I
wotoring gesignaleerd. Een vuurgevecht van inf.
op grooto afstanden, afgegeven door afdeelingen,
langs don straatweg oprukkende, ving aan. Langs
beide oevers van den Ryn en zelfs van uit schuiten,
welke langzaam over genoemde rivier kwamen
opzetten, werd dit vuur gesteund, hetgeen weldra
over een groot deel der verdedigende linio beant
woord werd. Hierbü Hot zich de sectie artillerie
niet onbetuigd.
De aanvaller rukte op die wyzo langzaam voor
waarts, en werd hierbij na een klein half uur
ondersteund door het vuur van zijne batterij, welke
op een 800 meter ten Westen van den straatweg
eeno prachtige positie had ingenomen. Tevens
wierp zich eene compagnie infanterie in hot pol
derland, om op den Z.-W. dorpsrand aan te ruk
ken, en door haar vuur don opmarsch langs den
straatweg te verlichten.
Te laat bleek evenwel het doel van den aan
valler, toen een geheel bataljon eene omtrekkende
beweging om den rechtervleugel der verdedigende
stelling had verricht, en over den Broekweg en
in het daarlangs gelegen doorsneden polderland
onder het afgeven van krachtig vuur, den weste
lijken dorpsrand naderde.
Van uit de verdedigende stelling, waar de com
mandant zich nu haastte de reserve den Broekweg
op te zenden, leverde het geheel een prachtig
schouwspel op.
Allerinteressantst was de aanval over het door
sneden terrein. Onze Hollandsche jongens spron
gen over slooten en trokken over weteringen met
hunne ladders en planken, dat een jager er van
zou watertanden, en dat in de meest mogelijke orde.
De eerst zeer dunne linie, die slechts hier en
daar gesloten afdeelingen. vertoonde tot het afge
ven van salvovuur, verdichtte zich langzamerhand.
In volledig verband rukte het geheel onder uitste
kend geleid vuur voorwaarts.
De vordediger liet zich eveneens niet onbetuigd,
zoodat alles vuur en vlam braakte. Voor de hon
derden toeschouwers leverde het geheel een prach
tig en door het open terrein een gemakkelijk te
overzien schouwspel op, vooral toen de aanvaller
ovor zijne geheele linie snelvuur afgaf, en daarna
tot den stormaanval overging. Op korten afstand
van den dorpsrand genaderd, maakte het signaal
„geeft acht", gevolgd door „ophouden met vuren"
een oinde aan de manoeuvre.
Heden werden de manoeuvres geëindigd, om be
sloten te worden mot eene grooto wapenschouwing
te Katwijk aan Zee, achter het Badhuis, in afwij
king van het eerste voornemen om deze op het
Schuttersveld te Leiden te doen plaat3 hebben,
waar nu hedennamiddag om drie uren alleen de
manschappen dor infanterie uit Leiden, Delft en
Haarlem aankwamen (do eene helft nog met de
witte bandon om do schako's), om daar de militaire
eer te bewijzen aan het regiments vaandel, na afloop
waarvan de troepen van elders om kwart over vieren
per trein naar hunne garnizoensplaatsen terug ver
trokken, uitgeleid door de stafmuziek.
Een infanterist viel op het Schuttersveld, terwijl
hij in het gelid stond, nog in flauwte togen den
grond, maar werd spoedig door de nog aanwezige
hulp weder bijgebracht.
Natuurlijk bevond zich op den Stationsweg en in
den omtrek van het veld eene talrijke menigte.
Men schrijft ons uit Katwijk aan
Zee, dd. 8 Sept.: Hedenmorgen zyn alhier, na
■eene reis van vier weken, aangekomen de schuiten
van den reeder L. Parlevliet, schipper W. v. d. Plas,
en van den reeder Joh. Schoonenberg, schipper J.
Haasnoot, waarvan de eerste aanbracht 234 ton
pekel- en 12,000 stuks stourharing en de tweede 213
ton pekel- en S000 stuks steurharing. De volle
stourharing gold f 17 per 1000 stuks, de ijle f 9
dezelfde hoeveelheid, terwijl voor volle pekelharing
/HO 90 per ton en voor maatjesharing f7 per ton
werd besteed.
Uit Egmond-aan-Zee wordt gemeld
dat ook door de bemanning van eene Katwijksche
haringschuit, te IJmuiden binnengoloopen, wordt
gerapporteerd dat zy op de hoogte van het Vlie
eeno vischtom ondersteboven drijvende gezien heeft,
Het is te vreezen dat de verongolukte bom de Egmon-
der schuit genaamd „Jacobus Johannes" is, toebe-
lioorende aan do weduwe J. Conijn en gevoerd door
stuurman Jacob Prins. Het zou niet onmogelijk zjjn
dat het ongeluk door aanvaring veroorzaakt was,
en in dat geval de geheele of gedeeltelijke beman
ning nog gered zou kunnen wezen, doch dan was
de bom vermoedelijk gezonkenmet veel recht kan
men dus onderstellen dat het vaartuig door de
woedende zee-in don jongsten storm is omgeslagen.
Indien de bestaande vrees bevestigd wordt, zal dit
voor het armo Egmond aan Zee een zware slag
zijn, daar dan vjjf oppassende huisvaders, die hunne
weduwen en te zamen 20 kinderen hulpbehoovend
nalaten, benovens een zoon van den schipper hun
graf in de golven zullen gevonden hebben. (Hbl.)
Reeds Maandag-avond was het in
Rotterdam niet rustig. Toen verspreidde zich het
gerucht dat de heer Domela Nieuwenhuis eene fees»
telijke vergadering zou komen bezoeken in het ver-
zamellokaal der socialisten „het Volkskoffiohuis,"
dat voor die gelegenheid met bloemen en roode vlag
gen was getooid.
Men scheen echter op z(jne komst niet erg ge
steld, want eene groote menigte menschen bewoog
zich, onder het zingen van volksliederen, voor hot
gebouw, dat door politie werd beschermd. Toen ten
slotte bleek dat Domela niet kwam, trok de mo-
nigte zingend naar eenige politiebureelen, waar
ovatiën werden gebracht, om daarna stil uit elkaar
te gaan.
Smaadliederen op Prinses 'Wilhelmina moeten,
naar men beweert, de redenen zjjn van de verbittering
op de sociaal democraten.
Als een klein bewijs hoe het Rotterdamsch pu
bliek tegenover do sociaal-democraten gestemd is,
diene het volgende, door het „Rott. Nieuwsbl."
medegedeeld
In de Korte Baanstraat ontstond Dinsdag een
binnenbrand en spuit No. 14 rukte er heen, terwjjl
het roode vlaggetje, dat dit moest aantoonen, ge-
heschen werd.
Eene vrouw, dit 6einvlaggetje ziende, dat voor het
gemak in plaats van aan het spuithuisje op he't hek
van het hoekhuis Oostvest-Goudsche Wagenstraat
geplaatst was, waar het meer in het oog valt, bo-
gon luide uit te varen by het zien van het roode
seinvlaggetje.
„Jullie benne „lafaards", schreeuwde zy den
voorbijgangers toe, „dat je die vlag duldt van die
sociaal-democratenals ik een vent was, haalde ik
em der af."
Daar zy niet lang noodig had om door kracht
van redeneering een paar man te overreden, werd
het roode seinvlaggetje van spuit 14 afgetrokken,
in flarden goscheurd en aan den wind prijs gegeven.
Hot was verschrikkelijk om te zien met welk
eene woede er door de Rotterdammers tegen de
socialisten Woensdag-avond werd te werk gegaan.
Nog vóór Domela Nieuwenhuis was aangekomen,
gierde meermalen een steen, welke naar het „Volks
koffiehuis" 'werd geworpen, door de lucht. Toen hy
om 8 u. 6 m. eindelijk aan het centraal-station
arriveerde, begon men hom daar uit te jouwen.
Niet dan met de grootste moeito bereikten hij en
zjjn gevolg, waaronder eene deputatie van vier leden
der Rotterdamsche afdeeling, welke hem uit Den
Haag was gaan afhalen, twee met twee paarden
bespannen vigilantes, waar op den bok drie zijner
partijgenooten zaten, die de paarden menden. Met
stokken verbrijzelde men de ruiten der rijtuigen
in het voorbijrijden. Binnen nog geen vijf minuten
tijds was geene enkele ruit ook van het vergader
lokaal meer heel. Bij herhaling werd onder het
zingen van een in allerijl geïmproviseerden storm-
marsch
Rommelpottery, rommelpottery,
Alle socialisten naar de Mookerhei
beproefd het gebouw te bestormen, doch telkens
werd die aanval door de politie afgeslagen. Deze
kon zich slechts bepalen tot hot beschermen van
het gebouw en zoodoende ook van het leven der
daarin aanwezigen.
Aan feestvieren viel niet meer te denkon. Toen
Niouwenhuis het gebouw binnentrad, durfden zyne
volgelingen, uit vrees dat de menigte buiten het
hooren zou, niet eens een „Hoera!" aanheffen. Hier
trok hy, volgens de „Maasb.", zijn zwarte pak uit
en zette zijn flambard af, vermomde zich met een
werkmanspak en vluchtte toen door den achter
uitgang, slechts door een paar zijner partygenooten
bogoleid naar het station, van waar hy met den
eersten trein den boste naar Den Haag terugkeerde.
Croll en een vjjftal trawanten vertrokken met
den trein van 9.50 naar Amsterdam.
Het „Rott. Nbl." beweert dat Domela Nieuwen
huis inderdaad zjjn loven aan de Rotterdamsche
politie heeft te danken, aan haar taet en aan haar
flinkheid, haar moed en fermiteit.
Kort nadat het werk der vernieling aan den
gevel had plaats gevonden, deed plotseling een don
derend geraas in het huis vermoeden dat het volk
aan de Lombardstraatzijde dit was binnengedron
gen. Dit was inderdaad zoo, doch oven spoedig was
ook de politie weder meester van het terrein.
Het gebouw is een toonbeeld van verwoesting.
Het trottoir was met eene driedubbele laag halve
klinkers, vermengd met glasscherven bedekt, de
deur was gebarricadeerd met biervaatjes, stoelen
en alle meubels, welke de belegerden maar grypen
konden en de zaal, waar zooeven de volksheld zyn
intocht deed, bood een allerbedroevendsten aanblik
van wanorde, en de overhaaste vlucht der bezoekers
werd door een vergeten hoed, een onaangeroerd
glas bier duidelijk. Ginds lag het spreekgestoelte
togen den grond, hier oen vyftig bloempotten, welke
het omringden, daar omgeworpen stoelen en tafels.
Het geheel geleek een ware chaos, een belegerde
en ingenomen burcht.
By den aanval, welke in het begin van den
avond op het Volkskoffiehuis gedaan is, heeft een
agent van politie een steen op zijn helm gekregen,
waardoor dit hoofddeksel beschadigd werd.
Diefstal is in het lokaal niet gepleegd. De koffie
huishouder, die een aanzienlijk bedrag in het lokaal
moest achterlaten, vond zyne geldelyke bezitting
ongeschonden terug.
Slechts één enkel persoon, eene vrouw, kreeg
eene lichte verwonding door eene glasscherf aan
don hals.
Het inwendige van het lokaal word gisteren
in teekoning opgenomen voor het tydschrift „Eigen
Haard."
De Binnenrotte leverde gisteren den geheelon
dag een ongowoon schouwspel op. Anders eene
tamelyk stille straat, wemelde hot nu van nieuws
gierigen, die de den vorigen dag aangerichte ver
woesting kwamen zien. Het terrein der wanorde
lijkheden was geheel afgezet door politie, terwyl
op den middag eene houten beschutting de vernie
ling aan het oog onttrok.
Verschillenden socialisten, die langs de Lombard
straat in hot gebouw wilden gaan, word dit door
het publiek beletdie menschen werden geregeld
achtervolgd. Meermalen heeft de politie hen aan de
woede van het volk moeten ontrukken.
Des middags om halftwee had een man, die voor
sociaal-democraat uitgejouwd werd, op de Raam-
brug het hard met een 2- a 300 jongens te ver
antwoorden. Hy vluchtte, achtervolgd door die bende,
de Weste- en Korte Wagenstraat door, in een huis
aan de Zandstraat.
Om halfdrie werden weder twee socialisten ver
volgd op het Hofplein. De herbergen werden ge
sloten voor hun neus. Zy namen hun toevlucht in
hot hulp-bureel van politie aan de Galery.
Ook gisteravond was het er uitermate woelig.
Reeds in den vroegen avond, meldt de „N. R. C.",
had zich weer veel volk verzameld aan de Gedempte
Binnenrotte, in den omtrek van het lokaal der socia
listen, dat den vorigen avond het tooneel was dor
wanordelykheden. Daar echter werd de menigte in
bedwang gehouden door de politie.
Inmiddols trokken evenwel troepen opgeschoten
knapen, vaderlandsche en anti-socialistische liederen
zingende, door de stad, welke zy in alle richtingen
doorkruisten, met het doel om woningen of ver
zamelplaatsen van socialisten op te zoeken, waar
dan do ruiten werden ingesmeten en allerlei balda
digheid gepleegd werd. Van lieverlede merkte men
op, dat ettelijke volwassenon zich by die troepjes
aansloten, en van dat oogenblik af moesten ook
vele huizen het ontgelden, welke met het socialisme
niets gemeen hadden. Aan menig huis en menigon win
kel is zoodoende schade aangericht. Naar het oordeel
van zaakkundigen waren die volwassenen, al zongen
zij voor de leus de vaderlandsche liederen mede,
socialisten, die van de duisternis en de verwarring
gebruik maakten om op hunne beurt de glazen by
goedgezinde burgers in te smyten. De politie deed
wat mogelyk was om de ongeregeldheden te keer
te gaan, doch kon natuurlyk niet alomtegenwoordig
zyn. Het garnizoen werd niet opgeroepen om haar
do behulpzame macht te bieden.
Te 11 uren zonden al de politiebureelen extra
patrouilles, om de rustverstoorders op te zoeken en
uiteen te dryven, die nu slechts de huizen spaar
den, waar de nationale vlag uithing, oen middel
dat door alle eigenaars van koffiehuizen werd aan
gegrepen om aan baldadigheid te ontkomen.
De patrouilles van de politie stuitten nog lang op
verschillende punten op de rondzwervende troepen
en dreven die uiteen, zonder dat van stok of wapen
gebruik behoefde gemaakt te worden.
Te 1 uur na middernacht kon de rust geacht
worden hersteld te zyn, ofschoon nog allerwegen J
eenig volk op de been was. v