W. 8425.
A0. 1887.
Dit nummer bestaat uit Drie Bladen, i
Voeding van den soldaat.
Leiden, 6 Augustus.
Ivfaars-c!^ .AAigii&tus.
*V' a"
^KsSSssSr
PRIJS DEZER COUR-ANT:
Voor Leiden per 8 meenden..1.10.
Franco per poet1'^®*
Alzonderiijke Nommore..- 0.05.
feze fiourant wordt dagelijks, met uitzondering
van &pn- en feestdagen, uitgegeven.
PRIJS DER ADVERTENTIEN:
Van 26 regels 1.05. Iedere regel meer 0.17$.
Orootere lettere naar plaatsruimte. Voor het iccaa-
eecron buiten de etad wordt 0.10 berekend.
Niet lang geleden heeft een milicien in de ko
lommen van een veelgelezen blad zijn nood geklaagd.
Of neen, eigenlijk was het niet de milicien zelf.
Een publiciteit-minnend familielid van den jongeling
heeft een fragment van diens brief, waarin hjj over
zjjn middag-eten mopperde, aan eene courant ge
stuurd, en alle bladen waren er als de kippen
bjj om het stukje over te nemen. De jeugdige
landverdediger zou misschien later, indien hjj als
militaire specialiteit wilde optreden, als journalist
goede zaken kunnen maken!
Maar was hetgeen hjj modedeelde dan zoo
bijzonder?
Nu, dat moge de lezer beoordeelen. Voor de
wereldgeschiedenis beteekent het misschien heel
weinig, dat zekere milicien en zijne lotgenooten,
naar later bleek in garnizoen te Bergen-op-Zoom,
den 25sten Juli van het jaar 1887 konden consta-
teeren, dat zjj van de veertien voorafgaande dagen
er twaalf hadden gedineerd met bruine boonen en
spek, de twee overige met oneetbare oude
aardappels; doch voor de personen in quaestie,
hoogst waarschijnlijk begaafd met eene benijdens
waardige maag capaciteit, is dat feit niet van ge
wicht ontbloot.
Daar zullen er zijn onder onze lezers, die bruine
boonen met spek een voortreffelijk, obd smakelijk
voedsel vinden. Wij zullen dat volstrekt niet be
twisten. Doch men beweert ook dat patrijzen in
hetzelfde geval verkeeren. Toch heeft het woord
„tou jours pordrix" eene historischebeteekenis
gekregen. Ziet ge, twaalf dagen nagenoeg ach
tereen bruine boonen met spek, 'n krasse vent
die het uithoudt zonder zijn geduld te verliezen.
Tegen zu'k een voedings-systeem is ook inderdaad
geen krijgsman bestand. Lieden, die niets van mili
taire zaken afweten, denken welJa, de lui hebben
honger, dus ze moeten hun boontjes wel maag-
waarts expediëeren; die zeer logische redeneering
is niettemin met de feiten in tegenspraak. In de
nabijheid van onderscheidene kazernes wonen men-
schon, die zich met énorm succes toeleggen op de
varkensmesteryzulk een bruine-boonen-niagara
is voor deze industriëelen een welaangename tjjd.
Minstens negentig procent van het voor menschen-
voeding bestemde gaat naar den trog.
Toch heeft de soldaat er zjjn goede geld voor
gegeven. Want, de militaire niet specialiteiten mogen
het ook wel weten, die jongelui betalen hun eten
zelf; zy hebben dus eenig recht om te verlangen,
dat het niet slechts eetbaar zjj, maar ook, dat er
de noodige afwisseling bij in acht worde genomen.
Men heeft van verschillende kanten dat dingetje
besprokenniet, uit vrees dat onze milicien-corres
pondent dood zou gaan als hjj voor de dertiende
maal bruine boonen te verorberen kreeg, maar
omdat er een vraagstuk mee in verband staat„De
voeding van den soldaat." Het eene „ingezonden
stuk" kwam ons vertellen, dat in elke garnizoens
plaats voedings-commissiën zjjn, uit officieren sa
mengesteld, die hare taak zeer ernstig opvatten
en zorg dragen dat bjj inkoop en bereiding van
spjjzen rekening wordt gehouden met dit en met
dat, ja, lieve hemel, wie ontkent dat? Men heeft
zelfs den armen jongen een standje gemaakt, omdat
hjj zijne grieven heeft uitgesproken; 't is te hopen
dat zjjne chefs niet zoo prikkelbaar zjjn, anders
mochten zjj het den goeden bruine-boonen-hater
eens inpeperen! Die man is er geen naar minder
om, al maakt hy er bezwaar tegen, uit vaderlands
liefde monophaag in 't bruine boonen-vak te wor
den hjj zal, als de vijand komt, dien even getrouw
op blauwe boonen trakteeren.
Later verteldo weer de Bergen-op-Zoomsche cor
respondent van het Nieuws van den Dag„De
klacht van een milicien over de voeding is zéér
misplaatst." Ei, zet dan dien heer zelf eens op een
twaalfdaagsch boonen-diëet, en we zullen zienJa,
maar de lui hadden het zelf zoo gewild. In den
laatsten t(jd werd er, en niet ten onrechte, geklaagd
over de slechte hoedanigheid van de aardappelen.
(In soldaten-NederlandschDe rats was ellendig.)
Zjj vroegen voortaan de aardappelen ongestampt,
dan kon men de slechte er uitsmijten. Daaraan
werd voldaan, 't Ging nog niet, om licht te be
vroeden reden. De regiments-commandant schjjnt
toen eene soort van plebisciet gehouden te hebbon
over de vraag wat men dan liever had. Vrij alge
meen stemde men toen voor bruine boonen. Aan
die keuze werd voldaan. De correspondent voegt
bjj zjjn verhaal, dat eenigszins uitvoeriger is dan
we hior kunnen weergeven, deze opmerking: „In
plaats van to klagen is men achting en dank ver
schuldigd aan hen, die in de eerste plaats de be
langen van de minderen ter harte nemen."
Achting zeer zeker, en dank, ongetwijfeld.
Niet de heeren officieren van de voedingscom
missie kunnen we er aansprakelijk voor 6tellen,
dat men de soldaten nog in de tweede helft der
maand Juli oude aardappelen laat kauwen. Zjj weten
misschien niet dat deze aardvrucht op dat tijdstip
voor de consumptie totaal ongeschikt is geworden.
Er ziin overeenkomsten gesloten met leveranciers,
en dezen leveren eenvoudig; verplichting om bijvoor
beeld na het eind van Juni nieuwe aardappelen te
geven, wat niemand toch een overdreven eisch
zou noemen, bestaat niet.
Hadden wjj in ons land den persoonlijken dienst
plicht, zóó toegepast dat jongelieden van alle maat
schappelijke klassen in volkomen dezelfde conditie
verkeerden, wat, naar het ons voorkomt, door de
billijkheid wordt voorgeschreven, men zou wellicht
deze dingen wat nader bekijken. Nu worden er wel
heel mooie theoretische beschouwingen geleverd
over „de voeding van den soldaat" als wetenschap
pelijk vraagstuk, maar, wat vooruitgang er ook
op dat gebied waarneembaar moge zjjn, in de
practijk komt weieens iets voor, dat niet in het
boekje staat.
Nu gelooven we wel dat de militaire autoriteiten
gezind zjjn om al wat de ervaring leert ernstig
ter harte te nemen. Indien het geschrijf over deze
schijnbaar onbelangrijke „onthulling" slechts ten
gevolge moge hebben, dat in de garnizoenen de
„slechte-aardappelen-periode" zooveel mogelijk ver
kort zal worden, door den leveranciers een termijn
te stellen, na welken men geen oude meer in ont
vangst neemt, dan zjjn we weer een stapje ge
vorderd in de goede richting.
In de maand Juli zjjn binnen deze gemeente
geboren 127 kinderen, als: 61 zoons en 66 doch
ters, waaronder zijn begrepen 2 tweelinggeboorten
overleden 74 personen (van wie 4 elders woon
achtig), als: 10 mannen, 13 vrouwon, 32 zoons
en 19 dochters; daarenboven als levenloos aange
geven 2; gehuwd 31 paren.
Bjj hunne aankomst alhier, zullen de 2de
luitenants H. M. J. Sark en W. H. C. Boellaard
worden ingedeeld resp. by de 3de compagnie 2de
bataljon en 3de compagnie 4de bataljon, van het
4de regiment infanterie.
Hedenmorgen te zeven uren verzamelden zich
de beide gekampeerde compagnieën te Katwyk, om
na het kamp ontruimd te hebben, naar hun garni
zoen terug te keeren. Omstreeks negen uren kwa
men zij alhier in goeden welstand aan.
By het te Utrecht gehouden examen ter ver-
kryging van de akte voor Engelsen (lager onder
wijs) zgn toegelaten de dames F. Yan Praag en
E. C. Bowier, beiden van Leiden.
Den lOden Augustus a. s. zullen de eerste
miliciens der lichting 1883, voor herhalingsoefenin
gen onder de wapenen komen.
By de Alg. Synode der Nederl.-Herv. Kerk is
bericht ontvangen dat de heer J. C. Verhoeff, predi
kant te Utrecht, zijne benoeming tot secundus van
den heer Segers, als lid-predikant der synodale
commissie, heeft aangenomen.
Eene breedvoerige bespreking werd gewyd aan
het verzoek van den heer G. A. Lolcama, student
in de godgeleerdheid te Leiden, om toekenning van
academiegeld en de naar aanleiding daarvan met den
minister van financiën, afdeeling Hervormde eere-
dienst, gevoerde briefwisseling.
Goedgekeurd werd het besluit der bovengenoemde
commissie om de besluiten en uitspraken van ker
kelijke besturen, die juist in den laatsten tyd zoo
veelvuldig waren, in afzonderiyke byvoegsels van
de „Kerkelyke Courant" voor rekening van de alge-
meene kas to doen opnemenbillyk werd deze
regeling geacht, omdat by het sluiten van het con
tract met den uitgever der genoemde courant onge-
twyfeld niet gedacht is aan de opneming van zulk
eene menigte besluiton en uitspraken.
Gedurende deze week zyn dageiyks in de
Stedelyke Werkinrichting alhier opgenomen van
28-66 volwassen personen en van 7 13 kinderen.
Door de wethouders, de heeren J. P. Vaillant,.
Six en P. C. Evers, te 's-Gravenhage, is aan den
gemeenteraad aldaar de volgende missive gericht:
„De ondergeteekenden zien zich verplicht gebruik
te maken van de bevoegdheid, welke art. 88 der
Gemeentewet verleent.
„Nadat toch de meerderheid der kiezers, die aan -
de stemmingen van 19 Juli en 2 Aug. deelnamen, aan
het Dagelyksch Bestuur haar vertrouwen onthield,
achten zy het niet voegzaam te blyven medewer
ken tot de samenstelling der begrooting van in
komsten en uitgaven voor het volgend dienstjaar,
welk ingrijpend werk vóór het einde der loopende
maand moet zyn voltooid.
„Zy hebben mitsdien de eer, aan uwe vergade
ring mede te deelen dat zy hun ontslag nemen
als wethouders."
Dientengevolge is de gemeenteraad ter vergade
ring opgeroepen tegen Maandag 8 Augustus te 3
uren voor de benoeming van wethouders.
Het eereteeken voor belangryke krygsbedry-
ven, toegekend aan den luitenant Neeteson van
het regiment grenadiers en jagers wegens deelne
ming aan de krygsverrichtingen tegen Atjeh in de
jaren 1873—1885, zal Maandag a. s. aan genoemden
officier worden uitgereikt.
De Nederlandsche Rynspoorwegmaatschappy
zal by gelegenheid van de algemeene tentoonstelling
van de Holl. Maatschappy van Landbouw te Hoorn,,
in September, de terugkeerende onverkocht en
onverloot gebleven inzendingen kosteloos over haren
weg terug vervoeren, voor zooverre ook het vervoer
daarheen over haren weg heeft plaats gehad.
Het diploma van veearts is te Utrecht uitge
reikt aan de heeren W. De Beyl, L. J. N. Bloemen,
T. Bosma, M. C. Van Buuren, S. A. Cramer, J.
Grans, J. Doornbos, D. J. Fischer, A. W. Weidema,
K. Hoefnagel, R. Kattenwinkel, J. Kooyman, J. F.
Van Lohuizen, J. Plet, J. W. Roeloffs, J. Schouten,
A. Van Velzen en J. De Vries, allen leerlingen
van 's Ryks Veeartsenyschool.
Ook door een vyf-on-twintigtal gegoede in
gezetenen van Beverwyk is een adres aan den
Koning verzonden, instemming betuigende mot het
verzoek, Z. M. gedaan tot invrijheidstelling van den
heer F. Domela Niouwenhuis.
