N°. 8315.
Maandag 28 Maart.
A0. 1887.
Leiden, 26 Maart.
t§eza Qourant wordt dagelijks, met uitzondering
ran fon- en feestdagen, uitgegeven.
PRIJS DEZER COURANT:
Voor Leiden per 3 maanden1.10.
Franco per poat1.40.
Afzonderlijke Nommers0.65.
In eene der zalen van het Nutsgobouw alhier
heeft de 143ste vergadering plaats gehad van de
afdeeling Leiden en Omstreken der Maatschappij
tot bevordering dor Bouwkunst. Nadat de leden en
eenigo genoodigden zich aan de kunstbeschouwing
van liet rjjke bouwkundige plaatwerk „l'Emulation",
voor deze gelegenheid beschikbaar gesteld door den
heer G. v. Driel, hadden vergast, las de secretaris,
de heer P. G. Lancel, de uitvoerige notulen der
voorgaande vergadering voor, welke werden goed
gekeurd, terwyl de voorzitter in het slot dier
notuion, waar herinnerd wordt aan de keurige
inzendingen van bouwmaterialen enz. op die samen
komst, aanleiding vond om den leden, die aldus
trachtten de vergaderingen zoo aangenaam en nuttig
mogelijk te doen zijn, alsnog den hartelijken dank
van het bestuur te betuigen.
Daarop werd den heer C. R. Van Ruyven gelegen
heid gegeven tot het houden zijner voordracht. Spr.
begon met eenigszins zijne verrassing te kennen te
geven omtrent het verzoek van het bestuur ten einde
hier het woord te voeren, aangezien hjj nog slechts
zeer kort lid was van deze afdeeling. Dat verzoek,
zoo ging hij voort, was eerst voor een paar dagen
tot hem gericht; vandaar, dat hij niet veel tijd
gehad had, zich voor dezen avond voor te bereiden.
Daarom had hij dan ook een onderwerp gekozen,
dat hij reeds meermalen, hoewel niet hier ter stede,
had behandeld, nl.„het besturen van spoortreinen."
Alvorens evenwel tot het onderwerp zelf over te
gaan, bracht spreker in herinnering hoeveel de
bouwkunde reeds te danken had aan de spoorwegen;
men behoefde slechts te denken aan de kunstrijke
bruggen, fraaie stations (o. a. dat te Amsterdam,
nog niet geheel voltooid) en aan meer andere doel
matige gebouwen, welker oprichting een gevolg
was van den aanleg van spoorwegen. Om die reden
dan ook achtte spreker het niet nutteloos, zich dit
maal meer op het gebied der technische weten
schap te begeven dan wel op dat der bouwkunst.
Daarop ging spreker over tot het eigenlijke onder
werp en liet op zeer duidelijke wijze zien, hoe de
verschillende standen der wissels kunnen zijn en
hoe menigmaal daardoor de grootste ongelukken op
spoorwegen plaats hebben, waarvan men zooveel
hoort en leest en die reeds zoovele menschenlevens
gekost hebben.
Om nu zoo weinig mogelijk afhankelijk te zjjn
van de wisselwachters, die somtijds wel eens hun
nen plicht verzuimen, meende 3preker dat het van
het hoogste belang was, de locomotief en daardoor
den geheelen trein te kunnen besturen. Zulk
een toestel nu heeft spreker zelf uitgevonden en
de proef daarmede te Mook op de lijn Nijmegen
Venloo op 18 October 1882 genomen, heeft bewezen,
dat die toestel uitstekend en bij eiken stand van
den wissel werkt. Dezen toestel nu, door spreker
terecht stuurtoestel genoemd, liet de heer Van
Ruyven in het klein in alle bijzonderheden zien en
werken daardoor de toehoorders van de deugdelijk
heid er van overtuigende.
Dat zijne uitvinding niettemin hier te lande nog
bij geene enkele Maatschappij is ingevoerd, achtte
spreker grootendeols het gevolg van de by deze
ingewortelde tradities, welke het zeer moeiiyk maken
van het tegenwoordige Europoesche seinen-stelsel,
dat men meer en meer tracht te volmaken, afstand
te doen. Toch bleef hy vol vertrouwen op de toekomst.
Na de boeiende voordracht, dankte de voorzitter
den spreker voor zijne duidelyke uitleggingen en
na nog eenige opmerkingen werd het woord gegeven
aan den heer Creyghton, die het gebruik van kali-
kolith (verf-soort) zeer aanbeval en de voordooien van
den annitilateur, die zoowel by brand als bij huiseiyk
gebruik zeer goed dienst kan doen,, boven den
extincteur in het licht stelde. Ook dezen spreker
werd dank gezegd en daarop overgegaan tot bespre
kingen onderling. Zoo werd door het bestuur voorge
steld dozen zomer weer een wetenschappelijk entevens
aangenaam tochtje te doen en de keus daartoe open
gesteld tusschen Nymegen, Arnhem, Utrecht, Baarn
of Soestdyk, waarby, op verlangen van den heer
Jesse, nog gevoegd werd 's-Hertogenbosch met het
dorpje Heesch, waar een kasteel gevonden wordt,
dat tal van merkwaardige oudheden moet bevatten.
De vaststelling van het doel dier reis zal op eene
latere vergadering plaats hebben.
Met het oog op het vergevorderde uur werd
bepaald dat eene vraag, gevonden in de bus, en die
nu reeds de tongen druk in beweging bracht, op
eene buitengewone vergadering, a. s. Donderdag te
houden, zou behandeld worden. Die vraag luidt:
„Welke middelen doet de wetenschap aan de hand
om onder water zich bevindende voorwerpen of met
selwerken zonder afdamming of zonder dynamiet
of andere ontplolbare stoffen te verwyderen?"
Gedurende deze week zyn dagelyks in de
Stedelyko Werkinrichting alhier opgenomen van
40 76 volwassen personen en van 9 16 kinderen.
Aangezien ten behoeve der Christeiyke school
voor Onvermogenden in den loop dezer week weer
ƒ117.60 aan giften is ingekomen, biyft nu nog een
kleine 45 benoodigd.
De „Kerk. Crt." van heden behelst de uit
spraken van het prov. kerkbestuur van Zuid-Holland
in de zaken van Aarlanderveen, Oude- en Nieuwe-
Wetering, Leimuiden, Zevenhoven en Barendrecht.
De verbrekers van het synodaal verband worden
ontzet uit hunne respectieve betrekkingen en ver
vallen verklaard van het lidmaatschap der Ned.-
Herv. Kerk.
Te 's-Gravenhage is gisteren voor nuttige hand
werken met gunstigen uitslag geëxamineerd mej.
M. S. Lutgens, van Noordwyk-binnen.
Aan de Israëlietische militairen die het eer
lang invallend Paaschfeost ten hunnent wenschen
te vieren, kan verleend worden: vry van dienst op
de feestdagen aan hen, wier ouders of bloedverwan
ten in hunne garnizoensplaatsen woonachtig zyn;
en verlof van 7 tot en met 17 April a. s. aan hen
wier familiebetrekkingen buiten de garnizoens
plaatsen gevestigd zyn.
De Koning zal hedenmiddag te 5 uren in bui
tengewoon gehoor ontvangen den heer Gennadius,
minister-resident van den Koning van Griekenland.
Tweede Kamer. Door den heer A3. Mackay
is een nieuw amendement voorgesteld op art. 78,
om de leden der Eerste Kamer te doen kiezen in
iedere provincie door dezelfde kiezers als voor de
leden der Tweede Kamer zyn aangewezen. Het laat
de verdeeling van het ledental over elke provincie
zooals de Regeering voorstelde. De provincie wordt
alsdan kiesdristrict voor de verkiezing van leden
der Eerste Kamer voor die provincie, op de wyze
door de wet te bepalen.
Voorts heeft de heer Farncombe Sanders een
amendement voorgesteld op art. 97, strekkende om
te bepalen dat, wanneer by overiyden des Konings
of by afstand der kroon de Kamers ontbonden zyn,
zy tydeiyk weder optreden tot aan de samenkomst
der nieuw verkozene.
Zooals indertyd is medegedeeld, werd in
Augustus van het vorige jaar te 's-Bosch een al
gemeens bond van katholieke kiesvereenigingen op
gericht en eene commissie benoemd tot het ont
werpen van het algemeen reglement. Dit ontwerp
is dezer dagen aan alle katholieke kiesvereenigin
gen ter beoordeeling toegezonden en zal in eene al-
gomoene vergadering in den loop der maand Mei
behandeld worden.
Dinsdag-ochtend te 10.30 uren zullen de afdee-
lingen der Tweede Kamer vergaderen om eenige
PRIJS DER ADVERTENTIEN
Van 16 regel» 1.05. Iedere regel meer f 0.17^.
Qrootere lettere near plaatsruimte. Voor het inoaa-
«eeren buiten de stad wordt 0.10 berekend.
kleine ontwerpen o. a. de verlenging van dienst -
tyd der lichting van 1882/83 van de militie
te onderzoeken.
Naar men verneemt, zal de „Rotterdamsche
Bank" een dividend uitkoeren van 4'/, pet., en
door de „Rotterdamsche Lloyd" eene uitdeeling
van 2 pet. gegeven worden.
De „N. R. C." zegt van den heer Groll te
Londen de volgende depeche uit Pretoria ter mede-
deeling te hebben ontvangen:
Pretoria, 25 Maart, 6 uren 's avonds. Ontvangen
Mac Murdo's kabeltelegramniet beantwoord. Zullen
voorstellen afslaan. "Wachten brief. Dit gouverne
ment genegen voor minstens zes ton in spoorweg
deel te nemen. Meld Beelaerts. Kkuqer.
KOLONIËN.
BATAVIA, 19-23 Februari.
De feestelykheden, ter eere van 's Konings ver
jaardag gegeven, zyn, dank zy het gunstige weder,
naar wensch afgeloopen.
Ook de inlander had ruimschoots zyn deel aan
de pret met de volksspelen op het Koningsplein,
die waardig besloten werden door het schitterend
vuurwerk, dat de kroon zette op den feostely-
ken dag. (Java-Bode.)
Blykens het verslag van den gouverneur van
Sumatra's Westkust over December omtrent de
koffie-cultuur, werkte in de Padangsche Bovenlan
den de overgroote vochtigheid belemmerend op de
rypwording der vruchten, die ten deele verrotten.
Op het voorstel van den directeur van binnen-
landsch bestuur, om de traktementen van de op
zieners by het boschwozen met f 25 'smaands te
verhoogen, is door de Regeoring afwyzend beschikt.
By het departement van binnenlandsch bestuur
is gisteren het telegraphisch bericht ontvangen, dat
de heer C. R. Van der Meer, secretaris der residentie
Japara, eergisteren te Soerabaia is overleden.
Uit Atjeh weinig nieuws. De vyand heeft het
in den laatsten tyd op een bepaalde streek en op
de telefoon-verbindingen gemunt. Voortdurend har-
celeert zyne gaerilla onze troepen, niet zelden met
gebruikmaking van hinderlagen. In den nacht van
den lOden dezer is hem dit echter duur betaald
gezet door eene patrouille onder commando van
luitenant Van Bennekom, die op haar beurt de
Atjehers in hun verdekte schuilplaats heeft op
gezocht, hun een aantal dooden bezorgde en hun
heel wat geweren, munitie en blanke wapens afge
nomen heeft. (Bat. HU.)
Volgens het „Bat. Nbl." is tot mede-agent
van de Dorrepaalsche Bank der Vorstenlanden te
Semarang benoemd de heer W. H. Van Rijrtberk,
terwyl aan den heer E. Waterman de generale
procuratie werd verleend.
Door den gouverneur-generaal van Ned.-Indië zijn de
volgende beschikkingen genomen
Civiel Departement. Verleend: Een 2-jarig verlof n.
Europa, w. ziekte, aan de onderwijzeres 2de kl. bij het
1. ond. E. C. J. C. Graadt Van Roggen.
Ontslagen: Op verzoek, eervol, als advocaat en
procureur bij den raad van justitie te Soerabaia mr. C. H.
Gockinga.
E e n o e m d Tot advocaat en procureur bij den raad
van justitie te Semarang mr. C. H. Gockinga voornoemd;
tot onderwijzeres 2de kl. bij het op. 1. ond., de hulponder
wijzeres M. Burgdoffer; tot ing. late kl. bij den wat. en
's lands burg. op. werken J. Van Velzen; tot stationschef
lste kl. bij den dienst der Staatsspoorwegen op Java M.
E. J. Kohier.
Belast: Met de waarneming van don civiel genees
kundigen dienst en het opaicht over do vaccine: in de
afd. Besoeki der res. van dien naam, de gewezen civiel
geneesheor in de afd. Soemenep (Madura) J. Somheek; in
de afd. Soemenep, de eervol ontslagen off. van gez. dr.C. Klasi.
Departement van Oorlog. Bevorderd: Tot off. van
gez. lsto kl. bij den mil. geneesk. dienst, do off. van gez.
2do 1:1. M. Steensma.
Ontslagen: Eervol uit Zr. Ms. mil. dienst, wegens
lich. ongeschiktheid voor den mil. act. dienst, met behoud
van recht op pensioen, de lste luit, der inf. A, Nijenbui».