X wart-Werkers,
De Gekroonde R.
Te huur:
MEST.
Eikel-Cacao
THEESOORTEN
J. G. LANGEVELD, Mare 84.
Openbare Vergadering
AMii LEIDEN Mi. Ter. lol AfscMm m Sterken Drank,
ROOIE HANNES.
Staalwater.
N\ 8918.
Doiiderdas 14 Maart.
A0. 1889.
(Courant wordt dagelijks, met uitzondering
van Zon- en feestdagen, uitgegeven.
Godtlcfroy's tweede reis naar de
Westkust van Afrika.
Leiden, 13 Maart.
Yervolg der Advertentie».
KRAEPELIEN HOLM'S
in het NUTSGEBOUW,
VRIJDAG 15 MAART e. k., des avonds te 8 uren.
gS^** Vrije toegang.
FABRIEKSMERK:
J. VAN RENSWOUD ZOON,
ROTTERDAM, 12 Maart 1889. 125, Nieuwehaven.
LEIDSCH
DAGBLAD.
PRIJS DEZER COURANT!
▼•01 IithltB pv t nutindan.1.10.
▼ruioe par pod.1.40.
ii»oD<lerUJk« Hooman.o.OE.
PRIJS DER AJDVERTENTIEN
Tan 1— 6 regel» 1.05. Ieder© regel meeT/0.l74.
GrooUr© letter» n»*r plaat»ruimte. Voor het ia-
caeteeren buiten de stad wordt 0.10 berekend.
XIX.
Wij vervolgen het journaal van den heer
Van Dyck
Na dit bezoek te hebben afgelegd, ging ik
naar de missie terug, vergezeld van Vader
Paloque en gevolgd door koning Nénimi, die
zichzelven eerst een matabicte, d. i. eene beloo
ning, had verschaft voor de moeite, welke h\j
zich gegeven haddie belooning bestond uit
e6ne kleine flesch taffia.
Het overige van den dag bracht ik door
in den moestuin, in de bananenplantages enz.
dor missie.
Tegen negen uren ging ik naar bod. Ik
hoopte op Nemlao vele dingen te ontmoeten,
die voorde ethnographic belangrijk kunnen zijn.
Van den 25sten October tot en met den
lGden November houd ik my bezig met het
verzamelen van afgodsbeelden der Mossouron-
go's, van oorlogstrommels enz. Dank z(j den
Vaders der missie, is mjjne verzameling reeds
van eenig belang.
Na Vrijdag 16 November daartoe het be
sluit te hebben genomen, vertrekken Vader
r.iloque en ik Zaterdag 17 November naar
Nétoumbó, dat op 3 mjjlen afstands van Nemlao
ligtdit dorp behoort aan de Mossourongo's
Wij verlaten de missie des morgens te vier
uren. De tocht van Nenrlao naar Nétoumbó
levert weinig belangrijks opwy zien slechts
eenige boomen en eene vlakte van fijn wit
zand.
In Nétoumbó aangekomen, werden wjj in
het huis van den koning ontvangen, waar
ons stoelen werden aangeboden door een slaaf
van koning Nétoumbó; de koning heeft goed
gevonden bij onze aankomst zich naar zijne
slaapkamer te begeven om zijn toilet te maken.
Na een half uur gewacht te hebben, ver
schijnt een man van middelbare lengte, met
een verstandig gelaat, dat donker van kleur
is; een zwarte knevel bedekt zijne bovenlip;
hj) drukt ons de hand en verwelkomt or s
hartelijk. Deze man is koning Nótoumbé, die
ondergeschikt is aan koning Nénimi.
Koning Nótoumbé schjjnt veel in aanraking
geweest te zijn met de Portugeezen, want hjj
spreekt hun taal uitstekend; ook kent hij de
gebruiken van dat volk; hy heeft ons uitge-
noodigd met hem te dejeuneeron; hy zeide,
dat hy eene kip met palmolie had laten klaar
maken; hy deed ons die uitnoodiging echter
niet zonder eenige begeerige blikken te wer
pen op de proviand, welke wy zeiven voor
ons hadden meegebracht. Het déjeuner met
koning Nétoumbé is zeer goed afgeloopenhet
bestond uit zyne kip met palmolie en maniok-
wortelenverder uit onzen eigen voorraad
van sardynen, zalm, brood, wyn, enz. - Ge
durende den maaltyd waren wy door de
onderhoorigen van koning Nétoumbó omringd
z.y bewonderden hun koning, die in vijf minu
ten ons busje sardynen had verslonden. Na
het déjeuner heb ik nog eenige ethnographi
sche voorwerpen verzameld; de oogst was
echter niet zeer ryk.
Nétoumbé drong er op aan dat ik hem
myne revolver ten geschenke zou geven toen
hy die niet verkreeg, is hy ruw en onbeleefd
geworden en Vader Paloque en ik zyn ver
trokken zonder hem de hand te drukken.
Te zes uren kwamen wy weder in de
missie terug. Het overige van den dag brach
ten wy door met een plan te maken voor
een klein reisje met Vader Krafft in het
binnenland.
De dag van Zondag, 18 November, ging
voorby, zooals het in eene Katholieke zending
te verwachten is.
De heer Prime, die naar Brugge, zyne ge
boorteplaats, terugkeert, nu zyn engagement
van drie jaren in den Congo verstreken was,
is van de zending afscheid komen nemen.
Toen men my inlichtte omtrent het ambt
dat de heer Prime vervulde, vernam ik dat
hy het openbaar gezag vertegenwoordigde en
dat hy in den laatston tyd ook het ambt van
rechter bekleedde.
Gedurende de drie jaren, welke de heer
Prime in den Congo heeft doorgebracht, was
hy verscheidene malen verplicht een opstand
van de negers van Mossourongo te onder
drukken.
Te veel vertrouwen stellend in den eerbied,
welken men aan het openbaar gezag ver
schuldigd is, ging de heer Prime op een dag
ongewapend naar een dorp der Mossourongo's.
Het kwam hem duur te staan, want de Mos
sourongo s hebben de gelegenheid waargeno
men hem te wonden met het slechte soort
van geweer, dat de Europeanen by hun ruil
handel met de negers hun in handen spelen.
Ik behoef u niet te zeggen dat de straf op
deze daad zich niet liet wachten.
Den 19den November vernam ik dat de
„Belgique", (eene kleine stoomboot, welke be
paald voor den koning van België, Leopold II,
gebouwd was en welke de koning aan den
Congo-staat ten geschenke gegeven had voor
de reizigers van Banama naar Boma en Vivi)
heden te zeven uren des morgens vertrekt.
Deze gelegenheid nam ik waar om de Congo
eens op te varen.
Zooals ik reeds gezegd heb, is het water
van de Congo zwartachtig, de stroom beeft
eene snelheid van 9 a 10 Engelscbe myien
de rivier is zeer breed, ik kan de breedte
echter niet juist in meters opgeven.
Na acht en een half uur gevaren te hebben,
zullen wy te halfdrie te Boma aankomen,
waar ik het genoegen zal hebben de hand
te drukken van myn vriend Vandenplas, op
dit oogenbhk chef van het district te Boma.
Na eenige uren de Congo opgestoomd te
hebben, bemerk ik op den rechteroever eene
Portugeesche factorie, die ons met hare vlag
salueert; wy beantwoorden het saluut.
Ter rechter- en ter linkorzyde van de Congo
ziét men reusachtige wortelboomen.
Op de hoogte gekomen, waar de Congo zich
in twee takken splitst, bemerk ik eene zeer
hooge rots, die de inboorlingen de „fetisch-
rots" noemon van deze rots kan men Boma
en de hoogvlakte van Boma geheel overzien,
die op den rechteroever van de Congo ge
legen zyn. Op den top van een hoogen berg
staat een marmeren standbeeld, uit één blok
vervaardigdmen ziet het reeds op zeer verren
afstand.
Onderweg komt aan boord van de „Belgique"
de heer Vandevelde, die te Sicia palmolie
bereidt voor het huis S. Roubaix te Antwerpen.
Hy gaat met ons mede naar Boma, waar zyn
broeder, de kapitein Vandevelde, gevaariyk
ziek ligt. Naar alle waarschynlykheid zal deze
met zyn broeder naar België terugkeeren.
De hoer Vandevelde verzekert my dat men
bezig was eene maatschappy tot stand te
brengen, die onafbankelyk van don Congo-
staat zou zyn en de oprichting van een hotel
te Boma ten doel had.
Dit hotel zou verplicht z(jn, tegen eene be
paalde som de ambtenaren in den Congostaat
voeding te verschaffen, wat het verblyf in
Boma zeer zou veraangenamen. De voordeelen,
die het afwierp, zullen ten goede komen van
het districtshoofd. Met het oog daarop heeft
de heer D. Roubaix eene boerdery gevestigd,
waar nu reeds 250 stuks vee wordt onder
houden, dat, dank zy de weelderige weilanden
van Sicia, zeer vet wordt. De heer Roubaix
hoopt leverancier te worden van het vleesch
voor het hotel.
Was de dag van gisteren reeds een feest
dag voor Johannes Van der Sluis, niet minder
was dit met den avond het geval. Het bestuur
van de afdeeling Leiden der Nederlandsche
Maatschappy voor Tuinbouw en Plantkunde
had den jubilaris met zyne familie uitgenoo-
digd de gisteravond gehouden ledenvergade
ring by te wonen. Nadat eenige huishoudeiyke
zaken waren behandeld, nam de voorzitter,
dr. Boursse Wils, het woord. In korte, maar
krachtige woorden wenschte hy Van der Sluis
geluk met het feost, dat hy heden mocht
vierenhy wees er op hoe het snoeien der
boomen in deze gemeente dikwyls een onder
werp van discussie in de afdeelings vergade-
TE KOOPeene aanzienlyke hoeveelheid
puike Mesfspeele, aan het water gelegen.
Inlichtingen verstrekt het Gemeentebestuur
van Katwijk.
EHÏ
IS DE BESTE.
Voor dagelyksch gebruik, vooral voor
Kinderen, als versterkend Voedings
middel zeer aanbevolen.
Vervangt Koffie, Thee en Chocolade.
Alom verkrygbaar in Bussen a '/2 Kgr.
a f 1.70, - Kg. f 0.90, - '/e Kgr.
f 0.50.
Te Leiden by de Heeren N. K. SWE-
MER, J. II. DIJKHUIS, D. A. KEL
DER Zn., by Mej. de Wed. C. WILLE-
BRANDS en by A. J. GROEN P.Jzn.
KRAEPELIEN HOLM, Zeist.
Zeer smakelijk, zeer waterhoudend
en voordeelig in 't gebruik
zijn de
van ft. en ƒ1.25 per i/i kilo.
VERKRIJGBAAR BIJ:
die hun vak grondig verstaan, kunnen dadelijk geplaatst worden,
garandeerende voor het geheele jaar volop werk, tegen flink loon.
Franco brieven onder letter A. aan het Bureel van dit Blad.
VAN DE
Spreker: De Hooggeleerde Heer Dr. -T. .T. I». VALETON,
Em. Prof. van de Rijks-Universiteit te Groningen.
Aangezien de Heeren J. LAMING ZONEN hebben kunnen goed
vinden ook voor hunne Kunstboter het merk li, 21 Febr. 1887 door ons
gedeponeerd, te bezigen en weigeren, niettegenstaande ons verzoek, van
dit merk af te zien, hebben wij, daar wij er niet op gesteld zijn dat ons
product met het hunne verward zou worden, ons genoodzaakt gezien bij
de reeds gedeponeerde merken nog te voegen het merk: „13e Ge
kroonde waarvan wij onzen afnemers verzoeken nota te nemen.
Koninklijke Vereeniging „HetNeder-
landsch Tooneei".
DONDERDAG 14 MAART 188»;
Tooneelspel in 5 bedryven door EMILE
SEIPGENS. Nieuwe decoratiën duor J. VAN
DER HILST.
Pauze na het DERDE Itedijjf.
Aanvang te ZEVEtf uren.
PRIJZEN DER PLAATSEN:
Loges f2.-, Baignoires f2.-, Parterre
f 1.50, Galery f 0.50.
Plaatsen kunnen e'ken dag van 10-4 uren be
sproken worden bij de Bureeliste, Stationsweg 27,
en op den Speeldag aan den Schouwburg, van
10 tot 2 uren a 10 Cents extra per plaats.
den lsten Mei a. s., een IIUÏ8 met Hinken
TUIiV, voorzien van Gas- en Waterhiding,
in het Noordoinde, No. 19. To bevragen by
den Heer J. C. MEIJSING, Apothekersd^k.
Dit, enkel door my gefabriceerd wordend,
water, wordt zoowel hier als elders zeer
door de geneeskundigen aanbevolen.
DIAGEMAA9, Apotheker.
Ook verkrygbaar by den Heer N. K. SWE-
MER, Drogist, Mare.