Gre 111 engd Nieuws.
De Kinderbewaarplaats alhier werd
in do maand October bezocht door 638 kinderen.
Van den sneltrein, welke te 4.60
van Leiden naar Utrecht vertrekt, is gisternamid
dag tusschen Alfen en Gouda de achterste wagen
ontspoord door het overrijden van eene koe. Het
spoor was tijdelijk versperd. De ontspoorde wagen
werd afgehaakt, en de trein had slechts 10 minuten
oponthoud.
Staande een civiel geding, gister-
voormiddag gevoerd voor het kantongerecht te
Amsterdam, werd eene der partijen door drift
tegenover zjjn aanklager zoodanig overmand, dat
de ongelukkige, door eene beroerte getroffen, in de
audiëntiezaal voor de balie inéénzakto en tot niet
geringe ontsteltenis van alle aanwezigon levenloos
naar buiten moest gedragon worden.
Eene vrouw te Kralingon moest
voor huiselijke zaken even haro woning verlaten
en de zorg voor haar jongste kind, een zuigeling
van 4 maanden, overlaten aan haar oudste meisje.
Met de meeste zorg en nauwlettendheid legde zij
haar zuigeling te bed, doch toen zU in haro woning
was teruggekeerd, bleek hot haar, dat haar kindje
was overleden. B(j geneeskundige verklaring werd
verstikking geconstateerd. De kleine was omge
kanteld.
Te Peursum heeft een vierjarig
kind een ketel met kokende koffie over het lichaam
gekregen en zich zóó deerlijk gebrand dat het don
anderen dag aan de bekomen brandwonden is
overleden.
De dochter van H. Van D. te Giesen-
Nieuwkerk is van een zolder gevallen on met het
hoofd op eene waschtobbe terechtgekomen, waar
door zjj eene vreesolijke hoofdwond en nog andere
kwetsuren bekwam. Voor dood opgenomen, is zjj
©chter later weer bijgekomen, en men hoeft nu
zelfs hoop haar in het leven houden.
Eon vreeselijk geval van brooddron
kenheid viel Donderdag voor in Niouw-Beerta. Twee
boerenknechten zitten in do wagenschuur koffie
te drinken. Eén van hen speelt niet een geladen
geweer. Zjjn kameraad vermaant hem die gekheid
te laten; maar de andere, in plaats van naar dezen
goeden raad te luisteren, dreigt op hom te schieten.
De bedreigde wil hem nu het geweer afnemen
dit gaat af en treft hem vlak in de borst. Zjjn
toestand is hoogst gevaarlijk.
Dezer dagen heeft een knaap van
17 jaar, van zeer goedon huize, in Worcestershire,
eene twoe-en-twintigjarige buffetjuffrouw geschaakt,
niettegenstaande de politie, door zjjno familie ge
waarschuwd, beiden schorp in het oog hield. Het
is hun zelfs gelukt zich in een dorpje bij Liver
pool in het huwelijk te laten verbinden.
In Silezië is een zeldzaam spoor
wegongeluk gebeurd. Terwijl de trein 's avonds in
volle vaart was, verhief zich plotseling boven de
locomotief een schel licht, een vonkenregen sloeg
tegen de raampjes der wagens, en eene rook- en
aschwolk belette naar buiten te zien. Op een nood
sein, dat van de locomotief klonk, werd terstond
geremd. Men ijlde naar de locomoLief en vond daar
den machinist half gestikt en ovordekt met asch
en kolen. De stoker word vonnist. Toen de machi
nist, een oud gediende, tot bewustzijn was geko
men, verhaalde hij dat de deur van den vuurhaard was
opengesprongen en al het vuur naar buiten was
gestoven. De man had nauwelijks den tijd het
noodsein te geven. Do vuurhaard was inderdaad
als leeggeblazen. Do stoker werd op den weg ge
vonden, gelukkig zonder ernstige wonden.
Ook prinses Marie, de 22-jarige
dochter van den hertog van Chartres, die twee jaar
geleden met den jongsten zoon van den koning van
Denomarken in het huwelijk trad, heeft thans de
mazelen. Van de talrijke gasten op het kasteel
Fredensborg zjjn er nu nog slechts zeer enkelen van
die ziekte verschoond gebleven.
Naar men verder uit Kopenhagen aan de Belgische
„Indépendance" telegrapheert is de czaar, die zijne
gemalin geholpen had bij hot oppassen hunner
kinderen en zich daarbij tb zeel' vermoeid had,
ongesteld.
Een berichtgever van hetzelfde blad te Berlijn
meldt dat de aankomst van den czaar te Berlijn
langs diplomatiekon wog is aangekondigd en dat
Z. M. heden of Maandag, te gelijk met de koningin
van Denemarken, die naar Weenen gaat, Kopen
hagen verlaten zal.
De voor Z. M. bestemde salontrein, door Rus
sische gendarmes streng bewaakt, heeft, gelijk men
weet, reeds don 29sten Oct. eon proefrit van Wir-
ballen tot Gumbinnen gedaan.
Te Brussel zijn' de eerste geldstuk-
ken voor don Congo geslagen van 5, 2,1 en 1/2 fr.
De beeldenaar draagt het opschrift: „Koning der
Bolgen, Souv. van den ouafh. Congostaat." Op do
koerzijde der vijffrankstukken een schild met twee
leeuwon tot houders en daaronder eene-banderol
met de leus van den Congostaat: „Arbeid en
Vooruitgang."
Uit St. - Potersburg wordt bericht aan
de „Daily News" dat de heer Krupp twee millioen
mark wil betalen zoo do Russische ingenieur
Routkschef hem hot geheim mededeelt aangaande
eene door hom nieuw ontdekte ontplofbare stof.
Dit is hem echter door den ingenieur geweigerd,
daar deze roods eene verbintenis aangegaan heeft
met zijn gouvernement.
De politie te Molenb'eek-Saint-Jean
(België) heeft eene vrij groote bende jonge gauw
dieven ontdekt en roods vyf harer leden gearres
teerd. Allerlei kleine rooverjjen werdon door die
jongens geploegd, doch voornamelijk schenen zijden
zakdoeken hun te bekoren. Op behendige wijze
wisten ze die door middel van kromme ijzeren
staafjes door do oponingen der raamlijsten naar zich
toe te halen, welke dionon om er de pennen voor
de winkelblindon in te steken.
Aan de „Soleil" wordt uit Weenen
gemeld dat een Oostenrjjksch soldaat, die eenige
plans heeft gestolen van de vesting te Przemysl,
te Pilgerai is aangekomen, waar hij den Russischen
autoriteiten heeft medegedeeld dat hij belangrijke
onthullingen te doen had. De Russische minister
van oorlog, onmiddellijk van dit feit in kennis ge
steld, moet de noodige bevelen gegeven hebben
opdat dien man de middelen verschaft worden St.-
Petersburg zoo spoedig doenlijk te bereiken.
Een boer moet oen procureur over
een zaakje raadplegen en maakt dezon te dien
einde op een marktdag, toon hij de stad bezocht,
oene visite. Voor het goopende bovenraam van des
praktizijns woonhuis staat een papegaai in eene kooi,
dio vooral geleerd had het woord „binnen" te
roepen. Do boer schelt aan; de papegaai roept:
„binnen!" Do man kijkt naar boven, ziet het dier
en toon men hem niet opendoet schelt nog
maals. De papegaai roept wederom: „binnen!",
doch bij die herhaling kijkt ons boortje verschrikt
en met verbazing weer naar boven en roept uit:
„O, neem me niet kwaljjk, meneer; ik dacht, dat
u een vogel wasl"
INGEZONDEN.
Waarde Redacteur
Reeds gaf u een bljjk van ingenomenheid mot
de oprichting eoner stoom-papierfabriek in Neder-
landsch Indië door oen stuk van mjj te plaatsen
in uw blad dd. 13 September 1887.
Do heer H. G. Humme, oud-Resident van Ned.-
Indië, thans leoraar aan de Polytechnische School
te Delft, gaf mij nu dit stuk, met vrijheid het in
't belang der goede zaak publiek te maken.
Wilt u s. v. p. mij nogmaals het genoegen doen
het onderstaande van den heer Humme op te nemen?
Met alang-alang kunnen w(j hier te lande geene
prooven nemen, omdat dit gras versch vorwerkt
moet worden, maar met het ryst-stroo, waarvan
de heer Rost Van Tonningen reeds voor meer dan
25 jaren getuigde: „het product dezer bewerking
was eene schoone, zeer witte en vlokachtige massa,
naar het mij toescheen, uitermate geschikt om als
papier te dienen," (Zie Natuurk. Tjjdschr. van Ned.-
Indië D. XIX 1859), hebben w(j thans zelf eene
proef genomen on w(j durven te zeggenniet, dat het
schijnt uitermate geschikt te zijn voor papierberei
ding, maar dat wjj er zeker pra/;htUj papier van
zullen maken.
Die proeven zjjn voor ieder, die tot nog toe twij
felde aan de levensvatbaarheid dor onderneming,
ten mijnent te zien.
M. Van der Wal,
Plantsoen No. 9. Commissaris.
Eene nieuwe Industrie op Java.
Geachte Heer Redacteur!
Hoewel reeds meermalen in publieke geschriften
gesproken is over de ontwikkeling dor industrie
in onze Indische bezittingen en laatstelijk vooral
over het bestaande plan tot oprichting van eene
Red.-Indisclic stoom papierfabriek te Batavia of
elders zoo acht ik het toch niet ondienstig, o-
door middel van uw blad de aandacht van Ik
publiek nogmaals op dat onderwerp Ir- vestigerl„
en verzoek ik derhalve beleefd om uwe medewer
king in de overtuiging dat dit belang ook u ter
harte gaat.
In de laatste jaren komt men moor en meer
tot de overtuiging dat particulieren niet genoeg
uit ons Indië de voordeelen trekken, dio er van ge
trokken kunnen worden. Men stelt zich tevreden
met het bestaande, en is zeer angstvallig wanneer
het er op aankomt om een nieuwen tak van indus
trie te openen, waarvan de kansen natuurlijk niet
vooruit met bepaalde zekerheid zijn te berekenen.
Hot valt niet te ontkennen, dat de geldm.-nnen in
Holland, die Indië niet bij eigen aan schouwing
kennen en er zooveel tegenstrijdige verhalen van
hooren, huiverig zijn om groote sommen toe te
vertrouwen aan nieuwe ondernemingen op zoo
grooten afstandterwjjl aan den andoren kant,
personen die Indië kennen en vertrouwen stellen
in de levensvatbaarheid van zoodanige one! rnemin-
gen, niet do middelen bezitten, om aan de oprich
ting er van in voldoende mato deel te nemen. En
toch wordt voor het oprichten eener industriëele
onderneming in den regel een groot kapitaal gevor
derd, dat door velen dient te worden bijeengebracht.
Zoowel verleden als voorverleden jaar zijn in 't
Ind. Genootschap ernstige dobatten gevoerd over
de wenschelijkheid om ook het fabriekwezen in
Indië zooveel mogeljjk te bevorderen, en t-riso.a.
gewezen op de vele ongebruikte grond-i-.-ffon van
allerlei aard, zoowel als op de geschiktheid der
inldndsohe bevolking om ln korten tijd tot zeer
bekwame werklieden te worden gevormd. De bier
brouwerij te Batavia werd o. a. daarbij ats een
sprekend voorbeeld aangehaald.
Het denkbeeld van eene papierfabrü!: in N.-I.
is niet nieuw. Reeds jaren geledon word daar
over gesproken en de voordeelen er van op goede
gronden aangotoond. De heer Pourchez heoft ein
delijk het initiatief genomen tot verwezenlijking
van dat denkbeeld, en verdient daarvoor den dank
van allen, die belangstellen in de ontwikkeling
van onze Indische bezittingen. Wjj hopen an harte
dat hjj slagen moge, want wjj zjjn overtuigd dat
door de gunstige resultaten daarvan 0"> anderen
zullen worden aangemoedigd om op hot gebied
van industrie verdere stappen te doen. Het spreekt
vanzelf dat voor het slagen eener zood i .:o onder
neming van groot belang is het hoofdpersonen],
zoowel voor de techniek als voor do administratie.
De namen der personen, die op het j ospectus
prjjken, geven, dunkt ons, gonoogzamen waarborg
dat deze zaak aan goede handen zal worden toe
vertrouwd. Het voreischte kapitaal is 500,000,
verdeeld in aandeelen van f 1000. Voor eene be
langrijke som is reeds ingeschreven. Mogen deze
regelen er toe bijdragen om velen aan te moe
digen tot het nemen van aandeelen, op' u het be
staande plan, waarvan do vooruitzichten /oo voor-
deelig zijn, spoedig moge worden verww :ilykt
In het „Dagblad van Zuid-Holland en o-Graven-
hage" van 19 dezer wordt de vraag geii ,m, of in
het bergachtige Java niet voor deze oi iorneming
partjj zou kunnen getrokken worden van iet water
als beweegkracht, in stede van stoom. Die vraag
is niet met een kort woord te bespreken. Alleen
zij hier herinnerd dat het gebruik van water als
beweegkracht bjj de suikerfabrieken op Java inder
tijd tot zoovele moeielijkheden heeft geleid dat men
ten laatste by alle suikerfabrieken dat water heeft
moeten doen vervangen door stoom, om zeker te
zijn altijd geregeld door te kunnen werken.
Den Haao, Oct. '87. (w. g.) H. G. Humme.
LICHTSTERKTE.
Resultaten der waarnemingen aan de Gasfabriek.
WEEK van 23 tot 29 Oct.
Datum.
Uur.
Aantal.
Gemiddelde Eng.
Btandkaareen.
23 October.
6.- 8.15
7
17.2 n
24
6.8.15
8
17.2
25
C.8.—
8
17.4
26
C.8.—
7
17.2
27
6.8.—
8
17.7
26
6.8.15
7
J 7.8
20
68.15
8
17.5
Dit beteekent: Wannen- men 5 cubic feet =z 141.6
liters per uur van zuil; gas verbrandt in een Sugg's London-
Argand-Standar.l burner No. 1, met 24 gaa'jee, een licht
wordt verkregen, dat in sterkte gelijk staat msl. 17.2, 17.2
enz. Standaardkaarsen, waarvan etke kaars 20 grains zz 7.15
grammen Spermaceti per uur verbrandt.