.
Geen Depot of tweede hand.
Goed waterhoudende Gruis Thee 0.60.
Goed grove China Congow- 0.80.
Zuiver smakende Morning- 0.90.
Kyshou Congow- 1.
Extra fine Souchong- 1.20.
Echte Pouchon, voor mélange, pakjes0.30.
Bijzondere attentie verdient de Souchong om
haren zuiveren en fijnen smaak.
A. WAGEMAV8, Rapenburg 97.
Votkomene
genezing
der Breuken,
speciale inrichting voor Vrouwenziekten,
genezing der verzwakkingen en verplaatsing
der Baarmoeder.
Eene Dame is aan het gesticht verbonden.
Dr. WAERSEGERS, Breukmeester van d<
Belgische Gasthuizen, Groot-Officier, Comman
deur enz. van verschillende Orden, 60 gouden
Medailles en Eere-Diploma's.
van WOENSDAG 11 tot en met MAANDAG 16 SEPTEMBER 1889.
De beste, aangenaamste en goedkoopste wijze om van uit Leiden
en Omstreken de Tentoonstelling te bezoeken is per Stoomtram
Haarlem-Leiden.
Leiden-Haarlem1ste kl. 50 Cents, 2de kl. 40 Cents.
Het lossen der Goederen en van het Vee kan bij het Tentoonstellings-
terrein plaats hebben.
NIEUWE DESSINS
volgens de methode der Koninklijke Muziek-
school, ad f «.SO de les.
Adres: Mej. S. M. KNOTTElt, Hooi
gracht 109.
PORT- EN MADERAWIJN,
I Cognac,
by minstens twee liter of drie flesschen.
OUDE VEST 125.
Koffie, Thee en Chocolade,
volgens vastgestelde Prijzen.
DE POSTHOORN,
levert in fijnste qualiteiten, tegen billijke prij
zen Export (Wlirzburger), SIMnche-
ner-, Belersch-, Pllscner-, Eager-, Be
legen Gerste-, Dubbel Gerste-, Gerstc-
en Oudbier.
Deze bieren worden alleen op fust afgeleverd.
VOORHANDEN, nieuw of gebruikt: Omnl-
bus-Breacks, Breackcn met Zomerkap,
Baroueheljc, Jachtwagens, Tentwa
gen, Tilbury's, Harretjes, Haas- of
Vraehtbrlkkcn, Brtcwlcldckarrcn, en
voor Hitten: Breackjc, Tentwagentje,
Tilbury en Koopmanskar, bjj
J. H. VAN BEK BERG,
te Oudshoorn.
Lxidih, ter Boekdrukkerij vaa A. W. SIJTHöFF.