N°. GSC4.
^JLaaiida-gj SO October.
A0. 1888.
<£)eze tCourant wordt dagelijks, met uitzondering
van (Zon- en feestdagen, uitgegeven.
Derde Blad.
Feuilleton.
Een Nutsavond te Overveen.
Leiden, 27 October.
HÉ DAGBLAD.
PRIJS DEZER COURANT:
Voor Leiden per 3 maanden1.16.
Franco per post1.40.
Afzonderlijke Nommers0.06.
IIU de Tweede Ka:ocr.
In de afdeelingen der Tweede Kamer werd
bij het onderzoek van het Hoofdstuk Binnen-
landsche Zaken der Staatsbegrooting uitvoerig
by de afdeeling Lager Onderwijs van gedachten
gewisseld aangaande de maatregelen der Re-
geering, voorgesteld ten opzichte der opleiding
van onderwijzend personeel. Het standpunt
der Regeering in deze werd min juist geoor
deeld door de bestrijders van de voorstellen
tot opheffing dor beurzen bij de Rijkskweek
scholen, vermindering der normaallessen en
eventueele opheffing van eene kweekschool.
Het aantal onderwijzers zou volgens hen blijken
niet te groot te zijn. Met lo. Januari 1887 was
bij lange na niet het door art. 24 der Schoolwet
gevorderde aantal onderwijzers op de scholen
tegenwoordig; op lo. Januari 1889 zal waar
schijnlijk' nog een 800-tal ontbreken. Daarbij
verlaten velen het onderwijs of dienon dit
elders, in onze overzoesche bezittingen en zelfs
in de Transvaal. Minstens dus achten zjj de
maatregelen der Regeering voorbarig. Zoolang
geene wijziging der wet van 1878 hieromtrent
is ingediend en geen voorstel is gedaan tot
verlenging van den termijn van lo Januari 1890,
ware de Regeering niet verantwoord do gele
genheid tot vorming van onderwijzers in te
krimpen. Door anderen werd hiertegen opge
merkt dat de weinige geneigdheid van ver
schillende gemeenten om aan de bepaling der
wet van 1878 betreffonde de sterkte van het
onderwijzend personeel op lo. Januari 1838 te
voldoen, waar men rekening houdt met den
feiteljjken toestand, alleszins natuurlijk is te
achten. En wat betreft den toestand op lo.
Januari 1890, hieromtrent wenschte men, al
vorens een oordeel uit te spreken, inlichtingen
van de Regeering te ontvangen. De tegen
woordige toestand is onhoudbaar wat den
overvloed van onderwijzend personeel betreft,
waardoor een daling van traktementen ontstaat.
Zelfs hebben enkele besturen onderwijzers
ontslagen, omdat ze zeker waren dat bij eene
mindere bezoldiging zich tal van sollicitanten
zouden voordoen. De meerderheid meende
echter dat ook ton deze de gewone regelen
van vraag en aanbod behoorden te gelden.
Verscheidene leden keurden af dat door
onderscheidene gemeentebesturen aan kinderen
van 12 jarigen leeftijd het bezoek der lagere
4) DOOE
A. J. KAAK.
En de 17de Januari kwam en had prachtig
weder medegebracht. De lucht was helder;
het vroor, maar niet te felde wegen waren
hard en effen als eene kolfbaan, de drukte
van Kerstmis en Nieuwjaar was gepasseerd
en het was dus niet te verwonderen dat de
Nutszaal goed bezet was en de notabiliteiten
van Overveen en omliggende plaatsen talrijk
waren opgekomen en samenkwamen met tal
van bouw- en ambachtslieden.
De zaal, goed verwarmd en verlicht, lokte
uit tot gezellig samenzijn. Aan het hooger-
einde stond de katheder en daarvoor de groene
bestuurstafel. De stoelen waren niet naast en
achter elkander geplaatst als in eene kerk,
maar om kleine tafeltjes gerangschikt, welke,
door de goheele zaal verspreid, het vormen
[van clubjes en het bijeenvoegen van familiën
[gemakkelijk maakten. "Was het gezelschap
[v.'at talrijk, dan werden er fluks twee of meer
tafeltjes bijeengeschoven en welhaast zaten
allen gezellig hun kopje thee te drinken,
hoorde men hot fluisteren en eigenaardig ge
goa3 van verscheidene stemmen en alles ge-
school ontzegd is; anderen hadden tegen der
gelijke verordening minder bezwaar. Op wijzi
ging yan het K. B. betreffende de inrichting
der schoollokalen, dat in de residentie aan
leiding zou hebben gegeven tot moeilijkheden,
weid door sommfgen aangedrongen. Men vroeg
welke kweekschool voor opheffing in aan
merking zou komen; sommigen hadden liever
dan dit en het afschaffen der beurzen, ver
eenvoudiging van de inrichting der kweek
scholen gewenscht pn het trekken van de
leerscholen aan de gemeenten. Andere leden
vonden dat de onderwijzers, aan de kweek
scholen opgeleid, veelal minder geschikt waren
voor plattelandsgemeenten dan de leerlingen
der normaallessen.
De afschaffing der toelagen bij de Rijks
kweekscholen voor nieuw toe te laten kwee-
kelingen vond bij velen bestrijding. Zij achtten
het verkeerd de inrichtingen, welke het beste
gedeelte van het onderwijzend personeel op
leveren, do kweekscholen, aan te taston, en
de normaallessen, wier resultaten voorzeker
minder gunstig zijn, in stand te laten. Door
dezen maatregel zullen de kweekscholen alleen
bezocht worden door leerlingen uit de gemeen
ten, waar ze gevestigd zijn, wat den bloei der
inrichtingen niet zal bevorderen. Andere leden
juichten den voorgestelden maatregel ten
zeerste toe. Het werd eindelijk tijd terug te
komen op de kosten on weinig doelmatige
inrichting der kweekscholen. Een middenweg
werd nog aangegeven door hen, die in ovorwo
ging geven niet tot geheele, maar gedeeltelijke
of geleidelijke opheffing der beurzon over
te gaan.
De intrekking van het subsidie ton behoeve
der kweekscholen voor onderwijzeressen te
Haarlem en Arnhem werd uitvoerig besproken.
Vele leden meenden dat do Staat zelf verplicht
zou worden dergelijke scholen op te richten,
anderen wezen er op dat de Regeering toch
nog drie gemeentelijke inrichtingen van dezen
aard subsidieert. Als het bovendien in de be
doeling lag wettelijke regelen te ontwerpon
voor de subsidiëering, ware het beter geweest
althans tot 1 Nov. 1890 met het subsidie
voort te gaan.
Wat den maatregel zelf betreft, werd het
vreemd gevonden dat juist deze Regeering,
die altoos verklaard had het particulier initia
tief te willen steunen, allen steun daaraan
wil onttrekken. Hiertegenover verklaarden
anderen voorzeker bereid te zijn krachtig
tuigde dat de aanwezigen zich op hun gemak
bevonden. En terwjjl moeder de vrouw of de
oudste dochter de thee presenteerde en de
mannen een praatje hadden over alles en nog
wat, was men wachtende op de dingen, welke
komen zouden.
Daar sloeg de zware dorpsklok zeven uren
en terstond waren het lachen en praten door
stilte vervangen.
Ds. Van Hulken opende de vergadering en
gaf kennis dat onze hooggeachte secretaris
verzocht had om zijne bijdrage te leveren
vóór de redevoering, hetgeen, hoewel in strijd
met de traditie, door don redenaar welwillend
was toegestaan en zeker ook geene tegen
spraak bij de vergadering zou vinden.
En daar zag men den grijzen schoolmonarch,
met het wichtige notulenboek oner den arm.
het spreekgestoelte bestijgen. Het boek werd op
den lezenaar gelegd en geopend met een ernst
en eene waardigheid of het een Bijbel ware
en, terwijl allen doodstil wachtten, zette de
waardige man de fok bij en sprak in dezer voeg9
Geachte vergadering! Dames en Heeren!
Als vanouds moest ik weder aan'tnotuleeren,
En daar ik toen juist aan do rijmkoorts leed,
Zoo kwam het, dat ik het in verzen deed.
De geachte Praeses sloeg met zijn' hamer,
Dat het gehoord werd door heel de kamer,
En bracht aan allen den welkomstgroet,
het particulier initiatief te willen steunen,
wanneer het zich niet tenminste, als hier,
in eene bepaalde richting die der Maat
schappij tot Nut van 't Algemeen open
baarde. Anderen meenden dat de Regeering
best alle inrichtingen van dien aard had
kunnen steunen, in plaats van aan allen steun
te onthouden.
Het vervallen van voorbereidende klassen,
aan normaallessen verbonden, werd door som
migen zeer afgekeurd; vele andere loden zou
den aan die opheffing gaarne hun stom geven.
Evenzoo vond het vervallen van het subsidie
voor de kweekschool voor bewaarschoolhou-
deressen te Leiden afkeuring en toejuiching.
De afdeeling Kunsten en Wetenschappen
droeg, meende men, de ongunstige sporen der
bureaucratie en gaf weinig bl(jk van een
streven naar bezuiniging. De aanstelling van
een adjunct archivaris by het Ryksarchief te
's-Gravenhage werd door sommigen gewenscht.
Gelydelyke vermindering van den post sub-
sidiën voor historische gedenkteekenen werd
ernstig aanbevolen. Op den catalogus vap de
Koif: Bibliotheek werd opnieuw aangedron
gen. Men vroeg hoelang de buitengewone
uitgaven voor het Ryksmuseum zullen voor
komen? Eindeiyk werd aanbevolen do mede-
dêelingen van blyvende waarde, in do Staats
courant voorkomende, in ander formaat dan
van die Courant verkrygbaar te stellen, ter
wijl een lid eene verlaging van den prys der
Handelingen wenschte.
Gevraagd werd wat de Regeering denkt
omtrent de hoogst belangryke beschouwingen
der Landbouwcommissie ter zake van het
geven van hooger landbouwonderwijs, oprich
ting van herhalingsscholen en vakscholen.
Het had velen verwonderd te vernemen dat
de Holl. Maatschappp van Landbouw nog niet
geslaagd was in het vinden der noodige
gronden voor het stichten eener leerhoeve
voor zuivelbereiding in Zuid-Holland.
De wettelyke regeling van het zeevaart
kundig onderwys werd door velen wel noodig
geacht.
Wat denkt de minister van ontsmettings
ovens, meer bepaald van verplaatsbare ovens
Was één inspecteur voor het staatstoezicht
op krankzinnigen niet voldoende? Ton aan
zien van het krankzinnigengesticht te Medem-
blik werd aangedrongen op spaarzaamheid.
Aangedrongen word op uitbreiding van de
hoefsmodery te Amersfoort of het openen
Zoo kernachtig als hy dat altyd doet,
Waarna de notulen zy'n goedgekeurd,
Zooals wel meer gebeurt.
PRIJS DER ADVERTENTIEN:
Van 1—6 regels 1.05. Iedere regel meer
GrooUro letters naar plaatsruimte. Voor het In-
caBieeren buiten de stad wordt 0.10 berekend.
van meerdere gelegenheid aan die te Utrecht,
zoomede op verhooging der bydrage voor de
Veeartsenyschool. Omtrent de buitengewone
opzichters ter wering van besmettelpke vee
ziekten, werden verschillende vragen gedaan.
Eene beperking van den termyn voor het
dragen van muilkorven der honden tot twee
maanden, in plaats van vier, werd door
sommigen gewenscht.
By do heden gehouden aanbesteding van
levensmiddelen ten behoeve der Stedelyke
Werkinrichting, geduronde het tydvak 1 Nov.
'88 tot 31 October 1889, waren de laagste
pryzen: voor gort 11.90 ets., ryst 12.15 ets.,
groene erwten 15 ets., capucüner eiwten 16.50
ets., bruine boonen 17 ets., peper ƒ1, koffie
ƒ1.10, cichorei 20 ets., siroop 11 ets., rund-
vleesch 56 ets., rundvet 50 ets., aardappelen
4.85 ets., groenten 7 ets., alles por kilogram
zoetemelk 6.30 ets. per liter en karnemelk
ƒ1.45 de 100 liter.
- Gedurende de eerste helft der maand
Oct. zyn aan het postkantoor alhier bezorgd
de volgende brieven, welke, wegens onbekend
heid der geadresseerden, niet besteld konden
worden
P. "Van Akkeren, H. De Bley, J. Van den
Berg, Meyer, Amsterdam; wed. W. Van Ryn,
Delft; mevr. J. Piek, mr. A. H. De Cock,
VGravenbage en A. Van Delft, niet vermeld.
BriefkaartenJ. Hennink, Amsterdammej.
J. Van den Burg, 's-Gravenhage en J. Beralin,
niet vermeld.
Brieven, verzonden geweest naar Duitscli-
landMier.a Leier, Erfurt.
In eene vergadering van stemgerechtigde
ingelanden van den Boschpolder, gehouden
den 21sten Juni 1888, werd door do beslis
sende stem van don voorzitter (er waren 57
stemmen vóór en 57 tegen uitgebracht) be
sloten een duiker te leggen om het buitenwater
in den polder te doen loopen. Zes eige
naars in het lage gedeelte des polders wend
den zich den 4den Juli daaraanvolgende
tot Gedeputeerde Staten met beleefd verzoek
op grond van art. 91 van het algemeen regle
ment voor de polders in de provincie Zuid-
Holland dat besluit te vernietigen, dewyl het
hun voorkomt dat het belang van het eene
gedeelte der ingelanden ten behoeve van het
andere deel daardoor blijkbaar wordt bena
deeld.
Maar weg was 't, en Praeses zei„hoe 't my
[ook spyt,
Ik buk voor de wet dor noodzakeiykheid.
De geachte spreker, de heer Van .der Neden,
Betoogde met kracht en klem van reden,
Dat de yzeren wet der noodzakeiykheid,
Hoewel ze geen bed vol rozen spreidt,
En den mensch langs moeilyke wegen leidt,
Ten slotte aan allen toch heil bereidt.
Hoe hy dit deed, zult go zeker nog weten,
En zoo ge dit nu reeds mocht hebben vergeten,
Liet myne herinnering u zeker koud,
Daar ge die nog gauwer vergeten zoudt.
Genoeg duselk weet dat 't lam noch saai was,
En iedereen zei' dat de lezing fraai was.
Daarna was de pauze als altyd gewyd
Aan zoeten kout en gezelligheid.
De dominee sprak er met den notaris,
De dokter met den secretaris,
De lange pyp sprak met de sigaar,
En 't jonge volkje met elkaar.
Was moeder de baas toen er thee werd ge-
[dronken,
't Was vaders beurt nu, nu erwyn werd ge-
[schonken.
Een ieder zyn deel, zei de practische man,
Een eerlijk te zamen, daar hou ik zoo van.
Ja, 't uurtje was prettig. Er werd wat ge
[schonken,
Gelachen, gefluisterd, gepraat en gedronken,
De hamer viel neder, en een van de Heeren,
Die ons met zyn voordracht zou amuseeren,
Besteeg den katheder, 't was Arie Verwys,
Die aardigjes voordroeg„de liefde op 't ys."
Toen volgde al spoedig de heer Van der Snorren,
Die sprak over 't paren van kevers en torren,
't Was lang en 't was nuttig, 't was pittig en
[wys,
Maar.... 'k volgde toch liever dat paartje op 'tys.
De tijd staat niet stilen hoe 't ons ook pynde,
Hy joeg veel te gauw dezen avond naar 't einde.
Twee bydragers nog, en de klok sloeg haast tien,
Slechts één kon er spreken, dat was te voorzien
Maar wie van die twee dan want elk van de
[heeren,
Zou toch wel voor zich den katheder begeeren.
De een was een gast uit Lilliput,
Door oom geïntroduceerd op 't Nut.
En de ander was dominee Brons Van dor Hagen,
Die we allen zoo gaarne voor hoorden dragen,
Doch dominee hakte dien knoop maar door;
Hy vroeg geen oogenblik gehoor,
Maar leidde den gast naai- den katheder,
En keerde naar zyne zitplaats weder.
(Wordt vervolgd
