JLJ _i.J
Maandasj: Januari.
A*. 1889.
(Courant wordt dagelijks, met uitzondering
van fpn- en feestdagen, uitgegeven.
Eerste Blad
jKikeriki.
DE BOTERWET.
IPeuilleton.
EEN HELD DER MODE.
Leiden, 5 Jannari.
DACIBl i AI).
PHIJ3 DEZER COURANT:
Tten Ittl&en pa t mundm.1.10.
ynur.o per poet.l.«0.
AiJoaderLjiit Kommen.0.05.
PRIJS DER ADVERTENTTEN":
V»n 1—0 regels ƒ1.05. Iedore regel meer 0.17$.
Grootere letten naar plaatsruimte. Voor het in-
oasseeren buiten de stad wordt 0.10 berekend.
Aan de Abonné's daarop, wordt by dit
lommer verzonden No. 15 van Kikeriki.
Het zal een belangrijke vooruitgang op de
oaan der économische ontwikkeling mogen
lieeton, als de gelukkige ingezetenon dezer
landen geen chemisch laboratorium mitsgaders
jen microscoop en andere instrumenten in
iiuis behoeven te hebbon om te weten te
.romen, of zij nu inderdaad „boereboter' anders
gezegd „koeboter", op hun broodje gaan
smeren. Want we zullen, als ten minste
menscheiyke berekeningen niet falen, eene
boterwot krijgen.
Zog niet dat zulks onnoodig is, en dat we
in de bepalingen van ons Strafwotboek aan
gaande het bedrog met levensmiddelen waar
borgen genoog bezitten. Uwe redoneering be-
wyst, dat gq de praktijk niet kent. Want wat
baten voorschriften en strafbedreigingen, als
zij toch niet gehandhaafd kunnen worden?
Vlak voor de oogen van do politie verkocht
men in Neorlands hoofdstad, eene der zeer
weinige gemeenten waar van overheidswege
Iets wordt gedaan om prevontief toezicht te
houden op den verkoop van levensmiddelen,
beschimmelde poren, waaraan arme kindertjes
zich ziek gegeten hebben.
Maar we spreken nu niet over verrotte
peren, maar over „boter", cn wel over „boere
boter". Of vindt u den naam „natuurboter"
misschien mooier? Ook al goed, ge hebt.
maar voor 't kiezenNoerland3 taal leent
zich uitmuntend voor prachtige woordverbin
dingen.
Een onmeteiyko, een niet hoog genoeg te
waardeeren dienst zal de nieuwo wet ons
bewyzen, door het woord „kunstboter" uit
de woreld te helpen. De hemel weet, welke
'wazo opvatting van de beteekenis van het
voord „kunst" dit heeft doen bezigen om een
.urrogaat aan te duiden, maar 't wordt tyd,
daar een eind aan to maken.
Het fabrikaat, aan 't welk men dien naam
■heeft gegeven, bezit voortreffelijke eigenschap
pen, en wie te kiezen heeft tusschon eene
goede quaiiteit van dat artikel, en wezenlijke
boter van twijfelachtige bereiding, doet, al
zpn do prijzen geljk, hoel verstandig ala hij
1) Biographischc schets.
Tot de eigenaardigste en bekendste ver-
schyningen dor Londensclie voorname wereld
ia de eerste dertig jaren dezer eeuw behoorde
ontegenzegiyk de overste Brummel, gewoonlijk
„beau Brummel" genoemd. Hjj was do onbe
perkte beheerscher dor mode, voor wiens
schepter zich allen bogen. Do prins van
Wales, later koning George IV, vereerde hem
iangen tyd met zyne vriendschap, en do hoog
moedigste jongo qdelliedon uit de oudste en
voornaamste familiön van het land verdrongen
zich om kennis met hom te maken. Zjn
roem verbreidde zich van Londen uit over ge
heel Engeland, en ook op het vasteland werd
-zjjn naam in alle hoofdsteden door de jonge
dandy's met bewondering gonoemd. Het karak
ter en hot leven van dezen man zjjn even
ongewoon als bolangwekkend, en hot loont de
mocito wel, zijn levensloop te loeren kennen.
Goorge Bryan Brummel wa3 geenszins van
eene bijzonder veorname of rjjke familie. Zjn
grootvader was conditor goweost on zijn vader
had de betrekking van particulier secrotari3
bjjllord North bekleed. Ook zjjn geërfd ver-
hot eerste kiest, njj heeft dan stellig iets
goeds, iets voedzaams, iets smakeiyks en vol
komen onschadelijks.
Do uitvinders hebben de maatschappij en
inzonderheid de mingegoede volksklasse een
dienst gedaan van niet gering belang. Haar
zij deden verkeerd, door hun artikel den
naam van „kunstboter" te geven. Onder een
andoren, splinternieuwen naam zou hot zyn
weg ook wel gevonden hebben. Nu ontgaan
zij hot verwijt niet dat zij zoo'n beetje heb
ben gespeculeerd op ja, laat ons maar
zeggen op do oppervlakkigheid van de mon-
schon, 011 zou men hen kunnen beschuldigen
van to hebben te konnon gegeven: „Zegt,
als go misschien gewoon zyt, uwe boter,
alvorens zo in den handel te brenger., een
beetje op to knappen met stroop, mot
schapenvet, mot salicyl, of wat dan ook,
hier is iets dat go veel gemakkelijker en
doelmatiger leunt aanwenden, en dat u, zoo
ge er misschien nog een goweten op nahoudt,
ontheft van de onpleizierige gedachte, een
paar arme drommels maagzieklon in het lyf
gebracht te hebben.
Een andoren naam, maar welken?
Vroeger hadden de heoren 't voor 't zeggen
nu heeft de Regeering voor hen oone keus
gedaan. Volkomen juist is hg niet. Want het
surrogaat is margarine en nog verscheidene
andere bestanddeolen meer, doch margarine
is toch in eik geval het hoofd ingrediënt. En
nu wil do wet dat overal, waar eenig ander
boterachtig product wordt verkocht dan wat
uitsluitend vetdeelen, uit melk bereid, bevat,
hotzy op de verpakking, liotzy op do waar
zelve, - in duidelijk leesbare letters het op
schrift- „margarine" zal vertoond worden. Als
dus eij, winkelier, een fust oponmaakt en in
uw winkel plaatst, hebt go te zorgen dat het
opschrift in hot oog valt. Ontvangt ge de
waar bijv. in eene klont, waarvan ge in het
klein verkoopt, maak dan dat hot laatst
overgebleven gedeelte nog met den stempel
afdruk prijkt.
Zal het debiet van bet sunogaat daardoor
afnemen? Wy gelooven dat de fabrikanten
zich noodeloos ongerust maken. De goede
waar zal aftrek biy ven vinden, vooral wanneer,
wat bopaald het gevolg van dezo wet kan
worden, de prys mot de waarde overeenstemt
on men minder gevaar loopt voor margarine
de prijzen van boter (0 moeten betalen,
wat natuuriyk niet de schuld is van de fabri
kanten, maar van sommige handelaars in het
kloin on van zekere „boeren" van don kouden
grond, die hun goedgeioovigen afnemers „;n
mogen was, volgens Engoische begrippen, niet
gro>t; zjjne ouders lieten hom namelijk
„slechts" 30.000 p. s. (ongeveer f 3G0.000) na.
Zyne opleiding ontving Brummel aan het
voorname college van Eton, dat ten allen tijde
by voorkeur door de kinderen der Engelsche
aristocratie bezocht werd. Later studeerde hy
een tyd lang aan do universiteit to Oxford en
nam ten slotte als vaandrig dienst by hot
tiende regiment huzaren, dat te Londen in
garnizoen lag en den prins van Wales tot
chef had. In dezen jongen vorst vond Brum
mei een vertrouwden vriend en beschermer.
Beiden waren verwende naturen en moesten
elkaar wedorkoerig aantrekken. Do prins, dien
zijne vleiers „don eersten gentloman van
Europa" noemden, was eon even groot modo-
held als Brummel. Iiy gaf voor zjjne toiletten
jaarlijks do enorme som van 20.000 p. 3. uit,
en was op zyne heerschende positie in do
voorname dandywereid trotscher dan op den
rang, welken zjjne geboorte hem verleende. In
de bekonde „Geheime memoires van een ouden
diplomaat", die in 1840 te Londen in druk ver
schenen, wordt by het bespreken eener zwnro
verkoudheid van den prins als het treffendste
bewijs voor zyne ongosteldhoid aangevoerd,
dat hy zelfs geweigerd heeft, zyn kleerma-
ker te ontvangen.
stad" potjes met „echte boereboter" komen
brengen.
Als er in «ene gemeente eene openbare markt
voor boter is aangowezen, dan mag er, vol
gens deze wet, geene margarine worden ge
bracht. Natuuriykzy behoort daar evenmin
thuis als schelvisch of peperkoek. Heeft men
voor margarine eene markt noodig, welnu,
daar kan in voorzien worden.
Daar zyn belanghebbenden, die van deze
wet oene onmiddellyke verbetering wachten
van den boterhandel met het buitenland,
inzonderheid met Londende landbouw com
missie gaat van deze onderstelling uit, en ook
do Regeering onderschrift haar grootendeeis.
Zéó optimistisch zjjft wy niet. In Engeland,
in Frankryk, in Duitschland heeft men reeds
wetten tot wering van surrogaten, hetzy in
zuiveren, hetzy in gemengden toestand, en wij
gelooven dat bet gevaar, de gansche massa
in beslag to zien nemen, de leveranciers van
slechte waar wel zal aansporen op do andere,
ouderwetscho manier de markt te biyven be
derven. Do goede naam onzer boter op de
markt te Londen, om ons tot deze te be
perken, kan herwonnen worden, doch op
eeno gelieol andere manier. Men moet te rade
gaan met den smaak der Britsche consumen
ten wat betreft kleur en zoutgehaltein daar
voor geschikte fabrieken bepaaldeiyk voorde
Londenscho afnemers arbeiden, onder nauw-
gezotte, wetenschappelyke controle; daarginds
een magazijn openen waar niets anders wordt
toegelaten dan het artikel van die fabriek en
van andere, welke op gelyko voonvaardon
wilton samenwerken, en don verkoop doen
geschieden door een volkomen vertrouwbaar,
met hot. vak bekend agent. Al wordt or door
eene soortgolyke vennootschap do eersto jaren
eenig verlies geleden, by ijver en volharding
kan de overwinning niot uitblijven.
Maar met dat alles heeft de nieuwe boter-
wet, welke waarscbjjniyk in hot voorjaar in
de Tweede Kamer zal worden behandeld,
niets te makenwe spreken er slechts van
omdat er 0. i. iets anders nog noodig is
dan oen wet, om van belangrijken invlood
te zyn op do pryzen van het echte product.
De ryzende beweging, welke in liet vorig jaar
viel op te merken, de laatste weken alleen
uitgezonderd, zal misschien voor een goed
deel daaraan zyn toe te schryven, dat eraan
de vervaardiging meer zorg wordt besteed,—
en in die richting moet men biyven voortgaan.
Regeeringsmaatregolen, die de controle, op
welke levonsraiddolon ook, verscherpen, achten
we zeer aanbevelenswaard, en daarom kunnen
we ook vrodo hebbon met 6ene wotsvoordracht,
wolke eenige middelen daartoe in uitzicht stolt.
Biy vondo verbeteringen, welke den handel een
nieuwen bloei verzekeren, verwachten we
alleen van den yvor en de nauwgezetheid der
produconten, alsmede van hunne verstandige
samenwerking. Laat men deze achterwege,
dan zal het geroep om Regeerings tusschen-
komst, al wordt er ook tot zekero hoogte aan
voldaan, geenszins de verwachte uitwerking
hebben.
De commissie van financiën heeft onder
zocht het in hare handen gestolde voorstel
van burgemeester en wethouders tot vorhoo-
ging van eenige artikelen der begrooting voor
dit jaar. Er zyn daartegen by haar geene be
zwaren en zy adviseert daarom het voorstel
aan te nemen door goedkeuring van den sup-
pletoiren staat, in ontvangst en uitgaaf be
dragende 5235.
Hoezeer de Verordening op de heffing
van schoolgeld, lager onderwys, alleen melding
maakt van het verleenen van restitutie in geval
van vertrek uit of vestiging in de gemeente
tusschentyds, zoo komt het B. en Ws. toch
voor dat er in dit bijzonder geval geen bezwaar
bestaat eene gunstige beschikking te nomen
op het verzoek van den heer W. J. Arriëns
oin restitutie van schoolgeld.
Zooals toch uit dat adres en het rapport
van het hoofd der Jongensschool blijkt, is de
zoon van adressant wegens oen hem over
komen ongeval verhinderd geworden sedert
do maand Juli jl. de school te bezoeken, ter
wijl, wanneer vermoed had kunnen worden
dat do gevolgen van het ongeval van zoo
langen duur zouden geweest zyn, ongetwij
feld tot afschryving van den leerling zoude
zyn overgegaan.
Op gronden van billijkheid geven B. en "Ws.
den gemeenteraad daarom in overweging aan
adressant restitutie te verleenen van betaald
schoolgeld voor zijn zoon "W. Arriëns over
de iaatsto twee kwartalen van het jaar 1888,
tot oen bedrag van 15, zullende alsdan voor
don anderen zoon van adressant, mede leerling
van de Jongensschool 1ste klasse, hot volle
schoolgeld worden voldaan.
Hier ter stede is opgericht eene afdeeling
van de Schippers-Vereeniging „Schuttevaér,"
aanvankeiyk met 20 leden. Tot voorzitter is
gekozen do heer P. J. Verkoren en tot secre
taris do heer E. Los. De overige bestuursleden
zyn do hoeren G. Van Parys, J. B. Van der
Nat en J. Ruigrok Van de Werven.
Mot do onbevooroordeelde wjjze, waarop de
troonopvolger steeds zyne vrienden koos, haalde
hjj ook den jongen vaandrig in den kring
zijner intieme konnissen. Daarmedo was Brum-
mel's geluk bevestigd, de eerste sport beklom
men op de ladder, welke hem tot aanzien en
macht zoude brengen. Do vertrouwelijke om
gang met den prins van Wales verschafte den
kleinzoon van don conditor in zekeren zin een
pas, waarop de meest exclusieve kringen zich
voor hem openden.
Het duurde niet lang, of Brummel begon
zyn triomf to vieren en zyn overwicht in
modezaken te doen gelden. Toen zijn regiment
van Londen naar Manchester vorplaatst werd,
nam hy weidra zyn ontslag om in do hoofd
stad te kunnen biyven. Den zomer bracht hy,
zooals dat in Engeland in den regel gebruik
is, op het land door by zijne voornaamste en
aanzieniyksto vrienden, do hertogen van Rut-
land, Bodford, Devonshire en anderen, waar
hy zeker was, een kring van oude en jonge
mannen uit do groote werold vereenigd te
vinden en nieuwe lauweren te oogsten. Zyn
aanzien en zyn invloed namen snel toe. Hy
werd het ideaal van alle dandy's, dat zy te
vergeefs in sieriyke kleeding, verschyning enz.
trachtten to bereiken. Zelfs den prins van
Walés stelde hy in do schaduw, en dezo moest
ten slotte zelf good of kwaad voor de autoriteit
van zyn vroegeron beschermeling buigen.
Geen wonder dus dat deze van een modo-
hoer langzamerhand oen despoot der mode
werd. De wetten, welke hy met tirannieke
willekeur gaf, vondon overal oene gunstige
ontvangst. Als hy toilet maakte, was altjjd-
een dozyn hertogen of markiezen tegenwoordig,
die hem met gespannon aandacht gadesloegea
en van hem trachtten te loeren. Brummel
echter behandelde deze voorname leerlingen,
zyner kunst met groote onverschilligheid cn
bodiendo hen dikwyi3 met niets minder dan
beminnelyke gezegden, als de volgende„Nu,
wat wilt gy Ziot gij niet, dat ik myne tanden
poets?" Dan borstolde liy zyne tanden met da
meeste zorg vorder en ze in don spiegel be
kijkend, ging hy na oene pauze voort: „Ik
geloof dat daar eeno vlek is; neen, het is
maar een weinig koffie. Dit tandpoeder is
voortreffelijk. Denkt niet, dat gy het recept
daarvan krygt; gy zult het niet hebben."
Voor 't overige was Brummel togenover
zyne vrienden uit de hooge en boogato aristo
cratie geenszins zoer voorkomend en mei vleiei y
hooft hy zich zelfa tegenover den koninklijken
prins niet ingelaten.
(Wordt vervolgd.)
