Een uitgewerkt plan.
Leiden, ter Boekdrukkerij van A. W. SIJTHGFF.
Indertijd verklaarden de heeren De Goeje, Yan dei-
Hoeven, Krantz en Was zich bereid de uitnoodiging
van den Raad aan te nemen, om het beginsel van
hun voorstel betreffende de naast-omwonenden van
Leiden uit te werken met betrekking tot de onder
scheidene onderwerpen, waarop het naar hun oordeel
moet worden toegepast.
Tegen hunnen wensch waren zy niet in staat aan
die opdracht vroeger gevolg te geven.
Yoor zoover hunne voorstellen betrekking hebben
op de hoogere betaling voor sommigo diensten,
welke de gemeente aan niet-ingezetenen bewijst,
hebben zy gemeend ze in één concept besluit te
moeten formuleeren, dat intussehen zóó is ingericht,
dat men, het beginsel in hot algemeen juist achtende,
toch volkomen vry blijft het buiten toepassing te
laten op een of meer der door de voorstellers aan
gegeven onderwerpen.
Wanneer hunne voorstellen worden aangenomen,
zullen sommige verordeningen moeten gewyzigd
worden. Yan enkele onderwerpen geven zjj de redac
tiewijziging aan, van andere drukken zjj alleen het
denkbeeld uit. De reden van dit onderscheid ligt,
zeggen de voorstellers, voor do hand. Terwyl de
wjjziging o. a. in het Reglement houdende bepa
lingen omtrent het gebruik van gas door particu
lieren, onmiddellijk kan worden vastgesteld, zal de
wijziging in de Verordening regelende de schoolgeld
heffing op de lagere scholen, moeten wachten tot
dat de desbetreffende regelingen met de omliggendo
gemeenten zijn tot stand gekomen on door do be
voegde macht goedgekeurd.
De bedoeling van hot voorstel is niet om het
den omwoners lastig te maken, doch uitsluitend
om zooveel mogelijk op te heffen het voordeel, dat
gelegen is in het wonen even buiten de gemeente,
en daardoor de grensuitbreiding te bevorderen.
Willen zjj, die in onze onmiddellijke omgeving
wonen en feitelijk tot Leiden behooren, genot heb
ben van onze instellingen, dan eischt het gemeente
belang dat zij daarvoor méér betalen dan onze
ingezetenen, die tegenover datzelfde genot in do
belasting hebben bij te dragen, wat de gemeente
jaarlijks op hare instellingen toelegt.
Aanneming van het voorstel zal ten gevolge
hebben, dat men liever woont in de stad, dan even
daarbuiten, en dat bij do plannen tot grensuit-
breiding de tegenstand van de omwoners gemak
kelijk zal te overwinnen zyn.
Terwijl de grensuitbreiding nu voor hen gelijk
staat met de verplichting om meer belasting te
gaan betalen en zjj derhalve eene zeer natuurlijke
reden hebben om zich tegen de grensuitbreiding te
verzetten, zal dan do hoogere belasting voor hen
vergoed worden door het goedkooper genot van
onze instellingen en bovendien zullen zij in bestra
ting, verlichting, politietoezicht, hulp bij brand enz.
vooruitgaan.
Daarentegen beweren sommigen dat juist eene
welwillende behandeling de omwoners gunstig zal
stemmen voor de door Leiden begeerde grensuit
breiding.
De vier voorstellers kunnen dit niet aannemen.
Vooreerst betwisten zjj, dat aanneming van hun
voorstel gelijk gestold zou mogen worden met on
welwillende bejegening; docüi, al ware dit anders,
zy kunnen niet begrijpen hoe ooit betaling van
hoogere lasten aanlokkend zou zijn voor hen, die
nu byna hetzelfde genot hebben van onze gemeente
huishouding als onze ingezetenen, zonder hun aan
deel te betalen in de lasten van de gemeente.
Om nog duidelijker te doen uitkomen dat liet
voorstel alleen word uitgelokt door de slechte grens
regeling, stellen de heeren De Goeje c. s. voor, do
regelingen alleen toe te passen op onze onmiddel
lijke 'mgeving, alleen dus op die omwoners, die
feitelijk geacht moeten worden tot Leiden te be
hooren, hoewel zij in de omliggende gemeenten
zijn gevestigd.
Daartoe was noodig op de verschillende toe
gangswegen tot onze gemeente bepaalde punten
aan te wijzen, waardoor naar de meening der
voorstellers voor hun doel de grens moet getrok
ken worden.
Zjj wijzen in de uitwerking van hun vijfledig
voorstel nu alleen de punten op do toegangs
wegen aan. By de vaststelling dor verordening
zal do grens nader dienen omschreven te worden.
De verschillende onderworpen, welke de voor-
stollers in do regeling wenschen te begrijpen, zijn
het middelbaar onderwijs voor meisjes, het lager
onderwijs, het gas, het duinwater en hulp bij
brand. Wegens het gebruik van werken of bezit
tingen aan de gemeente Leidon toebehoorende,
doch buiten hare grenzen gelegen, oen onderwerp,
dat zy aanvankelijk ook in de regeling wenschten
op te nemen, zal oen hooger bedrag dan in het
Tarief van Maart 1857 is vermeld, kunnen worden
govorderd, zonder dat daartoe eenige wijziging in
onze gemeentelijke wetgeving behoeft te worden
gemaakt.
Tot dusver zyn in dergelijke gevallen steeds de
raadsbesluiten en verordeningen van dat jaar toe-
gopast. Ook de vier voorstellers hebben meermalen
tot zoodanige toepassing medegewerkt. By nadere
overweging evenwel zyn zij thans gekomen tot
het besluit dat toepassing van die verordeningen
op de buiten Leiden gelegen werken onjuist en
onwettig is, en dat wel om de eenvoudigo reden
dat de gemecnto geene belastingen mag heffen
buiten haar grondgebied.
Het tegen betaling in gebruik gevon van onze
in andere gemeenten gelegen eigendommen is eene
burgerrechtelijke handeling, aan welke de gemeente
raad in ieder speciaal geval die voorwaardon zal
kunnen verbinden, welke hy wenschelyk acht.
De genoemde voorstellen komen alzoo hierop neer
A. Het middelbaar onderwijs voor meisjes. Kin
deren, wonende buiten de gemeente Leidon, doch
binnen na te meidon rayon of kring, kunnen op do Hoo
gere Burgerschool voor meisjes, voor zoover deruimto
toelaat, worden toegelaten tegen betaling van een
schoolgeld van ƒ100 'sjaars.
Het rayon wordt rond de gemeente Leiden ge
trokken door de volgende puntenlo. Zoeterwoud-
scheweg tot do Rijnspoor; 2o. Haagsche Straatweg
tot de Boschhuizersluisbrug3o. Morschweg tot de
Hollandscho spoor; -lo. Oegstgeesterweg tot de
Poelbrug; 5o. Warmonderweg tot de Hollandsche
spoor; 6o. Zylweg tot de Spanjaardsbrug7o. Lei-
derdorpscheweg tot de Roomburger Wetering.
B. Lager onderwijs. Onder nadere goedkeuring
van Gedeputeerde Staten van Zuid Holland zal men
eene regeling trachten te treffen met de gemeente
besturen van Oegstgeest, Zoeterwoude en Leiderdorp
op de volgende grondslagen:
a. Kinderen uit die gemeenten, wonende binnen
het hierboven vermelde rayon, worden, voor zoo
ver de ruimte toelaat, tot de scholen voor openbaar
lager ondorwys 1ste, 2de en 3de klasse toegolaten,
tegen betaling van eene bydrago door die gemeenten.
b. De hier bedoelde bydrage wordt bepaald: voor
de scholen 1ste en 2de klasse, boven het gewone
schoolgeld op 20 'sjaars per leerling; voor de
scholen 3de klasse, boven het gewone schoolgeld
op ƒ10 'sjaars per leerling.
c. Burgemeester en wethouders van Leiden be
slissen by aanvraag om plaatsing op de scholen
2de klasse, of de kinderen op de scholon 2do dan
wel op die dor 1ste klasse kunnen worden toegelaten.
C. De verstrekking van gas. In liet-. Reglement
houdende bepalingen omtrent hot gebruik van gas
door particulieren, zal hot volgend artikel worden
opgenomen
Commissarissen der gasfabriok zyn bevoegd de
levering van gas.in aangrenzende gemeenten toe
te staan onder door hen te stellen voorwaarden,
doch tegen den prijs van acht cents per kubieken
meter, welke prys ook zal gelden voor zoover bij
het in werking treden dezer bepaling reeds gas
wordt geleverd in de aangrenzende gemeenten.
Echter wordt de prijs van gas, golevord in per-
ceelen, gelegen buiten de gemeente, doch in eigen
gebruik uitsluitend by ingezetenen van Leiden,
bepaald op zes cents per kubioken meter.
Wanneer in fabrieksgebouwen en daarbjj behoo-
rende lokalon gezamenlijk, of in andere gebouwen
en inrichtingen afzonderlijk, liet jaarlyksch gebruik
van gas, waarvoor de prys van acht cents per
kubieken meter gerekend wordt, in geldswaarde
de som van ƒ500, ƒ1000 on 1500 te boven gaat,
zal naar gelang van die bedragen, aan het einde
des jaars, vijf, tien of vijftien ten honderd van dat
totaal worden gerestitueerd.
D. De verstrekking van duinwater. Ten behoeve
van perceelen, gelegen buiten de gemeente Leiden
en binnen het sub A bedoeld raijon, waarvan do
huurwaarde volgens don aanslag in do personeels
belasting meer dan ƒ200 bedraagt, wordt geen
duinwater -verstrekt, dan tegen den prys van 25
pet. boven het hoogsto tarief, vastgesteld in 1877,
en onder voorwaarde dat die 25 pet. door de Duin-
watermaatschappy in do gemeentekas wordt gestort.
Deze bepaling zal niet van toepassing zijn op
perceelen, gelegen buiten do gemeente Leiden, doch
in eigen gebruik uitsluitend bij ingezetenen van
Leiden.
Deze bepaling maakt geen inbreuk op reeds be
staande overeenkomsten, waarin geene hoogere
prijsbepaling is voorbehouden.
E. Hulp bij brand. Yoorgesteld wordt in de
verordening op het brand wezen der gemeente Leiden
de volgende bepaling op te nemenIn geval van
brand builen de gemeente doch binnen het sub A
bedoeld raijon mag aan aanvrage om hulp van de
besturen der omliggende gemeenten alleen worden
voldaan als het materieel en het personeel in de
gemeente Leiden op dat oogenblik kunnen gemist
worden, ter beoordeeling van den burgemeestor, en
voor zoover met die gemeenten is overeengekomen
dat zij aan de gemeente Leiden zullen vergoeden
het dubbele van de workeljjke uitgaven door die
hulp veroorzaakt.
Elk dezer voorstellen wordt in eene Memorie
nader toegelicht.
Overwegende bovendien dat het belang der
meente eischt, dat hare ambtenaren en gepension-
neerden hunne woonplaats binnen deze gemeente
hebben, stellen de vier heeren verder voor dat de
Raad besluite dat alle gemeente-ambtenaren en
pensionneerden door de gemeente, ook verplicht
zijn hunne woonplaats te hebben binnen Leiden.
Yan deze verplichting kunnen echter B. en Ws,
vrijstelling verleenen. In dat geval wordt ten bate
der gemeente 2 pet. van de jaarwedden on pen
sioenen gekort. Dit besluit zal niet van toepassing I
zyn op lien, die by het in werking treden van dit
besluit reeds pensioen genieten en buiten de
meente Leiden wonen.
In hunne Memorie van Toelichting tot dit voor
stel zeggen do heeren De Goeje e. s. dat reeds I
herhaaldelijk de aandacht werd gevestigd op het
feit, dat verscheidene gemeente-ambtenaren buiten\
de gemeente zijn gevestigd. Het doel van hun
voorstel is, dit in het vervolg te verbieden, behou
dens de bevoegdheid van B. en Ws. om van del
verbodsbepaling vrijstelling te verleenen. Er kunnen I
zich gevallon voordoen, dat de absolute verbods-l
bepaling tot onbillijkheid zou leiden. Doch in dat I
geval komt het don voorstellers billijk voor, dat
die ambtenaren dan ten bate van de gemeente 2 pet.
van hunne jaarwedden moeten opofferen. Zij betalen I
dan toch geene gemeentebelasting en het voorrecht I
om buiten deze gemeente goedkooper te kunnen I
wonen weegt op tegen de matige korting ten be l
hoeve van de gemeentekas. Do heeren De Goeje c. s.l
achten het billyk den maatregel ook uit te strekken I
tot hen, die door de gemeente gepensionneerd werden. I
Gehouden verkooping aan den Burg alhier op I
Zaterdag 26 Maart ten overstaan van den notaris!
mr. J. A. F. Coebergh Het winkelhuis aan del
Bloemmarkt, hoek Vrouwensteeg No. 24, kooperl
M. H. Keiler q.q., voor 7550; het huis en eril
aan de Nieuwstraat No. 4, alsmede het pakhuis!
in do Burgpoort achter dit perceel, gecombineerd!
kooper G. Splinter, q.q. voor ƒ6600; het huis er.l
erf in de Klaresteeg No. 8, in bod ƒ1775, nie; I
verkocht; het huis en erf in do Groenosteeg, nabfl
de Heerengracht No. 74, kooper J. A. Slewe q.qj
voor ƒ1680.
LICHTSTËRHfE.
Resultaten der ivaarnemingen aan de Gasfabriek.
WEEK van 20 tot 26 Maart.
Datum.
Dur.
Aantal.
Gemiddelde Eng.
Standkaarsen.
20 Maart.
21
22
o a
v
24
25
26
6.15
6.15
6.15
6.15
6.15
6.15
6 15
8.15
S.15
8.30
8.15
8.15
8.15
16.8
16.7
17.0
16.7
16.8
16.8
17.1
Dit betcekent: Wanneer men 5 cubic feet r= Hill
liters per uur ran zulk gaa verbrandt in een Sugg's Londcu-I
Argand-Standard burner No. 1, met 24 gaatjes, een licMI
wordt verkregen, dat in sterkte gelijk staat met 16.8, llfl
enz. Standaardkaarsen, waarvan elke kaars 20 grains F
grammen Spermaceti pc-r uur verbrandt.
