Bit nummer beslaat uit Twee Bladen.
8252.
Donderdag Januari.
A0. 1887.
geze tQourant wordt dagelijks, met uitzondering
van gon- en feestdagen, uitgegeven.
Leiden, 12 Januari.
LEIDSCH
DAGBLAD.
PRIJS DEZER COURANT:
Voor Leiden per 8 mwuiden1.10.
Franco per poet1.40.
Afzonderlijke Nommora0.85.
PRIJS DER ADYERTENTIEN:
Yan 16 regels 1.05. Iedere regel meer 0.17J.
Grootere lettere naar plaatsruimte. Voor het incas-
eeeren buiten de stad wordt 0.10 berekend.
Eene talrijke menigte, waaronder ook velen uit
de omliggende gemeenten, had zich gisteravond
reeds vroegtijdig vereenigd in het bovenlokaal der
Stadszaal, waar, op uitnoodiging van de Roomsch-
Katholieke Centrale Kiesvereeniging alhier, de afge
vaardigde van ons kiesdistrict mr. J. P. Smeele als
spreker zou optreden.
Met luide toejuichingen begroet, betrad hy den
katheder.
„Geachte hoorders", aldus ving spreker aan:
„uit Curagao gerogpen om in 's lands Vergaderzaal
de belangen van ons land en ook die van onze
koloniën te helpen behartigen, heb ik gemeend
dezen avond te mogen wijden aan de koloniën,
waar ik gedurende een vijf-en-twintigtal jaren heb
vertoefd en welke gedurende dat tijdvak zoozeer
mijno liefde en to°f*e*^genheid hebben opgewekt."
Vervolgens ga. *r iene uitvoerige beschrijving
van de ligging, van den aard, van het klimaat en
der voortbrengselen van dat land; hy schetste de
verschillende natuurtafereelen, die daar het oog
boeien; hy geleidde zyne hoorders te land en te
water, te voet en te paard door die streken, om
daarna, in het tweede gedeelte van zyne rede,
de historische lotgevallen van genoemde eilanden
na te gaan.
Hier gaf hy ons een zeer getrouw overzicht
van den voor- en tegenspoed, welke beurtelings
het lot waren van onze tegenwoordige West-
Indische bezittingenvan de verschillende oorlogen,
die haar gedurende het tijdsverloop van byna drie
eeuwen hebben geteisterd, met al de noodlottige
gevolgen daaraan verbonden; van den fleren,
kloeken, onbedwingbaren geest, waarmede de
inwoners steeds bezield waren en waaraan wy het
behoud van die koloniën te danken hebben.
Dit noemde spreker een voorwaar gelukkig feit,
vooral nu de schandvlek, de smet, die op haar
rustte, uitgewischt is; nu de ook daar bestaande
slaverny is afgeschaft, nu godsdienstzin en ont
wikkeling by de lagere klasse ruimschoots ingang
vinden ten gevolge der ijverige bemoeiingen van
Roomsch-Katholieke priesters en liefdezusters, nu
eene nieuwe wetgeving mildere en betere bepalingen
in het leven heeft geroepen, nu het kanaal van
Panama weldra zyn aanzijn zal krygen, waardoor
de ryk beladen schepen op weg naar Indië party
kunnen trekken van de zoo bij uitstek prachtige
haven van Curasao.
Dit alles doet de hoop dan ook herleven, dit alles
doet de verwachting koesteren dat de kwijnende,
gedrukte toestand, welke thans nog heerschende
is, weldra plaats zal maken voor een ongekenden
bloei en welvaart. Dat die hoop niet ydel mag zyn,
is sprekers vurige wensch. Hiermede besloot do
heer Smeele zyne lezing, welke veel bijval vond.
De heer Op de Laak, van Noordwyk, bracht
namens de aanwezigen den spreker zijnen dank,
niet alleen voor deze lezing, maar ook wijl hij
zyne toehoorders in de gelegenheid had gesteld
kennis te maken met hunnen afgevaardigde. Hy
hoopte dat zij nog meermalen de eer mochten heb
ben hem in hun midden te zien, en dit gaf hem
dan ook aanleiding den heer Smeele een hartelijk
„tot weerziens!" toe te roepen.
Er bestaat gelegenheid tot verzending der cor
respondentie naar Ned.-Indië en Padang door middel
van het stoomschip „Drente", waarvan de laat
ste buslichting aan het postkantoor te Rotterdam
is bepaald op Zaterdag den 15den Januari a. s., des
namiddags te halftwee. Ten postkantore alhier moeten
de brieven enz. dus uiterlijk Zaterdag-morgen om
9.39 bezorgd zyn.
De Indische mail per stoomschip „Ava," met
berichten uit Batavia tot 16 Dec., wordt 13 dezer
alhier verwacht.
Blijkens de statistiek dor geboorten en der
sterfte naar den leeftijd en de oorzaken van den
dood in Nederland over de maand Nov., bedroeg het
aantal overledenen op 1000 inwoners per jaar: te
's-Hertogenbosch 28 Arnhem 20.3 Dordrecht 21.5
's-Gravenhage 30.8 Rotterdam 25.3 Amsterdam
23.2; Utrecht 31; Leeuwarden 12.9; Groningen
23.2; Maastricht 25.9; Haarlem 20.8Leiden 17.9.
Op Leeuwarden na geeft Leiden dus voor deze
maand het gunstigste cijfer.
Voor de eerstdaags openvallende betrekking
van onderwijzeres aan de openbare school te Nieuw
koop, jaarwedde 400, hebben zich vier sollicitan
ten aangemeld.
Tot onderwijzeres aan de openbare lagere school
te Barwoutswaarder en Bekenis is benoemd mej.
G. Den Toom, onderwijzeres te Nieuwerkerk aan
den IJsel.
Bedankt is voor het beroep naar Zoetermeer-
Zegwaard door ds. L. J. Yan Apeldoorn, te IJlst.
Eene vroegere mededeeling betreffende inlich
tingen, welke de Koningin van den kunstschilder
Yan Rossum du Chattel zou hebben ingewonnen
omtrent tegelschilderingen, wordt door het „D. v.
Z.-H." aldus gewijzigd en aangevuld:
De Koning had onlangs voor de Koningin in de
fabriek der firma Thooft en Labouchère, te Delft,
een tegeltableau, op 20 tegeis, bewerkt naar eene
teekening of schildery van den heer Yan Rossum
du Chattel, aangekocht. H. M. wenschte hiervan
gaarne een pendant te bezitten en dientengevolge
heeft Z. M. by den schilder laten.informeeren, of
deze ook eene teekening had, welke daarvoor dienstig
kon zyn. De heer Du Chattel heeft zoodanige tee
kening aan de fabriek verschaft, waar zy thans in
bewerking is om gereproduceerd te worden.
Mgr. Claessens, apostolisch vicaris van Neder-
landsch Oost-Indië, is door den Paus benoemd tot
adsistent-bisschop by den pauselijken troon en tot
Romeinsch graaf.
De gewone audiëntiën van den minister van
financiën op 13, van den minister van marine op
14 en van den minister van Staat, minister van
binnenlandsche zaken, op Zaterdag 15 Jan. a. s.,
zullen niet plaats hebben.
Het stoomschip „Gelderland" vertrok 11 Jan.
van Padang naar Rotterdam.
Z. M. heeft A. F. Gips, met ingang van 1
Februari a. s., benoemd tot leeraar aan de Ryks
hoogere burgerschool te Bergen-op-Zoom; benoemd
tot notaris binnen het arrondissement 's-Gravenhage,
ter standplaats de gemeente 's-Gravenhage, N. C.
Van Brummelen, cand.-notaris aldaar; - den heer
J. S. Diepenhuizen, lid der A-Igemeene Rekenkamer
van Ned.-Indië, op zyn verzoek, met ingang van
3 Maart a. s., eervol uit 's lands dienst ontslagen-
bij het personeel van den geneeskundigen dienst
der landmacht benoemd tot off. van gez. 1ste kl.,
den off. van gez. 2de kl. dr. J. E. L. Kraft, van
gemeld personeel; lo. met 1 Febr. a. s., tot
leeraar aan de R. H. B.-S. te Zalt-Bommel benoemd
S. P. Sjollema, te Leeuwarden; 2o. voor 1887 en
1888, tot leeraar aan de R. H. B.-S. te Zalt-Bommel
benoemd mr. C. Van Lookeren Campagne, te Tiel
3o. met ingang van 1 April a, s., aan D. Wacht-
mann, eervol ontslag verleend als tydelyk leeraar
aan de R. H. B.-S. te Zalt-Bommel4o. met ingang
van 1 April a. s., G. A. Odé eervol ontheven van
de opdracht tot het geven van onderwijs in aard
rijkskunde aan de R. H. B.-S. te Zalt-Bommel;
den luit.-kol. der inf. C. W. T. Yon Jeetze, thans
op non-act., op zyne aanvrage, op pensioen gestel^
en het bedrag bepaald op 1800 'sjaars, en, >iem
den rang verleend van kolonel,
Gemengd Niemwa-
Heden is het tachtig jaar geleden dat Leiden
door de bekende ramp, ten gevolge van het springen
van het kruitschip, getroffen werd. Yan hen, die
van onder de puinhoopen werden gered, is nog
slechts de 94-jarige weduwe Knotter, geboren De
Vroede, in leven. In den avonddienst werd het feit
heden in de Hooglandsche Kerk op godsdienstige
wyze herdacht.
Naar men weet, bestaat het plan om op de thans
in een Park herschapen Ruïne, welko aan die ramp
haar ontstaan te danken heeft, een naald of ander
gedenkteeken te plaatsen.
Men deelt ons mede: Met genoegen
zal men vernomen hebben dat de collecte ten be
hoeve van de weduwe Van Haasteren, in de vorige
week onder Leiderdorp gehouden, ongeveer f 70
heeft opgebracht. Ook de familieleden van Van Haas
teren, die zich reeds vroeger vrij aanzienlijke offers
getroostten, hebben zich bereid verklaard de weduwe
met hare kinderen verder te verzorgen.
Men meldtuit Wassenaar: De open
bare houtverkoopingen onder deze gemeente zyn
alle afgeloopen. Over het algemeen worden voor
zwaar hout, geschikt voor werkhout, flinke pryzen
besteed; dit was echter niet het geval met het
lichtere hakhout, dat minder gold dan het vorige jaar.
De twee jongelieden, die, op schaat-
sen naar Wartena rijdende, in de nabijheid van
Warga door het ijs zyn gezakt, doch waarvan door
onmiddellijk toegeschoten hulp alleen het meisje nog
is gered, waren de zoon en dochter van den pre
dikant te E. (Friesland). De verdronken 19-jarige
jongeling was theologiesch student te Leiden.
Ook te Amsterdam heeft de heer
F. Domela Nieuwenhuis gisteravond in het „Volks
park" eene by strooibiljet opgeroepen menigte toe
gesproken, alvorens zyn straf te ondergaan. Hy gaf
zich uit voor een martelaar, die met gelatenheid
de toekomst te gemoet ging en zijn toehoorders tot
„actieve deelneming" aanspoorde. Een der leden van
de Vrouwenvereeniging, die in het zwart waren ge
kleed, sprak hem toe, en er werden ook liederen
gezongen. De menigte ging rustig uiteen.
In den afgeloopen nacht is te Am
sterdam in de Groote Bickerstraat een kruideniers
affaire gedeeltelyk uitgebrand.
Te Meppel heeft zich uit de inge
zetenen eene commissie gevormd voor het ver
strekken van warme spyzen aan behoeftigen. De
eerste collecte, voor dit doel gehouden, heeft ruim
ƒ1500 opgebracht. In het Stedelyk Werkhuis aldaar
wordt thans aan 86 personen arbeid verschaft.
De rechtbank te Crefefd heeft zekere
Franziska Scholten, die er haar werk van maakte
jonge meisjes betrekkingen in ons land te bezorgen,
wegens misbruik van het in haar gestelde vertrou
wen tot zes jaren tuchthuisstraf veroordeeld.
B(j O u d e - H a r k e i s d e d ili g ene e v an
Heerenveen naar de Lemmer in botsing gekomen
met een extra-trein van de stoomtram. De koetsier
werd ernstig gewond, zoodat terstond geneeskundige
hulp noodig was. Een der paarden ging op hol,
terwyl het andere in de sloot werd geworpen.
Een nieuw gebouwd huis is Zater
dag-middag in de Geronsstraat te Keulen ingestort.
Van de drie daar aan het werk zynde werklieden,
bleef de een oogenblikkeljjk doodde beide anderen
werden naar het 'hospitaal gebracht. De een was
zwaar, de auder minder ernstig gewond.
Tup.schen een personen-en een goe-
dërijntrein had Zondag-avond te Breslau eene bot-
hing plaats. De locomotief en drie wagens van den
goederentrein ontspoorden. De machinist en de stoker
werden daardoor zeer ernstig gewond. Van den
personentrein ontving niemand eenig letsel,
