Gemengd Nieuws.
Donderdag-raiddag had te Utrecht
een treurig voorval plaats.
Toen namelijk een eierenkoopman, oen
oogenblik op z(jne vrouw moetende wachten,
zich, aan de Oudegracht naby do Jacobibrug,
op een der ijzers der aldaar aanwezige balies
nederzette, schoof dat ijzer opeens onder hem
weg en stortte hjj op de werf.
Hoewel met den meesten spoed genees
kundige hulp werd verleend en de man on
middellijk naar het ziekenhuis werd vervoerd,
bleek by by aankomst aldaar toch reeds te
zjjn overleden.
De brandklok riep Donderdag-
avond omstreeks 10 uren de brandweor te
Apeldoorn naar de Hoofdstraat, alwaar een
huis, bewoond door twee gezinnen, Schmid
en Slik, in brand stond. Ofschoon de brand
weer spoedig ter plaatse was, mocht zy er
niet in slagen veel tot redding aan te brengen
en brandde ook het perceel geheel uit.
Van do inboedels, waarvan er slechts één
verzekerd was, is weinig gered kunnen wor
den. Als oorzaak deelt men mede dat vrouw
Slik met do lamp in de hand door eene duize
ling is bevangen, waardoor deze viel en de
in de nabijheid liggende krullen vlamvatten.
Het huis behoorde aan den heer F. W. Geur
den en was verzekerd.
Eene koe van een landbouwer te
Westzaan is als lijdende aan miltvuur afge
maakt en het lijk verbrand.
Gisterochtend te zes uren hoorde
de agent van politie P. C. Visser, te Kralingen,
nog te bed liggende, een hulpgeroep. In nacht
gewaad naar buiten gaande, zag hy eenig ge-
borrel in de naast zijne woning gelegen diepe
vaart. Zich geen oogenblik bedenkende, sprong
hy te water en mocht met inspanning van
alle kracht er in slagen, de drenkelinge, zijnde
de 21-jarigo M. V., die daar eenig werk ver
richt had, op het droge te brengen.
Het behulp der buren slaagde men er in,
haar na eenigen tijd weder tot bewustzijn te
brengen. (IV. R. C.)
De warmoezier H. Glimmerveen,
aan het Zwaanshals te Rotterdam, heeft giste
ren de eerste nieuwe aardappelen van den
kouden grond aan Z. H. den Koning gezonden.
De Wcstfaalschc werkstakingen.
Het kan wel niet anders of de groote
menigte werkloozen in de Westfaalsche
steenkooldistricten moet nu en dan tot wan
ordelijkheden aanleiding geven. Zelfs hebben
hier en daar bloedige gevechten plaats gehad,
waarin verscheidene dooden en gekwetsten
vielen. In vele streken heerscht onder de
arbeiders groote ongerustheid, daar zy, die
nog arbeiden willen, zoodanig door de werk
stakers bedreigd worden dat zij zich ternau
wernood onbeschermd op straat durven wagen.
Ook de toestand der bestuurders van mijnen
is alles behalve benijdenswaardig, daar overal
de werkloozen rondslenteren of samenrotten
on tegenover personen der bezittende klasse
eene dreigende houding aannemen. Do over
heid betoont zich op de meeste plaatson zeer
welwillend ten opzichte van werkstakers die
do orde niet verstoren. Waar troepen zyn,
gevoelt men zich natuurlijk zeker, maar men
stelt het ontbieden daarvan liefst zoo lang
mogelijk uit, om niet onnoodig verbittering
te wekken. Ook hebben de soldaten overal
bevel gekregen met de meeste omzichtigheid
te werk te gaan en niet dan by hooge nood
zakelijkheid van hunne wapenen gebruik te
maken.
Tot de werkstakers behooron personen
vai alle gezindten; zelfs staan eenigen,
die voorname betrekkingen bekleoden, aan
het hoofd van sommige werklioden-vereeni-
gingen.
Op vele plaatsen is sinds de jongste op
gaven de arbeid neergelegd. Daartoe behooren
de mijnwerken „Eiberg" en „Eintracht" te
Essen, „Tiefbau" te Steele en mijn N°. 3 van
den „Zollverein" by Caternberg. Op „Matthias
Stinnes" by Carnap is volgens de „Rheinisch
Westf. Ztg." (het orgaan der werkgevers)
de arbeid hervat. De kermis te Steele is geslo
ten. De hoogovens van Schalke en verscheidene
yzerwerken by Dortmund staan stil. Te Steele
hoeft het bestuur van het mynwerk „Johann
Doimelsberg" om eene werkstaking te voor
komen, de eischen der arbeiders ingewilligd.
Op de „Hibernia" te Gelsenkirchen besloten
de werkstakers niet aan den arbeid te gaan,
vóór alle vorderingen waren ingewilligd.
Omtrent het oproer op het mynwerk „Graf
Moltke" berichten Weslfaalsche bladen, dat
duizenden arbeiders zich heel in 'c geheim
verzameld hadden om het zoogenaamde „Kes-
selhaus" te vernielen. Eenigen tyd lang slaagde
het kleine aantal beambten er in, de menigte
met de revolver in de hand terug te houden,
en seinde inmiddels om hulp uit Gelsenkirchen,
van waar weldra troepen kwamen. Het was
hoog tyd. Op het oogenblik dat eene soort
van bestorming zou beginnen, verschenen
eensklaps de blinkende helmen der soldaten.
De menigte begroette hen met eene hagelbui
van steenen, zoodat eenige soldaten ernstig
gekwetst werden. Na herhaalde aanmaning
om uiteen te gaan, volgde het bevel om te
schieten. Een geweersalvo daverde, en drie
mannen vielen doodelyk getroffen ter aarde,
terwyl vier anderen gewond waren, waarvan
er één kort daarna bezweek. Eenige oogen-
blikken heerschte stomme ontzetting; toen
echter brak de menigte in een onbeschryflyken
kreet vol vertwyfeling los, terwyl eene voor-
waartsche beweging gemaakt werd. Doch de
soldaten stonden met gevelde bajonet in ge
sloten gelid in den weg; de menigte weifelde,
deinsde terug en stoof uiteen. Het „Kessel-
haus" en de beambten, die in levensgevaar
hadden verkeerd, waren gered. Van de ge
kwetsten zyn nog twee gestorven, terwyl 5
in hot ziekenhuis te Burer verpleegd worden.
Van de troepen zyn een onderofficier en 8 man
door steenworpen ernstig gekwetst.
Volgens een later bericht wa3 in Gelsen
kirchen de orde teruggekeerd. Door zeven
kooplieden en mynwerkers is eene „Werksta
kingscommissie" benoemd, waarvoor een der
kooplieden 10,000 M. zou hebben gegeven.
Na de vergadering te Bochum van Donder
dag, waarop de arbeiders eenparig besloten
de werkstaking voort te zetten, had des avonds
in de straten een groote oploop plaats, welke
echter geen beschadiging van eigendom ten
gevolge had. De soldaten werden uitgeschol
den, waarop alle troepen opgeroepen en de
straten gezuiverd werden. By de aankomst
van een trein uit Bochum mengden zich de
onruststokers onder de reizigers, die van het
station stadwaarts stroomden. Er werd met
steenen geworpen, waarop de soldaten op de
menigte ingingen. Twee personen werden ge
dood en vyf gewond. Dit voorval heeft groote
opgewondenheid teweeggebracht.
Te Koningssteele trokken jongelieden met
dolk en revolver door de stad. Vier personen
werden gevangengenomen.
Te Dortmund staan de mynwerken der
„Dortmunder Union" en van den „Hörder
Bergwerks- und Hüttenverein" stil. Daaren
tegen is een doel van het werkvolk der „West
phalia" Vrydag-morgen weder aan den arbeid
getogen. V6le staalgieteryen en de meeste
bierbrouweryen kunnen niet werken. Men ver
wacht nu spoedig de aankomst van buiten-
landsche kolen, en ziet met groote spanning
te gemoet of de werkstakingen zich, zooals
door sommigen gevreesd werd, in andere,
meer bepaald de Silezische kolenbekkens,
zouden voordoen. Vele gasfabrieken en water
leidingen worden thans van steenkool uit
Saarbrücken voorzien.
Uit Witten wordt nader gemeld dat de
werkstaking steeds in omvang toeneemt. Men
schatte gisteren het getal dergenen, die den
arbeid in de mynen hebben gestaakt, reeds
op 70,000, wat ongeveer gelykstaat met 70
percent der aan de mynen verbonden werk
lieden. De toestand is derhalve zeer ernstig,
en wat dien nog hachlyker maakt is de tal-
ryklieid der oproerige bewegingen. Dit maakt
de tusschenkomst der militaire macht nog
meer noodig, welke in dit district thans overal
de handon vol heeft.
Uit EssenDe werkstaking duurt voort in
het geheele opper-myndistrict; ook de mynen
aan de Ruhr worden er grootendeels door
getroffen. De werklieden aan de myn „Ivönigin
Elisabeth" te Essen hebben in de beide
schachten den arbeid gestaakt. De besturen
willen eene percentsgewyze verhooging van
loon niet toestaan, doch stellen eene loons-
verhooging in het vooruitzicht, wanneer de
arbeiders uit eigen beweging het werk her
vatten. Hiertoe is wel een deel hunner ge
neigd, doch zy worden daarvan teruggehouden
uit vrees voor gewelddadigheden van de zyde
der overigen.
By de werkstaking in de Westfaalsche
kolenmynen is het opmerkelyk dat de burgery,
de stads- en staatsbeambten veelal sympathie
voor de werkstakers toonen, zoodat verschil
lende landraden en burgemeesters als bemid
delaars en raadgevers tusschen de arbeiders
en hunne patroons optreden en dikwyls de
vergaderingen der werkstakers bezoeken om
voorstellen tot verzoening en schikking te
doen. De arbeiders zeiven schynen niet toe
te laten dat de socialisten naar buiten den
toon aangeven. De koninklyke Landraad heeft
de geruststellende verzekering gegeven, dat
de militairen alleen geroepen zyn om de arbei
ders, die aan het werk willen blyven, te be
schermen, doch niet om tegen de werkstakers
op te treden zoolang dezen de openbare rust
niet verstoren. Te Gelsenkirchen werd eene
vergadering der werkstakers geopend met
„Leve de Keizer!" en gesloten met „Levede
Landraad, de burgemeester en de keizer!"
Ook vermaande de voorzitter tot het bewaren
der rust.
Nader is gebleken dat de salvo's met scherp
der soldaten te Bochum, waardoor twee per
sonen gedood en vyf gewond zyn, het gevolg
zyn geweest van een betreurenswaardig mis
verstand van den bevel voerenden jongen en
onervaren luitenant. Dien avond waren eenige
oploopen van rumoerige halfwas knapen door
de soldaten de stad uit en in de richting van
het station gedrongen. Op dat oogenblik
kwamen juist twee volle personentreinen aan,
de reizigers kwamen zonder iets kwaads te
vermoeden don gewapenden troep te gemoet,
de officier dacht in de duisternis dat by eene
sterke bende werkstakers tegenover zich had
en commandeerde: „vuur!" Van deze ver
schrikkelijke dwaling werden geheel onschul
dige reizigers en spoorwegarbeiders het
slachtoffer.
Eenige op zichzelven staande vechtpartyen
tusschen politieagenten en mynwerkers zyn
gebleken het gevolg te zyn geweest van per-
soonlyke veeten zonder andere beteekenis.
Zeer opmerkelyk is het dat noch te Bochum
noch te Dortmund, noch ergens anders de
burgery militairen tot hare bescherming
wenschte te zien komen. De burgemeesters
vreesden geene ongeregeldheden. Zelfs wordt
van vele zyden beweerd dat juist door het
militaire machtsvertoon het uitbreken der
werkstakingen op vele plaatsen verhaast en
verergerd is.
Daarentegen werd in den ministerraad do
vraag behandeld of de werkstakende districten
niet in staat van beleg moesten worden ver
klaard. Er is echter besloten eerst nog de
meening der bezitters van mynen en der hoog
ste regeeringsbeambten in Westfalen to ver
nemen. Het aantal werkstakers wordt, vol
gens de laatste berichten, op honderd duizend
geschat, daaronder begrepen de tegen hunnen
zin werkelooze metaal-arbeiders. In het district
Essen schynen de patroons zich met hunne
werklieden op vriendschappelyken voet te ver
staan. Aanstaanden "Woensdag zal de eindbe
slissing volgen.
Zoo ver thans bekend is, zyn er in het geheel
twaalf personen gedood, waaronder eene vrouw,
en drie en twintig zwaar gewond. Vele goe
derentreinen zyn gestaakt. De pryzen der
levensmiddelen ryzen.
Een telegram uit Aken aan het „Berl.
Tageblatt" meldt de arrestatie van een man,
die met drie groote pakken patronen op weg
naar Gelsenkirchen was. Volgens de „Kreuz-
zoitung" houden de autoriteiten Belgische
anarchistische zendelingen voor de aanstokers
van de werkstaking.
BUITENLAND.
Frankrjjk.
De opbrengst der belastingen en indirecte
inkomsten voor April jl. is 2'/2 millioen, en
voor de eerste vier maanden van 1889 6
millioen boven de raming.
Omtrent hot proces-Boulanger verneemt
men, uit 69n onderhoud met een van de leden
der commissie van het Hooggerechtshof, dat
de instructie nog niet aan het licht heeft
gebracht het feit van een beraamden aanslag
op de veiligheid van den Staat. Niettemin
wordt van vertrouwbare zyde de bewering
tegengesproken als zou de instructie kunnen
eindigen met een verdict van niet-ontvanke-
lykheid. Reeds nu is met zekerheid aan te
nemen dat de inbeschuldigingstelling met
algemeene stemmen zal worden aangenomen.
Uit Parys wordt gemeld dat de commissie
van het Hooge Hof van justitie binnen veer
tien dagen eene beslissing zal nemen omtrent
de vervolging van generaal Boulanger en
zyne aanhangers.
President Carnot gaat weder op reis.
Vrydag 31 Mei verlaat hy Parys en komt hy
to Arras aan. Vervolgens bezoekt hy Lens,
Béthun, Bruay, Arques, Saint-Omer, Calais
en Boulogne-sur-Mer. Op 4 Juni zal de president
te Parys terug zyn.
Een gemeenteraadslid van Fougères, de
heer Boulais, is tot zes dagen gevangenis-
m
straf veroordeeld wegens beleediging van
het gemeentebestuur. Hy had dit o. a. voor
eene „bende dieven" uitgemaakt, als hebbende
450 fr., voor werkstakenden bestemd, in eigen
zak gehouden.
Thans wordt weder bericht dat de ele
vators in den Eiffeltoren op zyn vroegst den
25sten dezer in gebruik zullen kunnen wor
den gesteld.
Gelyk thans gemeld wordt, heeft te
Nime8 tydens de feestviering voor het eeuw
feest van de eerste zitting der Staten-Gene-
raal een onbekend gebleven persoon eene
dynamiet-patroon midden op het centrale
plein neergeworpen. De ontploffing was zóó
hevig, dat een deel der illuminatie werd uit
gedoofd, verscheidene vensterruiten sprongen
en twee steenen ter grootte van eene vuist
in eene bovenkamer werden geslingerd, waar
door een jong meisje aan den arm werd
gekwetst.
Mevrouw Carnot heeft gratie verzocht
voor Perrin, zegt de „Patrio."
Italië.
De minister-president Crispi heeft gisteren
op eene interpellatie geantwoord, dat de re
geering meent haren plicht te hebben gedaan
door het bondgenootschap met de centrale
mogendheden te begunstigen, omdat dit in
het belang van Italië is.
Nieuwe berichten van den Italiaanschen
gevolmachtigde graaf Antonelli geven, volgens
den correspondent der „Daily News," nadere
byzonderheden omtrent den dood var. koning
Jan van Abessynië en koning Menelek's tocht
naar Gondar. Zy bevestigen dat Ras Mula
niet gedood is. Zoowel hy als Ras Mikael
zyn gevlucht, door al hunne volgers verlaten.
Woensdag 11. heeft koning Umberto te
Turyn den voorzitter der Keulsche Mannen-
zangvereeniging, dr. Peusquens, de Mauritius-
orde, en den vice-voorzitter Keiler, den direc
teur Zöllner en prof. Roth de Italiaansche
Kroon-orde geschonken. Voor het dien dag
aldaar gegeven concert waren alle plaatsen
genomen en de opgewondenheid van het ge
hoor was groot.
Groot-Britannië.
Het Lagerhuis heeft gisteren by eerste
lezing het wetsontwerp aangenomen, waarby
de wet op de nationale schuld wordt gewyzigd.
Baron H. De Worms heeft op eene verga
dering in het ministerie van buitenlandsche
zaken, ter bespreking van de suiker-quaestie
medegedeeld, dat de regeeringen van Turkye
en Egypte hare deelneming aan de öonventie
hadden toegezegd.
Er is door drie leden van het Lager
huis van verschillende richting een ontwerp
tot bescherming van kinderen ingediend. Het
stelt o. a. voor de bepalingen der fabriekswet
toepasselyk te maken op het verkoopen op
straat, zoodat ouders niet meer bevoegd zou
den zyn hunne kindoren den ganschen dag
tot laat in den nacht met koopwaar op de
straat te laten rondloopen. In geval van
bedelary zullen niet de kinderen, maar de
ouders, die hen uitzonden, gestraft worden.
By mishandeling zal de straf verdubbeld wor
den, zoodra bewezen is dat de ouders geldelyk
belang hebben by don dood van het kind.
Het Lagerhuis heeft met 194 tegen 126
stemmen een ontwerp aangenomen, strek
kende tot het afschaffen van tuchtiging aan
den lyve (geeseling) in het geval van onver-
baterlyke schavuiten en vagebonden, doch
machtigende tot het toepassen daarvan op
inbrekers, die in het bezit bevonden worden
van moordwapens en in zekere andere gevallen.
In de universiteit te Londen heeft de
prins van Wales een marmeren standbeeld
onthuld van koningin Victoria, door Boemh
vervaardigd, ter herinnering aan haar jubilé
en tevens aan het 50 jarig bestaan der univer
siteit.
Bualand.
By de nadering van het bezoek van den
shach van Perzië te St.-Petersburg, vestigt
de Russische pers vooral aandacht op het feit,
dat deze reis voor Rusland van groot staat
kundig belang is. Uit een Russisch oogpunt
beschouwd, zou Perzië voortaan niet meer of
minder dan een van Rusland onafhankelyke
staat zyn!
Te St.-Petersburg is eene plechtige lykmis
gevierd voor den overleden minister graaf
Tolstoï. De dienst werd bygewoond door den
czaar, de czarina en andere leden der keizer-
lyke familie, benevens een groot aantal hoog-
waardigheidsbekleeders.
