H\ 8990. jDlt nommer bestaat uit DELE Bladen. Kikeriki. fiourant wordt dagelijks, met uitzondering van (gonen feestdagen, uitgegeven. Pinksterweelde. Feuilleton. DE SIGARET. Leiden, 8 Jnni. J3injs*clag IX JTvmi. A°, 1889. LEIDSCH PB,IJS DEZER COURANT: Voor Leiden per 8 maanden.1.10. Franco per post1.40. Afzonderlijke Nommer».0.08. Aan de Abonné'e daarop, wordt bp dit nommer verzonden No. 37 van Kikeriki. In het heerlijk seizoen, waarmede het jaar 1889 ons heeft begiftigd, als wilde het voor goed den dichters het sinds lang verloren recht hergeven hun „lier te stemmen" ter eere van de goddelijke Meimaand, zullen de eerstelingen van den oogst waarschijnlijk vroeger komen dan bjj menschenheugenis het geval is geweest. In ruime mate hebben wij gelegenheid gehad, de groeikracht van onzen vaderiandschen bodem en den rijkdom der natuur ook in deze aan het Noordzeestrand grenzende gewesten te bewonderen, en dage lijks ons hart te verkwikken aan nieuwe schoonheden en moge men al beweren dat de dankbaarheid de wereld uit is, in een tijd als de onze, nu ontevredenheid schier een modeartikel is geworden, de hartelijke blijdschap, waarmede we, stedeling en bui tenman, kind on volwassene, rijke en arme, over de verrassende bekoorlijkheden van dezen voorzomer hoorden spreken, toont dat er in het gemoed van het hedendaagsch geslacht poëzie genoeg huist om er dankbare gedachten in te doen opwellen. Op den vijftigsten dag na Paschen vierden de Israëlieten hun oogstfeest, het „feest der zeven weken." De milde Oostersche zon had dan haar werk reeds volbracht en de vruchten van het veld doen rijpen, en met een verheugd hart bracht men de offergaven naar den tempel, als een hulde aan den Gever alles goeds. Een soortgelijk oogstfeest vierden, we zouden wel zeggen, alle volken; vele doen het nog onder verschillend cere- «noniëel, en gewoonlijk draagt het dan een godsdienstig karakter; maar opmerkelijk is het, elke liefelijke gedachte, welke het gemoed in beweging brengt, zoekt onmiddellijk op te klimmen tot de Bron van alle leven, zoekt aanraking met het voorwerp der Hoogste vereering, sluit zich aan bjj de behoefte van het menschenhart aan God! Maar de tijden, voor de viering van dat feest bestemd, kon den niet overal hetzelfde zijn, wegens het ver schil van klimaat, waarvan het rijpen van den oogst afhing. Dat van Israël heeft zich, door- Naar het Fransch, van Jules Claretie. 5) Door JOHANNA. De eerste geweerschoten verwonderden Araquil, de volgende deden hem een besluit nemen. Want, zoo dacht hy, Zucarraga zal nu zgne soldaten naar het slagveld voeren, en door stil achter hem te sluipen, zou ik hem het mes in de borst kunnen stooten, en dezen keer niet als een sluipmoordenaar, maar gedurende den slag. Het bloed van Zucarraga was immers een fortuin waard. Vader Chegaray zou zgne twee duizend douros hebben; hebben zou hy ze, zooveel te erger dus voor de Carlisten. Men vocht dion nacht dapper; de soldaten van Garrido vreesden gevaar noch dood; zy bestegen of liever besprongen de verschan singen, met de bajonetten in de hand, en vooral ontmoetten zy Carlisten, die zy meen den te verrassen, on die hen opwachtten. Men doodde en verwurgde elkaar in den donkeren nacht. De sabels doorboorden menige borst, de revolvers verbryzelden menigeen het hoofd. Men do.ddo elkaar zonder elkaar te zien, dien het een gewpzigd karakter en een meer uitgebreide beteekenis verkreeg, tot den rang van een algemeen feest verheven, dat jaar- lyks in de Christelyke wereld wordt gevierd. Na de Babylonische ballingschap werd met Pinksteren tevens de wetgeving op Sinaï her dacht. De Christelyke Kerk hechtte er een nieuwe herinnering aan, nameiyk die van de eerste prediking van den godsdienst des Hol lands, onder den invloed van den Heiligen Geest, uitgestort over de vergaderden te Jeru zalem, waar Petrus als woordvoerder zpns Meesters optrad. De dogmatische begrippen, aan het Pinkster feest verbonden, mogen wyd uiteenloopen, op één punt ontmoeten zy elkander, en het is op dat punt, waar wy hier ter plaatse den blik kunnen richten. Het nieuwe godsdienstige beginsel, de eeredienst der liefde, der geheele overgave aan God, niet in een leven aan be spiegelend nietsdoen gewyd, maar aan naar- stigen arbeid om het hoogste ideaal van al wat goed is nader te komen en de gansche menschheid er immer dichter heen te leiden, door Jezus in den eenvoudigsten en voor allen begrypeiyken vorm geleeraard, begon zich een weg te banen in een maatschappy, die by de oude godsdienstmeeningen geen bevrediging meer vond; Christus' geest ving zyn werk zaamheid aan, on de zinnebeeldige voorstelling van den zuurdeesem, in het meel gelegd, werd werkelykheidhet jongste der groote Christen feesten, ook uit een historisch oogpunt be schouwd, want eerst in het begin der negende eeuw werd de kerkeiyke viering vastgesteld, is alzoo de logische voortzetting van de beide andere, daar het herdenkt hoe de kroon werd gezet op het verhevenste werk, ooit hier op aarde volbracht. En, byna twintig eeuwen heeft de Heilige Geest ingewerkt op de maatschappy kun nen we dit uitspreken zonder een zucht van teleurstelling Twintig eeuwen byna zyn vor- loopen, sinds de eerstelingen van den oogst Hem werden toegebracht, zonder Wien geen arbeid met wélslagen wordt beloond, en is wel zooveel ter schuren ingezameld als het begin deed verwachten! Er is een ontevredenheid, die den mensch voordeel aanbrengt, omdat zy hem noopt met verdubbelde inspanning te streven naar hetgeen nog niet of slechts voor een gering deel is bereikt; als wy by de beantwoording dier vraag dezen spoorslag voelen, dan is het vontreffelpk, haar te stellen. Mocht zy evenwel tot moedelooshoid leiden, laat ons en dat landsliedenIs het niet verschrikkelpk Het gevecht duurde den geheelen nacht; met het aanbreken van den dag waren de soldaten van het leger der republikeinen nogmaals ver plicht terug te trekken. Vergeefsche aanval dus; de bloedige nachten waren dus, evenals den eenen ysschol op den anderen, weer met een vermeerderd. En Garrido kon zich niet weerhouden tranen van woede en teleurstel ling te storten. De Carlisten integendeel be grootten den dageraad met kreten van vreugde HoeraHoeraOpeens echter werd alles stil stil als de nacht. Men droeg Zucarraga, het onoverwinneiyk opperhoofd, het kamp uit; hy was aan het been gewond; het been was verbryzeld, zeide menhet was nu Zucarraga, wiens stem men gedurende den ganschen nacht had hooren roepen Voorwaarts, moed, houdt vol, mpne kinderen! Hy bevond zich voor het ingestorte huis, waar hy gewoonlyk sliep. De gevangenen van het leger der Republiek, do Carlisten hadden er velen gedurende dien nacht gevangengeno men, zagen dezen welgemaakten en schoonen jongeling naar het kamp dragen, bleek als zyne witte baret, welke door zyn zwarten baard nog bleeker scheen, en die door zyne officieren werd omringd. Zucarraga kon onmogeiyk overeindstaan. Men moest hem dan eenige vergelyking maken tusschen de Oude Wereld en de hedendaagschedoen we dit met eenige nauwgezetheid, dan zullen we moeten erkennen, dat inderdaad het Christendom een reuzentaak heeft verricht. De geslachten, die ons zyn vóórgegaan, hebben niet tevergeefs gewerkt; dikwpls werkten zy in verkeerde richting, zoodat oneindig veel van het nuttig effect is verloren gegaan; maar toch, het Groote Werk, dat, hetwelk alleen waarde heeft voor de toeke nst der menschheid, heeft nooit geheel stil ge staan; zelfs onder beroeringen, die al wat tot dusver was verkregen, met ondergang schenen te dreigen, schreed het toch voort, ondanks verilauwenden yver, dwalend inzicht en botte tegenwerking. Met den naam Chris- telyk tooide zich in den Joop der tyden zeer veel, dat op dien naam niet de geringste aanspraak heeft; maar by den stroom van valsche munt geraakte het echt metaal nooit geheel buiten omloop. Dit zy hun tot bemoediging, die niet zonder ongerustheid den loop der hedendaagsche ge beurtenissen en den wervelwind der onder scheiden wereldbestormende begrippen gade slaan. Zeker, de verschynselen wekken zekere bezorgdheid, maar behoeven ons niet te ver schrikken. De maatschappy zoekt naar licht, naar ruimteveler oog is gericht op hetgeen haar ontsiert, en van alle kanten zien we mannen optreden die meenen door wetteiyke voorschriften alle verkeerdheden weg te nemen en een beteren toestand in het leven te roepen. Maar nevens die welgemeende pogingen zien we toch de overtuiging veld winnen, dat wetten en voorschriften slechts een betrek- keiyke waarde hebben, die zelfs uiterst gering wordt als zy niet bezield wordon door den geest van onderlinge welwillendheid, van ge meenschap, van liefde, dat is door den Heiligen Geest. We kunnen onze wederzydsche betrekkingen, die in het maatschappeiyk ver band voorkomen, zoo nauwkeurig regelen als wy willen, zoolang het eenig ware cement ontbreekt, dat de individuen tot groepen en deze tot „maatschappy" verbindt, is die arbeid met onvruchtbaarheid geslagen. De besten onzer gevoelen dat en brengen het in toepas sing welnu, laat ons trachten in toenomendon getale tot de besten te behooren. Er ligt een eigenaardige wenk opgesloten in het feit dat het feest van de eerstelingen des oogstes eerst gewyd werd aan de gedach tenisviering van de Wetgeving op Sinaï, daarna van de uitstorting van den Heiligen Geest. Dezo opvolging, de vervanging van de jvsac MxzEG&arsa onder de armen steunen, terwpl eenige solda ten eene baar brachten, waarop hy zich uit strekte. Araquil zag alles aan. Hy was met andere soldaten van Garrido in burgerkleeren gevonden, en in verzekerde bewaring genomen, terwpl eenige Carlistische schildwachten hem bewaakten. Ditmaal had zpn mes, zyn trouw mes hem zyne diensten geweigerd. Toen hy zich gevangengenomen zag, had hy het weggeworpen, zeggende: op een anderen keer dus. En nu, nu hy misschien als een verrader gedood zou worden, omdat hp de eenige was, die geene uniform droeg, nu zeide hy tot zichzelven dat het uit was met hem, uit, en dat Pepa een ander zou huwen, of ongehuwd zou stervenen zyne oogen volgden, van toorn vlammend, de prooi, welke hem ontsnapt was, dezen Zucar raga, dien hy begon te haten, waarom wist hy zelf niet of misschien omdat Zucar raga, als hy' bleef leven, en hy, Araquil, niet slaagde, Pepa voor hem verloren was. De Carlistische officieren schaarden zich angstig om Zucarraga; eenige bezagen ge knield de wonde; andore wilden een chirur gjjn gaan roepen. De chirurgpn, de chirurgpn.Mpn hemel, waar is Urabieta? Waar is hy dan?.... PRUS DER ADVERTENTIEN: Tin 1—8 regel» 1.05. Iedere regel meer 0.171. Grootere lettere neer pleeterulmte. Voor het in- eeeeeeren b ai ten de eted wordt 0.10 berekend. Wet door het Evangelie der Liefde al3 richt snoer onzer handelingen, behoeven we, in haar diepe beteekenis niet nader toe te lichten laat ons er allen eens ernstig over nadenken. Worde het dan elk jaar voor elk onzer Pink steren in hoogere mate, in verhevener betee kenis. Indien de geruchtenwaarheidbevatten.dat, door minder aangename en ondankbare beje geningen en groote familie-sterfgevallen in de laatste vier jaren, dr. W. Rutgers Van der Loeff de stad, waarin hy bpna 11 jaren werkzaam is, metterwoon zal verlaten, dan zou Leiden in hem een zyner kundigste geneesheeren ver liezen. Een kort overzicht, van af zpne ves tiging als geneesheer op 1 Januari 1879, achten wp hier niet misplaatst. Sedert Januari 1881 als genees- en heelkun dige van de Stadsarmen in Wyk VIII aange steld, werd hem in 1882 door de Leidsche afdeeling der Nederlandsche Maatschappy ter bevordering der Geneeskunde het onderzoek opgedragen der Infectie-ziekten binnen Leiden, om de oorzaak op te sporen, het verloop na te gaan en zoo mogelijk de uitbreiding te voor komen. Velen zullon zich nog wel de tabel len herinneren, welke door hem met dr. Van Haren Noman moesten worden gecontroleerd en uitgewerkt. In 1882 ontdekte hy het eerste geval van pokken hier ter stede. Door isolement van de familie en anderszins werd zooveel mogeiyk de voortgang gestuit. In 1883 nam hp hot grootste aandeel in de opsporing der oorzaak in zake de vergif tigingshistorie van tallooze menschen door het gebruik van melk, afkomstig van eene koe uit Leiderdorp, ïydende aan miltvuur. Bekend is aan een ieder dat zpne bekwaam heden tot de ontdekking voerden van de arsenicum-vergiftigingen in December 1883 door Marie Van der Linden, waaraan reeds een honderdtal bezweken was, waardoor zeker een groot aantal personen gespaard bleef. Zoover kan worden nagegaan, is tot nog toe verzuimd hem een officiéél bewps te geven, dat zjjne diensten in deze zaak gewaar deerd werden, niettegenstaande hp toch den moed had zpn vermoeden kenbaar te maken, dat, indien het niet gegrond was geweest, eene grooto schade aan zpne praktpk zou kunnen berokkend hebben. Ook bekend is zpne laatste ontdekking van vergiftiging door het gebruik van trichinen bevattend varkensvleesch, afkomstig uit Noord- Urabieta was de chirurgpn van het Carlistisch leger. Men zocht hem overal. De officieren werden ongeduldig, Zucarraga lachte betee- kenisvol, en terwyl hy met de hand wenkte, zeide hp: „Wacht, misschien is Urabieta ingeslapenhy moet wel veel te doen hebben gehad in den afgeloopen nacht. Opeens naderde een sergeant met tranen in de oogen en doodsbleek; men had onder de dooden Ura bieta, den chirurgyn, gevondeneen kogel had hem doorboord op het oogenblik, dat hy een soldaat verbond. Dit was eon der vele gruwelen van dien nacht. Een kogel, welke zpn doel mist, dood evengoed hen, die ver plegen, als de vechtenden. Deze tyding wekte groote verslagenheid onder de Carlisten, want de wonde van Zucarraga kon ernstig zpn, ja, was ernstig. En dan zonder chirurgyn om hem te verbin den Het was te gewaagd met verbinden der wonde te wachten tot men een geneesheer van het nabpzpnd corps had geroepenhy zou in dien tpd te veel bloed verliezen. Een der officieren stapte recht op de gevangenen toe en vroeg met luide stem: „Is er onder u een chirurgijn?" (Wordt vervolgd.) DAGBLAD.

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsch Dagblad | 1889 | | pagina 1