Te koop:
Anthraciet-Kolen,
Vreewijk.
Te Mor, Ml0. lei i s.:
Tricot-Tailles.
Arabische Gomballen
N°. 8883.
Vrijdag X X^el>ni.ai*i.
A0. 1889.
feze «Courant wordt dagelijks, met uitzondering
van (Zon- en feestdagen, uitgegeven.
Tweede Blad.
Vervolg der Advertentiën.
V11AAG
DE JA.MS
ONTVANGEN
Voordrachten,
BOTERMARKT 5 EN 6.
Specialiteit
Echte Fransche
Korsetten
LEIDSCH
DAGBLAD.
PRIJS DEZER COURANT:
foor Leiden per 3 maanden1.10.
Franco per poet1.40.
Afzonderlijke Nommere0.05.
PRIJS DER ADVERTENTIEN:
Van 1—6 regels 1.05. Iedere regel meer ƒ0.174#
Grootere letters naar plaatsruimte. Voor het in-
oasseeren buiten de stad wordt 0.10 berekend.
Vergadering van liet departement Lei
den der Nedcrlandsche Maatschappij
ter bevordering van Nijverheid
te 's-CJravenliage. (Slot.)
De verschillende wijzen, waarop het elee-
trisch licht in toepassing komt, kregen we
achtereenvolgens te zien. Gloeilampen aan de
gaskroon aangebracht, werden door commuta
tors met de dynamo-geleiding in verbinding
gebracht en zagen we beurtelings de binnenste
gloeilampjes van Swan, dan de buitenste 4,
dan alle 8 hun schitterend licht verspreiden
en hunne intensiviteit door de reguleerbanken
verhoogen of verminderen, terwyl de voltmeter
aangaf of de capaciteit van de dynamo zulks
wel toeliet. De bij het bord aangebrachte
gloeilampjes werden door het draaien aan eene
kraan als gewoon gaslicht op-of uitgedraaid;
geprojecteerd op het scherm zagen we de
embryologie van de gloeilampen, van een glazen
buis af tot op den ons by Kras bekenden vorm
ook de hennepvezels, welke in ijzeren buizen
verkoold worden en samen met platinadraad
gevlochten worden, kregen we in natura te
aanschouwen.
Booglicht met Jablokoffskaarsen was in de
zaal aanwezig en verspreidde zijn schitterend
licht. Stond de dynamo stil en was het gas
licht opgedraaid, dan konden we ons voorstel
len hoe onze voorouders zich met smeer- en
vetkaarsen, moderateur en spaarlampen tevre
den moesten stellen. Ons dunkt, in hun tijd
was de verhouding gunstiger tegenover gas
licht dan dit tegenover electrisch dito.
Hoogst interessante mededeelingen werden
ons gedaan door den spreker, die zjjne vacantia
van het vorig jaar in Amerika doorbracht
met statistieke gegevens werd ons verzekerd
dat in Februari 1888 in Amerika 300,000
booglampen en 2'/2 millioen gloeilampen ge
bruikt werden; er zijn plaatsen, waar het gas
licht niet en electrisch licht wel gebruikt
wordt ea als bijzonderheid citeerde spreker
ons uit een dagblad van een dorp, waarin
onder de advertentiën er eene voorkwam met
eene prijscourant van gloeilampjes en in het
officiëele gedeelte eene proclamatie van het
bestuur tot verdrijving der Indianen.
Overal in Amerika, waar spreker was, trof
hy electrisch licht, ook voor straatverlichting,
aan; duizenden draden ziet men in de lucht
en eene geprojecteerde photographie van eene
straat in Philadelphia geeft ons een waar,
schoon niet aesthetisch beeld van die noten
balken in het luchtruim; 't is alsof men
onder boomen wandelt, de isolatoren kunnen
met de bladeren vergeleken worden.
Door middel van photographie zagen we
ook de electrische stations van Edison, met
oen groot aantal stoomketels, machines, dy
namo's en meetwerktuigen enz.
In Amerika, waar byna elk welgestelde
electrisch licht in huis heeft, worden de ver
bruikte ampères (hoeveelheden) electrisch licht
gemeten. De meters bestaan uit glazen vaten
met eene oplossing van zinksulphaat, waarin
eene zinken plaat; aan de electrische leiding
verbonden slaat zink op de plaat neder, welke
om de maand medegenomen wordt en gewo
gen. Dit neergeslagen zinkmetaal bepaalt de
prys, evenals by ons de wyzer op den gasmeter.
Als pièce de rósistance kregen we eene
gloeilamp van 300 kaarsen te zien (voor de
bepaling van de lichtsterkte van kaars ver
wyzen wy naar de wekelyksche resultaten
aan onze gasfabriekdit beteekent enz.)zel
den zagen we schooner licht en een zeker
volksvertegenwoordiger zou hiermede stellig
tevreden zyn.
Het den begaafden spreker kunnen we het
zeker eens zyn dat we door het electrisch
licht verwend worden en dat, zoo dit hier in Hol
land evengoed te krygen was als in Amerika
we stellig geen gaslicht meer zouden wen-
schen. De verbeteringen, in de gaslampen
aangebracht, zyn dan ook het natuuriyk ge
volg van de zich steeds meer verbreidende
electrische verlichting. Hoewel de finantiëele
resultaten der electr.-maatschappyen nog niet
die der gasfabrieken zyn, ligt dit voornamelyk
daaraan, dat de laatslen in Amerika in parti
culiere handen zyn en niet door gemeente
besturen zyn beheerd, waardoor de pryzen
van gaslicht door de concurrentie gedrukt
worden of liovor tot togen kostenden prys met
eenige winst wordt geleverd.
Eene gloeilamp, welke onder water brandde,
mocht nog een oogenblik ons Leidenaars
hart met het oog op het vele nuttige, dat
daarin voor onze vischgrage stadgenooten ligt,
verkwikken, doch we waren, na drie uren
ongeveer den spreker gevolgd te hebben, dank
baar niet alleen, maar ook uiterst voldaan.
Het waren dan ook méér dan plichtple
gingen, toen de heer De Sturler, onze voor
zitter, den heer Bleekrode dank bracht voor
zyno hoogst belangwekkende voordracht; de
voordrachten van dr. Bleekrode zjjn altyd
interessant, doch nu wy hem gehoord hebben
en hebben zien werken in zyn van allerlei hulp
middelen voorzien laboratorium, beklagen wy
ons niet tot bem te zyn gekomenwy zyn
van de meerderheid der electrische verlich
ting boven die van het gas overtuigd ge
worden en achten den tyd van meer alge-
meene toepassing ook in ons land en in onze
goede stad niet verre.
29 Jan. '89. V. v. W.
NB. In het vorige stuk staat ether, leesaether.
Gamanfd Nlenwt
By de uitspraak van de Botter-
damache rechtbank in de zaak-Werthoim Hom
waren de overwegingen de volgende: lo.Dat,
al is het minder vleiend voor klager in eene
oordeelvelling te lezen dat hy gejammerd
heeft, de vraag ontkennend moet worden be
antwoord, dat door de geïncrimineerde uit
drukking de eer en de goede naam zouden
zyn aangerand: 2o. dat het niet buiten be
schouwing mag bly ven, dat genoemde uitdruk
king in eene critiek over eene openbare uitvoe
ring moet worden beschouwd in verband met
die critiek 3o. dat naast afkeuring ook waar
deering in die critiek voorkomt en de rechtbank
dus aan de geïncrimineerde woorden niet dat
ernstig karakter kan toekennen om opzettelyk
iemands eer en goeden naam aan te tasten.
Te Breda hebben sedert eenige
dagen ernstige vechtpartyen plaats tusschen
de leerlingen derdepartementsschool en jongens
van de lucifersfabrieken. De vechtpartyen
grypen plaats tegen 12 uren; eerst had men
het Valkenburg tot oorlogsterrein gekozen, nu
is het verplaatst naar het einde van de Bosch
straat. De politie heeft de medewerking van
ouders en onderwyzers ingeroepen om onge
lukken te voorkomen, daar de strydlustigen
nu zelfs met messen en kamerrevolvers moeten
gewapend zyn.
Naar aanleiding van hetgeen
over den ongunstigen toestand der telegrafisten
in de Transvaal hier en daar geschreven is,
wordt medegedeeld de volgende zinsnede uit
een particulieren brief van een Nederlander,
die daar telegrafist is
„Wy hebben 50 pd. st. promotie gemaakt
ik heb nu dus 250 pd. st-., behalve de over-
tyden, die wel is waar minder getaxeerd zyn,
maar wel een 25 pd. st. per jaar opbrengen,
zoodat ik per jaar 100 pd. st. denk over te
houden."
Degeen, die dit schreef, was er toen reeds
zes maanden, en dus voldoende op de hoogte
van den toestand. (E, D.)
Professor Sven Fromhold Ham-
merstrand, hoogleeraar in de geschiedenis aan
de universiteit te Upsala, is op 68 jarigen
ouderdom overleden. Vooral zyn werk over
het aandeel van Zweden in den dertigjarigen
oorlog is van veel gewicht en werd door de
Maatschappy van Wetenschappen bekroond.
Ook over de geschiedenis van Griekenland en
Rome heeft Hammerstrand bekende werken
geschreven.
Uit Soeakim wordt bericht dat
het stoomschip „Adjamieh" een Arabisch
slavenschip met 35 slaven en drie booten,
die op smokkelen uit waren, heeft aangehouden.
in alle Comestibles-Magazijnen:
VAN DE
Maatschappij „DE BETDIVE", te Tlel,
voorheen J. H. BRUIJNIS Co.,
Ho/leveranciers van Z. M. den Koning.
Aardbeziën Jam 50 Cts. per pot.
Hoode bessen 50
Frambozen 50
Kruisbessen 50
Zwarte bessen 50
Oranje Abrikozen 60
Meikersen. 60
Zw. Preisselbeercn 60 n
VRAAG ook de door Stoom GEDROOGDE
APPELEN, Meikersen en Kruisbessen;
en geconfijte Peren, Merk„De Betuwe."
De schoonste, de beste en daardoor op den
duur de goedkoopste.
v n n
n n
welke geen reuk of walm veroorzaken, geene sin
tels nalaten en totaal verteren. Ze zyn by uit
stek geschikt voor open Haarden, Kachels, enz.
K. T. CAROX, Hollandsche Spoor.
eene H aranda, zoo goed als nieuw. Te be
vragen Beestenmarkt 39.
Riante HV1ZEX met TUIN te buur of
te koop; worden van Duinwater voorzien.
Inlichtingen geeft W. KOK, Architect, Pie
terskerkgracht 16, te Leiden.
die saai en vervelend zyn, wat heb je er aan,
maar voordrachten, waarby Uwe toehoorders
zitten te schudden van den lach, dat is de
ware kost om voor te dragen.
Ten 1ste. J. SCHENKMAN, Verzameling
van Luimige Voordrachten, snaaksche Dicht
en Prozastukjes. 7de vermeerderde druk.
Hierin komt o. a. voor: De Bruiloftsnacht
te St.-Pancras. Dertig Dominees op een
Hampartytje. Negentien Priesters op een
Kabeljauwmaal. - Mozes in de Knip of de
Dure Ton, enz. enz.
Ten 2de. JOH. VAN ANSLOO, Vry en Bly.
Verzameling van Luimige Voordrachten.
Ten 3de. JOH. VAN ANSLOO, De Schalk,
Verzameling van Luimige Voordrachten.
Ten 4de. ODÉON, Verzameling van Luimige
Voordrachten dour W. N. PEIJPERS e. a.
lilt Pas ee" ecllt fukket met luimige
I/Cll lij Voordrachten; zoo'n verzameling
is voor elkeen goud waard, en toch is de
prys zoo luttel weinig, want voor slechts
ƒ1.50 verkoop ik de vier alleraardigste
boeken thans uit.
I ot U/ol! ^"en 8amen Toor slechts
LCl WCIi I.SO. Zoolang de voorraad
strekt, te bekomen by D. BOLLE, Bazaar van
Goedkoope Boeken, Hang by de Vischmarkt,
te Rotterdam. Franco thuis op ontvangst
Postwissel, waarby staatFakket Voor
drachten.
een op prachtigen stand gelegen HIT IS met
4- Kamers en vele gemakken. Huurprys ƒ350.
Te bevragen by W. A. VAN LITH, Papen-
gr acht 18.
IN
EN
W. STIJFPEL, te Alpirsbach,
tegen hoest en aandoeningen der
slijmvliezen; het is een losmakend
en verzachtend middel, dat onmiddel
lijk de prikkeling in de luchtpijp,
waardoor het hoesten ontstaat, weg
neemt. Doozen van 20 en 40 Cents.
Hoofddepot bij A. W. GROOTE
ZOON, Kal verstraat 43, Amsterdam,
en verder bij RE YST KRAK, Leiden.
i
in het Notarishuis aan den Burg,
te Leiden, by opbod en afslag
op Zaterdagen 2 en 9 Februari
1889, 's avonds te 7 uren, ten
overstaan van J. A. VAN
HAMEL, Notaris te Leiden, van een WIN
KELHUIS en eene WERKPLAATS en PAK
HUIS te Leiden, als:
No. 1. Het HUIS, allergunstigst gelegen
aan de N.-zyde van de Haarlemmerstraat
No. 78, hoek Brandewynsteeg, waarin sedert
ruim 25 jaren wordt uitgeoefend Koper- en
Blikslagerswinkcl, benevens de handel
in aanverwante artikelen, Sectie H. No. 179,
groot 40 centiaren. Het Perceel bevat beneden:
ruimen winkel, daarachter behangen binnen
kamer, bovenvóór en achterkamer, benevens
eerie vóórkamer, thans gebruikt als magazyn
en voorzien van kastenverderruimen droog
zolder, vliering etc. etc. Het heeft, boven zoo
wel als beneden, duinwaterleiding.
No. 2. Het. ruime PAKHUIS met dito
WERKPLAATS, waarin sedert 25 jaren wordt
uitgeoefend de koper- en Ullkslagcry,
aan de Zuidzyde van 't Vrouwenkerkhof en
aan de Westzyde van de Brandewynsteeg,
No. 8, kadaster Sectie H. No. 2616, groot
65 centiaren, benevens een Z O. deel, ter
breedte van ongeveer 1 Meter, van No. 2617,
zynde do toegang tot de werkplaats.
Beide percoelen zyn in eigen gebruik.
Te zienDinsdagen en Donderdagen van
10 -12 uren.
Betaaltyd en aanvaarding15 Maart a. s.
Inmiddels ul( de band (c koop.
Meerdere inlichtingen zyn te verkrygen ten
kantore van voornoemden Notaris VAN HAMEL,
Oude Singel 58.