8672. Maandag SS Mei. A°. 1888. feze (Courant wordt dagelijks, met uitzondering van (Zon- en feestdagen, uitgegeven. Eerste Blad. Leiden, 26 Mei. Feuilleton. |DE NACHT VOOR DE TERECHTSTELLING. PRIJS DEZER COURANT: for LaW"1 PM 8 """de"-"O. OCö p« po*11'40' Kommen.0.05. PRUS DEB, ADVEKTENTTHN: Yan 1—6 regolfl 1.05. Iedere regel meer/j0.17|. Grootore lettere naar plaateroimte. Yoo* bet in* caBseeren buiten de etad wordt f 0.10 berekend. lei is aan de universiteit alhier de heer C. Milders, geb. te Delft, bevorderd tot jor in de rechtswetenschap, met academisch ifschrift, getiteld: „Liggers van openbare ;en en voetpaden. De afdeeling Leiden en omstreken der ferl. Maatschappij voor Tuinbouw en Plant- ide hield hare eerste zomorvergadering in zaal van „Zomerzorg." Nadat de notulen Lgren gelezen en een lid was geballoteerd, Meelde de secretaris mede dat ingekomen was H rapport van de commissie tot herziening der Statuten van de Maatschappij. Op voorstel van don Voorzitter werd het jijport voorgelezen, waarop hy vroeg of eenige in ook opmerkingen dienaangaande wensch- ten te maken. Toen eenige leden hiervan ge- ik gemaakt hadden, deelde de Voorzitter Ide dat dit onderwerp in eene volgende ver lering nogmaals zou.behandeld worden. Voorzitter stelde nu, namens het bestuur, ir, om dit jaar eene excursie naar Amster- n te houden, welk voorstel werd aangeno- m, waarop de heer E. Th. Witte voorstelde om Ig eene tweede excursie te houden, en wel r Dedemsvaart, ten einde de kweekery 'ottenham" aldaar te bezoeken. Nadat ver- lillende heeren voor en tegen dit voorstel gisproken hadden, noodigde de Voorzitter den voorsteller uit voor eene volgende vergadering voorstel nader te willen toelichten, vooral !met het oog op den daartoe noodigon tyd en de kosten. Deze verklaarde zich daartoe bereid. Bïene vry levendige discussie werd gevoerd Ber de vraag van den VoorzitterWelke plan ten het meest voor liefhebbers zyn aan te Rvelen, vooral met het oog op speciaal Hpltuur? Nadat de heeren Kriest, Van de rnvord Smits, Witte Jr. en de Voorzitter hier- fflfer bet woord hadden gevoerd, word de ver- idering gesloten. :J Door den hoer Kors was ingezonden eene collectie Pelargonium zonale, uitmun- _Jknde door de fraaie kleur der bloemen, en Bene bloeiende zaadplant van Imantophyl- jum miniatum, waarvan de bloomen, door aron onberispelyken vorm, zeer de aandacht 'okken. Semp - In de achtsto zitting der Algemeens lynodale Commissie, waarby do heer Von eeken verhinderd was tegenwoordig te zyn, iracht de commissie ad hoc, by monde van len heer Van Heel, rapport uit over de staten van kosten, ingezonden door het classicaal bestuur van Dordrecht, het classicaal bestuur van Rotterdam, het classicaal bestuur van Leiden, het provinciaal kerkbestuur van Zuid- Holland en het classicaal bestuur van Brielle. Overeenkomstig de conclusie van het rapport werden ze met eenige wyziging goedgekeurd tot een gezamenlyk bedrag van 1080.92. Hetzelfde was het geval met het rapport, uit gebracht bij monde van den heer Houwing, over de staten van kosten, ingezonden door de prov. kerkbesturen van Utrecht, Noord- Holland, Zeeland en het classicaal bestuur van Amersfoort, die goedgekeurd werden tot een gezamenlyk bedrag van ƒ512,04, en het rapport, uitgebracht by monde van den heer Segers, over de staten van kosten, ingezonden door de classicale besturen van Sneek, Franeker, Heeren veen, en de prov. kerkbesturen van Friesland en Overysel, die goedgekeurd werden tot een gezamenlyk bedrag van 826. In behandeling kwamen voorts eene klacht over een kerkeraad, die weigerde eon lidmaat in te schryven; een verzoek om rehabilitatie van een uit zyne bediening ontzet predikant, en eene aanvraag om cassatie van eene be slissing van het classicaal bestuur van Goes, waarvan de uitslag later zal worden mede gedeeld. Biykens de statistiek der geboorten en der sterfte naar den leeftyd en de oorzaken van den dood in Nederland over de maand Maart, bedroeg het aantal overledenen op 1000 inwoners per jaar: te Amsterdam 26.7 Arnhem 31.4; Dordrecht 28.8; 's-Gravenhage 26.1; Groningen 26.7; Haarlem 21.9;'s-Her- togenbosch 24.8Leeuwarden 30.1Leidon 23; Maastricht 26.6; Rotterdam 28.4; Utrecht 31.8. Men scliryft ons uit Woubrugge: De rekening over 1887 van den Oudendykschen polder, op 24 dezer gedaan, bedraagt in ont vangst 3337.57 en in uitgaaf ƒ2619.74, batig saldo ƒ717.83, terwyl in dezelfde verga dering tot heemraad werd herkozen de aan de beurt van aftreding zynde heemraad de heer J. Van Griethuizen. De polderlasten voor 1888 zijn bepaald op ƒ5 per hectare. Aangaande de promotie by het leger deelt men aan de „N. R. O." mede dat de nieuwe minister van oorlog een geheel ander stelsel van bevordering zal volgen dan zyne voorgangers. Hy gaat nl. van het beginsel uit, om geene personen, die voor hoogeren rang geschikt zyn geoordeeld, te laten pas- seeren door anderen, die soms toevallig door minder veeleischende chefs als zeer geschikt worden gesignaleerdalleen zy, die onge schikt zyn voor hoogeren rang, zullen geene bevordering maken. De minister hoopt door deze maatregelen het vertrouwen by het officierscorps te doen terugkeeren en de vroeger ontstane ontevre denheid te doen wyken. Naar men aan het „Rott. Nbl." uit goede bron tevens mededeelt, bestaat er by het ministerie van oorlog volstrekt geen plan om kapiteins, die tegenwoordig op pl. m. 50-jarigen leeftyd eerst tot dien rang verheven worden, op 55-jarigen leeftyd te pensionnee- ren, tenzy zy het zelf vragen. In de algemeene vergadering der Maat- schappy tot Nut van 't Algemeen is besloten „1. dat door deskundigen, ingevolge opdracht en onder leiding van het hoofdbestuur, een zoo volledig mogelyk onderzoek naar den toe stand en de werking van begrafenis- en zie kenfondsen hior te lande ingesteld en een beoor- deelend verslag hierover samengesteld worde „2. dat dit verslag ter kennis van de depar tementen worde gebracht en voor belangstel lenden tegen matigen prys verkrygbaar ge steld dat in het rapport, zoo mogelyk, de mid delen worden aangegeven ter verbetering; „3. dat tot dekking van de kosten door het hoofdbestuur beschikt worde, gedurende het dienstjaar 1888/89, over een bedrag van ten hoogste ƒ1500." Uit het verslag over den toestand blykt dat het vermoedelyk aantal leden bedraagt 16,068 en 287 eereleden. Verder werden o. a. nog aangenomen de volgende voorstellen: a. Van Rotterdam om subsidie te verleenen voor de opleiding van het hulppersoneel van bewaarscholon. b. Van Rotterdam, overgenomen door het Hoofdbestuur, om een crediet beschikbaar te stellen voor het verspreiden van kleine ge schriften. c. Van Lochem, om 1000 beschikbaar te stellen voor subsidiën aan scholen voor han denarbeid. d. Van Leeuwarden, om een onderzoek in te stellen omtrent de oprichting van bureaux voor chemische onderzoekingen. Ter voldoening aan het bepaalde in art. 1 van het koninklyk besluit van 14 Dec. 1885, is vastgesteld het plan der 328ste Neder- landsche Staatslotery, bestaande uit 21,000 loten, uit 10,500 pryzen en 2 premiën. De collecte wordt ten kantore van den directeur der Staatslotery geopend op 20 Juli en, met de gewone tusschenpoozen voor de verschil lende klassen, gesloten 14 September a. s. De trekking begint op 23 Juli en eindigt 13 October a. s. De Staatscourant van hoden bevat een door het ministerie van financiën opgemaakten staat van afkoop van tienden over het jaar 1887. De recapitulatie der afkooppryzen luidt aldus: staatsdomein 8381.95'/,; kroon domein 3231.19'/,tienden van particulieren 51,524.72'/j; totaal 63,137.87'/2. Uit Amsterdam wordt gemeld dat de Amstel-hotel-maatschappy over 1887 7'/2 pet. dividend uitkeert. Mede wordt van daar bericht dat door de Ned.-Indische Tuinbouwmaatschappy 31 Mei voor de eerste maal 800 kavelingen Java- Orchideeön zullen geveild worden. By koninklyk besluit is de bezoldiging van den commissaris van politie te Zutfen, zoolang de titularis S. A. Schoevers in die betrekking werkzaam blyft, geregeld in dier voege, dat'zy, te rekenen van 1 Januari 1888, zal bedragen 2300 'sjaars. Het artikel van de „Figaro" over „de Koning van Holland" is vermoedelyk geschre ven om dienst te doen na het overlyden van Z. M. den Koning, hetwelk, geiyk men zich herinneren zal, voor eenige weken door het Paryscheblad als onmiddellyk aanstaande wer<l aangekondigd, 't Zou zeker kiescher geweest zyn, als de redactie het in portefeuille had gehouden. Hot artikel geteekend "Whist is overi gens, met name voor Nederlandsche lezers, van geenorlei belang. Zy, die zich aan het examen voor de akte van hoofdonderwyzer en hoofdonderwy- zeres, waarvan het schrifteiyk gedeelte op 26 en 27 Juni a. s. zal plaats hebben, terwyl bet mondeling onderzoek op 16 Juli d. a. v. zal aanvangen wenschen te onderwerpen, moeten zich vóór 10 Juni a. s. aanmelden by den voorzitter der commissie, voor welke zy verlangen te verschynen, onder overlegging van de noodige stukken. Uit St.-Petersburg wordt gemeld dat onze talentvolle landgenoot, de cellist André Spoor, van Rotterdam, die in den afgeloopen winter ook in ons land verscheidene concerten heeft gegeven, de vorige week met veel succes voor de eerste maal is opgetreden in het keizeriyk Aquarium aldaar. Na de voordracht van de „Faust"-fantaisie werd hy tot zesmalen toe teruggeroepen, terwyl hy de wals moest her halen. Niet minder byval vond zyne voordracht van de „Airs russes", van "Wieniawski. De laatste uren van een veroordeelde. Naar het Duitsch van A. OSKAR KI/VVMSIIAW. Plotseling staat de veroordeelde op en vraagt ruw Waarom weent gy? "Waarom smart het u dat men my doodt, waarom smart het u dat ik omgebracht word?' .,Zjjt gy schuldig?" vroeg de priester, zonder «enig antwoord te geven. „Ja!" antwoordt de veroordeelde, „ik ben schuldig, maar waarom heeft men my zoover gebracht?" Draag ik misschien de schuld, dat ik een misdadiger geworden ben? Ik heb nooit eene moeder gekend, nooit een vader! Ik ben door de menschen, die my ter wereld brachten, op de straat neergelegd; slechts door een toeval heeft men my gevonden. Zonder opvoeding ben ik opgegroeid en was een dief, voordat ik nog denken kon. En nu wil men my veroordeelen, omdat ik een mis dadiger geworden ben, gedwongen door de omstandigheden, in 't geheel niet myn wil volgend." De veroordeelde heeft zóó vloeiend gesproken als misschien nog nooit te voren in zyn leven. De wanhoop scherpt zyn geest, geeft aan zyne taal vaardigheid en kracht. Maar slechts een oogenblik duurt deze op gewondenheid; dan valt by weder in eene verdooving. Langzaam, oneindig langzaam verstryken de uren, en toch, hoe kort, hoe oneindig kort vallen zy den veroordeelde. Hy hoort de klok slaan, en telkens als de laatste slag van een uur weggestorven is, heeft hy het gevoel dat een stuk van zyn leven in werkelykheid af gesneden wordt. Nauwelyks de helft van den tyd heeft hy nog te leven, welke hem des morgons toegemeten was, en nóg heeft hy niets gedaan om de vreesolyke gedachte te onderdrukken, welke onafgebroken in hem woedt, nu eens met de kracht van een wild dier, dat uit zyne kooi tracht te springen, dan weder als het boren van den worm in het hout, de verschrikkelijke gedachte, welke hem toeroept: „Wat geschiedt met u, als uw hoofd van den romp ligt? Is er eene overzyde van het graf, en hoe zult gy dan de vreeselyke daad verantwoorden?" Hy heeft schuw en toornig nu en dan den jongen geestelyke aangezien, die naast hem by de tafel zit, stom, eene toespraak ver wachtend, en in gedachten beproefd hy te bidden. Maar er stygt een gevoel uit zyn hart op, dat een gebed zou kunnen beantwoor den. In zyn binnenste stryden angst, wapen- looze toorn, wanhoop en weemoed, en telkens weer ziet hy van de vergeefsche pogingen af. Het wordt al donkerder in de cel. Het zon licht daarbuiten verdwynt langzamerhand en nog vroeger wordt het donker tusschen de hooge gevangenismuren en tusschen de muren, waarbinnen de veroordeelde zich alleen mot zyn zielverzorger bevindt. Één der gevangenbewaarders brengt licht, want het staat den veroordeelde vry den ge- heelen nacht op te bly ven, en vraagt nogmaals of de veroordeelde byzondere wenschen be treffende spys en drank heeft. Deze heeft geene wenschen en vraagt steeds water, dat hy in haastige teugen opdrinkt, want de ver- twyfeling schynt zyn lichaam met inwendig vuur te verteren De opgewondenheid, welke nu reeds sedert uren duurt, werkt afmattend en uitputtend, ook op het lichaam van den veroordeelde. Terwyl hy nog altyd voor zich heen staart en in de vlam der kaars ziet, welke het ver trek verlicht, vallen zijne oogen byna dicht, als wilde hy slapen. Nu en dan wenscht hy zich alleen, en hy zou den zwartrok daar gaarne willen zeggen dat hy heengaan kon, maar toch heeft het iets geruststellends voor hom, te weten dat er een menschelyk wezen by hem is in dit uur, een menschelyk wezen, dat het hem niet lastig schynt te willen maken, ofschoon het hem niets anders kan aanbieden dan woorden, honderdmaal gehoorde woorden. De kin van den veroordeelde zinkt langzaam op de borst, zyne oogen hebbon zich gesloten en hy staat op het punt in te slapen. Met een kreet wordt hy wakker. Hy heeft zoo even, half slapende, een beeld gezien, dat voor hem het verschrikkelykste is, dat er be staan kan. Hy zag zich aan het blok knielen en boven hem de opgehevene byl, welke neer vallen zou. Hy springt op en vat den arm van den man, die als een trouwe wachter biddend naast hem zit. Waar is thans een menschenhart, tot het welk deze gefolterde, van wanhoop half waan zinnige man, zich wenden kan? Het is in zyne nabyheid. (Wordt vervolgd.)

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsch Dagblad | 1888 | | pagina 1