8672.
Maandag SS Mei.
A°. 1888.
feze (Courant wordt dagelijks, met uitzondering
van (Zon- en feestdagen, uitgegeven.
Eerste Blad.
Leiden, 26 Mei.
Feuilleton.
|DE NACHT VOOR DE TERECHTSTELLING.
PRIJS DEZER COURANT:
for LaW"1 PM 8 """de"-"O.
OCö p« po*11'40'
Kommen.0.05.
PRUS DEB, ADVEKTENTTHN:
Yan 1—6 regolfl 1.05. Iedere regel meer/j0.17|.
Grootore lettere naar plaateroimte. Yoo* bet in*
caBseeren buiten de etad wordt f 0.10 berekend.
lei
is aan de universiteit alhier de heer
C. Milders, geb. te Delft, bevorderd tot
jor in de rechtswetenschap, met academisch
ifschrift, getiteld: „Liggers van openbare
;en en voetpaden.
De afdeeling Leiden en omstreken der
ferl. Maatschappij voor Tuinbouw en Plant-
ide hield hare eerste zomorvergadering in
zaal van „Zomerzorg." Nadat de notulen
Lgren gelezen en een lid was geballoteerd,
Meelde de secretaris mede dat ingekomen was
H rapport van de commissie tot herziening
der Statuten van de Maatschappij.
Op voorstel van don Voorzitter werd het
jijport voorgelezen, waarop hy vroeg of eenige
in ook opmerkingen dienaangaande wensch-
ten te maken. Toen eenige leden hiervan ge-
ik gemaakt hadden, deelde de Voorzitter
Ide dat dit onderwerp in eene volgende ver
lering nogmaals zou.behandeld worden.
Voorzitter stelde nu, namens het bestuur,
ir, om dit jaar eene excursie naar Amster-
n te houden, welk voorstel werd aangeno-
m, waarop de heer E. Th. Witte voorstelde om
Ig eene tweede excursie te houden, en wel
r Dedemsvaart, ten einde de kweekery
'ottenham" aldaar te bezoeken. Nadat ver-
lillende heeren voor en tegen dit voorstel
gisproken hadden, noodigde de Voorzitter den
voorsteller uit voor eene volgende vergadering
voorstel nader te willen toelichten, vooral
!met het oog op den daartoe noodigon tyd en
de kosten. Deze verklaarde zich daartoe bereid.
Bïene vry levendige discussie werd gevoerd
Ber de vraag van den VoorzitterWelke plan
ten het meest voor liefhebbers zyn aan te
Rvelen, vooral met het oog op speciaal
Hpltuur? Nadat de heeren Kriest, Van de
rnvord Smits, Witte Jr. en de Voorzitter hier-
fflfer bet woord hadden gevoerd, word de ver-
idering gesloten.
:J Door den hoer Kors was ingezonden eene
collectie Pelargonium zonale, uitmun-
_Jknde door de fraaie kleur der bloemen, en
Bene bloeiende zaadplant van Imantophyl-
jum miniatum, waarvan de bloomen, door
aron onberispelyken vorm, zeer de aandacht
'okken. Semp
- In de achtsto zitting der Algemeens
lynodale Commissie, waarby do heer Von
eeken verhinderd was tegenwoordig te zyn,
iracht de commissie ad hoc, by monde van
len heer Van Heel, rapport uit over de staten
van kosten, ingezonden door het classicaal
bestuur van Dordrecht, het classicaal bestuur
van Rotterdam, het classicaal bestuur van
Leiden, het provinciaal kerkbestuur van Zuid-
Holland en het classicaal bestuur van Brielle.
Overeenkomstig de conclusie van het rapport
werden ze met eenige wyziging goedgekeurd
tot een gezamenlyk bedrag van 1080.92.
Hetzelfde was het geval met het rapport, uit
gebracht bij monde van den heer Houwing,
over de staten van kosten, ingezonden door
de prov. kerkbesturen van Utrecht, Noord-
Holland, Zeeland en het classicaal bestuur
van Amersfoort, die goedgekeurd werden tot
een gezamenlyk bedrag van ƒ512,04, en het
rapport, uitgebracht by monde van den heer
Segers, over de staten van kosten, ingezonden
door de classicale besturen van Sneek, Franeker,
Heeren veen, en de prov. kerkbesturen van
Friesland en Overysel, die goedgekeurd werden
tot een gezamenlyk bedrag van 826.
In behandeling kwamen voorts eene klacht
over een kerkeraad, die weigerde eon lidmaat
in te schryven; een verzoek om rehabilitatie
van een uit zyne bediening ontzet predikant,
en eene aanvraag om cassatie van eene be
slissing van het classicaal bestuur van Goes,
waarvan de uitslag later zal worden mede
gedeeld.
Biykens de statistiek der geboorten en
der sterfte naar den leeftyd en de oorzaken
van den dood in Nederland over de maand
Maart, bedroeg het aantal overledenen op
1000 inwoners per jaar: te Amsterdam 26.7
Arnhem 31.4; Dordrecht 28.8; 's-Gravenhage
26.1; Groningen 26.7; Haarlem 21.9;'s-Her-
togenbosch 24.8Leeuwarden 30.1Leidon
23; Maastricht 26.6; Rotterdam 28.4; Utrecht
31.8.
Men scliryft ons uit Woubrugge: De
rekening over 1887 van den Oudendykschen
polder, op 24 dezer gedaan, bedraagt in ont
vangst 3337.57 en in uitgaaf ƒ2619.74,
batig saldo ƒ717.83, terwyl in dezelfde verga
dering tot heemraad werd herkozen de aan
de beurt van aftreding zynde heemraad de
heer J. Van Griethuizen.
De polderlasten voor 1888 zijn bepaald op
ƒ5 per hectare.
Aangaande de promotie by het leger
deelt men aan de „N. R. O." mede dat de
nieuwe minister van oorlog een geheel ander
stelsel van bevordering zal volgen dan zyne
voorgangers. Hy gaat nl. van het beginsel
uit, om geene personen, die voor hoogeren
rang geschikt zyn geoordeeld, te laten pas-
seeren door anderen, die soms toevallig door
minder veeleischende chefs als zeer geschikt
worden gesignaleerdalleen zy, die onge
schikt zyn voor hoogeren rang, zullen geene
bevordering maken.
De minister hoopt door deze maatregelen
het vertrouwen by het officierscorps te doen
terugkeeren en de vroeger ontstane ontevre
denheid te doen wyken.
Naar men aan het „Rott. Nbl." uit goede
bron tevens mededeelt, bestaat er by het
ministerie van oorlog volstrekt geen plan
om kapiteins, die tegenwoordig op pl. m.
50-jarigen leeftyd eerst tot dien rang verheven
worden, op 55-jarigen leeftyd te pensionnee-
ren, tenzy zy het zelf vragen.
In de algemeene vergadering der Maat-
schappy tot Nut van 't Algemeen is besloten
„1. dat door deskundigen, ingevolge opdracht
en onder leiding van het hoofdbestuur, een
zoo volledig mogelyk onderzoek naar den toe
stand en de werking van begrafenis- en zie
kenfondsen hior te lande ingesteld en een beoor-
deelend verslag hierover samengesteld worde
„2. dat dit verslag ter kennis van de depar
tementen worde gebracht en voor belangstel
lenden tegen matigen prys verkrygbaar ge
steld dat in het rapport, zoo mogelyk, de mid
delen worden aangegeven ter verbetering;
„3. dat tot dekking van de kosten door het
hoofdbestuur beschikt worde, gedurende het
dienstjaar 1888/89, over een bedrag van ten
hoogste ƒ1500."
Uit het verslag over den toestand blykt
dat het vermoedelyk aantal leden bedraagt
16,068 en 287 eereleden.
Verder werden o. a. nog aangenomen de
volgende voorstellen:
a. Van Rotterdam om subsidie te verleenen
voor de opleiding van het hulppersoneel van
bewaarscholon.
b. Van Rotterdam, overgenomen door het
Hoofdbestuur, om een crediet beschikbaar te
stellen voor het verspreiden van kleine ge
schriften.
c. Van Lochem, om 1000 beschikbaar te
stellen voor subsidiën aan scholen voor han
denarbeid.
d. Van Leeuwarden, om een onderzoek in
te stellen omtrent de oprichting van bureaux
voor chemische onderzoekingen.
Ter voldoening aan het bepaalde in art. 1
van het koninklyk besluit van 14 Dec. 1885,
is vastgesteld het plan der 328ste Neder-
landsche Staatslotery, bestaande uit 21,000
loten, uit 10,500 pryzen en 2 premiën. De
collecte wordt ten kantore van den directeur
der Staatslotery geopend op 20 Juli en, met
de gewone tusschenpoozen voor de verschil
lende klassen, gesloten 14 September a. s.
De trekking begint op 23 Juli en eindigt
13 October a. s.
De Staatscourant van hoden bevat een
door het ministerie van financiën opgemaakten
staat van afkoop van tienden over het jaar
1887. De recapitulatie der afkooppryzen luidt
aldus: staatsdomein 8381.95'/,; kroon
domein 3231.19'/,tienden van particulieren
51,524.72'/j; totaal 63,137.87'/2.
Uit Amsterdam wordt gemeld dat de
Amstel-hotel-maatschappy over 1887 7'/2 pet.
dividend uitkeert.
Mede wordt van daar bericht dat door de
Ned.-Indische Tuinbouwmaatschappy 31 Mei
voor de eerste maal 800 kavelingen Java-
Orchideeön zullen geveild worden.
By koninklyk besluit is de bezoldiging
van den commissaris van politie te Zutfen,
zoolang de titularis S. A. Schoevers in die
betrekking werkzaam blyft, geregeld in dier
voege, dat'zy, te rekenen van 1 Januari 1888,
zal bedragen 2300 'sjaars.
Het artikel van de „Figaro" over „de
Koning van Holland" is vermoedelyk geschre
ven om dienst te doen na het overlyden van
Z. M. den Koning, hetwelk, geiyk men zich
herinneren zal, voor eenige weken door het
Paryscheblad als onmiddellyk aanstaande wer<l
aangekondigd, 't Zou zeker kiescher geweest
zyn, als de redactie het in portefeuille had
gehouden.
Hot artikel geteekend "Whist is overi
gens, met name voor Nederlandsche lezers, van
geenorlei belang.
Zy, die zich aan het examen voor de
akte van hoofdonderwyzer en hoofdonderwy-
zeres, waarvan het schrifteiyk gedeelte op
26 en 27 Juni a. s. zal plaats hebben, terwyl
bet mondeling onderzoek op 16 Juli d. a. v.
zal aanvangen wenschen te onderwerpen,
moeten zich vóór 10 Juni a. s. aanmelden by
den voorzitter der commissie, voor welke zy
verlangen te verschynen, onder overlegging
van de noodige stukken.
Uit St.-Petersburg wordt gemeld dat onze
talentvolle landgenoot, de cellist André Spoor,
van Rotterdam, die in den afgeloopen winter
ook in ons land verscheidene concerten heeft
gegeven, de vorige week met veel succes voor
de eerste maal is opgetreden in het keizeriyk
Aquarium aldaar. Na de voordracht van de
„Faust"-fantaisie werd hy tot zesmalen toe
teruggeroepen, terwyl hy de wals moest her
halen. Niet minder byval vond zyne voordracht
van de „Airs russes", van "Wieniawski.
De laatste uren van een veroordeelde.
Naar het Duitsch van
A. OSKAR KI/VVMSIIAW.
Plotseling staat de veroordeelde op en
vraagt ruw
Waarom weent gy? "Waarom smart het u
dat men my doodt, waarom smart het u dat
ik omgebracht word?'
.,Zjjt gy schuldig?" vroeg de priester, zonder
«enig antwoord te geven.
„Ja!" antwoordt de veroordeelde, „ik ben
schuldig, maar waarom heeft men my zoover
gebracht?" Draag ik misschien de schuld,
dat ik een misdadiger geworden ben? Ik heb
nooit eene moeder gekend, nooit een vader!
Ik ben door de menschen, die my ter wereld
brachten, op de straat neergelegd; slechts
door een toeval heeft men my gevonden.
Zonder opvoeding ben ik opgegroeid en was
een dief, voordat ik nog denken kon. En nu
wil men my veroordeelen, omdat ik een mis
dadiger geworden ben, gedwongen door de
omstandigheden, in 't geheel niet myn wil
volgend." De veroordeelde heeft zóó vloeiend
gesproken als misschien nog nooit te voren
in zyn leven. De wanhoop scherpt zyn geest,
geeft aan zyne taal vaardigheid en kracht.
Maar slechts een oogenblik duurt deze op
gewondenheid; dan valt by weder in eene
verdooving.
Langzaam, oneindig langzaam verstryken de
uren, en toch, hoe kort, hoe oneindig kort
vallen zy den veroordeelde. Hy hoort de klok
slaan, en telkens als de laatste slag van een
uur weggestorven is, heeft hy het gevoel dat
een stuk van zyn leven in werkelykheid af
gesneden wordt. Nauwelyks de helft van den
tyd heeft hy nog te leven, welke hem des
morgons toegemeten was, en nóg heeft hy
niets gedaan om de vreesolyke gedachte te
onderdrukken, welke onafgebroken in hem
woedt, nu eens met de kracht van een wild
dier, dat uit zyne kooi tracht te springen,
dan weder als het boren van den worm in
het hout, de verschrikkelijke gedachte, welke
hem toeroept: „Wat geschiedt met u, als uw
hoofd van den romp ligt? Is er eene overzyde
van het graf, en hoe zult gy dan de vreeselyke
daad verantwoorden?"
Hy heeft schuw en toornig nu en dan den
jongen geestelyke aangezien, die naast hem
by de tafel zit, stom, eene toespraak ver
wachtend, en in gedachten beproefd hy te
bidden. Maar er stygt een gevoel uit zyn
hart op, dat een gebed zou kunnen beantwoor
den. In zyn binnenste stryden angst, wapen-
looze toorn, wanhoop en weemoed, en telkens
weer ziet hy van de vergeefsche pogingen af.
Het wordt al donkerder in de cel. Het zon
licht daarbuiten verdwynt langzamerhand en
nog vroeger wordt het donker tusschen de
hooge gevangenismuren en tusschen de muren,
waarbinnen de veroordeelde zich alleen mot
zyn zielverzorger bevindt.
Één der gevangenbewaarders brengt licht,
want het staat den veroordeelde vry den ge-
heelen nacht op te bly ven, en vraagt nogmaals
of de veroordeelde byzondere wenschen be
treffende spys en drank heeft. Deze heeft
geene wenschen en vraagt steeds water, dat
hy in haastige teugen opdrinkt, want de ver-
twyfeling schynt zyn lichaam met inwendig
vuur te verteren
De opgewondenheid, welke nu reeds sedert
uren duurt, werkt afmattend en uitputtend,
ook op het lichaam van den veroordeelde.
Terwyl hy nog altyd voor zich heen staart
en in de vlam der kaars ziet, welke het ver
trek verlicht, vallen zijne oogen byna dicht,
als wilde hy slapen.
Nu en dan wenscht hy zich alleen, en hy
zou den zwartrok daar gaarne willen zeggen
dat hy heengaan kon, maar toch heeft het
iets geruststellends voor hom, te weten dat
er een menschelyk wezen by hem is in dit
uur, een menschelyk wezen, dat het hem
niet lastig schynt te willen maken, ofschoon
het hem niets anders kan aanbieden dan
woorden, honderdmaal gehoorde woorden.
De kin van den veroordeelde zinkt langzaam
op de borst, zyne oogen hebbon zich gesloten
en hy staat op het punt in te slapen. Met
een kreet wordt hy wakker. Hy heeft zoo
even, half slapende, een beeld gezien, dat
voor hem het verschrikkelykste is, dat er be
staan kan. Hy zag zich aan het blok knielen
en boven hem de opgehevene byl, welke neer
vallen zou. Hy springt op en vat den arm
van den man, die als een trouwe wachter
biddend naast hem zit.
Waar is thans een menschenhart, tot het
welk deze gefolterde, van wanhoop half waan
zinnige man, zich wenden kan?
Het is in zyne nabyheid.
(Wordt vervolgd.)