U\ 8309.
A0. 1389.
De Eiffel-torcn.
§eze (gourant wordt dagelijks, met uitzondering
van §on- en feestdagen, uitgegeven.
Feuilleton.
-1- 3
li '4~*
PRLJS DBZRR COURANT I
^903 Ltidea per i maanden1.10.
Ktmoo p*r poet1.40.
Uaosuierltfke Komawra0.06.
Oflloieele Kennlegeviiiffou.
Eerste zitting van den Militieraad.
Burgemeester en Wethouders van Leiden doen to
wot-eo, dat do eerste zitting van den Militieraad, voor
deze gemeente, overeenkomstig art. 80 der Wet van
den 19den Augustus 1861 (Staatsblad No. 72J, wordt
gehouden:
op Maandag den lldcn Maart 1889, des middags
to 12V4 unr> voor lotelingeD, die de nommers ge
trokken hebben van 1 tot 50, en des namiddags te
halftwee, voor hen, die getrokken hebben van No. 51
tot No. 100;
v op Dinsdag den 12den Maart 1889, des namiddags
te één uur, voor hen, die getrokken hebben van
No. 101 tot 150;
op Woensdag den 13dcn Maart 1889, des namid
dags te halféón, voor Iiod, die getrokken hebben van
No. 151 tot No. 250;
op Donderdag den lldcn Maart 1889, des natnid-
vtla-gs te halféón, voor hen, die g. trokken hebben van
No. 251 tot No. 3z7
cn zulks in een der vertrekken van het Raadhuis
dezer gemeente.
Zij herinneren voorts dat in gemelde zitting voor
den Militieraad moeten verschijnen:
lo. de vrijwilligers voor de Militie;
*2o. de lotelingen, die vrijstelling verlangen wegens
zickelijko gesteldheid of gebreken, of gemis van ue
gevordéide lengte;
dat de lotelingen, die voor dion Raad niet zijn
verschenen, gehouden worden gceue redenen tot vrij
stelling te hebben en voor den dienst worden aan
gewezen, terwijl bet niet ontvangen van een oproc-
pingsbiljet niet ontheft van de verpliclitiig tot het
verschijnen voor den Militiertad of tot het indienen
Aan de tot^taving der redenen van vrijstelling ge
vorderde bewijsstukken.
Burgemeester en Wethouders voornoemd,
Leiden, DE KANTEIt, Burgemeester.
1 Maart 18E9. E. KIST, Secretaris.
li.
Aangezien niemand beter dan de ontwer-
I per van dezen toren eene betere bescl rijving
I hiervan zou kunnen goven, bosloot ik my tot
[don heor Eiffel te wenden om iny eonigo in
lichtingen te verschaffen, welke hij my dan
cok met do meo3te bereidvaardigheid gaf. De
conclusie tot het bouwen van oen toren van
300 metors was het gevolg zijner gemaakte
studiën op de hooge metalieke pylers, welke
do viaducten der spoorwegen dragen en welke
Hem daaruit doden besluiten dat men aan
deze pjjlers eone aanzienlijk hoogero afmeting
goven kon dan men tot nog toe bereikt had.
In '87 werd het plan voor dezen toren aan
het Franscho gouvornement voorgelegd, dat
het onmiddoliyk aannam en in hetzelfde jaar
■zagen de Farjjzenaars den toren zich vanlie-
verlede verheden op het Champ de mars, tegen
over het Trocadero. De oppervlakte der ge-
hoelo tentoonstelling bevat 830.000 Q meters,
waarvan 335.000 meters overdekt zyn zul-
PRIJS DER ADVERTENTIEN:
Van 1—8 regcle 1.05. Iedere regel meer 0.17J.
Groolere lettere naar plaateruimte. Yoor het in-
caeaeeren buiten de etad wordt 0.10 berekend.
len. Deze toren overtreft zeer verre de boogsio
monumenten dor wereld, zooals blijkt uit de
volgende opgave.
Het monument voor Washington to Philadel
phia 169 meters, de Dom van Keuion 159 m.,
de Groote Pyramide 116 motors, de hoofdkerk
van Straatsburg 142 meters, de St. Pioter van
Rome 132 meters, do Dümo des Invalides 105
meters, het Pantheon te Parys 79 meters,
de Notre Dame te Parijs 06 meters. Do Eiffel-
toren beslaat alleen 10.000 Q meters van de
geheelo oppervlakte der tentoonstelling. IIy
vormt als het ware den hoofdingang op het
Champ de mars. Het geraamte bestaat voor-
namelyk uit vier naar boven gaande stylen,
welke de randen eener pyramide vormen rnot
gebogen zijden. Elke styl is vierkant en ver
mindert in omvang van onder naar boven.
De afmeting er van is vjjftien meter beneden
en vijf metor boven.
Deze vier stijlen rusten op zeer solide, mas
sieve fundeeringen, welke, tot overmaat van
storkte, geankerd zyn. Als men den toren van
nabjj beschouwd, moet men, ondanks alles wat
men zou kunnen tegenwerpen, erkennen dat
het een ware tour do force was zulk een werk
daar te stellen. Men denkt onwillekeurig aan een
werk van Kant, in ijzer nagemaakt; zelfs de
fundeeringen op zichzelven zijn meesterstukken
van génie. Aan elke zijde van hot onderste
gedeelte des torens heeft men grootscho bogen
gemaakt, welke 80 meters opening by 00
meters hoogte bobben, welke het voornaam
ste gedeelte dor decoratie zullen uitmaken door
de ornamenten, in verschillendo kleuren daar
aangebracht. Op de eerslo étage, dat is 70
nieters boven don beganen grond, worden
de vier opgaande stylen vereonigd door ten
platform, omringd door eene glazongaleiy van
15 meters breodte, welke geheel om den toren
gaat. Deze galerij heeft eene oppervlakte van
vier duizend tweehonderd meters, met inbe
grip van de ballons. Hier worden op dit oo*:n-
blik twee restaurants ingericht, do éóne door
de sociétó Duval, de andere door do Comp.
.Spiers en Poud, restaurateurs anglais. Alleen
de inrichting van Duval zal op de eerste ver
dieping 600 personen kunnen bevatten. Reeds
liior ontrolt zich aan de oogen dor bezoekers
een magniQyue panorama. Z(j, die dezen zomer
dit schoone gezicht komen bewonderen, zullen
voorzeker meer op hun gemak zjjn. Aan schrij
ver dezes, dio, om dit gezicht te kunnen genie-
ton, daze week de 70 meters lange, zeer style
ladder beklom en deze ascension (welke trou
wens, met liet oog op do gevaren, welke hieraan
verbonden zijn, gedurende de constructie ver-
NI ANFRED.
»jreB-Sclmmani».
Manfred, een rijke, onafhankelyko graat',
leeft afgezonderd op het slot zijner vaderen
in Zwitserland. Gelijk Faust studeerde hjj
„Philosophic, Juristerei und Medicin, und lei
der 1 auoh Theologie" en maakte zich vertrouwd
niet de geheimzinnige toovorspreuken en kuns
ten dor oude wijzen. Do geesten gehoorzamen
hem, doch, evenmin als Góetho's magister, is
hij tevreden met deze heerschappy. Do drang
naar dieper kennis, de begeerte naar grooter
heerschappij over de geweldige natuurmachten
overmeesteren hem; feller echter nog foltert
hem het schuldbesef zijne zuster Astarte to
hebben bemind met onkuischen gloed. Deze
hartstocht boet by niet het ontzettond zelf
verwijt eene dubbele misdaad te hebben be
gaan, eGn moreelen on een physieken moord
„Mein Horz zerbrach ilir Herz, es welkte,
mieh durchschauendbekent liy aan do
Alpenfee.
De rustelooze herinnering aan zijne schuld
vermag de machtige gebieder over do „(bi
steren Gewalton" niet tot zwygen te brengen,
boden was) mot eeno al te snello nederdaling
byna bekocht.
Voorzichtigheidshalve zag ik dan ook van
verdero beklimming af tot het oogonblik,
waarop men met de lift naar boven gaan
kan tot de tweede en derde étage. Op do
tweede étage is evenzoo eeno glazengalery,
doch wel to verstaan van minder omvang.
Ook hier wordt eer.e restaurant in gereedheid
gobracht, welke weldra geïnaugureerd worden
zal. Van de eerste naar de tweede verdieping
zal de opstyging geschieden door middel van
twee lifts, van do tweede naar de dorde door
één. Boven op den top is een glazen coupole
geïnstalleerd met een balkon van 250 meters,
van waar men een uitgostrekt panorama van
honderd twintig kilometers kan bewonderen,
ja zelfs meer, indien men hot maar zien kon.
Het zy ieder bezoeker van den Eiffeltoren go-
radon zich by deze hemelvaart (kan men het
wel haast noemen) te wapenen metjumelles,
longue-vues en andere dergelijke instrumenten.
Ik kom op dit idéé, aangezien ik by het tra
verseeren van don Pont de Yéna om my op liet
Champde mars te begeven aan weerszydo van
den ingang van do brug, dio zich, zooals mon
weet, togenover den Eiffeltoron bevindt, twee
gvooto verrekykers geïnstalleerd zag zoorls
men dio ook 's avonds op de Place du Cbatolet
ziet, waar men voor drie sous de sterren kan
bewonderen. Ik keek onwillekeurig in de rich
ting van dio twee kykers om my af to vragen
welke hemellichamen die sterrenkundigen wel
mochten zoeken, tot myn oog op den Eiffel
toren stuitte, hetwelk my tot de overtuiging
döed komen dat met dit wonder ook weder
eeno nieuwe industrie in de wereld geroepen
werd, waarvan, zooals men ziet, dadelyk partfl
getrokken werd. Onder de veie redenen,
waarom de toren niet van steen, maar van yzer
gebouwd is, zyn er twee, welke niet liet minst
overwegend zyn, nl. dat de constructie van
yzer verplaatsbaar is en dat men zoodoende
zonder schrikbarende kosten den toren van
het Champ de mars naar eeno andere plaats
kan overbrengen, indien dit "om do eene of
andere reden noodig mocht blyken to zijn.
De te maken onkosten voor eene evenlueele
overplaatsing worden geraamd op 6 a 700,000
fr. Indien dus een oxcentric personnago, hetzy
Amerikaan, hetzy Engelschnian, den lust
mocht bekruipen zich een duurzaam en degelyk
souvenir de Fexposition do Paris aan to
schaffen, dan vindt hjj hier eene scboono ge
legenheid om een mooi bjjou to koopen.
Ook met het oog op do uitgaven, bloek het
voordeel goheel aan den kant van eene yzeren
hot „vorgeien" ligt buiten z(ju bereik. Zelfs
clo slaap brengt hom gesno rust:
„Mc*in Scitlummer'venn icli schlninmrciet nicht
[Schlaf
„Fort&etzuug nur hartnaekigen Gcdanlicns,
„Dein k-h nicht widerateheu kano; mein Herz
„Das halt die Wacht, (lie Aug en sch lies sen sicli,
..Nur urn hinein zu eehau'n."
Zoo klaagt hy, do onderworpen geesten
oproepende te zyner hul po.
Doch zij vermogen hem do verlangde ver-
getollieid niet te geven:
„Das etchct nicht in unertr Macht tioch Knnet,
„Doch stirb 1"
roepon z\j hem toe, ten einde hem geheel in
hunne macht te krygen.
Echtor do dood zal hem niet van zyne wroe
gingen vorlossen, do geosten zyn onsterllyk
en vergeten niet. Evenwol door vertwyfeling
gedreven, wil liij don doodelyken sprong in
den afgrond doen, op het oogenbhk, dat een
gemzenjager hem dit belet. Dan roept hjj de
Alpenfoe aan cn bezweort haar hem by te
staan. Zjj is bereid, onder voorwaarde dat
Manfred gehoorzaamheid belooft aan elk barer
geboden. Hjj weigert.
„l.-h schuur© nichtGelioraam - Wem - den Geieterp,
..Die mcin Gebot bczwingt'r Soil ich der Shlcve
„Der Sklavc sein, die ich berit-f? O nimmer:"
E.ndeiyk loidt do wanhoop hem naar do
onderwereld, waar Ahriman, do booze god der
Parsen, troont op den vuurbol. Hier herwint
hjj door de verschijning van Astarte en haar
woord van vergiffenis, dat hjj der geliofdo
afsmeekt, den gemoodsvrede. Nu ook is litj
bevryd van don invloed der booze machten,
welko hij waande te belieerschen, doch die
hem geboden. Hy wjjst ze terug en onder
werpt zich aan don wil der vergankelijkheid,
dien hy, in verbond met de geestenwereld,
meende te kunnen woerstreven. „Fort!" roept
hjj den demonen toe:
„Fort gesclilag'nc Feinde
„Der Tod legt seine Hand an michnicht Ihri"
Het lijdt geen Iwyfel dat het sombere treur
spel van Byron, in weerwil van do door don
dichter daarin genomen verheven gedachten-
vlucht, de schilderachtige beeldspraak en do
forsch getrokken karakterteekening, zonder
de modewerking van Robert Schumann zoo
goed als onbekend gebleveh zou zyn. Deze
geringe populariteit van Byron's, zelfs door
Goethe zoozeer bewonderd kunstwerk, is ge-
makkelyk verklaarbaar. Strikt genomen wor
den Engelsc-h6n dichters werken in bet algo-
me«n niet veel gelezen en de pbilosophische
bespiegelingen van den Alpengraaf trekken
den letterlievende te minder aan, dewyl hij
constructie te zyn boven die van steen. Wat
hot ascenseeren aangaat, hiervoor is het
systeom van den heer Heurtebise geadopteerd,
hetwelk algemeen bekend is.
Dit systeem levert niet alleen de grootste
securiteit op, maar veroorlooft tevens hot naar
boven stygen van een groot aantal personen
tegelyk. Men berekent 4- a 5 honderd per
sonen per uur naar boven te brengen. De
lift zal dan ook, gelyk men zich denken kan,
van bu'tengowone afmeting zyn. Hot opstjjgen
zal niet te snel gebeuren en in plaats van
een meter per seconde, zooals ik in myn
vorig schryven u vertelde, slechts een meter
per twee seconden snelheid hebben. Zoodoende
zal men, de halten op verschillende étages
medogorekend, 15 minuten noodig hebben
voor de geheelo ascension.
Bovenop den toren zal eene electrische
machine geplaatst worden, welke haro aan
gename stralen op de bezoekers van het park
en de tuinen zal werpon, hetwelk belooft een
frappant gezicht te zullen opleveren. De opper
vlakte, welko door deze stralen zal ver
licht worden, zal oen diameter hebben van
duizend motor. Verscheidene wetenschappelijke
proeven op het gebied van astronomie, meteo-
rologio enz. zullen gedurende do tentoonstel
ling boven op den toren plaats hebbon, waar
van de liefhebbers profiteeren om hunne
kennis op dat gebied te verryken.
A. OuDsnoor.N.
Rue des Aubépines 104 Colombes (Seine).
Gemengd Nltawa.
Gisternamiddag had de schelp-
vis.scher Voorham te Wassenaar bet ongeluk,
dat zyn paard sehrikto en achteruit eene sloot
in liep.
Het paard werd dood en de kar zeer be
schadigd op hot droge gebracht.
Do heer Domela Nieuw enhuis of
een zyner goestverwanten zou eerstdaags te
Heldor als spreker optreden. De eigenaar van
het lokaal, waarin die voordracht zou plaats
hobben, wil echter zyn gebouw daarvoor niet
beschikbaar stollen.
Uit goede bron verneemt me.)
dat de zaken van den verdwenen notaris
Jonckheer to Gorssel In de beste orde zy
bevonden.
Maandag 25 Februari is tegen
A. Bokendam, aannomer dor kribben in het
Zwolscho Diep, to Genemuiden, ter zake vr.i
valschheid in geschrift, bevel van gevangenne
ming verleend, daar hy sed6rt een paar dagen
van deze geestesspys zich rykeljjkor voorzie i
kan by den minder afkeerwekkenden cn meer
onderhoudenden dokter Faust, wiens verwant
schap met Manfred te opmerkelijker is, ome', i
Byron aan zynen uitgever plechtig verklaarde
het treurspel van Goethe niet gelezen te hob
ben, daar hy geen Duitsch verstond. Eene
andere dieper liggende oorzaak van deze im
populariteit zoekt men in de beweegredenen,
welke het treurspel deden ontstaan en in do
omstandigheden, waaronder het in do wereld
kwam. Wel vond Byron de inspiratie voor zyn
stuk In den aanblik van het Zwitserscho
alpenlandschap, doch de weerzinwekkende
opzet dor handeling, do door zyn held hodro-
ven misdaad, ontstond in den, door alle bio-
graphen van den dichter, erkenden lust om
zyne talryko vyanden by te staan, jn hunne i
laster. Booze tongen, waaronder die zyner
eigen vrouw 3), beweerden dat Byron, dio cp
het stuk der vrouwen zeer ruim van go wet ei
was, waarvan echtor de dochteren Eva's do
grootste schuld droegen 3), zich met Augusta
Reigh aan eene zelfde misdaad schuldig maakte
als Manfred.4) Byron was Manfred, geloofde
i) English men of letter» Byron hij J. Kichol.
J) Glenarvon hy Lady Lamb.
G. Brandt». Dio Hauptetröniungcn der Literator
de» lOen Jahrhundort».
■j K. Elze cn anderen.
