N*. 8950.
Dinsdag 33 April.
A*. 1889.
i§eze (Courant wordt dagelijks, met uitzondering
van (Zon- en feestdagen, uitgegeven.
Leiden, 20 April.
LEIDSCH
DAGBLAD.
PRIJS DEZER COURANT:-
Toor Leiden per 3 maandee1.10.
Franco per post1.40.
Afzonderlijke Nommers0.05.
PRIJS DER ADVERTENTIEN:
Tan 1G regels 1.05. Ieilcre ïegcl nicer
Grootcre letters naar plaatsruimte. Voor het in-
casHecrcn buiten de stad wordt J 0.10 berekend.
Als concierge aan de bewaring van de
jypotheken en het kadaster te Leiden, is met
Mei a. s. benoemd de heer H. P. Van der
Lelie.
De commissaris des Konings in deze
irovincie heeft bepaald dat de aflovering van
le bjj de nationale militie van dit jaar in
lyven manschappen zal plaats hebben voor
.eiden, in het Ivalidenhuis, op Donderdag 9
Hei des 's morgens te 8 uren.
Door de anti-revolutionaire kiesvereeni-
;ing Nederland en Oranje" te Delft is can-
iidaat voor de Provinciale Staten gesteld mr.
Le Poole, te Leiden, aftredend lid.
Door de liberale kiesvereeniging te Putters-
ïoek zyn de heeren mr. A. v. Weel, notaris
e Oud-Beierland en M. W. De Kat, burge-
neester te Hillegom, candidaten gesteld.
Door de Regeering is by de Tweede
lamer een wetsontwerp ingediend, strek
kende om den vyfjarigen dienst van de
ngeiyfden by de militie te land der lichting
tan 1884 en den vierjarigen dienst van de
ngeiyfden by de zeemilitie der lichting van
1885 met één jaar te verlengen ten ware de
imstandigheden het inmiddels raadzaam moeh
en doen oordeelen hun het ontslag vroeger
ie verleenen.
Het ontwerp is overigens geheel van ge-
yken inhoud als het voorstel, dat, door de
Volksvertegenwoordiging goedgekeurd, als de
wet van 7 Aug. 1888 werd aangenomen.
De indiening van laatstbedoeld wetsvoor
stel was gegrond, evenals het geval was ten
pzichte van eene dergelyke wetsvoordracht
n het begin van 1887, op den algemeenen
olitieken toestand in Europa en in verband
iaarmede op de gesteldheid der levende stryd-
trachten van zee- en landmacht.
Vermits sedert dien noch in den algemee
sien politieken toestand van Europa, noch in
de gesteldheid van de levende strydkrachten
e water en te land, eenige verandering is
gekomen, welke het minder dan in de beide
aatst voorgaande jaren noodzakelyk zou
ioen zyn, de lichting waarvan de gewone
iiensttyd anders eerlang afloopt, tot langeren
iienst te verplichten, gelden voor de aan
bieding voor dit ontwerp dezelfde gronden
als voor de indiening van de beide boven
bedoelde wetsvoorstellen van gelyke strekking
werden aangevoerd.
By de Tweede Kamer is ingekomen een
wetsontwerp tot onteigening voor den aanleg
van een waterververschingskanaal in de ge
meente Schiedam. De toenemende verontrei
niging der havens en grachten van Schiedam
en de verklaring van dykgraaf en hoogheem
raden van Schieland, dat zy nimmer de
vrye hand zullen kunnen geven om buiten
water in te laten zoolang de Schieboezem
met de binnenwateren dier gemeente ge
meenschap heeft, hebben den Gemeenteraad
van Schiedam doen besluiten tot het maken
van een ververschingskanaal metbybehoorende
werken, waardoor eene algemeene waterver-
versching dier gemeente, geheel buiten be
zwaar van den Schieboezem, kan worden
verkregen.
Door de verschillende by deze zaak be
trokken besturen zyn de voor de uitvoering
der noodige werken vereischte vergunningen
verleend.
Slechts door eenige gezagvoerders van stoom-
booten is het bezwaar geopperd, dat de in de
Schie te bouwen schutsluis ter afscheiding
van de gemeentewateren van den Schieboezem
te dicht by de brug in den spoorweg zou
liggen en dat de schutskolk voor het verkeer
onvoldoende zou zyn.
Een ingesteld onderzoek geeft grond tot de
verwachting dat zich nimmer twee of meer
stoombooten tegelyk naby de brug zullen be
vinden, zoodat de ruimte, welke tusschen de
ontworpen noordelyko sluisdeuren en de spoor
wegbrug ongeveer 85 M. lang is, by eene
breedte, welke van 15 tot 25 M. verschilt,
meer dan voldoende is te achten voor de tyde-
lyke ligging der stoomschepen, welke öf ge
schut öf by opening door de spoorwegbrug ge
laten moeten worden, terwyi de schutskolk,
welke eene oppervlakte van 825 M5 zal ver-
krijgen, gelegenheid zal geven desnoods drie
stoomschepen, met afmeting als die van adres
santen, tegelyk te schutten. Al mocht te eeni-
ger tyd het verkeer van stoombooten zóó toe
nemen, dat de ruimte tusschen sluis en brug
nu en dan wat bekrompen zou kunnen blyken,
dan acht de minister dit geen afdoend be
zwaar tegen het voorgestelde plan, omdat
wyziging, waardoor voor altyd het bezwaar,
uit den afstand tusschen brug en sluis voort
vloeiende, zou worden weggenomen, niet wel
mogeiyk is.
Door de Regeering zyn ingediend twee
wetsontwerpen: lo. tot onteigening voor de
verbreeding van de openbare straat te Maas
tricht door afronding van den hoek van twee
straten te Maastricht, en 2o. idem voor den
aanleg eener nieuwe straat te Maastricht
tusschen de Batterystraat en de 's-Hertogen-
bosch straat, ongeveer in het verlengde van
de Uitbellerstraat.
Beide onteigeningen strekken ter verbete
ring van het verkeer.
De Engelsche gezant is, na eene korte
afwezigheid, in de residentie weder terug
gekeerd.
Omtrent den toestand van den Koning
deelt men aan de „N. Rott. Ct." mede dat
Z. M. by volle bewustzyn is en reeds op de
hoogte is gesteld van de behandeling dor zaken
door den Raad van State.
Aan het „Hbl." wordt gemeld dat dit be
richt juist is.
Reeds sinds het begin dezer week is de zieke
vooruitgegaan en naar omstandigheden is de
toestand van Z. M. thans vry gunstig.
Behalve de reeds vermelde ƒ2000, heeft
wyien prof. Donders ook zyne bibliotheek aan
het gasthuis voor ooglyders te Utrecht ver
maakt.
By het gemeentebestuur van Almeloo
is een ontwerp ingekomen tot vereeniging
der gemeenten Stad en Ambt Almeloo.
Het bestuur der „Nederlandsche Club"
te Brussel is gewyzigd en bestaat nu uit de
volgende ledeneerevoorzitter, baron Gericke
Van Herwynon, gezant van Z. M. den Koning
der Nederlanden; voorzitter, G. De Jager;
onder-voorzitter, L. Von Ende; secretaris, J.
W. Swarth; penningmeester, R. Stuffnens;
A. De Koning, J. C. A. Smits, H. De la Mar.
De vereeniging telt nu 37 gewone leden,
4 buitengewone leden en 21 elders wonende
buitenleden.
Door 92 leeraren aan de tien gymnasia
in gemeenten met minder dan 20,000 zielen
en aan de twee progymnasia is tot de Tweede
Kamer het verzoek gericht, by het behandelen
der aanhangige Pensioenwet, hen onder de
burgerlyke ambtenaren, deelgerechtigd in het
pensioenfonds, te willen opnemen. Zy wyzen
in hun adres er op, dat noch in inrichting,
noch in bevoegdheid onderscheid bestaat tus
schen de gymnasia, die volgens art. 6, al. 1
der wet op het hooger onderwys zyn opge
richt (dat zyn de verplichte gymnasia, in ge
meenten van meer dan 20,000 zielen) en de
gymnasia in kleine gemeenten, waaraan adres
santen werkzaam zyn. Zy meenen derhalve,
dat er geene gegronde reden bestaat om hen,
wat de regeling van pensioen en weduwen-
pensioen betreft, in ongunstiger toestand te
laten verkeeren dan hunne ambtgenooten in
grootere steden.
Donderdag middag is, in allen eenvoud,
begraven de gepensionneerde schout-by-nacht
De Gelder, wiens leven verbonden was aan
een roemryk tydperk uit onze geschiedenis.
Hy behoorde tot de jonge en aankomende
zeeofficieren, die byna 60 jaar geloden dienst
deden op de Schelde, en daar, by zeer moei-
lyken dienst, in een stormachtigen winter, met
eene vyandeiyke stad als lagen wal, blakende
van vuur en geestdrift, zich hadden voorge
nomen waardige telgen te zyn van het voor
geslacht. Als adelborst op de kanonneerboot
by Van Speyk dienende, had hy het aan eene
dienstverrichting te danken, dat hy afwezig
was toen Van Speyk de onderlinge afspraak
gestand deed, om liever den brand in het
kruit te steken, dan zich over te geven.
Dat hy een waardige opvolger was van
Van Speyk en eenzelfde geest hem bezielde,
getuigde de Militaire Willemsorde, welke wel
dra zyne jeugdige borst versierdedat hy op
dat tooneel werkzaam bleef, het eeremetaal
van de Citadel.
Na eene eervolle loopbaan in opvolgende ran
gen te hebben doorloopen, mocht hy nog vele
jaren eene welverdiende rust genieten. (A. C.)
By de Rykstelegraaf zullen met 1 Mei
verplaatst worden de telegrafistenD. P. Kruyt
van Rotterdam naar SchiedamC. Meijer van
Schiedam naar Rotterdam.
Het stoomschip „Voorwaarts," van Batavia
naar Amsterdam, is 19 April te Suez aan
gekomen; de „Soenda," van Amsterdam naar
Bataiva, vertrok 18 April van Suezde „Bromo,"
van Rotterdam naar Java, is 18 April te Batavia
aangekomen; de „Semarang," van Java naar
Rotterdam, passeerde 17 April Ouessant; de
„Utrecht," van Rotterdam naar Java, vertrok
18 April van Marseille; de „Celebes," van
Batavia naar Amsterdam, is 19 April te Genua
aangekomen.
De gewone audiëntie van den minister
van justitie zal op Dinsdag 23 April aan
staande niet gehouden worden.
Gemengd N ieuws.
Gistermiddag te ongeveer half-
drie ontstond te Amsterdam door eene onbe
kende oorzaak een hevige brand in de suiker
werk fabriek van de heeren Bensdorp Co.,
Amstel 144.
De brand begon op eene werkplaats, waar
nooit vuur gebruikt wordt, zoodat het geheel
onbegrypelyk is hoe de brand daar kon ont
staan, te meer, daar de meeste werklieden
juist aan het schaften waren. In een oogen-
blik tyds stond het geheele achtergebouw in
lichterlaaie en greep het vuur, door de groote
hoeveelheden suiker, welke het in zyne naby-
heid vond, snel om zich heen.
De eigeniyke fabriek komt uit in eene door-
loopende gang, maar is omgeven door de
perceelen aan den Amstel en belendt de achter-
zyde van het „Grand ThóStre" der heeren
Yan Lier.
Er was dus heel wat moeite om met het
bluschmateriaal het vuur te bereiken. De vele
werksters, die aan de fabriek arbeiden, zoch
ten in het eerste oogenblik van schrik een
goed heenkomen en toen spoedig daarna de
brandweer kwam, vond zy oen groot deel
van het perceel reeds aangetast. Oogenblik-
kelyk toog zy met alle kracht aan het werk.
Vier stoomspuiten, de „Jan Yan der Heyde"
met vier slangen en de Vechtwaterleiding
werden spoedig na elkander in het werk ge
steld tot bestryding van het vuur en dat met
zoo goed gevolg, dat men dra den brand
meester was en zich geheel kon wyden aan
de bescherming der belendende perceelen.
Een zware en dikke rook steeg toen uit
het brandende perceel op, dat nog steeds met
dikke waterstralen werd nat gehouden, en
waarvan het bovengedeelte is uitgebrand.
Evenwel, gevaar was niet meer te duchten
en de brandweer kon gemakkelyk het smeu
lende vuur verder bestoken.
Er is waterschade, ook in de kleedkamer
van het „Grand Théatre", welks brandschel
het eerste sein gaf. Hbl
De 8 o c i a a 1 - d e m o c r a a t Van der
Stadt is in hooger beroep gekomen van hot
veroordeelend vonnis der rechtbank te Hee
renveen.
Eene der merkwaardigheden van
de Fransche afdeeling der Parysche tentoon
stelling zal zyn een aantal schelpen met ruwe
paarlen, ter waarde van 3,000,000 fr.
Het eerste deel van het schaak
congres te Nieuw-York is geëindigd. Over
winnaar is de heer Weiss, die 15'/2 spellen
gewonnen en 3'/j verloren heeft. Na hem
komt de heer Blackburne met 1 spel minder,
terwyl de heeren Gunsberg en Tschigorin elk
14 spellen gewonnen en 5 verloren hebben.
Door het afkappen van een
aantal geleiddraden voor electrisch licht in
Nieuw-York, zitten de Maddison- en Union-
pleinen en aangrenzende straten geheel in
duisternis. Intusschen wordt het wegnemen
der telegraafdraden en -palen voortgezet, daar
men de maatschappyen wil noodzaken al
hunne electrische geleidingen onder den grond
te leggen. Daar de maatschappyen weigerden,
heeft de burgemeester Grant tot dezen krassen
maatregel besloten en alle palen doen om
hakken.
Daarby had een treurig ongeval plaats. Een
der werklieden werd gedood en een ander
ernstig gewond.
By de huiszoeking in de woning
van den Boulangistischen anarchist Morphy
te Parys, dacht diens echtgenoote den politie
agenten een leelyken trek te spelen.
Twee studenten hadden eenigen tyd ge
leden, als toespeling op het avontuur van
Lodewyk Napoleon te Boulogne, aan generaal
Boulanger twee levende adelaars gestuurd.
Boulanger had het geschenk voor goede
munt opgenomen, maar, daar hy niet wist
wat met de dieren te doen, had hy ze aan
Morphy ter bewaring gegeven. By gebrek aan
eene kooi, had Morphy ze in een klein vertrek
opgesloten, maar de vogels hadden, ondanks
de liefderykste behandeling, hunne wildheid
niet afgelegd.
Dat wist Morphy's vrouw en om zich nu
op de rechercheurs te wreken, opende zy plot
seling de deur van het arendenhok, in de hoop
dat de dieren, uit dankbaarheid voor de trouwe
behandeling, op de vreemdelingen zouden aan
vallen. Het viel echter anders uit. De koningen
der vogels maakten zich, waarschynlyk wegens
hun aangeboren afkeer van de anarchisten,
tot vertegenwoordigers van't wetteiyk staats
gezag en begonnen, in plaats van de politie
agenten, Morphy's vrouw zóó te havenen, dat
de beambten tusschenbeide komen en haar
uit de klauwen der verbolgen legitimisten
bevryden moesten.
Dinsdag zyn de Javanen, die
de bevolking zullen uitmaken van de Kampong
op de tentoonstelling te Parys, aldaar aange
komen. Zy zyn 43 in getal, twee en dertig
mannen, negen vrouwen en twee kinderen
en afkomstig deels uit Bantam, deels uit de
Vorstenlanden en deels uit Oost-Java. Zy
staan onder toezicht van den heer Bernard,
sedert zestien jaren op Java in eene cultuur
onderneming werkzaam. Het terrein, dat de
commissie voor de Javaansche kampong ter
beschikking heeft, beslaat nagenoeg een op
pervlakte van vyf duizend vierkante meters.
Het is gelegen aan de oostzyde van het Plein
der Invaliden, naast de gebouwen der Fransch-
Indische koloniën. In platten grond heeft het
den vorm van een |_- Eerst heeft men aan
den weg eene vrye ruimte van ongeveer
duizend vierkante meters en dan heeft men
den monumontalen ingang, bestaande uit
twee torens.
Er zal in de Kampong eene Indische ryst-
tafel worden gehouden. De commissie hoopt
dat in het byzonder de Nederlanders, die Parys
bezoeken, elkander dan te 5 uren in de kam
pong zullen vinden. De beste thee en de
beste koffie uit Indië zullen er op kosten der
planters worden geschonken, terwyl Lucas
Bols voor de noodige likeuren zal zorgen.