Na. 8335.
Vrijdag „April.
A". 1887.
feze (Courant wordt dagelijks, met aitzondering
van §oor en feestdagen, uitgegeven.
Leiden, 21 April.
PRIJS DEZER COURANT:
Voor Leiden per 8 maanden1.10.
Franco per poet1.40.
Afzonderlijke Nommere0.05.
PRIJS DER ADYERTENTIEN:
Van 16 regels 1.05. Iedere regel meer 0.17 j.
Grootere lettere naar plaatsruimte. Voor het incas-
eeeren buiten de stad wordt 0.10 berekend.
Aan het verslag van den toestand en de wer
king der stedeljjke gasfabriek over 1886, uitgebracht
door de commissie van beheer, is nog het volgende
ontleend
Tot verzekering van het behoud der voorge
schreven lichtsterkte, werd op het gas zooveel
mogelijk acht gegeven, alvorens het in de gas
houders stroomde. Daartoe werden de gasmeestor
en de machinist in staat gesteld zelf, ieder oogen-
ölik die lichtsterkte te kunnen aflezen, zoodat bij
voorkomende noemenswaardige afwijkingen onmid
dellijk de noodige maatregelen getroffen kondon
worden om de hoedanigheid te verbeteren, hetgeen
door regeling van de hoeveelheid bjj te mengen
Australische Cannelkolen z-er gemakkelijk viel.
Toch levert deze methode eigenaardige bezwaren op.
Indien namelijk bij den aanvang der verlichting
de hoedanigheid daalde beneden 17 kaarsen, dooi
den Lowe jetphotometer aangegeven, dan dre6f de
vrees, dat de waarneming der lichtsterkte van het
uit de gashouders naar de gemeente stroomend gas
wellicht zou loeren dat dit beneden de vastgestelde
hoedanigheid was, nogal eens tot een te ruim ge
bruik van deze kolen, waardoor de gelijkmatigheid
der hoedanigheid soms verstoord werd. Dit heeft
drie nadoelen
1°. worden de cijfers, welke, aooals uit de vreke-
ljjksche mededeelingen bekend is, in de eerste uren
der verlichting worden opgenomen, soms daardoor
buitensporig hoog
2\ geeft dit sterk vermeerdoren van hetCanncl-
procent vooral voor die buizen, welke, vóór dat hot
gas don meter hoeft bereikt, door de eene of andere
oorzaak aan sterke temperatuurswisseling zijn bloot
gesteld, aanleiding tot naphtaline afzetting, welke
dan tijdelijk stoornis in de verlichting dier perceelen
modebrengt. Natuurlijk ontstemt de herhaling dier
stoornis den verbruiker, die niet aarzelt het gas
voor zeer slecht te vorklaren, ofschoon het eigenlijk
te goed is. Verandering van diensthuizen heeft hior
en daar verbetering gegeven. Toch zijn or altijd
nog enkele gobouwen overgebleven, die op bepaalde
tijden, door dit gebrek geplaagd worden;
3°. wordt die methode kostbaar, zoowel door het
sterkere gebruik dier kolen als door het verlies aan
arbeidsloon ter opruiming van die verstoppingen.
Ten einde nu een meer gelijkmatig product te
bekomen, zal in 1887 eene andere Cannelsoort wor
den gebezigd, die goedkooper is, maar in grooter
hoeveelheid gedistilleerd moet warden, zoodat het
quantum over het geheele etmaal regelmatiger ver
deeld kan worden. Het gevolg hiervan zal zijn, dat
de gepubliceerde eijfers der lichtsterkte, by het
begin der verlichting waargenomen, dalen, terwjjl
toch de lichtsterkte over het algemeen beter zal
blijven en de bovenvermelde stoornissen vermedon
wordeu.
De lichtsterkteljjnen zullen, naar commissarissen
vertrouwen, dan ook niet zulke groote schomme
lingen vertoonen, m. a. w. de maximum en de
minimum lichtsterkte zullen elkander naderen.
De prijs van het gas bleef 6 cents per M3., zonder
restitutie. Het aantal gasmeters, welke het gas
verbruik registreerden wa3 op 1 Januari 1886, 2537
stuks. In den loop des jaars werden er 108 stuks
bijgeplaatst, zoodat er op het einde van dit jaar
2645 stuks dienst dedon, vertegenwoordigende naar
de capaciteit dor meters gerekend 17461 lichten.
Op 31 Decefcnber waren hiervan 83.6 pet. natte
en 16.4 pet. droge gasmeters.
Zy registreerden te zamon 2620357 M3., zjjnde
132982 M3. meer dan in 1885, of ruim 5 pet. Over
de meterlichton berekend geeft dit een jaarverbruik
van 150065 M:. per pit. Hel vermeerderde debiet,
vergeleken bij 1884, bedraagt thans 8.18 pet. Eene
tabel aangevende een verbruiksoverzicht van de
verschillende maanden, doet zien dat alleen Juni
een verminderd verbruik aangeeft, omdat Juni de
feestmaand was.
De bruikbare inhoud der gashouders is 17200 M3.,
gevende alzoo, vergeleken met de maximum pro
ductie van 15377 M3., eene gasberging van bjjna
112 pet.
Op 1 Januari bedroeg het aantal lantaarns voor
de gemeente straatverlichting, 670 stuks met 672
vlammen: waaronder 3 stuks van het Elisabeths
Hof en 3 op den ringmuur der fabriek niet zjjn
begrepen.
Bijgeplaatst werd 32 en weggenomen 9 stuks.
De Krauslantaarn op de Beestenmarkt en de Sugg
op het Pioterskerkplein deden het geheele jaar door
dionst, waarvoor 5 gewone lantaarns buiten gebruik
bleven; zoodat in het geheel op het einde des jaars
688 lantaarns met 690 vlammen in gebruik waren,
ongerekend de Sugg en Kraus, met een gemiddeld
gasverbruik van 190 a 200 liters per uur. Het ver
bruik der straatverlichting bedroeg 354608 M3.
Behalve dit verbruik in de gemeente, werden
voor Oegstgeest en Zoeterwoude 4368 M3. verbruikt,
terwjjl het verbruik der Gehoorzaallantaarns 631 M3.
bedroeg.
Het geheele gasverlies bedroeg 214791 M3., zynde
6.53 pet. van de productie.
Aan meterhuur werd ontvangen ƒ7141.70.
De waarde der verhuurde en in magazijn voor
handen meters bedraagt volgtens inventaris
ƒ28,159.771/,.
Het aantal der aan de fabriek behoorende, in
huur geplaatste meters, bedroeg aan het einde des
jaars 2389 stuks, waarvan 82.8 pet. natte en 17.2 pet.
droge meters zyn.
De hier en daar uitgesproken meening, dat bij
voorkeur door de fabriek natte meters geplaatst
worden, is volkomen ongegrond. De keuze wordt
geheel aan de verbruikers overgelaten. Bljjft de
beslissing aan de beambten, zoo kiezen zjj alleen
droge meters, wanneer de aard der branders ^ch
daartegen niet verzet. In hun belang, ter vermij
ding van onnoodige kosten van vulling, en van
den nadeelingen invloed van strenge vorst, zou het
plaatsen van droge meters zeker te verkiezen zyn.
Gr <3 raengd Nieavra.
Te Utroeht heeft de politie een te-
zoek gebracht ten huize van eene juffrouw, die
met haar zoon, een idioot, woonde. In het huis lag
het vuil een meter hoog on daarop de vrouw, die
hare verblijfplaats in den laatsten tjjd niet meer
verliet en wier beenen verkromd waren. Haar haren
waren geheel verward en een grijze stoppelbaard
bedekte haar kin. De zoon hield verblijf in eene
oude linnenkast. De vrouw is per brancard naar
het gasthuis overgebracht, terwjjl do stadsreinigings-
dienst gisteren reeds 5 schuiten vol vuil uit de
woning haalde. De vrouw was niet onbemiddeld.
Dinsdag had te Asten hot volgende
ongeluk plaatsTerwijl een gezin verhuisde, was
de eigenaar reeds bozig het huis af to breken. De
bejaarde arbeidster Geertruda Strijbosch geraakte,
terwjjl zjj bjj het verhuizen behulpzaam was, onder
een omvallenden muur en werd zoodanig gekneusd
onder het puin te voorschjjn gehaald, dat zjj eenige
oogenblikken later overleed.
Een jongen van negen jaren te Hedik-
huizen had het ongeluk al spelende eene groote
boon in te slikken en was binnen eenige minuton
een ljjk.
Door schipper T. Lub, gisteren mot
de Eükhuizor vischschuit „Hopende visscher" te
Nieuwediep binnengekomen, is medegedeeld dat,
terwij! hij gisteren met eon groot, aantal andere -
waaronder honderden Engelsche vaartuigen W. t. N.
van Kijkduin, I1/, a 2 mjjl van den wal, zjjn bedrjjf
uitoefende, door do opvarenden van de smak
„Ramsgate 344" vjjf ljjnen van zjjn beugwant
werden afgesneden, waarmede de smak zich ijlings
verwjjderde. Ook van een anderen visscher werd
de beug geroofd, doch deze werd, toen de kapers
door de Enkhuizer visschers in 't nauw werden
gebracht, over boord geworpen.
Uit Yenendaal wordt dd. 20 dezer
aan het „Hbl." gemeld: Hedenmiddag is op de
bovenste verdieping van de Yenendaalsche stoom- -
spinnerjj en woverjj, naar men wil door het warm
loopen eener spintafel, een hovige brand uitge
broken. Zware rookwolken sloegen uit. Een man,
die nog in de brandende localiteit was, werd door
middel van een touw neergelaten. Bjj verzending
van dit bericht, 5 uren 's namiddags, woedde het
vuur nog voort. Do brandweer der bekende indus-
trieele inrichting werkt met die van Stichts- en
Geldersch Yenendaal voorbeeldig.
Een later bericht dd» 20 April meldt: De brand
in de Venendaalsche stoomspinnerij en weverjj is
men hedenavond te 6 uren meester geworden. De
schade is niet gering.
Zekere O. v. S., uit Lien den, heeft de
vorige week den veerknecht op het Rhenensche
veer, toen zjj zich op do pont bevonden, eon stoot
tegen zjjne borst gegeven, omdat de trouwe knecht
hem om het veergeld maande. Toen deze hem
daarop dreigde met vervolging, heeft v. S. gepoogd
den veerman te verdrinkendeze echtor werd door
een ander in de pont zich bevindend persoon nog
juist bjjtjjds uit de handen van den woestaard ver
lost. Tegen den dader is proces verbaal opgemaakt.
Uit Yirton wordt gemeld dat de
diefstallen in de kerken er nog niet op vermin
deren. Nadat de dieven zjjn binnengodrongen in de
kerken van Bellefontaine, Ethe, Dampicourt enz.
hebben zjj den laatsten nacht de kerk te Willan-
court uitgekozen. De deur werd opengebroken, en
vele voorwerpen van waardo gestolen, zooals ket
tingen, gouden kruisen, hostiekastjes enz. Men
heeft eindjes van kaarson en ook ijzeren werktuigen
gevonden. Men meent de daders op het spoor te
zjjn en vervolgt eene bende Bohemers, die in de
richting van Frankrjjk aftrekt. Er komen geruchten
van meer diefstaflen;
Een bloedig gevecht heeft in eene
herberg der Dag-en-Nachtstraat te Antwerpen plaats
gohad tusschen reizende muzikanten, meerendeels
Italianen. Het ging er wild toe en zoowel de z ware
mot nagels beslagen schoenen als de messen, speelden
de hoofdrol. Al de meubelen in de herberg werden
stak geslagen, alsook de beenen van een der voch-
ters. Een persoon werd omstig aan het hoofd gewond.
Eene eigenaardige werkstaking
komt thans te Nieuw-York voor. De doodgravers
van het Calvariën-kerkhof, op Long-Island, eischen
hooger loon, meer vrijen tijd enz. en weigeren allen
dienst vóór hun die eischen zjjn ingewilligd. Hun
groote werkgever gaat echtor ongestoord zjjn gang,
en men is bedecht op eene schikking of op ver
vanging van de werkstakers.
Het winterpaleis to St. - Petersburg
wordt sinds eenigen tjjd geheel verlicht met elec-
trische lampen. Nu heeft men opgemerkt, dat vele
sierplanten aan het kwjjnen zjjn gegaan. De bla
deren verliezen hunne frischheid en sommigen vallen
zelfs af. Men schrjjft dit toe aan den invloed van
het electrisch licht.
Men moet daarbij echtor in aanmerking nemen,
j dat de planten weinig woerstandsvormogen tegen
schadeljjke invloeden hebben, daar zjj in den winter
slechts luttel zonlicht krijgen en steeds in eone wel
warme, inaar zeer droge atmosfeer staan.
