N'. 8949. Zaterdag 20 April. H* 1889. Courant wordt dagelijks, met uitzondering van §pn- en feestdagen, uitgegeven §it nommer bestaat uit TWEE Bladen. DE TELEFOON. Feuilleton. De man met den blauwen mantel. Leiden, 18 April. LMBSO PRIJS DER ADVERTENTEEN: Van 1—6 regels ƒ1.05. Iedere regal meer/0.17£. Grootere lettors naar plaatsruimte. Voor het in- casseeren buiten de stad wordt 0.10 berekend. PRIJS DEZER COURANT: Voor Leiden per 8 maanden1.10. Franco per post1.40. Afzonderlijke Nommers0.05. Nog slechts korten tyd en er zal niet meer van die reusachtige palen, welker spitsen uit steken boven de daken der hoogste huizen in onze gemeente en welker oprichting door zoo menig Leidenaar met gemengde gevoelens is aanschouwd, gezegd kunnen worden dat zü zich nietsdoende zoo aanmatigend op onder scheidene punten der stad verheffen; nog slechts eenige weken en het oogenblik zal gekomen zijn, waarop het centraalstation van de telefoon in de grijze Sleutelstad wordt ge opend en zü, die hun verlangen hebben te kennen gegeven om by de opening reeds te zyn aangesloten, in het genot zullen gesteld worden van het gebruik van den toestel, welke reeds eenige dagen in hunne huiskamer of op hun kantoor aanwezig was. Met het oog op bovenbedoeld feit wenschen wy met een enkel woord over de telefoon te spreken, eenige voordeelen van haar te noemen en dengenen, die noch met het gebruik, noch met de inrichting van de telefoon bekend en dus vreemdelingen op telefoneer- en telefoon- gebied zijn, enkele inlichtingen te verstrekken, opdat, wanneer eindeiyk ook in deze gemeente de verbinding zal zyn tot stand gekomen, iedereen wete wat eigenlijk zoo'n telefoon is en welk nut de gebruikmaking ervan kan opleveren. De telefoon zelve werd eerst in 1877 uit gevonden door prof. Graham Bell, welke ge leerde er het eerst in slaagde om hetgeen gesproken wordt door middel van electriciteit over te brengen. Wy zullen ons hier onthouden van het geven eener beschrijving van de geheele in richting der telefoon, overtuigd dat zp of hy, die de electriciteit heeft bestudeerd, daarvan volkomen op de hoogte ls. Alleen voor hen, die daartoe niet in de gelegenheid waren en er niet toe geneigd zyn er het eene of andere werk op na te slaan, deelen we enkel, een voudig uitgedrukt, mede dat het spreken in de telefoon op een plaatje of een zeer dun plankje trillingen teweegbrengt, welke door middel van electriciteit worden overgebracht op het plaatje eener tweede telefoon. Houdt men nu deze tweede telefoon aan het oor, dan zal men door de trillingen van het plaatje nauwkeurig hooren wat in de eerste wordt gezegd, geroepen of gezongen, ja, dank zij de laatst aangebrachte verbeteringen, b{jv. Herinneringen uit den Franschen tijd. 10) door A. J. RANK. „Wy hielden ons vreemd en toen de cipier hem by ons had opgesloten, begon hy ons op •fluisterenden toon te vertellen dat hyzelf ons om goede redenen verraden had, maar dat we ons gereed moesten houden om tegen donker te vertrekken. Zoo gebeurde het ook. "Wy reden naar Scheveningen en hadden een halfuur den tyd om van de onzen afscheid te nemen. En wat nu 't mooiste was, toen we thuis kwamen, wisten de onzen er alles van; en hadden onze vrouwkens er niets op tegen dat we uitvoeren en in dienst van mynheer" gingen, 't Loon voor vier weken was vooruitbetaald en in zeker huis, in Den Haag, moest elke vier weken geiyke som worden afgehaald. Wy namen dus een biy- moedig afscheid en zoo zyn we hier." Trouw vulde aan door te vertellen wat wy weten en daarna gingen allen welgemoed ter ruste, wachtende op do dingen, die komen zouden. kunnen waarnemen de bewegingen van eene vlieg, in een doosje opgesloten en op de telefoon gezet. De trillingen van het plaatje zy'n uit don aard der zaak niet sterk. Men heeft berekend dat deze het duizendste, ja millioenste deel van een millimeter bedragen. Kon men in den beginne niet dan op korte afstanden met elkander spreken, door vele verbeteringen kan dit thans ook op groote afstanden plaats hebben. De ingezetenen van verschillende gemeenten kunnen thans in hunne woningen met elkander een gesprek voeren, zooals het geval is met de abonné's op de telefoon te Amsterdam, 's-Gravenhage, Rotter dam en Dordrecht. Parys is met Brussel tele fonisch verbonden en er bestaan plannen om Frankryks hoofdstad op die wyze te verbinden met Londen. Men ziet dus hieruit dat de telefoon zich in korten tyd eene groote populariteit verwierf en thans zal het moeten blyken of zy zich ook te dezer stede het burgerrecht zal kunnen veroveren. Daar in menig opzicht de telefoon zeer veel nut en gemak kan aanbrengen, hebben wy reden hieraan in geenen deele te twyfelen. Het gebruik zelf behoeft niemand af te schrik ken. Zooals men weet, bevindt zich op het Stadhuis de plaats, waar alle draden zullen te zamen komen. Door eene eenvoudige ver plaatsing van een knopje worden de abonné's, die met elkander weDschen te spreken, ver bonden. Verlangt men dus te praten met X. of Y., dan belt men aan de telefoon, het geen onmiddellyk op het centraalstation ge hoord wordt; hieruit vraagt men met welk nummer, m. a. w. met wie of wien men wenscht te spreken en na een oogenblik zegt men dat de verlangde verbinding tot stand is gebracht. Men belt nogmaals en woldra zal de bedoelde persoon antwoorden. De toestel zelf, zooals hy door de firma Ribbink, Van Bork on Co. aan de abonné's geleverd wordt, ziet er inderdaad zeer netjes uit en zal, waar hy ook wordt aangebracht, het oog volstrekt niet mishagen. Voor hen, die byv. hun kantoor op eenigen afstand van hunne woning hebben, kan het van zeer veel nut wezen voortdurend in de gelegenheid gesteld te kunnen worden met de huisgenooten te spreken. Hoe menigmaal toch valt er iets te vragen of is zelfs de on- middellyke komst des huisvaders noodzakeiyk is men abonnó op de telefoon, men roept maar even. Doch ook voor particulieren is de telefoon VII. Gedurende verscheidene weken was „myn heer" niet in Beerland gezien. In de zaken kwam echter geene verandering. De afleve ring had als gewoonly'k plaats. Alleen was er op de negotiedagen een jong gezel, die de oude meid bystond by afgave en betaling. Zoodra echter was de Vrydagavond niet aan gebroken, of hy vertrok. Eigenaardig was het te zien hoe die twee, de oude meid en de jonge man, elkander begrepén; hoe ze aan elkander gehecht waren; hoe blyde ze waren als ze elkander weerzagen en hoe harteiyk steeds hun afscheid was. Er scheen eene innige verknochtheid tusschen die twee te bestaan en als men ze had bespied wanneer ze alleen waren, had men kunnen opmerken, dat ze zoo innig veel van elkander hielden alsof het moeder en zoon was. De voorraad in het magazyn verminderde niet, want telkens werd hy aangevuld en Teun de veerman was even vertrouwd met den jongen man als met „mynheer". Deze was echter niet te zien. Mocht men de ge ruchten gelooven, dan was hy' schier overal. Nu. zag men hem te Vlissingen, dan te Brou wershaven, dan te Hellevoetsluis. Er waren er zelfs, die beweerden, dat men hem aan onmisbaar te achten. Hoe dikwyls doet zich het geval voor dat eene boodschap, niet per- sooniyk gedaan, verkeerd uitloopt; hoevele malen gaat men soms naar iemand heen om, by züne woning gekomen, te vernemen dat hy niet thuis is; met de telefoon kan men zich daarvan eerst overtuigendoor de telefoon is weli-cht de geheele tocht overbodig. Winieliers vooral zullen do ODkosten van het abonnement spoedig door meerdere leve- rantiën hebben uitgewonnen. Het spreekt immers vanzelf dat een abonné, -die door om standigheden het een of ander noodig heeft en niet in de gelegenheid is de bestelling te gaan of te laten doen, er toe zal besluiten de leverantie te gunnen aan een winkelier-tele- foonabonné. Men vergete vooral niet dat spoediger bestellingen kunnen worden vol bracht, wanneer men slechts te telefoueeren heeft dan ingeval eene dienstbode zich reis- of wandelvaardig moet maken, ten einde een leverancier op waardige wijze van het een of ander uit zyn winkel ofmagazüntebevryder.. Dit alles doet constateeren dat èn veor par ticulieren èn voor neringdoenden de telefoon onschatbare diensten kan bewüzen. We willen niet eens uitweiden over de aanwending in geval van brand, inbraak en ongelukken van anderen aard. Men houde evenwel in het oog dat slechts algemeene verbinding in staat is het meeste voordeel te verschaffen. Wy hopen een draadje hiertoe te hebben bygebracht. Yoor de goede werking der Leidsche telefoon is de naam der firma Ribbink, Van Bork Co. oen waarborg. Sedert geruimen tyd verheugen wy ods in het bezit van eene telefoon dier firma er. 'stelle die gaarne ter bezichtiging. Dat weldra ook vele ingezetenen van Leiden kunnen getuigen Wy verheugen ons geabon neerd te zyn op de telefoon In eene alhier door de R.-K. kiesvoreeni- ging „Recht en Orde" gehouden vergadering is tot candidaat voor de a. s. verkiezing van leden voor do Provinciale Staten gekozen mr. B. M. Bahlmann, lid van de Tweede Kamer, te Rotterdam, welke candidaat door de anti revolutionaire kiesvereeniging zal worden overgenomen. Tevens is door boide vereeni- gingen candidaat gesteld mr. S. Le Poole, alhier, thans lid der Staten voor Delft. Van anti revolutionaire zyde wordt verder genoemd mr. C. Cock, op wien dan ook waarschynlyk de Katholieken hunne stemmen zouden uit brengen. 't Hof had gezien en dat hy daar met de grootheid omging als met zyne gelyken. Intusschen ging de wereldgeschiedenis haren vreeselyken gang, en werd do toestand van het arme Nederland steeds ellendiger. De Koning was wel goed, maar de Hofhou ding kostte ontzagiyk veel geld. Eerst naar Utrecht, toen naar Amsterdam verplaatst, had die verwisseling van residentie groote sommen gevraagd. Het toezicht op den handel en de toepassing van het continentaal-stelsel worden meer en meer verscherpt. De Koning was niet by machte dit te keeren. Voeg daarby de ramp van Leiden in 1807, de over stroomingen in 1808 en 1809 en om op alles de kroon te zetten, de landing der Engelschen te Vlissingen, en men kan zich eenigermate den rampzaligen tyd indenken, welken onze vaderen doorleefden. Te vaak en te uitgebreid is die ellende beschreven, dan dat wy ze hier in al hare verschrikkeiykheid behoeven te vertellen. We zullen er trouwens in den loop van ons verhaal wel meer van te zien krijgen. Maar ondanks allen tegenstand, worstelden nog vele moedige mannen tegen den druk en de man met den blauwen mantel scheen de ziel van den handel te wezen, welke toen nog gedreven werd. 't Zou een boekdeel vullen, als we al de ontmoetingen dier stoute gasten De wet op het tydelyk regentschap wordt dezer dagen verwacht. Naar de „Haagsche Crt." verneemt, bestaat het plan de leden der Tweede Kamer zeer spoedig na het byeenkomen der Eerste Kamer op te roepen, waarschynlyk nog in de volgende week, ten einde do regentawet af te doen, waarna zy dan hun recös wedor zouden her vatton. Naar het „Vad." verneemt-, moeten bij de Regeering in bewerking zyn een wets ontwerp tot afschaffing der Noordzeekanaal- gelden en een wetsontwerp, waarby, onder naasting van den Rynspoorweg, het gansche Nederlandsche spoorwegnet ter exploitatie wordt overgedragen aan de Hollandsche Spoor- wegmaatschappü en de Exploitatiemaatschappij tegen jaariykscho uitkeering van een winst aandeel aan den Staat. In Den Haag heeft zich eene Stonografen- Vereoniging onder den naam van „Nederland sche Stenografen-Vereeniging Willem Stolze" gevestigdde eerste cursus zal 20 Mei a. s. beginnen. Men deelt mede dat de president van Venezuela den heer W. Hoogvliet, notaris te Haarlem, heeft benoemd tot officier 3de kl. in de orde Tan het Borstbeeld van den Bevry'der. Het hoofdbestuur van „Volksonderwys" heeft besloten de oprichting eener nieuwe afdeeling der Vereeniging te Amsterdam goed te keuren en die afdeeling onder den naam van „Amsterdam II" te erkennen, Naar het „N. v. d. D." verneemt, zal dr. J. M. Smit, voormalig leoraar aan de koninkiyke hoogere burgerschool te Apeldoorn, naar Argentinië vertrekken. Hy heeft eene staatsbetrekking by het hooger onderwys gekregen. Te Arnhem is op 78 jarigen leoftyd ovorleden do geponsionnoerde schout-by-nacht W. A. De Gelder, ridder der Militaire Wil lemsorde. De benoemde adspirant ingenieur der marine L. J. K. Van Waveren is geplaatst by 's rijks werf te Amsterdam. De audiëntie van den minister van water staat, handel en ny verheid zal aanstaanden Zaterdag 20 dezer niet gehouden worden. De correspondenties uit Almeloo in „de Amstordammer," over de fabrieken in Twente, die terecht zooveel gelezen werden, zyn thans als vlugschrift verschenen by den heer W. Hilarius te Almeloo, onder den titel„Abui zen of Jokkentjes." De beweringen van de heoren Domela Niouwenhuis en Bennink wor- wilden omschryven. Genoeg zy het te zeggen dat zo met meer of minder geluk hunne ver- bodene ladingen binnenbrachten en slechts dan zullen wy ze handelend doen optreden, al3 ze direct in verbinding komen met den gang van zaken in het algemeen. 't Was den tolbeambten volstrekt niet onbe kend dat in alle zeeplaatsen depots van veF- bodeno waren werden aangetroffen, maar, ondanks het waakzaamste toezicht, mocht het hen maar zelden gelukken den invoer te beletten, want telkens als zy meenden dat er wat aankwam, ging hot hun neus voorby. Kon men noch te Vlissingen, noch op eenige zeeplaats lossen (en de tyding, dat dit zoo was, werd telkens door seinen of spionnen aangebracht) dan was Beerland het aange wezen depot en lang duurde het eer de be ambten er oog voor hadden, wat er op dien afgelegen hoek van het platteland omging. Zoo waren twee jaren _vol moeite en zorg voorbygegaan. Niettegenstaande de ontzettende armoede der bevolking, moesten telkens groo- tero sommen worden opgebracht tot onder houd der Fransche soldaten, die hongerig en naakt aankwamen en gevoed en gekleed ver trokken. (Wordt vervolgd.)

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsch Dagblad | 1889 | | pagina 1