N\ 8952.
Donderdag 25 April.
A*. 1889.
SJit nommer bestaat uit TWEE
Bladen.
<§eze (Courant wordt dagelijks, met uitzondering
van cZlon- en feestdagen, uitgegeven.
Leiden, 24 April.
Feullleton.
De man met den blauwen mantel.
DAGBLAD.
PRIJS DEZER COURANT:
Voor Leiden per 3 maanden1.10.
Franco per post1.40.
Afzonderlijke Nommers0.05.
Oflleïeele Kennisgevingen.
Inenting tegen betaling.
Burgemeester en "Wethouders van Leiden brengen
ter algemeene kennis, dat op Donderdag 2 5
April en Donderdag 2 Mei e. k., telkens des
namiddags te 2 uren, in het Elisabethshof
aan de Oude Vest, gelegenheid wordt gegeven tot
inenting, togen betaling van f 1 per
persoon.
Burgemeester en Wethouders voornoemd,
Leiden, DE KANTEB, Burgemeester.
24 April 1889. E. KIST, Secretarie.
Andermaal, nu voor het laatst in dit sei
zoen, werd gisteravond den leden der Leidsche
afdeeling van de Nederlandsche Maatschappij
voor Tuinbouw en Plantkunde met hunne
dames in de „Loge" de gelegenheid aangebo
den om iets onderhoudends te hooren op het
gebied van plantkunde.
Van die gelegenheid werd slechts zeer mid
delmatig gebruik gemaakt, wellicht een ge
volg van het lengen der dagen, hot daardoor
langer arbeiden der kweekers en van de con
currentie van het „Leger des Heils", van de
afd. Leiden der Hollandsche Maatschappij van
kunsten en wetenschappen en van de repetitie
der Leidsche Zangvereeniging.
Ditmaal werd het woord gevoerd door den
voorzitter der afd. 's-ïïage en omstreken van
de Ned. Maatschappij voor Tuinbouw en Plant
kunde, jhr. L. J. Quarles Van Ufford, meer
bekend als schryver (Cryptogam) dan als
spreker. Spr. begon dan ook met er op te
wjjzen dat het niet weinig zegt op te treden
in eene stad als Leiden, zoo vol geleerdheid.
In het volle besef hiervan, had spr. dan ook
de taak om iets mede te deelen op zich ge
nomen. Hij had zich niet voorgesteld eene
redevoering te houden; hjj wenschte slechts
een oogenblik tot zijne hoorderessen en hoor
ders te spreken. Het door hem, Cryptogam,
beoogde doel was liefde op te wekken voor
Cryptogamen, bedekt bloeiende, bedekt wer
kende planten, voor de varens.
Spreker zeide zelf groots liefde te koes
teren voor varens, eene liefde, welke er niet
op verzwakt was sedert hij vóór vijf jaren
bewoner was geworden van Amsterdam, dat
kan bogen op veel, maar arm is aan voort
brengselen van het plantenrijk, en welke stad
die zjjner bewoners, die planten- en bloe
menliefhebbers zjjn, er toe dwingt hun heil
te zoeken bij de planten in huis. Dit was
ook het geval geworden met spreker.
Varens zijn echter zijne uitverkorenen en
daar hij steeds den mond zoo vol had van
deze plantengroep, vroeg men hem waarom
hij niet schroef over varens, waartoe hp
later werkelijk overging en welke stukken
hp toekende met Cryptogam. Wat zou men
nu anders verwachten van Cryptogam, vroeg
spreker, dan dat hy zou spreken over Cryp
togamen? Als reden te meer, waarom hp
over varens zou spreken, noomde de heer
Van Ufford deze, dat Leiden als geknipt is
voor varens.
Zagen wp ons eenige vorige koerer. in
staat een vry duidelpk en getrouw overzicht
te geven van hetgeen toen door de sprekers
werd medegedeeld, thans zou ons dit van do
varens zeer moeiiyk vallen, omdat de voor
dracht in die mate werd opgehelderd door
krptteekening9n, door afbeeldingen en door
aanwpzingen van varens in natura, dat mede-
deeling van het gesprokene eveneens met
afbeeldingen zou moeten gepaard gaan, daar
anders schade zou worden gedaan aan dat
medegedeelde, hetwelk inderdaad belangryk
was en handelde over de ontwikkeling en den
aard van onderscheidene varensoorten.
Na de pauze behandelde spreker de terra
riums in het algemeen en zpn terrarium in
het byzonder. Een terrarium is een bak,
waarin zich aarde bevindt en waarin planten
groeien. De Engelschman Ward was een der
eersten, die zich bediende van zulk een voor
werp om de planten te bewaren tegen nadee-
lige invloeden van buiten. Hp wilde in het
klein datgene, wat in de natuur bestaat (een
stolp of klok over een plat vlak) nabootsen.
Niet alleen in Engeland, meer bepaald in
Londen, maar ook in vele steden van ons
land, waar do lucht onzuiver en ongeschikt
wordt gemaakt voor het plantenleven, in die
steden vooral, waar zich vele fabrieken be
vinden, kan een terrarium goede diensten
bewyzon.
Eene eerste vraag ishoe groot moet zoo'n
terrarium zyn? Het moet niet te klein wezen
en niet te veel gevuld worden, twee punten,
welke in den regel worden over het hoofd
gezien, vooral in bloemenwinkels. Misschien
door die verkeerde gebruiken is het terrarium
min of meer en toch ten onrechte in diskrediet
geraakt.
Tevens moet in het terrarium genoeg
ruimte zpn voor de wortels en moet de grond
voedsel genoeg leveren voor minstens een
jaar. Die grond mag niet verzuren, dus is
een zinken bak niet goed te noemen en
moet die achterstaan by eene test, desnoods
daarvoor met opzet gebakken, met een. klein
opstaand randje, waarop de klok past, en
tegelpkertpd ook hoog genoeg. Doch niet
alleen de ronde vormen worden met vrucht
gebruikt, ook andere vormen voldoen.
Een vierkante bak, zooals sprekers terra
rium, breed 55 c.M., lang 75 c.M., kan aan
bevalen worden. Spr. helderde weder met
teekeningen de inrichting van zijn terrarium
op en vestigde nog met nadruk de aandacht
er op dat zooveel mogelpk moet voorkomen
worden het vasthechten van druppels aan de
kap, welke ook plat kan zpn of dakvormig,
mits de hoek niet scherper zy dan 90 graden,
of ook zes- of achthoekig.
Do heer Yan Ufford wees op het gebruik,
dat men van binnenplaatsen als terrariums
kan maken; men bekleedt dan de wanden
met lavasteen en waant zich te bevinden in
een wintertuintje. Bpzonder beval hp aan
nooit te veel vocht in zoo'n terrarium te bren
gen en het gelegenheid tot luchten te geven.
Ten einde zelf den graad van vochtigheid
te bepalen, verzocht spr. een der bestuurs
leden den leden te verstrekken het werkje,
getiteld: „Het gebruik van den psychrometer
tot het bepalen van het vochtigheidsgehalte
der lucht en het voorspellen van nachtvor
sten, ten behoeve van liefhebbers en kweekers
bewerkt door jhr. L. J. Quarles Van Ufford,"
aan welk verzoek werd voldaan.
Dr. H. Boursso Wils, voorzitter der afdeeling,
dankte den spreker voor zpne voordracht,
waarop laatstgenoemde wederom antwoordde.
De minister van binnenlandsche zaken
brengt ter kennis van belanghebbenden, dat
d" commissie, in 1888/89 belast met het af
nemen van de practische examens van apo
theker, vermeld in art. 11 der wet van 25
December 1878, zal zitting houden op Maan
dag 20 Mei a. s. en volgende dagon te Leiden.
De heer A. J. Kors, bloemist te Leiden,
is op do to Rotterdam gehouden bloementen
toonstelling ook bekroond met den eersten
prys voor 10 aucuba's met vrucht, in ver
scheidenheden.
De „Am8t." geeft een portret van prof.
dr. A. Kuenen. De hoer S. Hooykaas heeft
er een artikel bygevoegd, dat van hooge
waardeering getuigt voor dit toonbeeld van
den Hollandschen geleerde: „eene grooto be
lezenheid, eene zeldzame scherpzinnigheid,
eene onovertroffen degeiykheid, eene onver
moeide vlpt, eene verbazende werkkracht.
De Eerste Kamer kwam gisteravond in
korte zitting byeen tot hervatting der werk
zaamheden.
PRIJS DER ADVERTENTIEN:
V»n 16 regels 1.05. Iedere regel meer 0.17J.
Grootere lettere naar plaateruimte. Voor het m-
c&BBeeren buiten de etad wordt 0.10 berekend.
De van de Tweede Kamer ingezonden, door
haar aangenomen wetsontwerpen, waaronder
die tot het tegengaan van overmatigen arbeid
voor jeugdige personen en vrouwen, werden
verzonden naar de opnieuw saam gestelde af-
deelingen.
De vergadering werd daarna gesloten.
Yermoedeiyk tegen 30 April worden,
naar wp vernemen, de Kamers in Yereenigde
Vergadering byeengeroepen.
Naar ons van welingelichte zpde wordt ver
zekerd, is Z. M. de Koning niet op de hoogte
gesteld van den politieken toestand. (Yad.)
De Koningin heeft aan de commissie
voor het Museum van Kunstnijverheid te
's-Gravenhage een schrpven gericht, waarin
H. M. hare belangstelling te kennen geeft
in het voornemen van de commissie en een
aanzienlpk bedrag voor het nuttige doel ter
beschikking stelt.
Waar onze Vorstin op deze wyze hare
ingenomenheid betoont mot eene instelling,
welke een zoo weldadigen invloed op de ont
wikkeling van onze kunstnpverheid kan
oefenen, zullen velen zich ongetwyfeld door
dit voorbeeld aangespoord zien om de pogingen
der commissie te helpen verwezenlpken.
Te 's Gravenhage is overleden mevr. de
douairière baronesse Van Wassenaer van
Catwpck Hoffman. Do armen en hulpbehoe
venden verliezen in haar eene milde weldoen
ster. Donderdag-morgen zal er in hot sterfhuis
een lpkdienst worden gehouden, waarna het
stoffeiyk overschot naar het familiegraf te
Katwpk-Binnen zal worden overgebracht.
In eene gisteren te Rotterdam gehouden
vergadering van kiezers uit het district Zoetor-
meer, alwaar een vyftigtal personen tegen
woordig was, afkomstig uit bpna alle onder-
deelen van het district, zyn met algemeene
stemmen tot candidaten voor do Provinciale
Staten gekozen de aftredende leden, de hoeren
mr. P. L. F. Bluesé en C. J. Van der Ouder-
meulen.
Het uitvoerend comité der verleden jaar
te 's-Hage gehouden nationale tentoonstelling
van oude en nieuwe kunstnyverheid, heeft
bepaald dat de plechtige uitreiking der door
de jury toegekende eereblyken zal plaats heb
ben op Maandag 29 April a. s., des namiddags
te halfdrie, in den foyer van het Gebouw voor
Kunsten en Wetenschappen.
Naar wy vernemen, is op de Jubilé-
tentoonstelling van de Tuinbouw-vereeniging
te Mainz aan den Ryn, geopend bp gelegenheid
van hot vyftigjarig bestaan dier vereeniging,
aan do inzending eener zeer volledige verza-
Herinneringen uit den Franschen tijd.
16) door A. J. RANK.
Hy schpnt volstrekt geen haast te hebben,
hoewel wy niet mogen veronderstellen dat
het hem onbekend zou zpn, dat hp met onge
duld verwacht werd. Eindelpk schelde hp aan
en groette het aanwezige gezelschap by Van
Stirum met statige buiging, welke door allen
met een hartelpken handdruk werd beant
woord. Hy ontdeed zich van mantel, hoed en
baard en plaatste zich naast Van der Duin.
Het gesprek werd fluisterend gevoerd, als
was men bang dat de wanden ooren hadden,
als vreesde men dat een luider woord van
de daken zou worden verkondigd, 't Doet er
op 't oogenblik voor onze lezers weinig toe
wat er werd verhandeld. Genoeg zp het te
zeggen dat overeen werd gekomen allo zaken
mondeling af te doen en dat Baarder (alias
do Jager) zich naar Engeland zou begeven
en zich in contact zou stellen met den Erf
prins, ten einde, bp gehoopte verandering
van zaken, diens bereidwilligheid om Zpne
Doorluchtige Voorzaten hier in het gezag op
to volgen, den volke te kunnen verkondigen.
't Was reeds duister geworden eer Baarder
de prachtige huizinge verliet. Één voor één
waren de overigen vertrokken, want de groot
ste voorzichtigheid werd in acht genomen en
toen Baarder heenging, zien wp hem, altpd
statig voorwaartsgaande, op den Kneuterdyk
in een deftig burgerhuis verdwpnen. Spoedig
evenwel verliet hy het weder, stapte in een
rytuig, dat onmiddellpk was voorgekomen,
en reed in gestrekten draf naar Schevoningen,
waar wp hem in eene der zpstraten eene
visscherswoning zien binnengaan en verliezen
hem hier weder uit het oog.
XII.
Rozetta Baarder aan Charlotte De Nps.
Den Haag, 20 van Wintermaand 1811.
Veelgeliefde Vriendin!
Toen ik twee jaar geleden tegeiyk met u
de kostschool verliet, had ik van het leven,
dat mp wachtte, gansch andere voorstellingen
dan de werkelpkheid mp doet ervaren. Vader
wachtte my en omringde mp met al de we6lde,
waartoe zpn groot vermogen hem in staat
stelde. Hp had slechts oogen voor mp. Al
de liefde, welke in zpne mannelyko ziel
woonde, stortte hp over my uit. Hp zag in
mp het beeld mynor zielsgeliefde moeder, die
hem en my zoo vroeg is ontvallen. In den
aanvang was (ik schreef u dit dan ook reeds
vroeger) mijn geluk onuitsprekeipk groot.
Vader was stoeds by mp. We reden naar 't
strand, door het bosch, soms verder op naar
Wassenaar; eens zelfs naar Leiden, waarwy
een dag doorbrachten bp zekoren Professor,
wions naam mp nu niet te binnen wil schie
ten. Sedert dien dag is vader weer van huis
geweest en ik wpt dit altpd aan dien leelpken
Professor, hoe vriondeiyk hy ook was.
In Amsterdam had vader zpne zaken aan
kant gedaaD, zooals ge weet, en ods huis op
de Keizersgracht verwisseld met ons tegen
woordig vorbiyf in Den Haag. Zoo kon hy
altpd thuis zyn en zich aan my wpden. Maar
ach! wat duurde zp kort, dio zaligheid. De
tpdsomstandigheden zpn zoo droevig. Zpn
gesprek met den Professor had hem zoo treu
rig gestemd. Er zetelde van toen aan eene
wolk op zpn edel voorhoofd. Als ik hem
trachtte te troosten met de hoop op betere
tpden of mp op myno manier boos maakte
op Napoleon en stampvoette van kwaadheid,
dan lachte hy ei sloot mp don mond met
oen kus; maar ik vermocht de wolk van zyn
voorhoofd niet te doen verdwpnen. Onze oude,
trouwe Neellje was myno verzorgster; onze
brave Jacob myn beschermer; maar het aan
schouwen van myns vaders gelaat werd hoe
langer hoe zeldzamer. Soms zie ik hem in
geone weken of maanden. In den beginne
schreef hp my nogal dikwyls en dan waren
zpne letteren, zoo vol liefde en opbeuring,
my eene ware vertroosting. Maar ook zyne
brieven werden zeldzamer en ten laatste zag
ik in geone twee maanden soms een letter
schrifts van hem.
Eerst kwam er nu en dan een jong zee
man, wiens moeder mpne voedster is geweest
en wiens moei van tpd tot tpd bij ons aan
huis kwam, toen wp nog te Amsterdam
woonden. Die moei was doofstom, maar bpzon
der verstandig, zoodat ze alles begreep wat
men van haar begeerde; nog spoediger soms
dan menige dienstbode, die vpf zintuigen
heeft. Ze waren van Scheveningen afkomstig
en zpn derwaarts ook weder vertrokken. Myne
voedster is daar gestorven en vader heeft haar
mede de laatste eer bewezen.
Wordt vercolgd.)