ADVERTENTIE N.
'ga* •-..vt_ij^^f-.->>2' - iftkaaa».:
---i"cj t_' a
'jUU.Afiika heeft tot aanknoopingspunt kei
BoUandsch, dat daar uil den storm ondror.g
der tyden is overgebleven; maar wij mogen
het ons niet ontveinzen dat die knoop te
zwak schynt om alles te kannon dragen wat
er aan vastgemaakt moet worden.
De laatste 50 jaren bevatten de geschiedenis
van nieuwe transatlantische landen, waar
goud en zilver, kwikzilver en diamanton ont
dekt zijn. Wie herinnert zich niet de aller
bedroevendste verhalen van tooneelon vol
gruwelen, welko tot ons kwamen uit die
plaatsen, waar de ontkot'onde, lage driften,
welko den monsch zijn ingeboren, door geone
wet of maatschappelijke orde werden be
teugeld, waar do gouddorst ieder beter gevoel,
ieder edele gedachte scheen te verzengen.
Onleschbaar was die dorst, want, nauwelijks
verzadigd, ontbrandde hy opnieuw, en bloed
en leven werden vergoten en verdelgd om
goud, en meer goud, en weer goud. En ziet
nu naar Melbourno, en aanschouwt California!
Is men na dezo ervaring gerechtigd de ont-
dokking van goud een vloek te noemen voor
hot land, dat dit, of andere waardvolle din
gen, in zyn schoot bewaart? Het was eerst
in 1848 dat do rijkdom van Californie's bodem
bekond werd, waarop do toestrooming van
avonturiers en verworpelingen terstond volgde,
over wier bandelooshoid reeds in 1855 het
betere deel der bevolking zegevierde, en sedert
twintig jaren is California als deel dor Ver-
eenigde-Staten van Noord-Amorika by de
andere Staten in geen enkel opzicht ten achter.
De goud productie van Victoria begon eerst
in 1851 en steeg snol in verbazondo mate.
In 1850 bracht alleen Victoria olf millioen
ponden sterling aan goud op. Ook daar lokte
hot gemakkelijk rykwordon verloren zonen
uit alle windstreken. Wat Australië thans is,
verhaalt ons de geleerde Froude in zyn Occana,
or England and her Colonies in eene beschry
ving van zyne reis naar on in dat werelddool
in 1885.
Thans is de Transvaal ook een goudland.
De Engelscho Economist van 17 December
1887 bevat het volgendo uit een rapport aan
het koloniaal departement van mr. Ralph
Williams over de Witwatersrands goudvelden.
Daar hebben zich omtront 80 a 00 vennoot
schappen gevormd, terwyi reeds circa 1400
machines gaande zyn. Do uitkomston zyn
zeer verschillend, van 5, 10 en 80 onsen
per ton. Volgens geruchten on na persoonlyke
inspectie, zogt mr. Williams dat er reden
is om to gelooven dat mon hier goudvolden
treft zóó rijk als er nog geono gezien zyn.
Hy voorspelt, on dat is niet te voel gewaagd,
dat hierdoor een troep vagebonden naar dezo
landen zal gelokt worden, niet slechts om
mynon, maar ook om hunne naasten te exploi-
tocrenor zyn roods compagnieën, die aan
doolon uitgaven op terreinen, welke volstrekt
geen goud bevatten. Het zal daar den goud-
zoekors gaan, zooals het altyd gaat wanneer
rykdom voor het grypon ligt. Do productie
heeft ochtor nog veel te grooien, alvorens do
vormoodens van mr. Williams tot werkelijkheid
komen. Volgens do „Nlouwe Rotterdammer
Courant" van 14 Februari 1888, berichttede
Kamor van Koophandel te Kaapstad dat de
uitvoer van goud uit Transvaal in 1887 235,937
pd. st. bedroeg tegen 133,534 pd. st. in 1885.
Het verdient opgomerkt dat alleon de twee
laatste maanden van 1887 voor 62,209pd. Bt.
werd uhgovoerd. Inderdaad eene bolangryko
waarde .Tan on- of woinig boworkt natuur
product. Toch klein in vergelijk met de goud
opbrengst van Victoria, welke wordt opgo-
gevon van 186(3 tot en met 1873 44,100,000
pd. st. of G,300i000 pd. st. por jaar te hebben
bodragen, ma/r rfl roods groot genoeg om
rirom.men van gelukzöekers uit alle doelon dei-
wereld aan te trekken, waaronder wol enkele
Nederlanders zullen schuilen, maar die dan
toch hoogst v\'aarschyniyk niet zullen behooren
tot de categorió" va" menschen, wion onder-
vovnu tnv> de verhoudingeij, waarin ons land het kiesrecht in aanmerking wil komen, 9
geplaatst was en is, toen 200 jaren goledon
Nieuw Kedevland in Amerika to behouden was,
en nu in onze dagen voor het behoud der Nedorl.
taal eu aanverwante belangen in Zuid Afrika
te strijden is. Met hot oog op het in de Statuten
der Ned. Z.-A. Voreeniging omschrovon doel
mogen de slotregelen der toespraak, hferhimm
genoemd, dit opstel sluiten. „Laten wij, met
„die onzekere toekomst voor oogen, ons jegens
„onze Stamverwanten godragen, zooals wü
„ihans zouden wenschon dat onze voorouders
„voor twee oeuwen zich jegons dotoeneven-
„min beschaafde en veel minder talrijko bu-
„wonera van Nieuw-Nederland gedragen had-
„den." D. Hahtbvelt.
Gemengd Nloaws.
wys en
rast kan men
dat do loop dor za z<*>' le
taal- en letterkunde in do oersto
plaats zullen tor hai £aan.
Men is gorochtigd om* vsn de £®ud vinding
in do Z.-A.-Republiok vc*"" ontwikkeling
jnn jiot land in algemeonoil* zilL grooto vor-
wachting te koesteren. Minder
vertrouwen
danige zal zyn, dat daarbij do gi 'ostige om
standigheden zullen blyvon of kome*)» welke
het voortleven, de verbreiding en de ver deling
van het aan onze taal verwante Afrikaa iseb,
bevorderlyk zullen zyn.
In zyne toespraak tor opening van de algo-
meeno vergadering der Maatschappy van Ned.
Letterkunde, 15 Juni 1882, woos de HOel.
Hoer voorzitter op de hoofdpunten'- waarop het
- '-omt wanneer w(j ons oen oofljwl willen
He dennamiddag om halfdrio
had alhier het jaariyksch militair assaut te
viering van 's Konings a. s. verjaardag plaats.
Eene der zalen van de Kweekschool voer
Zeevaart was by doze gelegenheid met groen,
vlaggendoek en wapentropeeën, met de'hut-ten
van den Koning on de Koningin prykehdo,
versierd.
Roeds spoedig werden alle plaatsen bezet
door de officieren van verschillende wapens,
onderofficieren en minderen, alsmode door de
jongens der Kweekschool.
Ondor hot spelen van het Wilhelmus wei
den de burgerlijke on militaire autoriteiten,
do oud-stryders on hot bostuur van „Pro
Patria" binnengeleid.
De verschillonde nummers van het pro
gramma, zoowel wat betreft het hanteeron
der wapens als de gymnastische oefeningen,
werden vlug en bovendien net uitgevoerd.
Hot geheel word opgeluisterd door de muziek
van hot 4do regiment infanterie.
By hot eindo betuigde do garnizoens com
mandant, kolonol Doorman, zyn dank aan
allen, die medegewerkt hadden tot het slagen
van dit echt militaire feest, dat omhy viaiei
was afgeloopen.
In de afgeloopen week werden
hier ter stede drie gevallen van diphthoritis
aangegeven, waarvan één mot doodelyken
afloop.
Men schrift ons uit Katwyk
aan Zee, dato 18 Febr.Van de verschvisschery
is byna de goheole vloot aangekomen met
zeer ongoiyke vangst. De besomming bedroeg
van /'20 tot f 100 en van 130 tot 174
in 5 a 8 dagen reis.
Voor tarbot word besteod f 6 a f 12, voor
tong (groot soort) 40 a 70 cents en voor bun-
schol (levend) 50 a 75 cents per stuk; buiten-
lekschol gold (groot soort) f 8 a f0 en groot-
braat en scharren 4 a fö por mand.
Twee van het schip „W i 11 o m
Fiiso" gedeserteerde minderjarige matrozen,
die hunne kleodingstukken verkocht hadden,
werden hoden door de politie te 's-Hage a:-n
do militaire overheid overgeleverd.
In het Voorhout te 'a- Hage zal
ter gelegenheid van 's Konings verjaardag
ook eene kermis in het klein worden ge
houden, welke ongotwyfold de levendigheid
in dit in foostkloed gestoken stadsgedeelte zeer
zal vorhoogen.
Een onderofficier werd gister-
avond in do Spuistraat gepasseerd door een
soldaat, die met oeno flinke meid gearmd liep,
maar vorgat zyn meerdere te saluooren. Van-
morgen daarovor onderhouden, verontschul
digde hy zich met te zeggen: „Ik dacht dat
u mo niet zag, sergeant; want u keek meer
naar myn meid dan naar myTableau. (H. C)
'j Do pogingen om een vergoiyk
i tot stand te brengen tusschon werkgevers on
werkstakers te Almeloo worden nog steeds
voortgezet, terwyi twee bekende fabrikanten
j van buiten die pogingen steunen. Er is kans
van slagen.
De diof, die by don hoer I. G.,
j naby Zevenaar, door middel van inbraak een
j paard uit don stal ontvroemdde, Is to Didam
j gearresteerd. Hy is een Duitscher, die nog
pas 4 dagen uit do gevangenis in Duitschland
j was ontslagen, waarin hy 2'/i jaar had door-
gebracht, eveneens voor het stolen van een
Do arroud issemonts-rechtbank
te Groningen "bejjft. gisteren afwijzend be-
j schikt op het verzoekschrift van den heer
- Blink aldaar ont alsnog op do kiozerslysten
I te worden geplaatst. De rechtbank overwoog
I ifaurby, dat én utt do woorden van art. VII
sab c der addltioueole artikelen én uit de toe-
i hiding, daaraan de beraadslagingen door
den minister van btnsenUndsche zaken ge
geven, tlyjdeiyk blei* dl' <te lodger, tiio roov
maanden op eene en dezelfde kamer moet ge
woond hebben, terwyl het don rochter niet
geoorloofd is te onderzoeken of deze bepaling
van de additioneele artikelen wel geheel in
overeenstemming is mot do bepalingen der
Grondwef.'
Hot g ro'o t e orgel der St. - A g nes-
kerk te Brooklyn, dat gerekend moet worden
ondor de grootste instrumenten der wereld,
is vóór oenigen tyd plechtig ingowyd. Het
heeft 5000 "pOpon, vier ryen toetsen, drie
octaven pedaion en een volledig klokkenspel.
Telegrammen.
BERLIJN, 17 Februari. De Rijksdag heeft
heden, na oene beraadslaging van byna zes
uron, do socialistenwet by derde lezing aan
genomen.
De minister van oorlog bestreod in den
aanvang der zitting de bewering van den
heer Bebel, dat zeker persoon, die wegens
een erns.ig vergrijp tegen de tucht was go-
straft, tegon betaling van 150 mark in vry-
heid was gosteld.
De heer Bebel erkende daarop, zich ver
gist te hebben.
De minister Puttkamer kwam nogmaals
nadrukkeiyk op tegon do bewering dat de
Pruisische politie zich van „agents provoca
teurs" bedionde. De als zoodanig aangewezen
personen waren meestal partygenooten van
Bebel, en de Pruisische politie was gedwon
gen zich van hen als spionnon te bedienen.
CHRISTIANIA, 17 Fobruari. Naar men ver
neemt, hebben de heeron Artander, Astrufen
Kildal hun ontslag genomen als leden van
den Raad van State. Do Koning hooft het
ontslag aangenomen.
BRUSSEL, 18 Februari. (Part. Tel.) De
alhier verschynemle officieuze Russische
„Nord" ontkent het bostaan van een Russisch
verbond, met welko mogendheid ook.
MILAAN, 18 Februari. (Part. Tel.) Alhier
wordt veel bedrijvigheid in de arsenalen aan
den dag gelegd. Generaal Mattei inapeqteert
tevens do vestingen langs de Fransche grenzen.
PHILADELPHIA, 18 Februari. (Part. Tel.)
De gouverneur van Engelsch Guyana heeft
troepen gezonden naar Yurmari, grondgohied
van Venozuela, waar zich nieuwe goudmynen
bovindon. Venozuela heeft besloten tot een
gowaponden, militairen tegenstand.
PARUS, 18 Februari. Hot „Journal des
Débats" deelt mode dat de heer Flourer.s
gisteren een ondorhoud heeft gehad met
generaal Monabrea.
Do minister holdordo het misverstand op,
dat veroorzaakt werd door de onjuiste mede-
deeling van hetgeen hy te Brianyon had
gezegd.
Do Italiaansche gezant verklaarde, nadat
hy don ofliciöelen tekst der rede had gelezer-,
dat dozo niet den minsten twyfol omtrent
's ministers gevoelens overliet.
LONDEN, 18 Februari. Do „Daily News"
vernoemt uit Odessa, dat men daar ongerust
is over de plannen van don minister van j
financiën. Mon is bang dat do regeering den
roebel op oene meer dan de helft van hare
waarde zal stellen.
Volgens don correspondent vaodo „Standard" j
heeft men het te Weenon slecht opgenomen,
dat do Russische regoering or toe is overgo- J
gaan eerder te Boriyn dan te Woenen de
Bulgaarsche quaestio ter sprake to brengon. i
Men maakt daaruit op dat Ruslands voor- j
stellen voor Oostenrijk aanuemelyk zyn.
Do „DailyNows" verneomt uitSt. Petersburg, i
dat de minister van financiën bezig is grooto i
hoeveelheden goud op te koopon en West- j
Europa met Russisch papier te overstelpen.
BERLIJN, 18 Februari. Hot „Klinisch
Wochenschrift" maakt, met toestommlng van
den kroonprins het advies openbaar, dat pro
fessor Virchow heeft uitgebracht.
BotrefTende den aard der ziekte komt Vir
chow tot goeno conclusie. Het stuk, dat hij
onderzocht, is oen afgestorven en bedorven j
godeelte van het strottenhoofd, dat van de
opporvlakte, hier en daar tot eene diepte van
vier millimoters, is losgeraakt. Van bestand-
doelen van anderen aard was daarin byna
niets to bespeuren. Alleen op eene harde
plaats waren zoogenaamde nesten van epider-
midalo cellen zichtbaar.
ROME, 18 Fobruari. Naar men zegt, heeft
koning Humbert hot ontslag van den minister
voor oDÓorwys aangenomen en Roselii tot zyn
opvolger benoemd.
ST.-PETERSBURG, 18 Fobruari. Volgens
do „Beurscourant" alhier heeft de minister
van financiën Wysbnegrad.sk.v by den K'Jks-
raar Asifxsxas.usaaae
raad een ontwerp ingediend, botreffondo in.
voering eener facultatieve metaalvaluta al,
voorbereidenden maatregel voor oeno consoli
deering van hot Russische geldverkeer.
LONDEN, 18 Februari. Het Lagerhuis hoeft
het amendemont, door den heer-ParnoII op
het adres van antwoord voorgesteld, met Si;
tegen 229 stemmen verworpen.
INGEZONDEN.
Aan de Redactie van het L. ^Dagblad.
Het ware beter geweest dat liet kort»
sensatie-bericht, U toegezonden, niet in Uw
blad van heden geplaatst ware. Zooals hef
daar staat is het niet geheel waar en ver-
wekt het onnoodige onrust in deze stad. Wel
is hot waar dat zeven personen uit één gezin
door Tric-hinoso zyn aangetast, maar gelukkig
niet hot geheele gezin en op 't oogonblik
niot hoogst ernstig. De infectie schynt gering
geweest te zy'n. tot geruststelling van hot
publiek en in het belang der slagers alhier
kan er bygevoegd worden dat het-trichineuse
varkensvloe8ch (waarvan slechts weinig in
den vorm van gerookte, maar ongekookte
boterhammen worst gebruikt is) niot in Lel
den, maar te Noordwyk-binnon gekocht is. In
hot vloe8ch, van daar afkomstig en gelukkig
nog overgebleven, is de Trichine microscopisch
aangetoond, en kan men nu vordaro naspo-
ringon aldaar doen. Toch blyve men ook hier
ter stede steeds den raad opvolgen nooit
rauw varkensvleosch, ham, worst (al is het
ook gepekold of gerookt) te gebruiken, maar het
altyd eerst goed te koken of te bradoa.
Leiden, Aehtond
18 Febr. 1888. W. Rutgees v. d. Loeff.
Weerbericht (modegedeeld door het Kon. Ned.
Met. Instit.) Verwachting: wind noord-oost.
Thermometer-standgisteravond om 8 uren
0° Celsius 32° Fahrenheit; hedenmor
gen om 8 nren 0° C. 32° F.; 's midd. 1'2
uren 2° C. 35.6° F.'s namiddags 4 uren
1° C. 33.8° F.
1 Leiden, 13 Fobruari. Herten a&ngovoeril: Tarw«
hectoliter. Wintertarwe a Zoracrfarwc-
a f-.Rogge n. L. Winterrogge ƒ5.50 a
6.Zomer: oggo 4.50 a 5.fit rat }I. I..
Zomergorat ƒ4.50 a ƒ5.— CheTalier-gcra» ƒ6.—
ƒ6.50. Haver H. L. Zware Haver ƒ3.23
3.73. Lichte Havor 2.75 a 3.25.
Boter: Aanvoer 3300 rg. Iele qn&lit. por 1/-1 vat
70.a 60.2de qnali*. per 1/, rat ƒ52.— a
68-leto qnalit. por kilorr ƒ1.70 t ƒ2.26c-
qualit. per ti.ogT. 1.30 ƒ1.70.
Lange Zwarte Tnrf duhb hectol-, 0 30 a ƒ0.82.
Huismiddelen of, zooals men zo dikwijls
ten onrechte noemt, geheime geneesmiddelen,
welke niet deugon, verdwynen vanzelf spoedig
genoeg on behoeven niet eerst door wotton
of politiemaatregelen verdreven to worden.
Do waariyk afdoende, goede en door het pu
bliek gewaardeerde huismiddelen editor, zoo
als by v. do Zwitserscho Pillen van don apotlie
ker II. Brandt, kan men niot verdryven, zelf?
niet door middel van de moest stelselmatige
vervolging. Velen der aanzienlijkste genees-
heeron zyn het met elkander eens dat de
Zwitserscho Pillen van den apothoker R. Brandt
oen aangenaam en zeker workond laxeer
middel zyn, dat zich mot het volste recht in
do gunst van het publiek verheugt. Vorkrijg-
baar a 70 Cts. de doos by de apothekers.
Echt te verkrijgen by N. K. SWE3IER,
Drogist, Mare.
Voorspoedig bevallen van eono Hot-hlcr
O. TIELKEME1JER - Maastricht.
Leiden, 18 Februari 1888.
Heden overleed, zacht en kalm, onze innig
geliefdo Moedor, Behuwd- on Grootmoedor
HENDRIKA MARIA SAMWEL, geb. Recve
kamp, in den ouderdom van 80 jaren.
Leiden, Uit aller naam:
17 Febr. 1888. C. H. SAMWEL.
(Meeraiausburg).
Bezoeken kunnen niet worden a/gewacht.
Tot onze diepo droefheid overleed hoclon
myno innig goliofde Echtgenoote ALIDA
HAGEN, in den ouderdom van byna 55 jaren.
Mede uit naam van Broeder,
Zusters en verdere betrekkingen.
C. J. VAN KETWICH.
Leiden, 17 Februari 1888.
Hoden overleed, na oen kortstondig lijden,
n3 voorzien te zyn van do HH. Sacramenton
dor Stervenden, onze goliefde Moedor, Be
huwd-, Groot- en Overgrootmoeder JOHANNA
ELISABETH DE NEIJS, geb. Lom-, in den
ouderdom van 83 jaren.
Leiden, Uit aller naam:
17 Fëbr. 18S8. .T. A. DE NEUS-
Deeaastraat (St. Jacobshofje).