Bibliotheek Dr. A. M. Ledeboer
Volgens achterstaande advertentie zal 8 20
October eene boekverkooping by do Firma E.
J. Brill plaats hebben, welker belangrijkheid
wy niet zonder eenige opmerking mogen voor-
bpgaan.
De Bibliotheek toch van den WelEd. Zeer-
gel. Heer A. M. Ledeboer, weleer geneesheer
in Zeeland, is by name met roem bekend
onder de boekenlief hebbers, doch thans by het
naslaan van den catalogus komt al de belang-
rykhoid daarvan te voorschijn. Als geneesheer
had hy zjch niet alleen de werken aangeschaft,
die toen naam verdienden, maar hy had zich
tevens eene reeks van genees- en verloskun
dige plaatwerken bezorgd, die nog steeds by
de mannen van het vak in hoege schatting
zyn. Nadat hy zyne geneeskundige praktyk
had nedergelegd en als eenvoudig burger zich
bezig had gehouden met hetgeen zyn vader
land over vaderlandsche geschiedenis en let-
terkunde had opgeleverd en welke boekdruk
kers al die werken hadden het licht doen zien,
kwam hy als vrucht van die onderzoekingen
tot het leveren van eenAlfabetische
ljjst der boekdrukkers, boekver-
koopers enz. in ons land tot den
aanvang der 19 de eeuw.
Die studie werd gevolgd door een ander
werkHet geslacht der van Waes-
b e r g h e. Die familie toch maakte een be-
langryk deel uit van de Nederl. Boekdrukkers
van het einde der 16de tot in de 2do helft
van deze eeuw. Nog werd door den heer L
ons bezorgd: Notices bibliographiques des
livres, imprimés avant 1525.
Geen wonder dat een schrijver van derge-
lyke bibliographische studiën en voorzien van
de noodige gelden, ook in zyne bibliotheek
een schat bezat van al die oudere en nieuwere
uitgevers. Het was toch zyn streven om van
al die uitgevers één of meerdere exemplaren
hunner uitgaven te bezitten, om zich van de
juistheid hunner namen en woonplaatsen te
overtuigen, daar de bibliographie van die tyden
zeer onvolledig en dikwerf onjuist Is.
En zoo kwam dan deze Bibliotheek met
zeer veel moeite en kosten te zamen, waar
door een boekenschat is byeengevoegd zooals
er in vele jaren in ons land en zelfs ook niet
in het Buitenland ter veiling is aangeboden.
Aan te geven welke rubriek van den catalo
gus ons het meeste aantrekt, zou ons moeieiyk
vallen; gelukkig dat in den catalogus vier
kolommen met verschillende Nos. ons aandui
den, welke werken in de eerste plaats al onze
aandacht verdienen en dan hebben wy voor
oorst eene keurige verzameling werken over
Boekenkennis, over de uitvinding der Boek
drukkunst met voor- en tegenschriften, over
den Bookhandel en het Bibliotheekwezen,
over het Schriftwezen en de Calligraphic in
ouderen en nleuweren tyd. Daarna volgen
de Handschriften en zoogenaamde Livres
tl'Heures, op perkament met fraaie minia
turen, welke rubriek gevolgd wordt door die
van een byna 80 Incunabelen of zoogenaamde
Wiegedrukkon, allen vóór het jaar 1500. Zel
den toch vindt men in eene particuliere Biblio
theek een dergeiyken schat vereenigd.
Waardig sluit zich aan die rubriek eene
verzameling van oudere en nieuwere Bybel-
en Psalmuitgavon, te beginnen mot het jaar
14T6 tot heden. - Dan volgen do drukken van
1500 -1599, waarby gevoegd zyn Godsdienstige
boeken en boekjes, in de 16de eeuw in het
Jtollan.dsQh uitgegeven.
Omdat kot der Van Waesberghe
einde der 16de eeuw zich als boekdrukkers
heeft doen kennen, worden nu ons al de
uitgaven opgegeven, die in Ledehoer's Biblio
theek voorhanden zyn. Deze vormen byna 350
Nos., waaronder zich hoogst zeldzame uitga
ven bevindon. Zeker is het te hopen dat eene
zoo eenige verzameling byoen moge blyve,
en ons Yadorland niet door "het buitenland
van een zoo kostbaren schat worde afhandig
gomaakt. Hét doel van den Auctionaris om
deze 350 Nos. in één koop te veilen, moeten
wy volkomen toejuichen.
Byna gelyktijdig met het geslacht Van
AVaesberghe bloeide ook het geslacht der El
zeviers te Leiden en geen wonder dat wy ook
van die uitgaven eene verzameling van ruim
250 Nos. in deze Bibliotheek aantreffen, waarby
wederom eenige zeer merkwaardige werken
zich bevinden.
Nu volgen als 9de rubriek de Hollandsche
drukken van de 17de eeuw. Hier is het eene 1
verzameling van werken, geiyk aan een veel-
kleurig bloembed, waarvan de eene bloem al
schooner prykt en heeriyker geurt dan de j
andere, zonder dat de aanschouwer zeggen
kan welke bloem eigenlyk de schoonste is.
Ongetwyfeld moet het den verzamelaar heel
wat moeite en opoffering gekost hebben om
zoo iets byeen te kunnen brengen.
Daarna volgt de eigenlyko letterkunde.
Hier vinden wy voor het Grieksch en Latyn
die gevierde klassieke schryvers en vooral
de nieuwere Latynsche schryvers met zeer
veel waardigheid vertegenwoordigd en by de
Fransche Letterkunde ook een aantal van
zeer gezochte uitgaven der Fransche klassie
ken en by de Nederlandsche letterkunde is
het weer een legio zeldzame uitgaven, welke
de boekenliefhebbers om stryd zeker zullen
trachten machtig te worden. Daar vindt men
poëzie uit de Middel-eeuwen, poëzie van de
17de eeuw, een 50-tal werken van onzen Va
der J. Cats, poëzie van de 18de en 10de eeuw,
Geschiedenissen, Oude Volksromans, Avon-
tuurlyke historiën, enz. enz. en geheel deze
rubriek besluit met letterkundige aardigheden,
als over de kleeding, het keukenwezen, over
toovery, waarzeggerij, gelaatkunde, over de
liefde en de vrouw, over het spel, en eindigt
met roovergeschiedenissen. Wie zal zich hier
niet gaarne het een of ander boek willen
aanschaffen I
Na alzoo het Letterkundig Gedeelte van
den Catalogus kortelings te hebben aange
wezen, wyzen wy op het Historisch en Aard-
rykskundig Gedeelte zoowel van ons Vader
land als van het overige Europa en do andere
werelddeelen en op de Genealogische en Numis
matische werken, welke daarby worden aan
gegeven.
By deze geheele afdeeling komen wederom
zoovele niet-allodaagsche boeken voor, dat wjj
haar ongetwyfeld uitmuntende verza
meling mogen heeten. Niet het minst geldt
dit de Vaderlandsche Geschiedenis en Plaatsbe-
schryving; menig boek wordt daar aangetrof
fen, dat men in de uitgebreide pryscatologus-
sen van Fred. Muller of Mart. Nyhoff over
dit vak tevergeefs zal zoeken. Byzonder ver
dienen nog onze opmerking No. 3387 en
No. 3494. Het eerste toch is een boekdeeltje
van Molière's werken, dat op zichzelve om
het jaar van uitgave reeds gezocht is, maar
door de historische bijzonderheid, daaraan ver
bonden, is het een zoogenaamd Unicum ge
worden. Cornelis De Witt toch had nog kort
vóór hy door de Haagsche burgers uit do ge
vangenis werd gesleept, hierin zitten lezen
en dit werd in zyn gevangenvertrek terugge
vonden. Het andere bevat eene verzameling,
waarvan er nog slechts 2 in Nederland be
kend zyn, ééne te Brielle en ééne te Amster
dam. In deze verzameling vindt men byna
alles wat betrekking heeft op den 300-jarigen
gedenkdag van de Bevrijding 7an Brielle. En
aan dit Num. zyn nog toegevoegd twee
zeldzaamheden, namelyk een Almanach,
gheprent tot Delft in het Jubeljaar der Bevry
ding 1672.
By de volgende afdeelingen zyn opgenomen
de verschillende wetenschappen; allereerst de
Kerkhistorie en Godsdienstige literatuur. Be
halve verschillende weinig voorkomende wer
ken, die zich ook hier bevinden, vindt mon er
nog verschillende Roomsch-Kath. geschriften,
verschillende uitgaven van de Navolging door
Thomas a Kempen en meer andere Protes-
tantsche geschriften. De afdeelingen mathe
matische wetenschappen en natuurlijke historie
zyn wel klein, maar toch ook daar zyn we
derom enkele werkjes by, die men misschien
zou onopgemerkt laten voorbygaan, maar die
toch tot de zeldzaamheden behooren. De af
deeling Geneeskundige wetenschappen is weer
uitgebreid en ofschoon deze minder werken
bevat, voor do tegenwoordige hoogte der
wetenschap geschikt, kunnen zy als historisch
zeer wol in aanmerking komen. Ook hior zyn
van belang de onderafdeelingen opuscules cu-
rieux et rares, de anatomische en verloskun
dige plaatwerken.
Eindelijk nog eene rubriek, gewijd aan de
schoone Kunsten, Plaatwerken e» Spotpronten.
Hier vinden wy de werken van C. De Pas,
van K. Van Mander, G. De Lairesse en van
anderen vertegenwoordigd, terwyi eene collec
tie van 260 Nos. over Munten, Penningen en
Rariteiten den catalogus ten einde brengt.
Daarby zien wy wederom eenige gouden en
enkele on beschrevene Munten prjjken,
die met de overigen de belangstelling der
munt- en penningvorzamelaarskunnen wekkon.
Zoo meenen wy een zeer kort verslag van
deze belangrijke verzameling te hebben gege
ven en gelooveu wy <Sat eiken boekenliefheb
ber iets hier voor zjjne gading zal kunnen
vinden en het der moeite waard zal zyn eene
dergeiyke verkooping i>8 te wonen.
b cr i rr e ïl a. im r».
SPs-anki-yl*.
De regeeriog heeft harerzijds, afgezien van
de bezuinigingen dor commissie, op de begroo
ting van 1889 opnieuw eene som van ruim
vijf miilioen bezuinigd. Maar hierbjj dient in
het oog te worden gehouden dat de bogroo-
ting van uitgaven in haar geheel 60 miilioen
liooger is dan die van 1888.
Uit Marseille wordt gemeld dat het huis
Frédéric Mariani, ten gevolge van mislukte
koffie speculatiën, zyne betalingen heeft ge
staakt. Men spreekt ook van andere huizen,
die zeer gevoelige verliezen moeten hebben
geleden.
De „Paris" houdt vol dat Boulanger
Frankrijk niet heeft verlaten, daar anders de
Boulaiigistisclie bladen op de vroegere bewe
ringen van het blad wel geantwoord zouden
hebben.
Volgens andere berichten wordt Boulanger
op zyne reis door Zweden en Noorwegen verge
zeld door den afgevaardigde Koechlin-Schwartz,
DnltaeklaiML
De kroonprhis van Griekenland en prinses
Sophie van Pruisen zullen reeds in Decembe.
trouwen, en wel op uitdrukkelijk verlangen
van den Griekschen koning, die reeds over
veertien dagen naar Athene terugkeert.
Jacques St.-Cëre deelt in de „Figaro" eenige
bijzonderheden omtrent de verloving van do
jongelieden mede.
Gelyk men weet, vertoefde de Griekscho
kroonprins in de laatste jaren te Berlijn, ten
einde zyne opvoeding te voltooien. Hy kwam
toen aan het hof, waar by spoedig de Heve
ling werd van den ouden monarch,
Keizer Wilhelm noodigde hem dikwijls aan
zijne tafel, nam hem mede naar de revues
op zyne kleine uitstapjes, in het kort: hy
behandelde den jongen prins met vaderlijke
welwillendheid.
Het was dan ook de oude keizer, die op
het denkbeeld kwam van een huwelijk tus-
schen den Griekschen prins en zijne klein
dochter Sophie. Hy vond daarin steun bq Von
Bismarck, die met leede oogen zag hoe Grie
kenland nog stoeds onder den invloed van
Frankrijk stond. Toen de Grieksche regeering
dan ook over deze zaak gepolst werd, sloeg
de minister Tricoupis niet dadelijk toe, daar
hy wel wist dat de Duitschers allesbehalve
geliefd zijn in Griekenland, en de staatkunde
van Von Bismarck wtinig bewonderaars vindt
onder de Grieken. Maar aan den anderen kant
streelde dit huwelyk de nationale ijdelheid,
on de slotsom was dat mon ook te Athene
zyne goedkeuring aan het plan hechtte.
Dat ook keizer Frederik ten zeerste met
dit huwelyk is ingenomen en de tegenwoor
dige keizer in dit opzicht het gevoelen van
zyn vader deelde, is voor niemand een geheim.
Met grooten luister zal nu in December de
plechtige inzegening in den Dom te Berlijn
plaats hebben. Behalve door do leden der kei
zerlijke familie, zal zy worden bygewoond
door het Grieksche en Deensche koningspaar,
door de keizerin van Rusland, de prinses van
Wales en zoo de daartoe aangewende po
gingen slagen ook door de hertogin van
Cumberland, zooals men weet een zuster van
beide laatsten.
De verkiezingen voor don Pruisischèn
Landdag zullen in de eerste week van Novem
ber beginnen.
De Italiaansche gezant te Beriyn, graaf
Launay, zal keizer Wilhelm by zyne reis naar
Rome vergezellen.
De „Reichsanzeiger" bevat een keizer-
ljjk besluit, waarbij de ryksminister van finan
ciën, dr. Jacobi, op zijn verzoek van dien
post wordt ontheven, mot ingang van 1 Oc
tober a. s. Dr. Jacobi is tevens in den erfe-
ïyken adelstand verheven. Tot zyn opvolger
is benoemd de conservatieve afgevaardigde
baron Von Maltzahn, mot den rang van „wer-
kolyken geheimraad" en mot het praedicaat
van Excellentie.
De grootvorst Nikolaas van Rusland is
gisteravond te Beriyn aangekomen. De prin
sen Heinrieh en Albrecht ontvingen hem aan
het spoorwegstation en begeleidden hem naar
het hotel van het Russische gezantschap.
Heden begeeft de grootvorst zich naar hot
terrein, waar de troepen-manoeuvres gehouden
worden.
Volgens eene officiëele opgave bedraagt
het aantal Duitschers, die in de maand Juli 11.
van vaderland verwisselden, 6773.
In de zeven eerste maanden van dit jaar
bedroeg het aantal landverhuizers in Duitsch-
land 63,505.
Do Duitscho Oost Afrikaansche Maat
schappij to Beriyn wil alle aangelegde cul
tuur- en andere stations in het binnenland
van Afrika voorloopig opgeven en hare werk
zaamheden vooreerst beperken tot het kustge
bied, waarover do sultan van Zanzibar haar
het bestuur heeft overgedragen.
Overeenkomstig den van hoogcrhand uit
gesproken wensch, heeft men het voornemen,
een standbeeld voor Heine te Dnsseldorf op
te richten, laten varen.
Te Nordhausen is op de markt eene fon
tein met een bronzen standbeeld voor Luther
onthuld.
ïïefg;ië.
Men wil te Brussel weten dat de tegen
woordigheid van graaf Herbert Von Bismarck
in België, hoofdzakeiyk ten dooi had, aan
koning Leopold de wonschelijkheM te bewijzen
van een huwelijk tusschen prinses Clémentine
en den kroonprins van Italië. Dit huwelyk zou
voor Italië zeer voordeelig zijn, daar de prins
van Napels op deze wyze zwager zou worden
van den toekomstigen keizer van Oostenrijk,
aartshertog Rudolf, die, zooals mon weet, de
tweede dochter van koning Leopold, prinses
Stéfanie, huwde.
Het Vaticaan is tegen dit huwelyk. Graaf
Herbert had ook in opdracht eene ontmoeting
tusschen keizer Wilhelm en den koning van
België te beworkstelligen, welke ontmoeting
waarschijnlijk in November zal plaats hebben.
Volgens de „Courrier de Bruxelles" zou
in de volgende maand, waarschijnlyk te Leu
ven, eene groote vergadering gehouden wor
den van Belgische Katholieken, oer te spreken
over den toestand, waarin -de Paus zich be
vinden zal wegens de onlangs getroffen wet
telijke bepalingen der Italiaansche regeering.
De Amerikaansche gezant te Brussel,
de hoer Lambert Tree, Is overgeplaatst naar
St.-Petersburg, ter vervanging van den heer
Lothrop, die zyne betrekking heeft neergelegd.
De Congo-Staat is met het oog op de
administratie in elf provinciën verdeeld.
Italië.
Het opzeggen van het handelsiractaat niet
Frankrijk heeft de emigratie doen toenemen.
Het aantal emigranten, dat in het eerste
kwartaal van 1887 slechts 28,161 bedroeg,
beliep in hetzelfde tijdvak van dit jaar 49,950.
Byna alle emigranten komen uit Venetië, dat
ontvolkt zal worden wanneer de emigratie in
dezelfde verhouding blijft toenemen.
De minister van oorlog heeft bevel ge
geven tot het vormen van 2 nieuwe ccm-
pagniëen treinsoldaten.
By zyn huwelyk schonk de hertog van
Aosta 10,000 fr. aan de armen van Turijn.
Onder de geschenken, ter gelegenheid van
haar huwelyk aan prinses Laetitia aangeboden,
is eene kroon met diamanten, zooals de
koningin van Engeland draagt, en een waaier,
van graaf Primoli, waarop aan de eeno zijde
een Italiaansch, aan de andere zyde een
Fransch sonnet in gouden letteren, het laatste
van Franqois Coppée.
Prinses Laetitia droeg by haar huwelyk
genoemden diadeem, bestaande uit 1500 bril
janten; het geheel woog slechts 370 gram.
Van den koning van Italië kreeg de bruid
eene „rivière", van de koningin een kistje met
oude Venetiaansche kant; van den koning
van Portugal een halsketting van diamanten,
van de koningin eene diamanten broche; van
de ex-keizerin Eugénie de juweelen afkomstig
van koningin Hortense.
Gfi-ioltenlancl.
Ongeveer tegelijkertijd met den Griek
schen kroonprins, zal ook zyne achttienjarige
zuster, prinses Alexandra, zich in het huwe
lyk begeven. Zy trouwt haren acht-en-twin-
tigjarigen oom, den broeder van don czaar,.
grootvorst Paul.
Met de .politiek heeft dit huwelyk niets te
maken. Het berust op genegenheid, wat voor
een huwelijk nog wel zoo'n goéde basis is.
Een Grieksch blad zegt dat de straat
te Athene, welke het koninklijk paleis met den
dom aldaar verbindt en thans „Hodes Helios"
heet, voortaan „Plodes Sophia Dorothea" ge
noemd zal worden, zoodat do toekomstige
koningin van Griekenland, de tegenwoordige
Duitsche prinses Sophia, by hare aankomst,
daardoor haren intocht doet. De koning zal
voor den kroonprins in de nabijheid van zyn slot
een palois aankoopen. De civiele lyst van den
kroonprins, die elk jaar door de Kamers opnieuw
toegestaan moet worden, bedraagt 200,000
drachonen of franken. Daarenboven kreeg hy
twee jaar goleden, by zyne meerderjarigheid,
de beschikking over ryke domeinen, in het
noordwesten van den Peloponesus gelegen.
