N°. 8653.
Donderdag 8 Mei.
A0. 1888.
§èzs jouraat wordt dagelijks, met uitzondering
van fêon- en feestdagen, uitgegeven.
Tweede Blcid.
Leiden, 2 Mei.
Feuilleton.
DAGBLAD.
PRIJS DEZER COURJLNT:
foor Leiden p«r 8 maand*»1.10.
Franco per poet1.46.
Afleoadorl$ko Nommen.0.06.
PRUS DER ADYEETSinmf:
Yan 1—6 regol* 1.06. Iedere regel meer 0.17$.
Grootore lettere naar plaaUmimte. Yoor het in-
oaaeeoren buiten de stad wordt 0.10 berekend.
Door den Loidschen lioogleoraar Schlegel,
loorzilter der commissie tot Dot afnemen van
het examen voor de opleiding tot tolk voor
het Japansch en Chineesch, zyn do heeren
zerman, Borel en Goteling Vinnis aan den
minister van koloniën voorgedragen om voor
dit ambt opgeleid te worden.
Er hadden 43 adspiranten naar de drie
laatson, welke open waren, medegedongen.
- Er bestaat gelegenheid tot verzending der
correspondentie naar Noord-Amerika, door mid
del van het stoomschip „Schiedam", van Am-
-terdam vertrekkende. Ten postkantoro alhier
oeten de brieven enz. uiterlyk Vrijdag-avond
om 10 uron bezorgd zijn.
- De universiteit van Amsterdam heeft
de volgende prijsvragen uitgeschreven, to be
antwoorden vóór 1 Mei 1889 door studeerenden
aan eene Nederlandsche instolling van uni-
ersitair onderwijs.
Faculteit der Godgeleerdheid: Do faculteit
jvraagt oene beoordeeling van het gevoelen
an Hilgonfold over den invloed van hot
Montanismo op do j.ia/tj tüi ilbtSmn&irooióXbtv.
Faculteit der Wis- en Natuurkunde: De
aculteit wenscht eon onderzoek naar don
invloed van do dissociatie op de wetten, wolko
de dichtheid, do spanning van den verzadigden
'amp, de geluidssnelheid, do verhouding van
de specifieke warmte by standvastigen druk en
ij standvastig volume, do latente warmte enz.,
nder normale omstandigheden beheerschen.
Faculteit der Letteren en WijsbegeerteDo
pculteit verlangt een onderzoek naar de
Middelnederlandsche woorden, zegswijzen en
onstructios, welke in Huygens' Korenbloomen
~orden gevonden.
De vragen moeten worden beantwoord in
de taal, waarin zij zijn gesteld.
De antwoorden, mot eonë andero hand dan
ie des vervaardigers goschreven, moeten
'orden toegezonden aan den secretaris van
ea sdhaat der universiteit te Amsterdam.
1 moeten geteekend zjjn met eene kenspreuk,
n vergezeld gaan van oen verzegeld briefjo,
"at dezelfde kenspreuk tot opschrift heeft en
"en naam, hot studievak en het adres des
chryvers bevat.
Op den derden Dinsdag van de maand
optomber 1889 wordt het oordeel der Facul
teiten over de ingekomen verhandelingen in
het openbaar medegedeeld en aan de schrijvers
der moestvoldoende antwoordon, die door de
Faculteiten de eer der bekroning zjjn waardig
gekeurd, de gouden eereponning uitgereikt.
Rijkspostspaarbank. - Gedurende de maand
April beliep aan het Kantoor Warmond het
bedrag der inlagen 1.55 en dat der terug
betalingen ƒ36.50.
Er word aan dat kantoor dus minder in
gelegd dan terugbetaald 34.95.
Het laatste, door bodoeld kantoor uitgogoven
boekje draagt het nummer 121.
Door dijkgraaf en heemraden van den
Haailemmormeerpolder is aanbesteed hot
bouwen van twee machinisten-woningen met
magazijn on vier stokerswoningen, bij hot
stoomtuig „Cruiqius" van den Haarlommer-
meorpoldor, nabij Heemstede. De hoogste in
schrijver was J. Bruijn Jr., te Haarlemmermeer,
voor ƒ13,680, en de laagste inschrijver J.
Giebel en J. Van Sorvellen, te Haarlem, voor
ƒ9999. Voorts het onderhoud der ringvaarts-
boordon gedurende het jaar 1888. Do eenige
inschrijver was J. Van don Houvel Az., to
Haarlemmermeer, voor de som van 4057.
De Koning en de Koningin zullen zich
met Prinses Wilholmina den 17den Moi a. s.
van Den Haag naar „Hot Loo" begoven.
Bjj koninklijk besluit zijn thans de voor
waarden vastgesteld nopens do functie van
commissaris van afmonstering voor uit Oost-
Indie terugkeerende militairen to Amsterdam
en Rotterdam, en is daarbij het volgende be
paald: Elk commissaris dio moet zyn ge-
pensionr.eord officier van hot O.-I. leger
geniet een jaarljjksch traktement boven hot
pensioen van 1200, plus 300 voor lokaalhuur
en 6 per maand voor bureaukosten. Hij
wordt ter zydo gestaan door eon schrijver
zijnde geponsionneord onderofficier van dat
leger die boven zijn pensioen een traktoment
van 1 daags zal genieten.
Door den minister van oorlog is bopaald
dat do eerste oofeningen in de exercitie van
de miliciens der infanterie van de lichting van
dit jaar, als proefneming, bjj enkelo com
pagnieën van dat wapon, onder do leiding van
den betrokken compagnies commandant, in
plaats van den bataljons adjudant, zuilen plaats
hobben.
Gemengd Nieuws.
Alweder wordt van oene werk
staking in Heerenveon melding gemaakt. Zy
heeft plaats in de veendery onder Hoornster-
zwaag. Ongeregeldheden zjjn echter nog niet
voorgekomen. De politie is er versterkt.
Aan het Tjongerkanaal is thans alles rustig.
Na het sluiten der door den Commissaris dos
Konings voorgedragen overeenkomst tusschen
de vervenors en de arbeiders, werden de werk
zaamheden terstond hervat en sedert hebben
zy zóó geregeld plaats, alsof er niets is gebeurd.
Aan het beleidvol optreden van den Commis
saris dos Konings mag dozo gelukkigouitkomst
goheel worden toegeschreven.
Uit "Wolvega wordt dd. 1 Mei gemeld: Do
nacht is in den Grooton Veonpolder rustig
voorbijgegaan. Do spoedige overkomst van de
militairen uit Leeuwarden hooft daartoe zeker
veel bijgedragen.
In de G a s s e 11 e rnij voensch e-mon d
is eon moordaanslag gepleegd door zekeren
Schreuder, kleermaker van beroep. Do gewonde,
Dopke, wilde een huis, dat hy van Schreuder
in gebruik had, niet verlaten, ofschoon deze
het aan anderen mot 1 Mei had verhuurd.
Hieruit is een twist ontstaan, welke zóó hoog
liep, dat Schreuder, waarschijnlijk in drift, oen
geladen pistool nam en daarmede Dopke in
den schouder trof. Do toestand van den ge-
wondo is zorgelijk. Dr. Moes van Stadskanaal,
die de wonde verbond, gaf weinig hoop op
levensbehoud. Do dader is door do gemoonte
politie gearresteerd on naar Asson overge
bracht.
J. Hofstra, arbeider to Tjalberd,
die den kastelein Schippers te Gersloot zóó
ernstig mishandeld hoeft, dat deze aan do
gevolgen er van overleed, is' in hechtenis
genomen.
Buiten verwachting is inden
toestand van vrouw Ferrari, te Nijmegen,
dio Donderdag 11. door haren man gewond
word, oene gunstige wending gokomon. Een
der kogels is reeds door den geneesheer uit
de wond gehaald, en wanneer do toostand
hot toelaat, zal ook de andore kogel binnen
weinige dagen uit hot lichaam wordon ver
wijderd.
Zij zal echter aan het linkeroog blind zijn
on mon vreest dat ook het rechteroog groot
govaar loopt.
Kantongerecht tc Lelden.
Door het kantongerecht alhier zijn ver
oordeeld
II. R., L. D., L. M., N. B., J. L. en
v. d. W., te Noordwyk, wegens to Noordwyk
met geld op don openbaren weg spelen,
elk voroordeold tot 0.50 of 1 dag hechtenis.
J. L. S., to Leiden, wegens te Leiden oene
steeg in verboden richting berijden, tot 0.50
of 1 d. hechtenis.
N. V., te Leiden, wegens te Leiden ver
wokken van nachtelijk burengerucht, tot
ƒ1.50 of 2 dagen hechtenis.
J. v. R. te Leiden, wegens te Leiden mark
ten op verboden plaats, tot 2.50 of 1 dag
hechtenis.
H. H. B., te Leiderdorp, wogens te Leiden
rijden met een wagen op de klinkerstraat,—
tot ƒ0.50 of 1 d. hechtenis.
J. IC. en P. P., te Leiden, wegens te Leiden
spelen met kaarten op straat, elk tot 1
of 1 d. hechtenis.
H. M., te Leiden, wegens te Leiderdorp zitten
op eene door honden getrokken kar, tot
ƒ1.50 of 1 dag hechtenis.
J. v. V., te Oogstgeest, wegens te Valken
burg zitten op eeno door honden getrokken kar,
tot ƒ3 of 1 dag hechtenis.
C. G. en S. S. en J. v. d. M., te Rijnsburg
en te Oegstgoest, wogens te Oogstgeest zitten
op eene door honden getrokken kar en de hon
den niet ondor het voortuig gespannen heb
ben, elk tot 2 maal 3 of 2 maal 2 dagen
hechtenis.
S. d. H., te Oogstgeest, als boven, en de
hond niot van een muilkorf voorzien, tot
3-maal 2.50 of 3-maal 2 d. hechtenis.
D. D., te Oogstgeost, wegens te Oegstgeost
een hond als trekdior niet onder het voertuig
gospannen hobben, tot 3 of 2" dagen
hechtenis.
G. d. II. en P. P., te Leiden, wegons te
Leiden watoren op straat buiten de water-
plaatson, elk tot 0.50 of 1 d. hechtenis.
P. J. V., woonplaats onbekend, te Leiden,
voor hetzelfde misdrijf en zich in konnelijkon
staat van dronkenschap bevinden op den open
baron weg, tot 0.50 of 1 d. hochlonis on
1 of 2 d. hechtenis.
J. J. IC., te Leidon, zich in kennelyken staat
van dronkenschap bovinden op den openbaron
weg, tot 5 d. hechtenis en drio maandon
plaatsing in eene rijkswerkinrichting.
J. F. P. te Leiden, voor hetzelfde misdrijf,
tot 2-maal 2.50 of 2-maal 2 d. hechtenis.
J. V., te Leiden, voor hetzolfdo misdrijf,—
tot 5 dagen liechteis.
P. L. te Leiderdorp, J. B. te Nieuwkoop,
en M. W. P. en W. J. L., te Leidon, voor
hetzelfde misdrijf, elk tot 2 dagen hechtenis.
J. v. H., te Leidon, voor hetzelfde misdrijf,
tot 1 of 1 d. hechtenis.
P. G. P., J. P., A. v. S. De B., en P. M.,
allen to Loiden, en C. TV., woonplaats onbe
kend, voor hetzelfde misdrijf, - olk tot 0.50
of 1 d. hechtenis.
DE MERGELGROEVEN TE VALKENBURG.
12)
Doort
Mr. CLO VIS.
De ouderen van dagen overlaadden hem
mat verwjjtingondo meeston zijner vroegere
metgezellen, zijne medekampers om hot Kors-
broodje, ter eere van Geleon, vermeden zijn
omgang, en de jonge boerinnetjes keerden hem
den rug toe of zeiden spottend dat, mocht
n soms do lust bekruipen een lieftallig
wezen te omhelzen, hij zich slechts tot Pierre
Lemmens te Valkenburg had to vervoegen.
Overal bespot, overal gohoond en beleedigd,
maar nog immor de ziel vol wraaklust, nog
altijd vervuld mot het denkbeold om do ver
tedering, waarvan hjj het slachtoffer was ge
worden, door zjjn beleedigor zoo duur mogelijk
to doen betalen, verliet lijj het dorp om dienst
te nemen by do Fransche troepen, om de
wapenen te voeren ter onderdrukking van zijne
eigene landgenooten.
Er schenen belangryke verbeteringen aan
bet vroeger door den pastoor van Valkenburg
bewoonde huis gemaakt te worden. Eiken
morgen toch zag mon een aantal jongo mannen,
onder wie Pierre Lemmens, Jeanc Magormans,
en eenige andore bergwerkers, zich daarheon
begoven, om eerst des avonds laat de woning
to verlaten.
TVat zij daar uitvoerden, wat zy daar ver
richtten kon niemand ontdekken; dat toch
werd voor allen verborgen gehoudengeen
oog kon door de zorgvuldig gesloten vonsters
doordringen, goen blik kon ontwaren wat
achter die wanden plaats greep, en als eene
enkele maal iemand het waagde hieromtrent
den bergwerkers eenigo inlichtingen te vragen,
dan kroeg hy steeds ten antwoord: „TVacht
maar totdat de pastoor terugkomt; dan zult
gy hot wol vernemen."
Die dag brak oindelyk aan't was een feest,
dat algemeen gevierd word, niot door uiteriyk
vertoon of oponlyke huldeblykon, want dat
zou eene beleediging zijn, der Fransche Repu
bliek aangedaan, maar door eone vreugde en
blydschap, welke in alle gemoederon heerschto.
En al ontving men den grysaard niet met
jubelen, de juichkreten, do hand, door allen hem
toegestoken, het wolkom, waarmede die hon
derdon hem begroetton, leverden den ouden man
het onwederlegbaar bewys, hoezeer zyne be-
vi-yding op prys gesteld werd, hoezeer allen zich
verheugden hem weder in hun midden te zien.
Geloid door Willem Ubachs en gevolgd door
al zyne getrouwen, betrad de geestelyke op
nieuw hot huis, dat hem zoo wreedaardig
ontnomen was en dat hom thans zoo gul,
zoo hartelyk door die allen werd wedergegeven.
Hot was echtor niet meor dezelfde woning,
welke hy verlaten had; eene goheelo ver
andering had daar plaats gevonden.
Allo vensters, alle deuren waren van stevige
grendels voorzien on in do achterkamor ont
waarde de priester een ontzaggolyk groot
openstaand valluik, dat toegang gaf tot oene
donkero trap. Waar die trap heenvoerdo, wist
hy niet; tot welk oogmerk die daar aango
bracht was, kon hy niet begrypon.
Toon hy vorwonderd zjjn begeleiders vroeg
met welk dool dezo geheimzinnige uitgang,
die kronkolende trap daar gemaakt was,
antwoordde hem Ubachs:
„Waarde neef pastoor, toen go enkoio maan
den gelodon het stadhuis verliet, waar men
u van hot priosterlyk ambt had ontzet, voegdet
gy ons do woorden toedo menschen hobben
my de macht ontnomen het woord Gods te
verkondigen, do Il9or gebiedt my hot heilige
werk voort te zetten on dat zal ik doenik
zal Hem gohoorzamon, wat er ook gebeuro.
„Wat er ook gebeure," zoidet Gy, „en niet
tegenstaande er reeds voel gebeurd is, niet
tegenstaande gy reeds eeno maand in don ker
ker hebt doorgebracht on verzwakt, verouderd
in ons midden zyt teruggekeord, toch weten
wy dat Gy aan uw voornemen getrouw zult
willen blyven, toch zyn wy overtuigd dat Gy
ons wederom in den dienst zult willen voor
gaan, evenals Ou dit immor godain hobt, dat
noch gevangenisstraf, noch oonige andore mar
teling u hiervan zullen weerhouden.
„Nooit!" zoide de geestoiyko, met vasto stem.
„Maar wy, van onze zyde, hebben het onzen
plicht gerekend, zooveel mogelijk u tegen go-
varen to vrijwaren en allo mogelyko pogingen
aan to wenden om u lang in ons midden Ie
zion, u nog lang als zioleherder te behouden.
Ziedaar dan de redon van hot bostaan dezer
trap, ziedaar het dool van al die grondels."
Do laatsten dienon om de al te nieuwsgierigo
Franschen togen te houden, als wy by u ver
zameld zyn; die trap staat in verbinding met
de ondoraardsclio gangen dor mergelgroeven
en stelt u on ons allon in staat om, by een
onverhoodschcn overval, daarheen te vluchten,
waar ons goon loerend oog kan bespieden,
waar ons niemand zonder gids, en dien zal
men tovorgeofs onder Valkenburgs ingezotonen
zoeken, zal kunnen achterhalen."
Wordt vervolgd.)