N°. 8690.
Maandas; IS Juni.
A°. 1888.
(§eze (Courant wordt dagelijks, met uitzondering
van Mpn- en feestdagen, uitgegeven.
WILHELM II, KEIZER VAN DUITSCHLAND
GEBOREN 27 JANUARI 1859.
LEIDSCH
DAGBLAD.
PRIJS DEZER COURANT:
Voor LeideD per 8 maanden1.10.
Franco per post1.40.
Afzonderlijke Nommera0.06.
PRIJS DER ADVERTENTIEN:
Van 16 regels 1.06. Iedere regel meer 0.171
Grootere lettere naar plaaternlmte. Voor het in
caeeeeren buiten de etad wordt 0.10 berekend.
paedagoog kon den vorstelyken ouders geen
grooter genoegen doen.
Alzoo kwam prins Wilhelm in het najaar van
1874 in de hoogste afdeeling der tweede
klasse; in 1877 deed hy eind examen. Kort
te voren had de geheimraad Wiese, inspecteur
van het gymnasiaal onderwys in Pruisen, de
inrichting te Kassei op zyne inspectiereis be
zocht. In zqn rapport vinden wy het volgende
vermeld: „Prins Wilhelm komt
iederen morgen te paard van
Wilhelmshöhe, waar hy des
zomers woont, naar Kassei; hy
is altyd precies te zeven uren
in zyne klasse present. Volgens
den wensch des Keizers is het
aantal leerlingen in die afdeeling
tot twintig bepaald. In kleeding
en manieren is er geen verschil
tusschen den prins en de overige
leerlingen te bespeuren, en hy
kenmerkt zich over het algemeen
door eenvoud en bescheidenheid."
De vorderingen, welke hy maakte,
waren uiterst bevredigend; oude
talen en algemeene geschiedenis
waren zyne lievelingsvakken.
Uit eigen beweging vertaalde
hy onderscheidene oden van
Horatius en leerde ze van buiten.
Toen de prins het gymnasium
verliet, legde de Kroonprins voor
het aan zqn zoon gegeven
onderricht zyne dankbaarheid
aan den dag door de stichting
van eene studiebeurs, welke den
naam draagt van „Prins Wilhelm-
Stipendium", en waaruit jaar-
ïyks duizend mark wordt betaald
aan een begaafd, doch onbemid
deld jongeling, die het gym
nasium bezoekt en in het genot
van de beurs blyft tot zyne
academische studiën zyn afge-
loopen.
Van '77 tot '79 bezocht de
prins de universiteit te Bonn,
en stelde zich, zoowel door
privaatlessen als het bywonen
van openbare colleges, op de
hoogte van die vakken, welke
voor zyne toekomstige bestem
ming van het meeste gewicht
werden geacht, vooral van de
rechts en staatswetenschappen
het plan dier studiën werd, in
overleg met den Kroonprins en
den Minister van Eeredienst
Falck, geregeld door den geheim
raad Göppert. Ook maakte de
prins kennis met de minder ern
stige zyde van het studenten
leven. Als lid van het studen
tencorps „Borussia" verscheen
hy vaak, met de witte muts
getooid, in de „Kneipe" van zyne
club. In lateren tyd onderhield
hy de betrekking met deze
vroolyke vereeniging, door ge
regeld haar jaarfeest by te
wonen. Verleden jaar vierde de
club haar zestigjarig bestaan,
en by deze gelegenheid beantwoordde hy,
in burgerkleeding en met de „Borussia"-muts
op, den toost op den Keizer; met eene
toespeling op de kleuren der club, wit en
zwart, ook die der Hohenzollerns, eindigde hy
zyne speech met deze woorden„Moge de
plichtsbetrachting, welke onze Vaderen onder
deze kleuren aan den dag gelegd hebben, op
het jongere geslacht, op de tegenwoordige
corpsbroeders overgaan. Moge ieder hunner
het ambt, dat hy zal bekleeden, hierdoor tot
sieraad zynl"
In het najaar van 1882 werd de prins
onder leiding van den Opperpresident van
Brandenburg ingewyd in den staatsdienst.
I
G-eboren 27 Januari 1859.
Slechts korten tyd mocht Keizer Frederik
I den troon zyns vaders bezettenlang genoeg
|om het verlies, dat de Duitsche natie
d, recht levendig te doen gevoelen. Het is
inderdaad een zeldzaam voorbeeld van plicht-
>1, van toewyding aan het
I raderland, dat de Keizer gaf;
onder de droevigste omstandig-
heden bleef hy zyne krachten
inspannen, bleef hy de belangen
behartigen, hem door geboorte
en roeping opgelegd. De weinige
weken, gedurende welke hy do
I teugels der Regeering in handen
had, leveren de stof voor eene
der aandoenlykste bladzyden in
Duitschlands geschiedenis. Het
ligt ons allen nog versch in het
geheugen hoe hy, toen de mare
van zyns vaders dood hem in
zyne afzondering te San-Remo
bereikte, geen oogenblik aarzel-
geen gevaar ontzag, doch
onmiddellyk dadrbeen ging, waar
zijn plicht hem riep; en welk
een machtigen indruk zyne eer
ste regeeringsdaden, de beroem-
do proclamatie aan het Pruisi
sche volk en het niet minder
merkwaardige memorandum, tot
den Rykskanselier gericht, niet
slechts maakten op zyne eigen
onderdanen, maar hoe zy door ge
heel Europa met warmte werden
tuegejuicht. Niet geringe waar
deering vond ook des Keizers
houding in de bekende familie
omstandigheid, het plan, betref
fende het huwelijk zynerdochter
Victoria, by welke gelegenheid
duidelyk uitkwam dat hy het
belang des Ryks boven elke
andore overweging stelde. En
nog in de laatste week van zyn
leven bewees Keizer Frederik
den moed zyner overtuiging te
bezitten, toen hy in verzet kwam
tegen een Staatsbeleid, waar
door de vryheid der verkiezingen
tot eene fictie wordt gemaakt.
Dat alles is thans voorbyde
hand is verstyfd, welke zoo
menige schoone gedachte op het
papier bracht, ook toen de stem
haren dienst weigerde, en weldra
zal opnieuw de Berlynsche Dom
kerk hare deuren openen om
het stoffelyk overschot eens
Duitschen Keizers aan de eer
biedige beschouwing des volks
ten toon te stellen. Aller blikken
wenden zich thans naar den
troonopvolger, den negen-en-
twintig-jarigen Keizer Wilhelm
II, en op aller lippen komt de
vraag: Wat heeft Duitschland,
wat heeft de wereld van dezen
Vorst te wachten?
Het oudste der vyf kinderen, (twee zonen
en drie dochters) van Keizer Frederik en
Keizerin Victoria werd geboren een jaar en
twee dagen na het huwelyk der ouders; van
zyne eerste levensjaren bracht hy een groot
gedeelte door te Stettin, in Pommeren, waar
de toenmalige Kroonprins, als Stadhouder en
commandant van het tweede legercorps, zyn
zetel had gevestigd, ver van het gewoel der
staatspartijen, van het tooneel van den stryd
tusschen den Rykskanselier en den zyne plannen
van legerversterking weerstrevenden Landdag.
Het is bekend dat de Kroonprinses Victoria zelve
de meeste zorg droeg voor de opvoeding van
hare kinderen, hierin getrouw bygestaan door
haren echtgenooten dat men by Prins Wilhelm
reeds op jeugdigen leeftyd eene bijzondere
scherpzinnigheid van oordeel opmerkte, heeft
hy ontegenzeggelijk voor een niet gering deel
aan zyne moeder te danken.
Lang mocht de Kroonprins niet vertoeven
in den schoot van het gezin, waar hy zich
zoo by uitstek thuis gevoelde; de stryd met
Denemarken over de Sleeswyk-Holsteinsche
Toch is het er verre af dat Prins Wilhelm
eene éénzijdige militaire opvoeding heeft
gehad.
Bjj zyne ouders stond het vast dat hy
onderwys ontvangen zou in vereeniging met
de zonen van gewone burgers, dat hy met
hen zou plaats nemen op de gewone school
banken, om te wedy veren in het streven naar
kennis en bekwaamheid. Door middel van
zaak riep hem in 1864 te velde. Herinneringen
uit jeugdigen leeftyd zyn doorgaans scherp
en levendig, en oefenen een krachtigen invloed
uit op de geestesontwikkeling, en het kan
niet anders, of de zegepralen, waarin zyn
vader een zoo hoogst belangryk aandeel had,
moeten wel op de verbeelding van den jongen
prins gewerkt hebben, en in hem dien militai
ren geest hebben gewekt, welke eene der hoofd
eigenschappen is van de vorsten uit het Huis
Hohenzollern. Men denke slechts welke herinne
ringen er verbonden zyn aan de jaren '64, '66 en
'70, aan de namen Duppelerschansen, Künig-
gr&tz en SédanNiet het bloote toeval heeft in
Wilhelm den soldaat vroegtydig doen ontwaken.
huisonderwys in verschillende vakken werd
hy voorbereid tot den gymnasialen cursus,
en toen in 1874 ook zyn broeder, prins Hein-
rich, den gevorderden leeftyd had bereikt,
werden beide knapen geplaatst op het gym
nasium te Kassei. Toen de directeur dezer
inrichting, dr. Yogt, van den Kroonprins het
verzoek ontving, zyne beide zonen te plaatsen,
antwoordde hy als volgt: „Den wensch der
ouders beschouw ik als een bevel. Doch ik
eisch van beide vorstelyke leerlingen volledige
onderwerping aan dezelfde plichten en aan
dezelfde tucht, welke aan de overige leerlingen
worden voorgeschreven en opgelegd; ik kan
geenerlei onderscheid maken." De waardige
