■;»»a.lCMgir-'rigg?0Swe». óookery aan do Amsteidamsehe universiteit tea KWJCherike aangeboden. Tg Kampen z;ja voor apothekersbediende toegelaten moj. 3. A. Teepe, van Gouda, en B. Van dun Broek, van Deventer. Het stoomschip „Pruis Alexander," van Amsterdam naar Batavia, vertrok ran Sou thampton 14 Decemberde „Prms van Oranje," van Amsterdam naar Batavia, vertrok van Port-Said 14 December; do „Conrad," van Batavia naar Amsterdam, vertrok van ifar- aeille 14 December. Z. M. hoeft mr. S. L. Andreae, to Zuid- torn, met ingang van 1 Jan. 1888, opnieuw benoemd tot schoolopziener in hot arrondis sement Zuidhorn. Vergadering van Biyrcrhcld. Het departement Leiden der Nederland- scho Maatschappy tor bevordering van Nyver- heid hield gisteravond eene gewone vergadering in het Nutsgobouw. Do voorzitter dr. De Loos deoldo mode dat de heer A. L. De Sturlor gemeend bod als secretaris te moeten bodanken, daar zyne vele drukko bezigbodon het verder waarnemon van dit secretariaat niet toelieton. „Gedurende ruim elf jaren hoeft de hoor De Sturler met on verflauwden yver zich aan do bolangon van ons departoment gewyd", zeide de voorzitter, „en, zyn besluit biliykende, meen ik de tolk -der vergadering te zyn, als ik den hoor De Sturler warmen dank toebreng voor al wat hy in 't belang dor ny verheid in het algemeen «n van ons departement in 't byzonder gedaan heeft" (app'aus). Het secretariaat is door den heer W. F. "Verhey Van Wyk overgenomen. Na het lezen der notulen, welke onveranderd "werden goedgekeurd, gaf de voorzitter het woord aan den heer dr. L. Bleekrode, van A Hage, die spreken zou over voortbrenging van electriciteit door middel van warmte. Spreker zoide dat electriciteit kan worden opgewekt door wryving, galvanische elemen ten en warmte. Als lak op stof gewreven wordt, ontstaat er electriciteit; zooals door projectie door middel van kalklicht op oen wit vak word aangetoond, werd een vlierbolletje door ge- wrevon lak aangetrokken. Door hot in aanraking brongen van koper en zink met vordund zwavelzuur, werd elec triciteit ontwikkeld, zooals door de afwyking van de magneetnaald werd aangetoond. Thermo electrische verschynselon werden door warmteontwikkeling aangetoond; twoo metalen, bismuth en antimonium, aan elkaar gesoldeerd, blekon, door de oenvoudige ver warming, mot do vlam van een lucifer, electrische stroomen te ontwikkelen, zooals mot don galvanoscoop kon opgemerkt worden. Als eeno weinig bekende byzonderheld liet spreker zien dat tourmaiyn (aschaantrekker), 't welk op Ceylon gevonden wordt, na verhit te zyn, electriciteit kan opwekken wanneer hot tot op zekeren graad is afgekoeld. Soebech heeft verscheidone proeven genomen -on daaruit geconstateerd dat allo metalen, in meerdere of mindere mate electriciteit kunnen voortbrengen, vooral koper, nikkel, zink, legee- xingen zooals nieuwzilver o. a. Koperkies, met do hand verwarmd, toont reeds, by oen betrekkeiyk gevoeligen galvanos coop, zooals spreker er zich een had vervaar digd, electrisch te zyneen platinadraad, welke aan elkaar gesoldeerd was, toonde, wanneer zy op do lasch verwarmd werd, electriciteit aan, niet wanneer do geheel gave gedeelten verwarmd werden; een breinaald, verhit, toonde geene electrischo verschynselondoch dezelfde naald doorgebroken en do stukken op olkaar gelegd, blokon wel electriciteit te bezitten 't is mogeiyk dat de breuk van metalen roeds in staat is electriciteit te ontwikkelen. De wetenschap, dat verschillende metalen met elkaar verbonden en na verwarmd te zyn, electriciteit voortbrengen, leidde er verschil lende geloerdon toe op eene eonigszins grootere schaal daarmode prooven to nomenMeloni mot bismuth en antimoniumPoggendorf met niouw zilver en yzerMarcus uit Weenen met legoorin- gen van koper, zink en nikkel en met legeering van bismuth, zink en antimonium, totdat in 1874 Clammond oone zuil vervaardigde bestaande uit yzer mot zink on antimonium. Daarvan vervaardigde hy kransen in den vorm van scherpe tandraderendeze kransen worden op elkaar golegd en gescheiden door lagen van asbest en waterglas; in het midden dier kransen bevindt zich eene cilindrische opening, waardoor gas wordt toegevoerd, 't welk, aan gestoken zynde, de metalon verwarmt. Door geleiddraden aan deze zuil (thermo-olsctrische zuil geneomd) te verbinden, toonde spreker de electrische working aan door het doeu slaan van eene electrische echel en de ontleding van water. Do kouten van zulk oene zuil zyn onge veer f 80 en zy staat, wat productief vermogen betreft, gelyk aas 1 element van Bunsen. Mem kan zich de werking van electriciteit 'voorstellen als het water eener waterleiding, dat door buizen naar het doel geperst wordt; eveuzoo wordt de electrische stroom van een galr.- of thermo eTomont door dradon afge voerd; de gunstigste conditie daarvoor is dan wanneer do tegenstand van buitén' met dien in den toestel zooveel mogelyk evenwicht maakt. In de toopassing blykt het voortbrongen van electriciteit door warmte op te leveren eene nauwkeurige wyze tot hot meten van warmte, waarby de magneetnaald op eeno door te voren bekendo temperature geykte schaal zoor juist de temperatuur in graden uitdrukt van de voorwerpen welker, tomperatuur bepaald moet worden; in do ny verheid kan de thermo electr. goede diensten bewyzen by galranoplaatiek. 't Is van algemeens bekendheid dat by overbrenging van kracht tot opwekking van electriciteit veel arbeidsvermogen verloren gaat en de ondervinding heeft geleerd dat het nuttig effect van steenkool tot het verkrygon van electriciteit door stoomkotel, machine, dynamo-geleidingen enz. tot slechts wordt teruggebracht, van cokes zelfs tot slechts '/Mt. Dit verlies te voorkomen heeft er den groo- ten Edison toe geleid, te trachten deze onge bruikte arbeidskracht te benutton, on, wetende dat er electrische stroomen worden opgewekt wanneer een klos over oen magneet heen en weder wordt geschoven, en ook dat door ver warming en door afkoeling verandering van magnetisme wordt teweeggebracht, zooals door spreker met proeven werd bevestigd, heeft Edison zich een toestel geconstrueerd, welke hy een thermo elcctrischen motor noomt. Deze toestel bestaat uit een vuurhaard met yzoren buizen daarboven geplaatst, waar door verwarmde lucht kan opstygen, met ruimte tusschen die yzoren buizen, waardoor de koudo buitenlucht in tegengestelde richting doorstroomt naar den vuurhaardop zyde van den toestel bevinden zich togenover elkaar twee eloctro-magneten, wolke de verkoelde buizen aantrekken en de verwarmde afstooten by een gewicht van 375 KG. kan deze motor eon arbeidsvermogen van 3 paardenkracht opleveren (by electr.-vakmannen wordt do stroomsterkte uitgedrukt verkregen door eeno bepaalde hoeveelheid gebruiksmatoriaal). Volgens de laatste berichten is Edison thans bezig zich oen dergelyken toestel to vervaardigen, welke by oen gewicht van 3000 KG. in staat zou zyn 30 lampen, ieder ter sterkte van 16 kaarseD, to doen glooien. Herhaaldoiyk wees spreker er op dat, waai de galv. olectr. reuzenschreden gedaan heeft, wy met betrekking tot de thormo electriciteit nu slechts aan hot begin van den weg zyn. Dit laatste gaf den voorzitter aanleiding, nadat de begaafdo spreker zyne boeiendo en heldere voordracht geëindigd had, hom toe te wenschen dat hy getuige mocht zyn van ge- durigen vooruitgang op het gebied dor thermo- electriciteit, waarmede de vergadering door luide toejuiching instemde. "W. Gemengd Nieuws. Nauwolyks is de St. - Nicolaas- étalage by den heer G. Los op de Hoogewoerd verdwenen of eene nieuwe, niet minder smaak volle en ryko uitstalling is daarvoor in de plaats gekomen. In alle pryzen zyn thans in dien boek-, muziek- en kunsthandel keurige Korstmis- on Nieuwjaarskaarten voorhanden, benevens boekwerken en meer andere zaken, wolke alle uitnemend geschikt zyn voor feestge schenken. In do laatste dagen is door de politie herhaaldelijk aan het politiebureel in bewaring gebracht eeno 50-jarige naaister E. F., welke vrouw zich telkens schuldig maakt aan het misbruiken van sterken drank en dan ook in dien abnormalen toestand veelal gevolgd wordt door een aantaj straatjongens. Door de politie is procos-ver- baal opgemaakt tegen een paar personen, die van de Vereeniging de H. Vincentius h Paulo een yzeren ledikant in bruikleen ont vangen, doch dit zonder toestemming van de hand gedaan hadden, waardoor zy zich hebben schuldig gemaakt aan het strafbaar feit: „verduistering." Sedert jaren is door genoemde Vereoniging gemis van ledikanten geconstateerd en hielpen alle tot dusver ge dane waarschuwingen niet. De Leidsche koopman, die ver laden week voor do rechtbank te 's-Hage terechtstond, verdacht van diefstal van 2 kippen ten nadeole van eon watermolenaar te Leidordorp, werd heden door dit collego vrygeepioken. Ook werd vrygesproken de persoon, die in de duihèn onder Loosduinen een jachtop ziener met een tegen het loven gericht mis drijf zou hebben bedreigd. Men schryft uit Katwyk aan Zee, dd. 14 Dec.Hoewel gewooulyk in De cember de haringmaikt zeer stil is, is zy dit jaar toch byzonder stil, zelfs drukkend. Hed^n werd oxderhands nog verhandeld voor f 9.50 de ton, altyd de volle haring. Men schryft uitHillegom: Als eea bewijs dat de verzending van bloem bollen van hier naar hot buitenland zeer groot Is, diene het volgende Volgens eene schatting van den stations chef to Vonenburg, waren van daar verzon den ongeveer 600,000 K. G. kisten of manden. Rekent men elke kist op 100 K. G., dan zu'n er dus 6000 kisten of manden por spoor vervoerd. Neemt men hierby in aanmerking dat nog niet de helft per spoor wordt verzonden, dan kan men gerust rokonon dat er ongeveer 14,000 kisten of manden alleen van hier naar het buitonland gaan. (N. 11. C.) Terwijl gisterochtend eenigo werklieden bezig waren eeuo opening te gra ven aan de Prins Hendrik-kade to Rotterdam, voor een aldaar te loggen kabel, naby den lichter der Nod. Stoomb.-reedery, had om streeks halftwaalf plotseling eene aard- en zandstorting plaats, waardoor een dor werk lieden, die ztch op het diepste punt bevond, geheel werd bedolven. Daar de man in voor over gebnkte houding werkzaam was tydens het ongeval, was zyn toestand zeer hache- ïyk. Terstond snolden echter zyne kameraads te hulp en mocht het hun gelukken don man, scliynbaar ongedeerd, doch door schrik en benauwdheid moer dood dan levend, intijds te redden. Op de veemarkt te Rotterdam werd gisteron oen rund, toebehoorendo aan den veehouder O., door een cfibekend per soon gestolen. Toen men dit ontdekto, was de man met do koo spoorloos verdwenon. De politie doet yverig ondorzoek. Te Rozen daal hobbon zicli bij verscheidone kinderen, na het gebruik van suikergoed, verscbynselen van vergiftiging voorgedaan. De politie heeft onmiddeliyk ver schillende voorworpen van gekleurde suiker in beslag genomen, welke door hot genees kundig staatstoozicht scheikundig zyn onder zocht, waarby is gebleken dat een groot ge- deolte gekleurd was met kleuren, vermeDgd met arsenikzuur en andore voor de gezondheid zeer nadeeligo stoffen. Do burgemeester hooft tot alle ouders eene waarschuwing gericht en der politie gelast in allo suikergoedwinkels oen onderzoek in te stellen. By den horlogemaker Braam te Terborgh is in den nacht van 13 op 14 dezer door het vorbrekon van oen glas ingebroken en voor een belangryk bedrag aan horloges enz. medegenomen. De dader of daders zyn tot dusverre onbekend. De treinpoetser L., te Enschede e, wien de vorige week op eene noodlottige wyze de beenen en een arm werden afgereden, is aan de gevolgen overleden. Maandag-avond kregen te Do- venter aan den IJsel twoo schippers het te kwaad met een sjouwor, B. genaamd. Het gevecht liep zóó hoog dat een der schippers den sjouworman een messteek toebracht en in het gelaat en op het hoofd nog met een scherp voorwerp zóódanig verwondde dat de opname van den man in het ziekenhuis noodig was. Men vreest voor zijn leven. De badplaats Schiermonnikoog werd in den zomor van 1887 door ongeveer 806 badgasten bezocht, van wie ruim 000 in hot nieuwe badhotel verbiyf hielden, terwijl de anderen in de beide logementen op het dorp hun intrek hadden genomen of by de ingezetenen waren gehuisvest. Nog in deze maand, dus in t mid den van het barre jaargetijde, zal de lucifers fabriek te Amersfoort hare werkzaamheden staken. Wel heet dit voor maar onbepaalden tyd, doch daarmee zyn tal van huisgezinnen van brood beroofd. Hot huis van den landbouwer Streppel te Eerbeek is geheel door brand vernield. Alles was verzekerd. Het huis was pas gebouwd, daar dou eigenaar ln hel begin vaD dit jaar hetzelfde ongeluk trof. Zaterdag-a vond vond m on in een trein, die van eeno der buitenwijken aan het Lazare-station te Parys aankwam, het Ijjk van een knaap van zostien jaar, die Zich door het hart geschoten had, en een kind van tion dagen, in fijn linnengoed terdege toe gestopt. Het wichtje is naar het hospitaal „des onfants assistés" gebracht Do grootste oliefabriek te DriT- field is afgebrand. Do schade bedraagt (Sn- geveer f 1,800,000. De Oostonryksche maarschalk. Qreiner is in zyne woning opgehangon ge vonden. Men schryft den zelfmoord toe aan geldeiyke verlegenheid; hy had eene zieke dochtor, die hy moest onderhouden. G rei tier was 70 jaar oud. In het noorden van Schotland en op de Shetlandsche eilanden heeft weer een hevige storm gewoed, waardoor de vi«- schers groote schade loden en weer menig menschenl'oven verloren ging. Op enkelo plaatsen is reeds vry wat sneeuw gorallon, zóó zelfs, dat hier en daar het ver keer werd gestremd. De spoorwegdienst heeft echter nog nergens stoornie ondervonden. Do hoer Vandorbilt, de bekende Amerikaausche millionair, is drie dagen door de Turken gevangen gebonden. Met zyn stoomjacht „Atva" wilde do heer Vandorbilt de Dardanellen doorgaan, roet de vlag van do „New-York Yacht Club" ia top. Do Turksche autoriteiten zagen hot jafht aan voor een Amerikaansch oorlogsschip en losten een kanonschot. Do kogel deed geen kwaad, maar noopte toch de „Alva" tot den terugtocht. Eorst drio dagon daarna kroeg de heer Vandorbilt, dank zy der tusschenkomst van den Amerikaanschon gezant te K.oustan- tinopel, verlof zyne reis voort te zetton. Maandag-middag werd in don trein, die van Horsham te Guildford (Engeland! aankwam, in een eerste klasse-compartiment, hot ïyk van oen reiziger gevonden. Op de- bank over hom lag eene viorloops revolver, waaruit een kogel geschoten was. Men denkt dat de reiziger zich zelf van het leven heeft beroofd. Dezer dagen is brand ontstaan in den trein van Rome naar Napels. Aan 't station te Teano werd men het gevaar gowaar, doordat de vlammen uit den post wagen sloegen. Zeshonderd postpakketten, moest allen uit hot buitenland afkomstig, werden vernield. In do Bessemer staalfabriek van de firma Caunnell Co. te Sheffield rs Maandag een smeltkroes met gesmolten ijzer gebarsten. Vyftig werklieden bekwamen mm of meer ernstige brandwonden. De materiéalo schade is groot. Gelukkig was do kroes niet vol, anders ware de ramp niet te overzien goweest. In eeno tunnel van de Parysche cointuurbaaD, is by het station Sam Lazare oen timmerman door een trein overreden. De ongelukkige was terstond oen lyk. De burgemeester van Longton, in Engeland, kwam dezer dagen by een boer, op vier mylen afstands van zyn huls wo nende, eene bjjdrage vragen voor een hospi taalfonds. Do boer beloofde heni een vet varken, als hy het zelf naar huis wiide bren gen. De burgemeester nam dit terstond aan en speolde op die wandeling van vier my len hoeveel tijd er mede heenging wordt niet gemeld welgemoed den varkenshoeder. Te Montreal, in Canada, zijn Zon dag 11. twee hoofden dor geheime politie in hechtenis genomen, beschuldigd van ge durende ettelyke jaren op groote schaal dief stallen gepleegd te hebben. Aanbidder: „O, schoon e Elisa- beth, ik ben duodelyk op u verliefd; spreek slechts één woord en de wonde van myn liart is geheeld." Elisabeth: „Ga! BUITENLAND. Franliryh. De regoering heeft het vaste bosluit ge nomen, de quaostie van vertrouwen te stellen naar aanleiding der aangevraagde voorlooplge kredieten van drie maanden op de staats- begrooting. Do radicale linkerzydo en de uiterste linber- zyde hebben eene motie aangenomen, hou dende dat zy geen enkelen maatregel zullen goedkeuren, waaruit vertrouwen in het kabinet blijkt. Het was toch blykbaar in den loop der

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsch Dagblad | 1887 | | pagina 2