N°. 8611.
Diiisdaa: 13 Maart.
A0. 1888
Deze §ourant wordt dagelijks, met uitzondering
van fori- en feestdagen, uitgegeven.
FIUEUKICII WILHELM lNICOL.AUS KAIIL, Keizer van lluitscliland
LEIDSCH
DAGBLAD.
PRIJS DEZER COURANT:
Voor Leiden per 8 maandenf 1.10.
Franco per poat1.40.
Afzonderlijke Nommera0.0B.
PRUS DHR ADVBRTBNTEBN
Van 16 regela 1.05. Iedere regel meer 0.17$
Grootere lettere naar plaatemlmte. Yoor het in-
caeeeeren buiten de stad wordt 0.10 berekend.
Cheruskenvorst gelyk, zich in Berlyns straten
vertoonde, werd zy door de bevolking met
levendige sympathie begroet.
Ter voltooiing zijner opvoeding begaf de
Prins zich in 1856 op reis; het langst ver
toefde hij in Italië, waar het hem uitstekend
beviel. Te Londen maakte hy kennis met
Prinses Victoria, dochter van de Britsche
de opvoeding harer kinderen de Prinsen "Wil
helm en Heinnch, bewaakte, hierin getrouw
ter zyde gestaan door haren echtgenoot, die
zich destyds weinig met de politiek be
moeide, doch steeds uiterst nauwgezet was
in de vervulling zyner plichten als krygsman.
Reeds in hetzellde jaar van zyn huweiyk
onderging zyne positie eene verandering.
Koning Friedrich Wilhelm IV van Pruisen, zijn
schappeiyken voet, hetgeen zyne populariteit
niet weinig verhoogde. Tevens onthield hy zich
zooveel mogelyk van alles wat op rechtstreek -
sche inmenging geleek, ofschoon hy dikwyls de
vergaderingen van het ministerie bewoonde
Ruim twee jaar later werd, door den dood
des Konings, zyn vader tot den Pruisischen
troon geroepen. Onderscheiden omstandigheden
waren oorzaak dat de politiek der „nieuwe
aera" langzamerhand werd ver
laten; Koning Wilhelm had
reeds van den beginne af zyne
aandacht op legerversterking
gevestigd en de liberale minis
ters wisten daarvoor de mede
werking der Volksvertegen woor
diging niet te verkrygen. Er
volgde een tyd van reactie, ge
durende welken Friedrich Wil
helm, thans Kroonprins van
Pruisen, meer nog dan vroeger,
eene uiterst gereserveerde hou
ding aannam. Het was hem
zelfs met onwelkom, dat hy
eenigen tyd uit het centrum
der politiek werd verwyderd
benoemd tot commandant van
het tweede legercorps en tot
stadhouder van Pommeren, ves
tigde hy zich geruimen tyd
te Stettin.
Daarop volgden do verwikke
lingen met Denemarken over
de Sleeswyk-Holsteinsche zaak,
waaruit de Deensch-Duitsche
oorlog ontstond, in 1864. Aan
het hoofd van zyn legercorps
trok hy te velde, en gedroeg
zich als een dapper officier. De
taak, hem opgelegd, was goene
gemakkelyke; het volhouden van
een winterveldtocht, te midden
van velerlei ontberingen, eischt
inspanning, en met veel sym
pathie bespeurden zyne soldaten,
dat hy zich die niet slechts
getroostte, maar zelfs door zyn
bestendig goed humeur een voor
treffelyken geest bij zyne troe
pen wist te doen heerschen.
De mannelijke en vorstelyke figuur, die
verleden jaar bij het jubileum van Engelands
Koningin boven elke andere de aandacht trok,
is door de bevolking der Duitsche hoofdstad
zeer geliefdmaar bovendien, „Unser Fritz,"
geiyk de overleden Keizer hem in de bekende
oorlogstelegrammen van 1870
zoo gaarne noemde, is in gehoel
Duitschland bij uitstek populair.
Het zyn wel droevige omstan
digheden, onder welke hij zich
genoodzaakt ziet de Regeering
te aanvaarden, en het getuigt
zeker van een zeer hoog plicht-
I gevoel, karaktertrek van de
meeste Vorsten uit het huis
Holienzollern, dat hij geen
oogenblik heeft geaarzeld, zich
bloot te stellen aan de gevaren,
waarmede zijn thans weer een
weinig verbeterde gezondheids
toestand door de reis naarBer
lijn en de onvermydelyke ver
moeienissen en aandoeningen
van de kroningsformaliteiten
wordt bedreigd.
Het moet voor zyne onderda
nen een weemoedwekkende aan
blik zyn, dien eens zoo forschen
man, verzwakt, en ten prooi
aan eene naar alle berekening
ongeneeslijke ziekte, terug te
zien keeren op het tydstip, dat
de indruk van Keizer Wilhelm's
overlyden nog op elk gelaat te
lezen staat. Ook in het leven
der volken komen oogenblikken
voor zóó diep tragisch, als de
verbeelding des dichters zich
kan voorstellen.
Als byschrift. tot. het portret
van den nieuwen Keizer, dat
wy thans onzen lezers aanbie
den, volgt hier eene beknopte
levensschets.
Geboren den 18den October
1831, ontving Prins Friedrich
Wilhelm van der jeugd af aan
eene gestreng militaire opvoe
ding, onder leiding vanzyn vader
zeiven, die daaraan de meeste
zorg besteedde. Het gevaar van
eene éénzydige ontwikkeling
werd evenwel afgewend, door
dien zyne moeder, thans Kei
zerin-weduwe Augusta, eene
dochter van Groothertog Karl
Friedrich van Saksen-Weimar,
hem liefde voor wetenschap en
kunst wist in te boezemen.
Op 17-jarigen leeftijd bezocht
de Prins de hoogeschool te Bonn;
hy volgde er zeer stipt de col
leges en genoot als ieder ander
■"■ademieburger de aangenaam
heden van het studentenleven.
Overeenkomstig de traditiën van
het huis Hohenzollern moest
!i vervolgens de militaire loopbaan van
meet af bewandelen, en wel door allereerst
gewoon soldaat in de gelederen van het
I itsdammer garde regiment te staan. Even
I, vorstenkinderen maken snel promotie,
«i het duurde niet byzonder lang eer hy tot
l]-n rang van compagnies commandant was
v-cklommen. Sedert nam hy ook aan de
"tficiëele hoffeesten deel. Reeds toen werd hy
lieveling van allen, die met hem in aanra-
-mK kwamen, zoowel door zyne vriendelyk-
als wegens de omstandigheid, dat het
rpzienst oog geen smetje op zyn levens
ag kon bespeuren. Zoo vaak zyne hooge,
r Germaansche gestalte, een Herman den
Geboren 18 October 1831.
Koningin, en den 25sten Januari 1858 trad
hy met haar in den echt. Onlangs, by de
viering van het 30 jarig huwelyksfeest te
San-Remo, toen de later weer verflauwde
hoop op herstel pas was verlevendigd, is
nog in herinnering gebracht dat het wezen-
lyke liefde was, en geenszins diplomatieke
berekening, welke de beide vorstentelgen
tot elkander voerde, en geheel hun echte-
lyk leven droeg het kenmerk eener innige
genegenheid. Te midden van de pracht der hof
houding lag er toch over het kroonprinselyk
gezin een waas van huiselykheiden inzon
derheid wordt de verstandige zorg geroemd,
waarmede de Prinses alle onderdeelen van
oom, was sinds geruimen tyd ziek en daar er
geene kans bestond op herstel, werd in October
zyn vader met het Regentschap bekleed. De
Pruisen begroetten deze verandering met in
genomenheid; het stugge conservatisme der
jonkerparty zou thans, verwachtte men, door
een milder regeeringssysteem worden vervan
gen, en inderdaad, gelyk wy reeds in her
innering brachten, de „nieuwe aera" open
de zich door de optreding van een vry-
zinnig ministerie. Prins Friedrich Wilhelm ont
veinsde geenszins zyne sympathie voor de
regeeringsbeginselen, welke hy meer overeen
komstig den tydgeest oordeelde; met sommige
leiders der liberale groepen stond hy op vriend-
Hoogst belangryk was het
aandeel van den Kroonprins in
den oorlog van 1866 tegen
Oostenrykja, aan zyn flink
doortasten was Pruisen het ver
schuldigd, dat de stryd zoo
spoedig tot eene beslissing werd
gebracht. Aan het hoofd van het
tweede corps trok hy 26 Juni,
onder aanhoudende gevechten,
langs de noordelyke bergpassen
Bohemen binnen de vereeniging
van zyn leger met dat van
zyn neef Prins Friedrich Karl,
welke de Oostenryksche veld
maarschalk Benedok zocht te
verhinderen, was tevens de zege
praal, welke het pleit tusschon
de mededingers naar de opper
macht in Duitschland beslechtte.
Benedek had stellingen genomen
tusschen Königgrëtz on Sadowadoor de Prui
sen aangevallen, bepaalde hy zich aanvanke-
lyk tot eene verdedigende houding, doch spoe
dig (4 Juli) werd de stryd algemeen. Tegen
den middag stond voor de Pruisen de kans
hoogst ongunstighun leger kwam geen voet
vooruit, en in het hoofdkwartier heerschte
bange onzekerheid. Reeds begonnen enkele
infanterie-regimenten te wyken, toen om
één uur de Kroonprins verscheen en de rech
terflank der Oostenrykers aantastte. Nu keerde
de fortuin; onder een moorddadig gevecht
viel de eene stelling na de andere den Prui
sen in handen, eindeiyk werd het centrum
der Oostenrykers doorgebroken en begon hun
