De „St.-Crt.", haar vorig bericht ver beterende, meldt dat tot notaris te Haarlem ia benoemd de heer 31. N. Beets, candidaat- notaris aldaar. Het stoomschip „Sumatra", van Amster dam naar Batavia, vertrok 24 Jan. van Port- Said; de „Burgemeester Den Tex", van Batavia naar Amsterdam, passeerde 24 Jan. St.-Vincent. De gewone audiëntie van den minister van binuenlandscho zaken zal op 26 dezer uiet plaats hebben. Het Ethnographlsch Museum. II. Indien wij onzen weg langs de vestibule vervolgen en ons naar de eerste verdieping begeven, ontmoeten wij op het portaal van deze de groote verzamoling voorwerpen, welke gedurende de expeditie naar Midden-Sumatra door het Nederlandsch Aardrijkskundig Ge nootschap uitgerust, bijeengebracht en door genoemd Genootschap aan het Museum ge schonken werd. Eene kleine, aan de achter zijde van het gebouw gelegen zaal bevat voorwerpen, afkomstig van de eilanden Riouw, Bangka, Biliton, Nias, Engano en eenige na burige groepen, alsmede een aantal voorwerpen uit do residentie Benkoelen, op Sumatra, welke, wegens plaatsgebrek in de middenzaal, hier heen zjjn overgebracht. Wij merken hier vooral op een prachtig model van het paleis van den onderkoning van Riouw, met de voorstelling eener huwelijks voltrekking verder modellen van Chineesche en andere begraafplaatsen van Bangka, grillige afgodsbeelden van Nias, modellen der eigen aardige huizen van Engano en Nias, modellen dor groote torenachtige voorwerpen, welke gedurende het Hasan-Hoseinfeest te Benkoelen werden rondgedragen en het model eener bruidskamer uit dezelfde residentie. De groote, aan de voorztjdo gelegen zaal, bevat in het midden de voorwerpen van het eiland Sumatra, residentiegewijs gorangschikt. Van Benkoelen merken wij op eene groote roeks van mooie zilveren sieradeneenige der kleedingstukken uit deze residentie herinneron door hun patroon en hunne bewerking aan zulke uit Britsch-Indië, wat het gevolg is eener neerzetting van Klingaleezen in vroegere tijden. Van de voorwerpen uit Atjeh is het kostuum eener Mekkagangster (vrouwelijke Hadji) op een pleisterbeeld in eene kast tentoongesteld. Op den bodem dierzelfde kast zien wjj een stel prachtige gouden sieraden, zooals dooi Atjehsche hoofden worden gebruikt. Do kle dingstoffen uit deze residentie, dikwijls met goud- of zilverdraden doorweven, hebben meestal eene donkere grondkleur, terwijl dlo uit de Residentie Palembang, in de dicht daarbij staande kast tentoongesteld, door rijk dom van kleur en patroom veel meer uit munten. Diezelfde kast bevat ook het prach tige kostuum van een bruidegom en twee mantels van een der sultans van Palembang, uit het begin dezer eeuw. Eene volgende kast bevat eene groote col lectie van het eigenaardige lakwerk uit de Ree. Palembang; daarna ontmoeten wij twee kasten met voorwerpen uit de Bataklanden, waaronder vooral een aantal toover8taven, tooverboeken en brandbrieven, op bamboe ge schreven, met daaraan hangende symbolische bedreigingen en zware zilveren oorsieraden, van btjzonderen vorm, merkwaardig zjjn. Onder de voorwerpen van Sumatra s Westkust mer ken wij op eene kleine collectie van het prachtige Padangsche filigraanwerk, benevens de zeer primitieve gereedschappen, voor de vervaardiging daarvan, hot kostuum eener bruid uit de Padangsche Bovenlanden, en in eene afzonderlijke kast de voorwerpen, ge bruikt b(j de voltrekking van een huwelijk in de Padangsche Benedonlanden. Onder de voorwerpen uit de Lampongsche districten bevindt zich een volledig stel aller gereed schappen, v/elke by de zijdecultuur aldaar in gebruik z(jn. Links van deze zaal zijn in eene tweede de voorwerpen uit de Residenties Ternate en Ambon, alsmede van het Gouvernement Celebes tentoongesteld; rechts bevindt zich eene derde zaal, waar de voorworpen van Borneo zyn tentoongesteld. Onder die van Celebes is vooral merkwaardig eene groote verzameling der gereedschappen, enz., welke door Heidensche priesters en priesteressen in Zuid-Celebes gebruikt worden, en in eene afzonderiyke kast tentoongesteld zün; zy zyn alle door den heer dr. B. F. Matthes bijeen gebracht, die eene belangrijke verhandeling over dit onderwerp geschreven heeft. Van Noord-Celebes vinden wij eone kleine, maar daarom gewichtige collectie, daar zy herinnert aan de thans tot het verleden behoorende oorspronkelijke beschaving in de Residentie Menado. Zy is byeengebracht door den onlangs overleden reiziger H. Van Rosenberg. Van Ceram wijzen wy op het kostuum van een voorvechter; van de Saleyer-eilanden op twee ïykkisten van elgenaardigen vorm. Van de voorwerpen in de Bomeo-zaal noe men wy drie „Hainpatongs", groote houten palen met fantastisch gesneden menschen beelden aan het boveneinde, welke mot de doodenfeesten in Borneo in verband staan. Op eene afzonderiyke tafel zien wy een aan tal modellen van doodenhuizen, lijkkisten en andere voorwerpen, welke eveneens by de doodenfeesten dienst doen. Van Koetei merken wy eenige prachtige sabels, waaronder eene van den Sultan, eigen aardige krygshoofddeksels, sieraden, enz. op. Wy verlaten de eerste verdieping en be geven ons, langs eene yzeren trap, welke zich midden in de Sumatra-zaal bevindt, naar de tweode verdieping. Byna de geheele tweede verdieping bevat voorwerpen, welke van Java afkomstig zyn, terwyi in een gedeelte daar van, benevens voorwerpen van kleeding en opschik van Java, die van de eilanden Madura en Bali geëxposeerd zyn. Alle van Java afkomstige voorwerpen zyn volgens twaalf groepen gerangschikt, aanvangonde met de voorwerpen, welke dienen tot bevrediging der allereerste behoeften, als voedsel en in het algemeen alles, wat dient tot inwendig gebruik, dan voortgaande met kleeding en woning, vervolgens met de middelen om al die zaken te verkrygen, te vervoeren, te ver- koopen en verder te bewerken, daarna met alles, wat strekt om het bezit en den eigen dom van al die zaken te verzekeren, namelyk met den kryg, de handhaving van het gezag en de hutshouding van den Staat, om te be sluiten met de zaken, welke strekken om de edelste behoeften van den men3ch die van zyn geest te bevredigen. Onder de voorwerpen van Java vestigen wy de byzondere aandacht op het model der Missigit van Japara, een prachtig voorbeeld van snywerk; eene zeer volledige collectie der gereedschappen, by het batikken, verven en bedrukken van stoffen gebruikt, alsmede van verschillende stadiën dier bewerkingen, eene groote colloctie van prachtkrissen, mot edel gesteenten bezet, het Javaansche orkest de: „Gamalan", een groot aantal figuren voor het Javaansche schimmenspel, „de wajang" en een pleisterbeeld, gekleed in het kostuum eener Javaansche publieke danseres. Van de voor werpen van Bali trekken vooral uitmuntend gesneden en beschilderde houten beelden, als mede het model van een ïykverbrandingstoe stel, onze aandacht. Wy gelooven den bezoeker, aangezien er nog geeno nieuwe uitgave van den gids voor het Museum is verschenen, een dienst te be wyzen met de vorenstaande opmerkingen, welke aangevuld kunnen worden door dat, wat op de etiquetten, welke in de kasten of aan de voorwerpen geplaatst zyn, te lezen staat. Moge het bezoek zelf er toe leiden meer en meer liefde voor de kennis onzer schoone overzeesche bezittingen op te wekken 1 J. D. E. Schmeltz, Conservator aan 's Ryks Ethn. Museum. Gemengd NUnwn. De agent van politie K. alhier, die in November jl. in de Vrouwenkamp door een vyftal personen is mishandeld, is ten gevolge daarvan nog altyd buiten dienst. Ofschoon de daders gisteren tot zes on vyf maandon gevangenisstraf zyn veroordeeld, zal genoemde agent wellicht het vooruitzicht hebben nooit meer voor den politiedienst ge schikt te worden. Door depo1 i11 e a 1 hieris in den vroegen morgen van heden een jongen aan gehouden, die een zak turf droeg, welken zjjn vader, in dienst by een handelaar in brand stoffen, van zyn patroon ontvreemd en den zoon overhandigd had om huiswaarts te bren gen. Proces-verbaal is hiervan opgemaakt. Voor het gerechtshof te 's-Hage stond gisteren terecht een 19-jarig jongeling uit Leiden, die wegens diefstal ten huize z'ynor moedor van cone portemonnsie mot eenig geld, ten nadeele van een korporaal, door de Haagsche rechtbank tot zes maanden veroordeeld was. Evenals voor de rechtbank ontkende appellant ook in hooger beroep den diefstal gepleegd te hebben, bewerende het geld, dat by hem bevonden werd en dat evenveel bedroeg als door den korporaal ver mist was, van een student ontvangen te hebben. In een uitvoerig pleidooi betoogde mr. L. W. Van Gigch, uit Amsterdam, dat in deze hoegenaamd geon bewys aanwezig is voor appellants echuld; de politie heeft zonder verder onderzoek dadelyfc hem als de schuldige beschouwd. Spreker wees op het gunstig ver leden van appellant en bestreed voorts de meening dat de geldstukken aan byzondere kentoekenen door den eigenaar zouden her kend kunnen worden. Adv.-gen. mr. Telders meende dat voldoende bewys aanwezig was en vorderde bevestiging van het vonnis. Hy wees er op dat men nauwkeurig de geldstukken bekeek, omdat er valsch geld in omloop was. De uitspraak is bepaald op 7 Februari. Gisternamiddag kwam te Katwyk aan Zee aan bomschuit K W 70 van den reeder J. Schonenberg, stuurman Jb. Haasnoot. Deze schuit had 8 dagen reis en besomde ƒ99.80. Door den ongunstigen wind konden de schui ten de laatste dagen niet afvaren. Gistermiddag is in het Zieken- huis aan den Coolsingel te Rotterdam een patiënt uit een raam der derde verdieping gesprongen, hetgoen waarschynlyk den dood ten gevolge zal hebben. De patiënt werd sinds 21 Januari aldaar verpleegd, en het was den directeur gebleken, dat de man krankzinnig was. Gisteren was dan ook de rechterlyke machtiging ontvangen om hem naar het gesticht voor krankzinnige ïyders te laten overbrengen. Daartoe bevond hy zich gekleed op de zaal, buiten bed. Hem- zeiven was van dit voornemen niets medege deeld, maar hy was zeer onrustig, en van oen oogenblik, dat de oppasser bezig was het licht aan te steken, maakte hy gebruik om door de ruiten te vliegen met zulk eene vaart, dat een stovige militair, die zich naast hem by het raam bevond, hem nog wel trachtte tegen te houden, maar daartoe niet in staat was. (A'. R. c.) Da commissaris vin politie der lste afdeeling te Utrecht verzoekt per tele gram te worden bekendgemaakt met de ver- biyfplaats van: P. H., 28 jaren, metselaar en loodgieter, en Th. B. v. d. B., 23 jaren, laatst wonende te Utrecht, kantoorbediende. Zy zouden op 5 Jan. jl. met de stoomboot „Edam" uit Rotterdam naar de Argentynsche Republiek vertrekken, doch zyn, ofschoon het passagegeld voor hen betaald is, niet vertrokken, en houden zich vermoedelijk hier te lande op. Voor de arrondlssements-recht- bank te Amsterdam (4do kamer) verscheen gisteren Jacob Van Ameyde, oud 40 jaren, vroeger weesvader in hot weeshuis van de Christolyk Gereformeerde gemeente aan de Bloemgracht te Amsterdam, in hechtenis. Be klaagde had zich te vorantwoorden ter zake, dat hy op 31 Juli 188S met een aan zyne zorgen toevertrouwd 19-jarig weesmeisje, na vooraf met haar gemaakte afspraak, de reis naar België zou hebben aanvaard. Alvorens de hoofdzaak werd behandeld, ver zocht de toegevoegde verdediger mr. W. F. Van Leeuwen het woord. Spr., gebruik makende van de bevoegdheid, hem by art. 153 Wetboek van Strafvordering verleend, wenschte dat de rechtbank den offi cier van justitie niet ontvankeiyk in zijne aanklacht zou verklaren. Immers, beklaagde is Nederlander en heeft het misdryf - stel 't ware bewezen in een vreemd land begaan. Dat misdryf ls dus hier te lande alleen din strafbaar, wanneer het ook In België strafbaar is (art. 5 No. 2 Wetboek van Strafrecht). Maar in België, dus betoogde pleiter, is het gepleegde feit niet strafbaar; art. 181 van den Code Pénal beige omvat het feit niet. Ergo was de aanklacht niet ontvankelijk. De rechtbank ging daarna in raadkamer. Na goruimen tyd keerde zy terug, verklaarde den officier van justitie niet ontvankeiyk en gelastte dat de weesvader terstond op vrye voeten zou gesteld worden. De rechtbank te Utrecht heeft gisteren den liedjeszanger A. J. Van Hof wegen, die den 24sten Nov. 11. te Mydrecht zekeren Beekman met een mes uit minnenyd opzettelyk gedood heeft, veroordeeld tot 5 jaar «roeisstraf. Gisternacht is eene koemelker ij te Oldeboorn, staando in de kom van het dorp, tot den grond toe afgebrand. Do koeien (vier in getal) zyn in de vlammen omge komen. Oorzaak nog onbekend. Te Baarn is in eene ledig staande villa ingebrokener werden daar eenige wollen dekens, zilvorwerk enz. ontvreemd. De politie te Muiden heeft de dieven ingerekend. De politie te Nymegen heeft H. J. Van L., den gewezen boekhouder van den bierbrouwer A. Mercier, te St.-Anna, by Ny. megen, aangehouden en naar de gevangenis overgebracht. V. L. moest in het begin der maand Sep tember jl. een brief met ongeveer ,f 700 aan bankpapier voor zyn patroon by een notaris te Nymegen bezorgen, doch maakte zich daar mede uit de voeten. Na het geld opgemaakt te hebben, kwam hy Woensdag-avond in berooiden toestand te Nymegen terug, en werd kort daarna in hechtenis genomen. Men meldt uit Vlieaingen van Donderdag avondDe waschinrjehting „Maria Jacoba" alhièr, welke verleden jaar is afgebrand, staat op het oogenblik in lichterlaaie en is wederom harer geheele vernieling naby. Men zegt dat zy aan de Amsterdamsche Beurs tegen brandschade is verzekerd. Het te Ootmarsum in omloop gebrachte gerucht, dat Vrydag naby Lingen (Pruisen) een schoolmeester en negen en dertig kinderen door het y3 geraakt en allen verdronken zyn, is gebleken ongegrond te zyn. Inde Eierlandsche gronden, by Nieuwediep is gisteren het stoomschip „Ben- brack" gestrand. De sleepbooten „Hercules" en „Stad Amsterdam" zyn ter assistentie derwaarts vertrokken. Het groote schip was geladen met katoen tn bestemd van Savannah naar Bremen. Men'' is bezig de lading te lossen, welke te Nieuwe diep wordt aangebracht. BUITENLAND. Frankrjjk. De minister van nyverheid deed den minis terraad eenige mededeelingen omtrent de aanhouding van den Franschen ingenieur Dreifus, te St.-Petersburg. Dreifus was naav die stad gegaan met het doel zyne familie te bezoeken en werd gearresteerd toen hy zyn rapport aangaande het binnenscheepvaart congres te Frankfort aan don Main, waar heen hij in opdracht van de Fransche regee ring gezonden was, had afgemaakt. Nadal orkend was geworden dat Dreifus op recht matige wyze in het bezit van het stuk mei de aanteokenir.gon was, werd hy op vriji voeten gesteld. De Panama-moeiiykheden schynen tei einde te zyn. De heer De Lesseps vereenigd' ter eero van het heuglyk feit een twintigts vrienden aan een feestmaal. Het verdien opmerking dat ook generaal Boulanger tc de gasten behoorde. - Het bericht van enkele Fransche biadei dat het verbanningsbesluit betreffende de hertog van Aumalo, waarschynlyk zou worde herroopen, wordt ten sterkste tegengosproker - Op de huizen te Tunis, door Italiaaasct Israëlieten bewoond, zyn gisternacht biijette aangeplakt, dragende een rood kruis met c' woorden: „Dood aan de Joden!" Twee jonge Fransche dames, mik Blanche Edwards en George Chopin, zullt deze week te Parys als doctoressen in geneeskunde promoveeren. GrioUenlnnd. De Grieksche Kamer heeft eene zitting g houden, welke 17 uren duurde. Er was ee aangelegenheid aan de orde, waartegen party van den heer Deiyannis zich verzet- De oppositie trachtte toen de zitting te rekk door het houden van lange rodevoeringen. I gelukte in zoover, dat de afgevaardigden, den geheelon nacht byeen te zyn gewee 's ochtends om zeven uren nog even ver war fe als by de opening der zitting. Toen was het geduld der tegenstandi uitgeput. De meesten gingen naar huis. ti zoo werd de zaak om negen uren met 78 teg 13 stemmen ten gunste der regeering besli De minister-president Trikoupis toonde gro volharding en verliet gedurende de gëhe zitting geen oogenblik zyn zetel. Telegrammou. CUXHAVEN, 24 Januari. Het stalen gelscho barkschip „Glenlora," kapt. Jan met eene volle lading stukgoederen, van H: burg naar Melbourne, is hier sristeravond, het ten anker gaan, in de midscheeps a gevaren door het stoomschip „Ludwig Posse en dientengevolge gezonken. De bemann werd gered door de sleepboot „Titan" wt het schip van Hamburg had gesleept, schip ligt bij hoogwater tot aan de fokt onder water, doch bij laagwater is de

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsch Dagblad | 1889 | | pagina 2