stond beginnen te verklaren dat de door den heer De Stuers gebezigde argumenten niet bezijden de waarheid, maar toch onjuist zijn. Deze had toch verklaard dat 28 uren les niet te veel kon genoemd worden; hij vergeet echter dat zij niet alleen die 28 uren te wer ken hebben, maar buitendien moeten de leer lingen ook nog tehuis werken; aan het gym nasium te Assen bijv., waarvan spreker curator is, weet hij zeker dat iedere leerling minstens nog 4 uren te huis te werken lieeft voor eigen studie. Neemt men dit in aanmerking, dan is een t jjd van 28 uren in de week zeker voldoende. Ook wat hier de heer De Stuers omtrent het Hebreeuwsch heeft medegedeeld is niet juist. Dit vak wordt alleen onderwezen aan aanstaande theologanten. Wil de heer De Stuers het teekenen ingevoerd zien, dan moet hij ook juiste gegovens geven, wanneer en op welke tijdstippen dat onderwijs op de gymnasia kon gegevon worden. De heer Do Stuers repliceert; hy moet na de gehoorde discussiên twee vragen in het oog houden: lo. is onderwys op de gymnasia wenseheiyk? -2o. is dit mogeiyk? Directeuren geven niet onduideiyk te kennen in hun praeadvies dat zy het niet wenschelyk .achten. De heer Jolles vindt het niet goed mogelyk. Wat het door hem aangevoerde be treft ten opzichte van het Hebreeuwsch, maakt -hy amende honorable. Door eene onduideiyke redactie in bet program was hy tot de meening gekomen dat Hebreeuwsch voor allen ver plichtend gesteld was, wat niet het geval is. Maar daarentegen kon hy dit misschien goed maken door eene overdriving, die hy gisteren tegen zyn eigen stelsel heeft aangevoerd, te releveeren; niet altyd worden 28, maar ook wel 27 en 26 uren les gegeven, dus minder nog dan hy beweerde. Hy houdt vol dat tee kenen eene waardiger plaats zoude innemen op de gymnasia dan enkele andere vakken; men moet daarby in het oog houden dat teekenen geen inspanning vereischt, maar daarentegen 0 itspanning geeft. Wyders haalt spreker nog als voorbeeld aan het stelsel van de naburige landen, die allen teekenonderwys verplichtend stellen. Hogeiyk is het dus wel; hy komt nu tot de vraag of het wenschelyk is. Ook dit beantwoordt hy bevestigend. Exacte weten schappen, als chemie en microscopie, steunen hoofdzakeiyk op teekenende industrie vindt voernameiyk haar kracht in deze wetenschap pen; bijgevolg ligt het wel bepaald op den weg dezer Maatschappy zich dit teekenonderwys aan te trekkeu. Teekenen oefent buitendien het oog en wekt kunstzin. Het is dan ook te betreuren, dat by onze meest wetenschappeiyk gevormde lieden, by Europeesche celebriteiten, zoo weinig kunstzin gevonden wordt. Spr. haalt als voorbeeld aan het slechten der vroegere Wittepoort, een be paald zeer belangryk monument. Hy heeft indortyd by professoren hier, leden van den Gemeenteraad, pogingen aangewend om dit behouden te zien; by allen echter vond hy eene bepaalde onverschilligheid. Teekenen heeft niet alleen een technisch doel, maar het heeft ook eene groote opvoed kundige beteekenis en daarom is het van het grootste belang, dat jongelieden van het gym nasium, onze toekomstige bestuurders, het teekenonderwys ontvangen. De heer Wolthekker uit Groningen kan zich evenmin met het voorstel van Den Haag ver eenigen. Waar is dan eindeiyk de grens? vraagt hjj. Jongelieden, die in de medicynen studee- ren en zich vestigen ten platte lande, zullen paard moeten kunnen ryden. Zal het paard- rqden dan ook al als verplicht vak op de gymnasia voorgeschreven moeten worden? In stemming gebracht, wordt het voorstel 's Gravenhage met 109 tegen 72 stemmen verworpen. Hierna gaat men over tot de pauzeering. Als directeuren voor de ontstane vacatures worden a'daar benoemd voor de vacature-mr. F. Th. Pahud de Mortanges, de heer J. F. W. Conrad, uit 's Gravenhage; voor de vacature-A. L. De Sturler, jhr. F. Backer, uit Breda; voor de vacature-S. J. graaf Van Limburg Stirum, de heer T. Cremer, uit Haarlem. Als voorzitter uit directeuren wordt met byna algemeene stemmen herbenoemd de tegenwoordige directeur, dr. De Haan, uit Haarlem. Als leden van verdienste en eereleden der Maatschappy worden benoemd de heeren: Paul Krüger, president van de Zuid-Afrikaan- sche Republiek (Transvaal), Reitz, president van den Oranje-Yrystaat, en G. J. Braase, Nedorlandsch consul te Joke, in Japan. De afgevaardigden uit Leeuwarden zoggen geene machtiging te hebben gekregen om het voorstel te doen het volgend jaar te dier stede de algemeene vergadering te houden; dit vindt zyn oorsprong in het feit, dat men in de meening verkeerde dat de volgende vergade ring te Haarlem moest gehouden worden. Nu dit echter het geval niet blykt te zyn, vraagt de afgevaardigde uit Leeuwarden dat hem nog gelegenheid worde gogeven de gevoelens van zyn departement te vragen en hy voor zich- zelven twyfelt niet of de te Leeuwarden gevestigde afdeeling zal met genoegen het congres binnen hare muren zien. De afdeeling Schiedam brengt hulde aan directeuren, aan den voorzitter voor de leiding dezer vergadering, maar bovenal aan het Leidsche Departement voor de schitterende ontvangst, den leden hier bereid. Gemengd Nlenwa De zwemwedstryd, Zondag a. s. door de „Leidsche Zwemclub" te houden, belooft zeer belangwekkend te worden, daar zich eenigeder beste Nederlandsche zwemmers hebben laten inschryven. Uit Amsterdam komen o. a. de heeren A. M. Harthoorn als Senior en Geo P. Rust Jr. als Junior; uit Rot terdam de heeren H. C. Dupont, J. v. d. Ende, H. W. v. d. Toorn als Juniores en S. J. M. Karis en J. D. W. Luning als Seniores; uit Delft de heer G. Van Mussenbroek als Senior en uit Arnhem de heeren I. E. Smits, J. J. Fr. Th. M. Cattie en J. M. Hagenbeek als Juniores en W. Slotenmaker als Senior. Ook de deelneming uit Leiden kan, vooral wat de onderlinge nummers betreft, bevre digend genoemd wordenvoor de nationale nummers kon dit echter beter zyn. De waterspelen, welke zullen bestaan uit een „jeu de rose" en „zwemmen met hinder nissen", zullen niet nalaten nu en dan de vroo- ïykheid onder de toeschouwers op te wekken. Als juryleden zullen by dezen wedstryd fun- geeren de heeren D. VrydageuM. W. Brandts, uit AmsterdamJ. Th. Cattie, uit Arnhem C. J. De Bruin Kops en C. A. Bader, uit Leiden. Hedennamiddag werd aan het Steenschuur alhier door een wagen, beladen met spuitwaterflesschen, een meisje overreden. Één der wielen ging over de borst van het kind, dat, helaas, inwendig moet gekwetst zpn. De wagen verloor door den tegenstand, welken hy ontmoette, zyn evenwicht en de lading, waarvan niet veel behouden bleef. Men schrpft uit Haarlemmer meer, dd. 10 Juli: Heden reed een rytuig van de Amsterdamsche Omnibus-Maatschappy langs Hoofddorp en Nieuw-Veanep. Tusschen Yenneper- en Lisserweg bevond zich op den hoofdweg een jongen van pl. m. 10 jaar, die een kinderwagen duwde. Deze jongen werd in het rytuig getild, waarmede men rechtsomkeert maakte en weder langs Hoofd dorp heenreed. Naar men beweert, is het jongetje door zyne moeder, die elders woont, tegen den wil van haren wettigen alhier wonenden man weggevoerd. In de gemeente Haarlemmermeer komen nogal enkele gevallen van diarrhee voor. Twee van de op 11 Maart 11. geboren drielingen zyn o. a. deze week aan die ziekte overleden. De jaa r 1 yksche pa ardenmarkt te Hoofddorp zal plaats hebben op Vrydag 26 Juli. In den loop van dit jaar werd door 12 garnalenbooten te Scheveningen be- somd f 2196. Katwyksche korders brachten te Scheve ningen voor eene som van f 540 aan gar nalen aan. Aan de suikerfabriek van de heeren Spakler en Tetterode te Amsterdam hebben Zaterdag 150 man gedaan gekregen. De werklieden, die 20 jaren en langer aan de fabriek werkzaam zyn, krygen drie maan den hun volle loonde anderen, die minder dienstjaren hebben, ontvangen gedurende het zelfde tijdperk 6 gulden per week, en de jongens vier weken lang hun halve geld. Woensdagmiddag is er in de kapitale boerenbehuizinge van den veehouder E. v. d. E., onder het dorp Oosterend, een hevige brand uitgebroken. Terwyl de boer en zyn werkvolk een middagslaapje deden, schijnt de brand te zyn ontstaanalthans, toen men door het knetteren der vlammen ontwaakte, stond de schuur reedc in lichtelaaie. Door de krachtige hulp der brandspuit van Oosterend is de voorhuizinge (woonhuis) behouden ge bleven. De pas geheel vertimmerde schuur is mot 30 koeseten (150 wagens) best hooi eene prooi der vlammen geworden. Do hui- zinge en het hooi waren verzekerd. Naar aan de „N. R. C." uit S1 ik- kerveer wordt gemeld, is de zeilbooier „Insu- linde" omstreeks 6 uren gisteravond aldaar op de rivier door den storm omgeslagen. De opvarenden, vader, zoon en knecht, afkomstig van Alblasserdam, zyn verdronken. Tegen W. Roovers, sigarenma ker te Etten, ter zake van poging tot mooi d door de arrondissements rechtbank te Breda tot vier jaren gevangenisstraf veroordeeld, tn die aldaar in hooger beroep kwam, is thus in de zitting van het gerechtshof te 's-Bosch door den procureur-generaal zeven jaren ge vangenisstraf geëischt. De Ryswyksche harddravorjj- veroeniging heeft besloten op "Woensdag 31 Juli a. s. eene harddravery te houden, door paarden van zessen klaar, bereden onder den man; ze heeft uitgeloofd een prysvan/"250, eene premie van f 100 en eene premie van f 50. Te Mierloo (N.-B.) zyn, door eene onbekende oorzaak, twee woningen afgebrand. Alles was verzekerd. De politie stelt een onderzoek in naar de oorzaak. Te Klein-Heitrak, gemeente Asten (N. B.), zyn de woning, bewoond door den landbouwer P. Wilbers, benevens twee schuren, afgebrand. Het huis was niet, de inboedel wel verzekerd. Gisternacht zyn in de weide van de wed. F., te Overdiemen, twee koeien door den bliksem gedood. Zondag-avond verlieten twee korporaals en een soidaat, onder Borgerhout, by Antwerpen, op wacht, hun post om aan den overkant van de spoorbaan eenige toe- spys te halen by hun avondeten. Gewaar schuwd dat de officier van de wacht naderde, snelden zy in alleryl terug, bespeurden niet, dat er een trein aankwam en werden alle drie overreden. Twee bleven nagenoeg op de plaats dood; één, die nog teekenen van leven gaf, werd naar het hospitaal gebracht. Zy waren 18 tot 24 jaar oud. Zaterdag-avond werd aan het Tay Bridge-station (Dundee) het geschrei ge hoord van een klein kind; het kwam uit eene mand, welke geadresseerd was aan eene om hare philanthropic welbekende dame te Edinburg. De mand werd geopend en men vond er een kind van drie weken in. De politie doet onderzoek. Niet ver van Bucharest ia een personentrein in botsing gekomen met een goe derentrein. Beide locomotieven werden vernield en een personenrytuig werd geheel samenge drukt, zoodat 15 menschen gedood of gevaarlyk gewond werden. De stoker van den personen trein werd in den vuurhaard zyner machine gedrukt en verbrandde. Het ongeluk schynt aan nalatigheid te wyten te zyn. Inde Verpilleux-myn te St.-Étienne zyn nog 37 ïyken gevonden. Het geheele aantal personen, die by de jongste ramp om kwamen, bedraagt 208. De werkstaking van dokarbeidors aan de Clyde is geëindigd. Maandag zullen de werklieden den arbeid togen de oude loonen hervatten. De Indus is buiten zyne oevers getreden en heeft het land 10 voet onder water gezet. Te Larkhana zyn 40 menschen verdronken. De lioofdlyn van den Noordwes terspoorweg wordt ernstig door de overstroo ming bedreigd. De knaap, die don Schach ver geelt, heeft den graad van generaal; zes officieren zyn hem toegevoegd. Het kind moet soms zeer lastig zynonlangs scheurde het, in een aanval van drift, een bankbiljet van 10 pd. st. aan stukken. De Schach schonk den prins van "Wales eene ster van diamanten, van fabelachtige waarde, zegt de „Central-News" en zond aan de beide zonen van den prins elk zyn portret in eene lyst, met diamanten omzet. Het vergiftigd bruiloftsmaal.— Het is thans uitgemaakt dat de treurige ge beurtenis te Tornblaine, waarvan onlangs melding is gemaakt, aan rattenkruit te wyten is. Verscheidene personen worden verdacht het gif in de spys te hebben gemengd. Drie der gasten zyn bezweken, waaronder' echter niet, zooals gemeld werd, de bruidegom, of schoon deze zeer ziek is geweest. Voor ver dere sterfgevallen maakt men zich niet meer bevreesd. By eene repetitie in deOpera te Napels sprong een lid van het orkest, die wegens verzuim was beboet, op het tooneel en loste 5 revolverschoten op den dirigent, die doodelyk getroffen werd. De moordenaar had een zeer ongunstig verleden en was kort te voren van de galeien teruggekeerd, waartoe hy wegens den moord van zyne vrouw was veroordeeld. Dezer dagen stak een werkman, die op den Eiffeltoren een lek aan eene buis soldeerde, nieuwsgierig het hoofd vooruit, om le zien hoe een der elevators werkte, en werd lotterlyk onthoofd. Het hoofd viel op eene vrouw aan den voet van den toron, die hare beurt afwachtte om op te stygen. By T we IJ o o ontstond brand in een akker rogge, door het vallen van vuur uit de machine van den locaalspoorweg. Meer dan twintig vierkante el stondon reeds in vlam. Toen mej. V., uit Deventer, die thans met hare familie onder Twelloo eene buiten plaats bewoont, dit zag, snelde zy er met een knecht heen om den brand te blusschen, hetgeen hun met veel moeite gelukte. De w i sse1wachteraan wiens nalatigheid het spoorwegongeluk by München te wyten is en die gevlucht was, heeft zich iD handen van het gerecht gesteld. Sommigen geven het spoorwegbestuur voor een deel de schuld van het onheil, omdat uit verkeerde spaarzaamheid geen dubbel spoor gelegd was, en in de tweede plaats, omdat het rytuig, dat vernield werd, tusschen twee zwaar geladen goederenwagens was gespan nen, in stryd met de gewone bepalingen. BUITENLAND. Frankrjjk. De Kamer van Afgevaardigden behandelde gisteren de wet op de amnestie. Art. 1 van het ontwerp der commissie, waarby amnestie wordt verleend voor ernstige persdelicten en voor ongeoorloofde uitdrukkingen by openbare redevoeringen, werd met 305 tegen 232 st. verworpen, doch daarentegen de regeerings- tekst met 534 tegen 5 stemmen in overwe ging genomen. Art. 2 is vervolgens goedge keurd. De zitting werd daarna opgeheven. De wet tegen „Wilsonisme" is dezer dagen in Frankryk in werking getreden. Vol gens deze wet kan ieder, die voor ridderorden, benoemingen of andere staatsgunsten geld aanneemt, tot gevangenisstraf van 1 tot 5 jaren worden veroordeeld. Aan de school voor Oostersche talen te Pary's heeft eene jonge Fransche onderwyzeres, mej. B. Talbotier, dezer dagen het diploma verworven tot het geven van onderwys in het Perzisch en het Turksch. Dit is de eerste maal, dat eene vrouw zioh aanmeldt voor deze moeilyke examens, die zulk eene langdurige studie vereischen. De Fransche regeering is voornemens een geelboek uit te geven, dat betrekking heeft op de onderhandelingen, met Engeland ge voerd naar aanleiding der conversie van de Egyptische Staatsschuld. De overbrenging van het stoffelyk over schot van Lazare Carnot (te Maagdeburg), Marceau (te Neubuxg) en Latour d'Auvergne naar het Pantheon is op 4 Augustus bepaald. De minister van buitenlandsche zaken heeft den Franschen gezant te Berlyn opgedragen de Duitsche regeering ten aanzien van de overblyfselen der twee eersten daartoe ver gunning te vragen. Dultaohland. De Berlynsche correspondent der „Times" meldt dat keizer Wilhelm zich uit Antwerpen naar Engeland zal begeven, Da door koning Leopold te zyn ontvangen. Eveneens vermeldt de correspondent het nog onbevestigd gerucht dat prins Von Bis marck in de eerste week van Augustus naar Kissingen zal gaan. Dit gerucht wekt ver wondering, daar algemeen geloofd werd dat de rykskanselier by het tegenbezoek van den keizer van Oostenryk, dat tusschen 12 en 15 Augustus plaats vindt, tegenwoordig zou zyn. Uit Zanzibar komt, dato 9 dezer, het be richt dat kapitein Wissmann de Arabieren vesting Pangani gebombardeerd en zonder eenig verlies genomen heeft. De inwoners weken naar het binnenland. België. Engeland heeft in overlog met Duitsch- land het plan opgevat tot byeenroeping van eene nieuwe conferentie omtrent de aangelegen heden in Afrika, welke waarschynlyk in het najaar te Brussel zal worden gehouden. Behalve Engeland, België en den Congc- Staat hebben Frankryk en Italië reeds hunne toestemming gegeven. De voornaamste onder-

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsch Dagblad | 1889 | | pagina 2