1
N°. 8846.
Maandag XT December.
A0. 1888.
(Courant wordt dagelijks, met uitzondering
van (Eon- en feestdagen, uitgegeven.
Hioaimei' bestaat uit DRIE
Blade:?.
Eerste Ml ad.
EZikerilnL
V s r v a I s c h i n g.
Leiden, 15 December.
FeuLilleton.
Lid de japon daar schuld aan 1
FRX3S DEZER OOURANï:
Voor Laidou per 3 maandon-.1.10.
'Tanco per pot-tM 1.40.
jlfzori&jrirjke tfemraeran 0.05.
PRIJS DER AD VERTENTIEN:
Tm 1—6 regels 1.05. Iedere regel meer 0.171.
Orootere letters naar plaatsruimte. Voor het in-
caseeeren buiten de stad wordt 0.10 berekend.
lian do Abonné's daarop, wordt hij dit
jammer verzonden No. >12 van SZikeriki.
X ïs tegenwoordig zeever .gekomen, dat
ten, behokkolgk onze -levensmiddelen, enz. j
raagt n i e twat wordt tegenwoordig ver- j
llacbt, maar wat is nog zuiver?
Wel zijn er tal van vervatsohte artikelen,
alk-s onschadelijk zijn, .maar -er zijn er wel-
cltt evenveel, welke onze gezondheid be-
roigen.
Een enkelen keer als er ernstige feiten aan
iet iicht -koaion, als er slachtoffers vallen,
even zo stof tot nadenken, verwekken zelfs
enige opschudding. Dan wordt do moening
eopperd, of het geen tijd wordt dat de
tegeering tusschen beide treedt in het belang
er bedreigde maatschappij.
Zoo <3. a. 'bij de loodv-ergiftigkig, welke
nlangs te 'Olieberkoop plaats had, waar
erscheidona huisgezinnen ziek werden door
iet gebruik van koek, gebakken van uit
Stettin aangevoerd meel.
In onzen veelbewogen tijd duren dergolijko
vertvogingen echter niet lang. fs de eerste
ndruk voorbij, dtm is alios spoedig vergeten,
in do vervalscbers zetten stilletjes hun
edrieglijk handwerk weer voort.
Onzo dagelyksehe levensmiddelen worden
de eerste plaats onderbanden genomen
rood, boter, melk, vet, koffie en thee; de
ienotmiddelensuiker, cacao, bier, wijn en
pirituahën worden niet gespaard.
't Zijn alle zaken, welke do menseb, arm
f rijk, in meerdere of mindere mate voor
ijn gezond en gozollig bestaan noodig heeft.
Some wordt in meel of brood gips, aluin
.n kopervitriool gevonden, in peper zand en
n suiker meel; over boter en melk behoeven
ve niet te spreken.
Het bier bevat nu en dan salicylzuur, welk
nengsel, zelfs bij kleine hoeveelheden, scha-
lelgk is, vooral voor hen, die aan maag- en
ttieraandooningen lijden.
Enkele leveranciers weten wanklourigen kof-
ieboontjes do goede tint te geven door lang
liet onschadelijke kleurstoffen. Verder limo
nades, siropon en suikerbakkerswaren, door
dames en kinderen veel gebruikt.
In t Frankrijk werden de bewoners eenor
gansclio streek door t gebruik van vorvalsch-
teu wgn ziek, en volek -lier lijders bezweken
er aan.
Dan zijn er nog tal van andere artikelen
voor huiselijk gebruik, die schadelijk voor
onze gezondheid zijn.
Lood- ot arsenikvergiftigingon kunnen 't
gevolg zijn van verglaasde pannen, van de
kleurstoffen der gordijnen en behangsels.
Schoon die vervalschingen op groote schaal
worden gedreven, is het toch niet altijd ge
makkelijk ze na te sporen.
Er zouden, om een voorbeeld te noemen,
•geene prijsvragen uitgeschreven worden voc-r
.de onderscheiding van natuur- en kunstboter
•indien dit zoo gemaKkeljjk ware.
Er wordt in do eerste plaats grooto waren
kennis vereissht. Maar ook mensehen, met
die kennis toegerust, zal oen onderzoek soms
nog niet veel vorder brengen.
De wetenschap staar tegenwoordig op zoo'n
hoog standpunt, dat ook zij de vorvalsching
niet altijd kunnen constateeren.
't Ergsto van dit alles is, dat voornamelijk
de mindere man door al die misleidingen weer
*t oorst getroffen wordt.
Wy allen weten het, dat het enkel winst
bejag is, die do vervalsching, op allerlei ge
bied, in 't leven roept. Do eene handelaar
wil nog goedkooper leveren dan de ander, 't
Heot overal„om do concurrentie 't hoofd te
biedonl" maar do groote drijfveer is: winst
bejag.
Met dat al wordt de mindere man de dupe.
Deze gaat natuurlijk, waar hg het goed
koopst terecht kan. Moeiljjke tijdsomstandig
heden eischen dit.
Van hem is 't bovendien niot te verwach
ten, dat hij een onderzoek zal instellen naar
do qualiteit der waar. Om dit zelf te doon,
daarvoor ontbreekt hem kennis; om dit
aan anderen op te dragen geld. Er wordt
ook zelfs niet aan gedacht.
Toch leven we in een tjjd van onderzoe
kingen. Personen en zaken worden er aan
onderworpen. Men verlangt dat iemand do
bevoegdheid bezit voor de waarneming eoner
betrekking. V/at zeer goed is:'t publiek dient
verzekerd te zijn, dat hot de diensten van
hen, die eene betrekking vervullen, kan ver
trouwen.
De Staat gaat verder in zjjne zorg.
Maten en gewichten worden geijkt, en eene
jaarlijksche controle waarborgt ons voor bo
drog en schade. Zelfs goud- en zilverwerkon
moeten van een „keur" voorzien zgn.- Do
apotheken worden ieder jaar door eene Staats
commissie streng nagezien. Patonten, j'üicht-
en vischakten krijgen hunne beurt, enz. er.z.
Overal dus een streng onderzoek, inspectie
en controle alleen bij de levensmiddelen en
andore handelsartikelen {zaken, die 's menscben
gezondheid betreffen) neemt men het zoo
nauw niet.
Terecht is er reeds gevraagdmoet men
hier dan nog maar steeds de giftmengers
baas laten?
ïn Duitschland maakt men korto wetten
met zulke lui. Daar zijn de strengste straffen
gezet op hot plegen van bedrog bij den ver
koop van wat de mensch voor voeding en
versterking behoeft.
Zoodra men echter in ons land de bedriegers
wil ontmaskeren, stuit men op onzo wet
geving.
De bepalingen, welke in het wetboek van
strafrecht zijn opgenomen, zjjn onvoldoende.
't Is meer dan eens opgemerkt, hoe nauw
het verband is tusschen volksopvoeding
en volksvoeding. Voor do eerste wordt
ontegenzeglijk veel gedaan; dit zal ook voor
de laatste gelden, indien de bepalingen in 't
Nederlandsclie Strafwetboek aanmerkelijk ver
scherpt worden.
Een maatregel, waardoor de nieuwe mi
nister van justitie zich zeor verdienstelijk
zou maken.
Tevens moest in iedere stad een goed la
boratorium opgericht worden, een laboratorium
van Regoeringswege, mot kostolooze controle.
En wat nog boter ware de contrölo op bin-
nenlandsche levensmiddelen enz. moest ver
plichtend worden gestold. Voor buitenlandsche
kon b(j don invoer een bewijs van analyse
gevorderd worden.
Op zoo'n manier zou aan de vervalsching
een einde gemaakt, althans die tot een minimum
teruggebracht worden.
Heden z(jn aan de universiteit alhier be
vorderd: de heor C. H. T. Bussemaker, geb.
te Deventer, tot doctor in de Nederlandsche
taal- en letterkunde, met academisch proef
schrift, get.: „Geschiedenis van Overjjsel,
gedurende het eerste stadhouderlooze tijdperk,
Deel I", en do heer J. W. C. Horst, gob.
te Paramaribo, tot doctor in de geneeskunde,
met academisch proefschrift, get.„De klinische
beteekenis van het kyphotische bekken".
Voor het lezen van reisbeschrijvingen
bestaat gelegenheid in overvloed; man heef.-
slechts to kiezen. Maar heel iets anders is hot,
den reiziger zelf zijne wederwaardigheden,
opmerkingen,onz. te hooren vertellen, vooral
wanneer het eene reis betreft, niet altijd langs
gebaande wegen, maar eene waarbij men zijn
weg vaak moet zoeken en zelf ban9n.
Dit voorrecht zullen de leden der Leidsche
afdeeling van de Ned. Maatschappij voor Tuin
bouw en Plantkunde a. s. Donderdag-avond to
zeven uren in do gezoliige zaal der „Loge
hebben.
Do heer H. Kleinstarink, dio gedurendo niet
minder dar£ een jaar in Centraal-Amet ika,
voornamelijk in Mexico, Guatamala, Britsen
Honduras, er.'Z- omzwierf, met het doel or.i
daar in do ooi "spronkeiyke woudon planten te
verzamelen, zal dan als spreker optreden, o.n
hot oen en ande tj °P d°zu avontuuilgko rots
bstrekking hebbei, mede doelen.
Het is een good denkbeeld van het bestuur
te noomen, dat de 'n ll80r Kleinstarink ui.-
noodigde hier zijne borste eenigszins uitvoe
rige mededeelingen oi. itrönt ('ie reis te doen,
een denkbeeld, dat eng 'etwgfeld door de loden
zeer op prjjs gesteld Zil' worden. (Wg ver
nemen dat ook bij somi elders wonende
leden het plan bestaat c ,62e vergadering bij
te wonen). Ook wordt, n lar vernomen,
den koenen reiziger hier ei >Qe ontvangst be-
roid, waaruit hem zal blgk H1 m6n z^!1
moed en ondernemingszucht ^er £oec* wee-
te waardeeren.
Hot achtste internationaal Oriëntalisten-
congres zal in 18S9 van 2 to ^ept' t6
Stockholm en van 8 tot 13 Sop tö Ohiis-
tiania worden gehouden. Het st oncler
beschermheerschap van koning Osc. xr
het te Stockholm zal openen en slui t<6n'
zal er onder voorzitterschap des E -oniDg3
eene algemoene zitting van alle afdee hngen
worden gehouden. De zittingen te Christ lar,*a
zullen in naam des Konings door den Noorsi ^0I1
minister van onderwy.s worden geopend 60
gesloten. Aanvragen om het lidmaatsch, p*
voor Nederland, onzo kolonië en België moetei.
worden gericht aan de firma E. J. Brill, te
Leiden.
Onze Hillegomsche correspondent meldt
ons: In de jongst gehouden buitengewone
vergadering van het Nutsdepartoment te
Hillegom trad als spreker op de heer J. W.
Schut Jr., van Amsterdam. De verwachting,
die de talrgk opgekomen leden koesterden,
ook nu weder door de voordracht van den
geachten spreker, een gonotvollen avond te
•Slot.) Naar iiet duitsch van
H.LRIE Ll\i!« l\V.
Spaar mg de beschrijving van dit alles; de
uitkomst zult ge raden en begrgpen. Thuis-
omende was myno eerste gedachte, mgne
apon te veranderen, zoo goed en zoo kwaad
k dit in der haast doen kori. Schoon ik met
die drommelsche japon, hoe ik ook knoeide,
aauwelyks terecht kon komen, ging er een
groot deel van den avond en daar papa er
op stond, dat ik vroeg zou gaan si a pen, ook een
groot doel van den voormiddag m90 heen, en
de voorbereiding voor de opgaven van den
namiddag kwam daarbg toko. Doch in ieder
geval was toch de japon, tcei' ik haar aan
trok, oen beotj9 wgder geworden. Ik kon nu
toch beter daarin ademhalen en had ook do
armsgaten, hoewel met groots vrees en beving
een weinig uitgesneden. Ik was or echter niet
in ge-laagd. de mouwen en het boordje aan
den hals een weinig te veranderen. Ik trad,
in spgr van alles, met oen verruimd hart voor
de kinderen. Een weinig terz. zaten eenigo
hee-eu van de examen commissie, on onder
hen, verbeeld u mgn scbrik zat dr. Krügor,
die vroeger in onze stad woonde. Ik ken hem,
omdat hy in de zangvereeniging was, en ik
heb ook eons op een bal mot hem gedanst.
Hij is namelijk nog jong en schrikbarend ge
leerd en zeer knap, zoodat hg reeds het een
of ander aanzienlijk ambt vervult, en nu zat
hg daar en zag my doodkalm door zgn knyp-
bril aan. Ik kon het in het geheel niet meer
uithouden, en toen ik mg even omkeerde,
voelde ik. dat er het een of anderaan myno japon
moest losgegaan zjjn; ik kon maar niet be
grgpen, wat het eigenlgk was; geen wonder,
dat de gehoelo rij van vragen en antwoorden,
welke ik thuis van buiten had geleerd, rnjj
gebeel en al ontgaan was. Ton laatste girig
er aan mijne japon een plooisel los, dat ik nu
bestendig in hot oog moest houden, en nu
ra ik to geheel n al de kluts kwyt. Toen
ik 's avonds ging slapen, weende ik bitter,
tk shop in, en droomde dat dr. Krüger
aan mijno japon naaide, en dat de naaister
er bg stond en mg door haren bril aankeek.
Den volgenden morgen was ik geheel en al
van streek, doch mondeling examon moest
iv'g pli'.-:'- hobbon, :-:i daarvoor had die akelige
japon hare laatste nukken bewaard.
I:: oot n vak, do godsdienstleer, ging
h 1 redelijk toon kwam het rekenen
aan de beurt. Daar zat dr. Ivrüger weer en
keek my voortdurend aan.
Op hetzelfde oogenblik werd er een zacht
gekraak gehoord en eene der grooto kralen,
welke aan den hals bevestigd waren, ging
los, en viel met tamelgk veel geraas op don
grond, eene tweede volgde woldra. De getallen
dansten in 't wild in mijn hoofd dooreen.
Mgne voorstellen waren natuurlgk verkeerd
opgelat; zoo bleof het voortgaan. Ook aan
het garneersel van het ïyf was iets losgegaan
do kralen vielen rechts en links van mg op
den grond, zoodra ik my oven bewoog. Ik
was wanhopig! En wat moesten zg allen, wat
moe3t dr. Krügor van my denken, die nog
altoos tegenover mg zat, met een gelaat, dat
half spot, half medolgden uitdrukte 1 't "Was
genoog om mg voor de rest van den namiddag
van streek te brengen. Hot een na het ander
ging verkeerd en ik maakte mg in myne eigen
oogen ontelbare koeren belachelyk. Ik geloof
dat de heeron mg terecht wilden helpen; ik
was echter te veel uit het veld geslagen,
zoodat alles mg niets hielp en toen eiudelyk
de beurt aan dr. Krüger kwan; om my in de
letterkunde te examineeron, wist ik letteriyk
niets meer. „Weet go misschien iets van zgn
1-ven?" vroeg hg. „Hg.... hg.... was ver
loofd," zeide ik stotterend. Ik kou op dat
oogenblik volstrekt geen ander antwoord vin
den. Eenige heeren lachten, en ik meende van
schaamte door den grond te zinken.
Dr. Krügor bleef echter ernstig. O, ik was
hem daar zoo dankbaar voor 1 Heol goed, zeide
hg en zjjne schoonste liederen waren aan zgne
beminde opgedragen, nietwaar? Kent gy den
titel van die verzameling? Ja, daar scheen
mgn verstand voor een oogenblik op te klaren.
„De lente der liefde." Heel goed; kent ge er
eenige gedichten uit? Ik keek hem aan. Toc-n
ik mgn hoofd ophiof, regende het weer eenige
kralen van myno japon en ik wist niets meer.
Misschien een van die, welke op muziek zjjn
gezet, zeide hg, om my op den weg te helpen.
Daar ging my een licht op. Ja, wg hadden
het eens te zamon gostudoerd op de piano.
Welk gedicht was het ook weer? „Hy is ge
komen in storm en regen," begon ik zacht.
Daarl Woor eenige paarlen, en dr. Krüger zag
mg verwonderd aan. Neen, 't is zeker van een
ander, dacht ik, en toen raakte ik weer in
de war. kon niet verder vertollen en hield
met moeite mgne tranen in. Ontsla mg er van
u te vertellen, hetgeen er toen verder ge
beurde. Ik kan rag dan ook de verdere dom
heden van dien dag niet meer herinnerenik
weet alleen, dat mijn goede vader mij zocht
te troepten door to zeg, m: „Door verloren