Dit nsmer beslaat Hit Twee Bladen.
i§eze fionrant wordt dagelijks, met uitzondering
van fon- en feestdagen, uitgegeven.
Leiden, 27 Januari.
PRIJS DEZER COURANT:
Voor Leiden per 8 mRundonI.IO.
Franco per post1.40.
Afzonderlijke Nummers0.05.
PRIJS DER ADVERTENTEEN
V»n 16 regels ll05. Iedere regel meer 0.17^.
Grootere letters naar plaatsruimte. Voor hst incas-
seoren buiten de stad wordt 0.10 berekend.
Tot dijkgraaf van Rijnland is door de kies
gerechtigden met algemeene stemmen benoemd de
heer J. Van der Breggen Az., thans hoogheemraad te
"Waddingsveen, ter vervanging van wijlen den heer
S. De Clercq Wz.
Frans Tewele, de Duitsclie komiker, die op
het oogenblik ons land met zyne gastvoorstellingen
vereert, zal Woensdag 2 Februari a. s. ook onze
9tadgenooten in de gelegenheid stellen zyne alom
zpozeer geroemde talenten te gaan bewonderen.
Van de gemeentelijke geldleening ad f 125,000,
aangegaan in 1879, zullen Maandag a. s. vier aan-
deelen. elk groot f 1000, worden uitgeloot.
Ton voordeele van de Tooneelschool zal ook
te Zwolle en Nijmegen door het Leidsche Studenten-
tooneel gezelschap eene voorstelling in den stads
schouwburg worden gegeven.
Het aantal bezoekers der Rijksverzamelingen
en monumenten in 1886 bedroegKoninklijk kabi
net van schilderijen te 's-Gravenhage 25,298, mu
seum Meermanno Westreenianum te 's-Gravenhage
139, Koninklijk penningkabinet te 's-Gravenhage
266, Rijksmuseum te Amsterdam 336,612, Rijks
museum van oudheden te Leiden 5373, Rijks
Ethnographisch museum te Leiden 1322, Rijks
kabinet van prenten en pleisterbeelden te Leiden 278,
gevangenpoort te 's-Gravenhage 20,025, ruïne van
Breder .'do 8975, Muiderslot 614, Monument te Heili-
gerlee 1318.
Nu het vraagstuk van het gymnasiaal onderwijs
meer dan ooit aan de orde is, hebben alle mede-
deelingen daaromtrent uit andere landen haar
waarde. Met belangstelling namen wij daarom
kennis van de inrichting van het middelbaar en
gymnasiaal onderwijs in Noorwegen, dat in korte
trekken door dr. De Loos, te Leiden, wordt ge
schetst. Vad.)
De spoedige openbaarmaking van de processen-
verbaal der verhooren voor de Commissie van
Enquête omtrent den fabriekmatigen arbeid, afge
legd, is, behalve aan de voortreffelijke leiding van
den voorzitter der commissie, bijgestaan door de
medeleden, en de voortvarendheid van hen en den
griffier der Tweede Kamer, ook voor een goed deel
te danken aan den inspannenden arbeid en de acti
viteit van het corps stenografen der Staten-Generaal.
De directeur der stenographische inrichting, die
de werkzaamheden dagelijks leidt, heeft de taak
van de heeren stenografen aldus verdeeld, dat elk
niet langer dan beurtelings twee minuten aan-
teekening houdt van de vragen en antwoorden.
Deze inkorting van den duur der beui't, in den
regel vijf minuten, heeft dit gevolg, dat de getuige,
onmiddellijk na afloop van zijn verhoor, de zuivere
photohraphie zijner mededeelingen voor zich heeft
ten einde het gesprokene met den griffier of zjjne
adjuncten, na te zien.
Ook valt het niet moeilijk het woord dei-
vrouwelijke getuigen onder de fabrieksbevolking
getrouw terug te geven, en dit is een waar
kunststuk als men bedenkt hoe eigenaardig der
gelijke spreeksters, die gewoonlijk met haar drieën
of vieren voor de commissie zitten, kunnen praten.
Nog een ander bewijs hebben de stenografen
geleverd van hunne buitengewone bekwaam
heid. By een der enquête-verhooren kwam een
getuige voor, die Hollandsch sprak noch ver
stond. Het geheele verhoor moest in het Fransch
plaats hebben. De vragen en antwoorden kruisten
elkaar met de gewone snelheid een uur lang. En
binnen een kwartier na den afloop lag het verbaal,
waarin woord voor woerd het gan^che verboor
was opgenomen, in het Hollandsch uitgeschreven
gereed ter tafel. Zouden de Engelsche en Duitsche
collega's zich even goed van eene zoo uiterst moei
lijke taak hebben gekweten?
Met stillen eenvoud werd gisteren op de be
graafplaats Jaffa te Delft ter aarde besteld het
stoffelijk overschot van den heer P. Maas Geeste-
ranus, voormalig commandant der schutterij, tot
zijn dood lid van den gemeenteraad en van ver
schillende nuttige en weldadige inrichtingen aldaar.
Dat de overledene de algemeene achting genoten
heeft, bleek uit het aantal belangstellenden, die
waren opgekomen om hem de laatste eer te be
wijzen.
In den gemeenteraad van Amsterdam heeft
gisteren de wethouder van publieke werken, bin
nen drie maanden de indiening van een beursplan
beloofd, waarbij dan ook voorloopig de onhoud
bare toestand van het Gedempte Damrak zou wor
den verbeterd. By de interpellatie van den heer
Ogtrop, over de laatste sneeuwopruiming, ging over
de wyze waarop daarbij te werk is gegaan, geen
gunstig licht op.
Vanwege de gemeente zullen te Amsterdam
op 's Konings verjaardag geene buitengewone feest
vieringen worden uitgelokt. Men wacht er tot het
jaarlijksch bezoek van het Koninklijk gezin in April.
De raadss-ergadering van gisteren te Rotterdam
had oen vertrouwelijk karakter. Besloten werd
's Konings verjaardag feestelijk te vieren en eene
commissie werd benoemd, om de plannen nader
vast te stellen.
Van gemeentewege zuilen te 's-Hage in den
avond van 's Konings verjaardag het Lange en
Korte Voorhout alsnog feestelijk verlicht worden
met illumineerglazen.
Het vuurwerk blyft evenwel op het feestpro
gramma. Het wordt vervaardigd door den heer Gall
en belooft buitengewoon fraai te zullen zjjn.
Op 1 Februari a. s. hoopt de heer J. Den Broe
der, een in de schoolwereld te Rotterdam zeer be
kend onderwijzer, zjjn vijfentwintigjarig jubilé te
vieren als hoofd eener openbare school.
Op denzelfden datum hoopt de heer J. Baukema
zjjn 50-jarig jubilé als hoofd der school te Oude-
mirdum te vieren. Voor den nog wakkeren en alge
meen geachten grijsaard zal die dag zeker niet
onopgemerkt voorbijgaan.
Berichtten wjj reeds den 2den dezer, dat van
de gelegenheid tot verzending per telegraaf van
Nieuwjaarskaarten ditmaal een veel geringer ge
bruik gemaakt was dan ten vorigen jare, thans kun
nen wjj mededeelen, dat dit een ongustig verschil
opleverde met 42 pCt. Over het geheele land
werden verkocht 6847 kaarten, waarvan 6480 wer
den geseind (en dus 367 in omloop bleven) tegen
11,882 op 1 Jan. 1886. (Arnh. Grt.)
De Waalsche commissie heeft tot haren voor
zitter benoemd den heer J. H. Gerlach, predikant
te Middelburg, ter vervanging van haar lo. Januari
11. afgetreden medelid, den heer M. A. Perk, predi
kant te Amsterdam.
De heer G. J. J. Kerstens, pastoor by de
Roomsch-Kath. gemeente te Meppel, is als zoodanig
benoemd te Workum.
Kunstbeschouwing.
Met den ouderdom komen de gebreken, zegt
men. Op de kunstbeschouwingen van het Genoot
schap „Ars Aemula Naturae" was dit echter niet
van toepassing. Zjj namen steeds in bloei toe en
haar overlijden is waarlijk niet aan verval van
krachten toe te schrijven. Waarom gaven bestuur
ders van „A. A. N." den moed op? Laten wjj,
liover dan ons hieromtrent in gissingen te verdie
pen, hulde brengen aan onze stadgenooten, de
Vroren Ouweikork ën Niesten, terstond gereed om
het eenig bljjk van kunstleven hier ter stede niet
te laten uitdooven.
Reeds het toegangsbewijs getuigt van de versche
krachten, waarmee de zaak is aanvaard, en wie
niet in allen deele mocht ingenomen zjjn met de
versiering dier toegangskaart, zal toch zeker het
artistiek streven dat daarbij heeft voorgezeten, op
pry's stellen. Inderdaad, we zijn op dit stuk niet
verwend; bewjjzen van toegang en lidmaatschap
geven zelden meer te zien dan eene verzameling
lettersoorten, hoogstens uit een typographisch oog
punt merkwaardig.
Ook het kijkje in de zaal maakte een verrassend
aangenamen indruk. De sierplanten in het midden,
het tot meer dan halverhoogte aangebrachte bruin
fond, gaven iets rustigs en gezelligs, waardoor
tevens de teekeningen goed tot hun recht kwamen.
De teekeningen zelf, bijdragen van de wer
kende leden der Haagsche Schildersvereeniging
„Pulchri Studio," deden die omgeving alle eer aan.
Ontbraken sommige bekende namen, dat gemis
werd vergoed door aquarellen als „het dorpsgezicht
na regen" van mevr. Bilders Yan Bosse, zoo
bescheiden, met zjjn stille grjjze tonen en, met
weinig kleuren, toch zoo vol kleur; door Eerelmans
„straat in Londen," uitvoerig zonder te rammelen
en zijn ander stadsgezicht, waar hjj in geheel tegen
overgestelde manier, met dekverf en breed gepen
seeld, een van figuren wemelend „plein" voor oogen
brengt; door Offermans, wien het in den döfps-
timmerman en den blikslager uitstekend is gelukt
den schemerachtigen binnenhuis-toon weer te geven,
waarin we langzamerhand eene groote menigte breed-
jjotoetste détails onderscheiden; door Klinkenbergs
„stadsgezicht" met kranig lichteffect; door Vrolijks
vee, welks kracht ige kleur aan olieverf doet denken
door mej. Hubrechts „kalme buitenman"; door
Veders „riviergezicht"; door.... veel meer, t e veel
om hier op te noemen.
Dit staat vast, deze eerste kunstbeschouwing is
ook door het drukke bezoek dat er aan ten .djeel
viel uitstekend geslaagd. Moge het voor h'èn die
nog wjjfelen, een reden zijn tot bezoek der volgende
en voor onze beide stadgenooten eene aanmoediging
voor het vervolg!
't Doet ons genoegen nog te kunnen mededeelen
dat door een onzer stadgenooten eene teekenihg
van Nakken, „Boerenerf te Laanacker bij Maas
tricht", is aangekocht. a.
Het Leidsche Toonecl.
Onder de tooneelstukken der vroegere school zijn
er geen, die meer bewondering, meer bijval hebben
ingeoogst dan de aan de'romans „Les deuxorphe-
lines" van Cormon en „Le juif errant" van Eugène
Sue ontleende drama's.
Ongetwijfeld hebben ook geen tooneelproducten
meer aan de eischen dier richting kunnen voldoen
dan hier het geval is.
De deugd is in strjjd met het booze; die strjjd
wordt gevoerd op een wreede, afschuwelijke, ont
aarde wijze. Het slechte wint veld, het zal de
overwinning behalen en het brave, het goede ver
pletteren maar plotseling als door een tooverslag
keert de krijgskansde duivel van het kwade wordt
overal geslagen en de engel van het goede treedt
zegevierend uit den stryd te voorschijn. Ziedaar de
leer en hoe afschuwelijker, hoe wreedaardiger hij den
den stryd doet voeren, des te meer by val is den
auteur verzekerd.
Geen wonder derhalve dat deze beide stukken,
waar doodslag, moord, vergiftiging, in het laatst
genoemde stuk by tientallen te gelyk, schering en
inslag vormen, op een buitengewoon groot succes
hebben kunnen bogen.
Niet alleen te rtezon opzichte, maar ook in het
