Zaterdaa; V IMei
I». 8348.
<§eze jouraat wordt dagelijks, met uitzondering
van gpn- en feestdagen, uitgegeven.
Leiden, 6 Mei.
PRIJS DEZER COURANT:
Yoor leiden per 3 maanden1.10.
France per post1-40.
Afzonderlijke Nommers0.05.
PRIJS DER ADVERTENTIEN:
Van 16 regels 1.05. Iedere regel meer 0.171.
Grootere letters naar plaatsruimte. Voor het ineas-
seeren buiten de stad wordt 0.10 berekend.
Aan de universiteit alhier is met gunstig ge
volg afgelegd het candidaats-examen in de rechts
wetenschap door den heer D. Jacobson, dat in de
godgeleerdheid (1ste ged.) door den heer F. C. A.
Pantekoekhet doctoraal examen in de rechtsweten
schap door de heeren P. Buijs en Th. Evekink en
dat in de geneeskunde door den heer H. Van Bommel
van Vloten.
In het einde dos vorigen jaars noodigde de
Leidsche Studenten-Vereeniging tot Vrijwillige Oefe
ning in den Wapenhandel „Pro Patria" de ver
schillende scherpschutters corpsen en weerbaarheids-
vereenigingen in ons vaderland voorloopig uit tot
deelneming aan den nationalen schietwedstrijd ter
viering van het 20-jarig bestaan der vereeniging,
te houden op het schietterrein der dd. schutterij te
's-Gravenhage, op 13, 14, 15 en 16 Juni a. s.
In afwachting van het verschijnen van den offi-
ciëelen Gids, heeft het bestuur hun thans het voor
loopig programma voor dezen wedstrijd toegezonden.
Kan in dit programma alsnog niet worden opge
nomen de corpswedstrijd tusschen de corpsen van
het leger en de normaal-schietschool, omdat de
minister van oorlog bezwaar maakte tegen de uit-
noodiging dier corpsen op grond eener reeds te
voren door hem aangenomen uitnoodiging voor een
nationalen schietwedstrijd van het centraal-comité
van den Nederlandschen weerbaarheidsbond, het be
stuur van „Pro Patria" koestert de hoop, dat, nu
laatstgenoemd concours, na de besluiten van de op
4 April jl. gehouden vergadering van den Bond,
zoo al niet twijfelachtig is, dan toch zeker uitstel
zal leiden, de officiëele gids toch nog met dezen
zoo gewenschten corpswedstrijd moge prijken.
Naar aanleiding der aanschrijving van den
minister van oorlog, waarvan wij in ons nommer
van 22 April 11. melding maakten, hebben van de
twee bataljons van het 4de regiment infanterie
alhier twee korporaals met goed gevolg examen
afgelegd en zullen deze dientengevolge eerstdaags
als sergeant overgaan by het leger in Nederlandsch-
Indië.
In het bovenlokaal der Stadszaal had gister
avond eene samenkomst plaats van belangstellenden
in de op te richten Leidsche afdeeling van de
St.-Jozefs-gezellen-vereeniging in Nederland, bij welke
gelegenheid jhr. H. C. J. M. Van Nispen tot
Sevenaer als centraal-president eenige mededeelingen
deed over den aard en het doel van genoemde
Vereeniging.
Onder de aanwezigen bevond zich ook de burge
meester, de heer De Laat de Kanter, wien, evenals
aan vele katholieke geestelijken, eene eereplaats was
aangeboden geworden.
Tot inleiding zijner werkelijk onderhoudende
causerie, welke bovendien hier en daar met humor
gekruid was, maar waarvan meermalen door hot
storend gerij, tram-gebel en andere geluiden dei-
aangrenzende straat tal van door den spreker aan
gehaalde namen en andere opmerkingen niet altijd
even duidelijk verstaanbaar waren, begon hjj met
het huisgezin te schetsen van den practischen
Engelschen schoenmaker Colping, die, niettegen
staande zijne vele zorgen, er naar streefde om een
man te worden die wat beteekende, die in de
maatschappij op zyne plaats was. Terwyl spr. wees
op weer anderen, die door volharding van gewoon
werkman tot den stand van eenmaal beroemd ge
worden pastoor opklommen, verwierf Colping ein
delijk te Keulen eene der hoogste kerkelijke betrek
kingen, waar hij 300 geestelyken onder zich had
en arbeidde voor duizenden werkgezellen, in wier
toestand hy zulk een levendig belang stelde.
Er werd eindelijk eene Vereeniging gevormd,
welke zich over verschillende landen verdeelde;
en wanneer men nu de drie landen, waar zulke
gezellen-vereenigingen bestaan, nl. Duitschland,
Frankrijk en Nederland, met elkaar vergelijkt, dan
ziet men dat, hoe ze ook in enkele opzichten van
elkaar mogen afwijken, ze toch één doel gemeen
hebben, dat er één verschil is, dat allen karakte
riseert. In Duitschland b. v. heerscht er veel lust
om heen en weer te trekken, terwyl in Frankryk
het daar sneller stroomende bloed ook op den
werkman niet zonder invloed is. Een en ander werd
door spreker met voorbeelden nader aangetoond.
De Nederlandsche Katholieke St.-Jozefs-gezellon-
vereeniging, waarvan de hoofdzetel is gevestigd te
Amsterdam, is mede een groot huisgezin onder pries
terlijk opzicht, met een personeel dat uit den werk
mansstand bestaat, met afdeelingen v$,n leerlingen,
gezellen, vaders en bazen, die allen één geheel
vormen en die staan onder geestelyken, presidenten,
lokaal-pre3identen en centraal-presidenten, die weder
staan onder het te Keulen gevestigde hoofd. Onder
ling vormen die besturen weder raden, om ook op
deze wyze de belangen der vereeniging te behartigen.
Het schoone doel daartoe is de bevordering van
de welvaart van den werkman in de maatschappy
en zyn huisgezin, de ontwikkeling van zyne ziel en
tor oore van God, van de kerk en van den Christus.
By de behartiging van die menschelyke en
geestelijke belangen staat men dikwijls voor de
sociale quaestie, maar komt men ook telkens tot
de overtuiging van het verheffende doel, waartoe
God den mensch geschapen heeft. De mensch toch
heeft niet zichzelf zyne bestemming gegeven, maar
God. Deze is Koning, niet do mensch. Daarom
blijft de oplossing van het socialisme, zy het ook
nog zoo van geweldig karakter, een mysterie, en
daartoe zullen zelfs legers, al zyn zij nog zoo
groot, niet meewerken, getuige de verschrikkelijke
dagen van het jongste Juli-oproer te Amsterdam.
Niemand, hoe hoog ook geplaatst, mag met min
achting neerzien op den werkman, die ook weer
niet mag haken naar het genot, dat boven zyn
stand gaat. In zijne bestemming moet hy zyn
vrede zoeken. Het kruis moet hij dragen, maar
het zy een zacht kruis. Hy zoeke zyn genot niet
in verboden lusten, niet in dronkenschap, niet in
luiheid. Integendeel moet hy zich meer en meer
civiliseeren. Dan komt hy in aanraking met die
in de maatschappij boven hem geplaatst zyn, waar
door de invloed van die hoogere standen evenmin
achterbiyft.
Doet niemand zyn plicht, er ontstaat verwarring
in de maatschappij. Hebben dezen zooveel mid
delen dat zy hun hoofd gerust kunnen neerleggen,
genen moe.ten sparen. Vandaar dat de St.-Jozefs-
Gezellen-Vereeniging er eene spaarkas op nahoudt,
waaraaö alleen menschen kunnen deelnemen, die
met goede bedoelingen bezield zijn. Reeds heel veel
nuttigs heeft ze tot stand gebracht en mogelijke
ellende door ziekte als anderszins voorkomen.
De handwerksman moet ook waken voor zyne
eer. Zonder eergevoel is hy geen mensch: daarom
moet hij zich steeds in het vak bekwamenook hij
kan kunstenaar zijn, al moet hy zich aan regel blijven
gewennen. Hoe velen echter zijn er niet die bóven
het eergevoel stellen het zien van rijksdaalders.
De Gezellenvereeniging tracht ook hieraan te gemoet
te komen door den werkman meer en meer te be
schaven en beiden te doen samengaan.
Doet de mensch zyn plicht overeenkomstig de
bestemming van Hem, die hem heeft geschapen,
dan zyn alle zeven dagen der week inderdaad feest
dagen, in het bijzonder de Zondag, waarop de
Gezellenvereeniging hare leden veel genot en uit
spanning aanbiedt. Vergunning heeft ze echter
niet. Maar daarom wordt van de vereeniging nog geon
kerk gemaakt, waaruit spr. evenmin de gevolgtrek
king wil gemaakt zien dat het volgens hem goed
is dat kerk en staat gescheiden zyn. Integendeel,
men had deze nooit moeten scheiden.
De president noemde het een genot te zien welk
eene weldadige, nuttige werking de vereeniging
uitoefent, ook op hen die op het punt staan zich
met eene levensgezellin te vereenigen; hoe geluk
kig zij zyn als zij zich voor hem vertoonen, hem
hun wensch kenbaar maken, als zy elkaar den eersten
zoen op de wangen drukken, als zy voor altijd
saam verbonden zyn, als lieve kinderen zich om
hen bewegen en hun leven met vrooljjke zonne
stralen doen beschynen.
Spreker kon niet op één avond alles mededeelen
wat de vereeniging betreft; de leerrijke stof, welke
ze aanbiedt, is te groot, te ryk. Alleen richtte hy
nog het woord tot den nieuwen president der Leid
sche St.-Jozefs-Vereeniging, don kapelaan Hagen-
raats, die weldra in den grooten bond zal worden
opgenomen. Hij zal in het bestuur welkom zyn.
Met warmte wees hy op de schoone taak, welke
hem nu wachtende was. Maar ook de aanwezige
werklieden sprak hy toe, hun herinnerende dat zij
mensch moeten zijn in de edelste beteekenis des
woords. Zy moeten eeren hun president, want hy-
strijdt voor hunne belangen. Een woord van dank
richtte hy ook tot hen, die reeds zooveel in het
belang der zaak hebben gedaan, en ook tot hen,
die hem in de gelegenheid hebben gesteld, hier de
beginselen der St.-Jozefs-Gezellen-Vereeniging te ont
wikkelen, hen er op wijzende hoeveel er voor den
evenmensch nog is goed te maken, welk eene groote
schuld er nog moet worden afbetaald.
De tegenwoordigheid des burgemeesters stelde
hy zeer op prys, en hij twijfelde er ook niet aan
of daar waar dit noodig mocht zyn, zou zyn steun
in h'et edele streven niet ontbreken.
De heer Hagenraats was de tolk der vergadering,
toen hij dank zoide aan den spreker, die zooveel
licht had verspreid in de nieuwe regeling, welke
de Leidsche Vereeniging te gemoet gaat. Den burge
meester, die zoo bereidwillig zyne uitnoodiging tot
bywoning der bijeenkomst had beantwoord, beval
hy haar aan, en met den aanwezigen toe te roepen
steeds „trouw aan het Gezag, trouw aan den Gods
dienst" te blijven, sloot hij de vergadering.
Het Studenten-weekblad „Vox Studiosorum"
maakt melding van een gerucht dat de heer Daniël
De Lange, door tijdgebrek gedwongen, in het ver
volg de leiding van de zangvereeniging der Leidsche
afdeeling van de Maatschappy tot bevordering der
Toonkunst, aan andere handen zal overlaten.
Er bestaat gelegenheid tot verzending der cor
respondentie naar Noord-Amerika, door middel van
het stoomschip „Schiedam", van Amsterdam vertrek
kende. Ten postkantore alhier moeten de brieven
enz. uiterlijk hedenavond om 10.2 bezorgd zyn.
Om belangstellenden het zoeken gemakkelijk
te maken, verzoekt men ons te willen mededeelen
dat de verzameling letterkundige fragmenten van
Multatuli, bedoeld in een berichtje van gisteravond,
is verschenen in eenige Maartnommers van het
„Soerab. Handelsblad", thans reeds per mail hier
aangebracht, hoewel het niet blijkt dat de verza
meling is uitgeput.
Op de lyst der hoogstaangeslagenen in 's Ryks
directe belastingen in de provincie Zuid-Holland,
vastgesteld door Gedeputeerde Staten dier provincie,
komt als hoogstaangeslagene voor de heer A. N.
J. M. baron Van Brienen van de Groote Lindt te
Wassenaar, voor een totaal bedrag van /"9373.04,/J,
terwyl aan het slot der lyst, onder No. 267, staat
do heer Willem Benedictus te Rotterdam voor een
bedrag van f 838.44.
Verder zyn o. a. op deze lyst nog geplaatst do
namen der heerenO. baron Van Wassenaer Van
Catwyck te 's-Gravenhage voor ƒ8420.57'/,; C. J.
Van der Oudermeulen te Wassenaar voor f 6607.23
