N°. 8192.
A0. 1886.
feze jouraat wordt dagelijks, met uitzondering
van fpn- en feestdagen, uitgegeven.
DiosdLai»; 2 j^To'V'öiïrfcfrer.
LEIDSOH
DAGBLAD.
PBIJS DEZEB COtTBAET:
Voor Leiden per 3 maanden1-10.
Franco per post1-40.
Alzonderlgke Nommera0.05.
PBIJS DEB ADVEBTENTIEN:
Van X6 regelB ƒ1.05. Iedere regel meer 0.171.
Grootere letters naar plaatsruimte. Voor het incaa-
seeren buiten de stad wordt 0.10 berekend.
Gaarne had de Uitgever heden, 1 Nov., voor de
Abonné's verkrijgbaar willen stellen den Winter-
dlenst van de verschillende Stoomtrams. Aange
zien echter de directie van de Noord-Zuid-Holl.
Stoomtram-Maatschappij hare dienstregeling nog
niet heeft toegezonden, kon dit nog niet geschieden.
Leiden, 1 Nor ember.
Blijkens het thans verschenen voorloopig ver
slag over hoofdstuk V (Binnenlandsche Zaken) der
Staatsbegrooting drongen verschillende leden aan
op afschaffing van de academische proefschriften.
Enkelen achtten eene algemeene herziening onzer
wetgeving op hooger-, middelbaar- en lager onder
wijs gelijktijdig, zooals in Zwitserland, noodig.
De leerstoel in de Semitische talen te Leiden werd
door verscheidene leden bestreden, terwijl anderen
het voorstel verdedigden, met het oog op den zeer
verdienstelijken man, dien de Regeering bedoelt.
Het honorarium voor een adsistent bjj het Ethno-
graphisch Museum te Leiden werd door sommigen
bestreden, terwijl velen trakt.ements verhooging van
500 voorstonden voor den directeur.
Het oordeel der Regeering werd gevraagd over
het adres van rectoren en conrectoren van gym
nasia en pro-gymnasia, aandringende op herziening
van het leerplan en het examen-programma der
gymnasia. Men vertrouwde dat het advies der hoog
leeraren aan de verschillende universiteiten, naar
aanleiding daarvan, kan worden ingewonnen. Onder
scheidene leden toch vereenigden zich ten volle met
de in dat adres geuite meeningen. Aan het gym
nasiaal onderwijs worden thans te hoogo eischen
gesteld. Velen achtten ook het aantal lesuren te
hoog opgedreven, ook in verband met het vele op
gegeven huiswerk. Een maximum van 25 28 uren
per week, zoodat de Woensdag- en Zaterdag-namid
dagen steeds vrij bleven, werd wenscheljjk geacht.
Een ruimer vacantietijd werd door sommigen aan
bevolen, zooals in Engeland, maar dat denkbeeld
vond weinig bijval. Sommigen betoogden de wensche-
lijkheid van afschaffing der Staatscommissie ter
afneming van het eindexamen der gymnasia; anderen
pleitten voor haar behoud.
Door de te Berlijn vergaderde internationale
conferentie voor de graadmeting is aan den Leid-
'scAten hoogleeraar Van de Sande Bakhuyzen voor
de eerstvolgende algemeene conferentie opgedragen,
een rapport uit te brengen over den astronomisch-
geodactische'rl. arbeid (lengte, breedte en azimuth).
Door de geneeskundige staatscommissie te
Amsterdam is het getuigschrift van het eerste
gedeelte van het arts-examen uitgereikt aan de
heeren C. T. Broekhoff en P. J. Bruine.
Bij de heden gehouden openbare verkooping
van cokes in partijen van 100, 50, 10 en 5 hecto
liters, waren de hoogste prijzen ƒ38, 19.50, 4.20
en ƒ2; de laagste ƒ36, ƒ19, ƒ3.80 en 1.90.
Ter gelegenheid van den 70sten verjaardag werd
de bekende historicus en aardrijkskundige P. H. Wit
kamp Zaterdag in 't Paleis voor Volksvlijt eene eigen
aardige en den waardigen grijsaard passende hulde
gebracht, die door eene commissie, uit zijne vrienden
en vereerders, waarin de heeren A. C. Wertheim,
Martin Kalff en C. Dyserinck het moderamen uit
maakten, was voorbereid.
Te 12 uren vereenigde men zich in eene der bij
zalen, waar prof. M. De Vries uit Leiden den jubi
laris toesprak en zijne verdiensten voor geschied- en
aardrijkskunde in 't licht stelde. Doch het bleef niet
bij monde. Een vriendenrol werd den waardigen
grijsaard aangeboden, vervaardigd door de bekende
firma C. L. Van Langenhuyzen, naar het ontwerp van
dr. P. -J. H. Cuypers, met een fraai titelblad in
renaissance-styi, van denzelfden kunstenaar. In een
veelkleurigen bloemrand zijn de wapens van Neder
land, Amsterdam en Nieuwer-Arnstel en in 't mid
den de jaarcijfers 1816 30 October 1886 saam-
gebracht, omgeven door zinnebeelden van geschie
denis en aardrijkskunde. In sierlijk schrift staat in
't midden dezer smaakvolle omlijsting: „Den be
scheiden geleerde, den hulpvaardigen vriend, Pieter
Harmen Witkamp, op zjjn zeventigsten verjaardag.
Zjjne vrienden en vereerders."
Voorts bevat het album 300 handteekeningen
van deelnemers aan die hulde, waaronder die van
den minister Heemskerk, den burgemeester van
Amsterdam enz. De jubelaris werd toegesproken
door den heer Wertheim, voorzitter van het comité
voor dat huldeblijk. Dit bestaat in een fonds om
den waardigen grijsaard een onbezorgden ouden
dag te verzekeren. Nog werd het woord gevoerd
door den heer Rogge, namens het Aardrijkskundig-,
door den heer Van Eeghen namens het Oudheid
kundig Genootschap en door de heeren Martin Kalff
en Vorsterman Van Oye.
Bovendien ontving de heer Witkamp een bas-
relief portret, gegoten door de firma Becht
Dyserink, naar een model van Van de Bossche en
Greves, dat bij overlijden aan de universiteits
bibliotheek vervalt.
Van verschillende kanten kwamen blijken van
belangstelling in, als: een feestgave in enveloppe,
een gemakkelijke stoel van eenige Nieuwer-Am-
stelaren en o. a. een „Grusz aus der Ferne"
(Luxemburg) van den heer M. Lenz, lid van het
Institut Royal, met een versje. Nadat wandelend
een dejeuner was gebruikt, werd te 2 uren in de
groote zaal een feest-concert gegeven, waarop een
cantate van J. J. L. Ten Kate, muziek van Joh.
M. Coenen, werd uitgevoerd en waarin als solisten
optraden mevrouw B. Kerner en J. Rogmans,
terwijl het koor bestond uit alle leden van „Oefe
ning baart Kunst," onder leiding van Brandts
Buys. Diep geroerd dankte Witkamp voor zooveel
blijken van vriendelijke vereering.
„Eigen Haard" geeft o. a. een uitnemend gelij
kend en keurig uitgevoerd portret van Witkamp,
met eene levens- of liever persoonsbeschrijving van
den heer P. H. Craandijk.
In den Nederlandsehen Spectator wijdt J. G.
Frederiks een artikel aan den jubilaris.
Tot stads-apotheker te Gouda is benoemd de
heer E. Hoekstra, tweede apotheker aan het Binnen
gasthuis te Amsterdam.
De gemeente-begrooting voor 1887 is vastgesteld
in ontvangst en uitgaaf tot ƒ323,521.72.
Naar aan de „Amst. Crt." van vertrouwbare
zijde wordt medegedeeld, is de minister van jus
titie in onderhandeling getreden met het gemeente
bestuur van Amsterdam over de wenschelijkheid
van het al dan niet dragen van vuurwapenen door
beambten en agenten van politie. Naar men zegt,
zullen de inspecteurs en hoogere beambten bij de
politie van vuurwapenen worden voorzien.
Het stoomschip „Edam" vertrok 30 October
van Nieuw-York naar Amsterdam; de „Limburg,"
van Rotterdam naar Java, passeerde 30 Oct. Perim
de „Afrikaan," van Rotterdam naar Banana, is 30
Oct. Wight gepasseerd; de „Galand" is 29 Oct. te
Nieuw-York aangekomen; de „Conrad," van Batavia
naar Amsterdam, passeerde Gibraltar 30 Oct.de
„Drente" vertrok 30 Oct. van Batavia naar Rot
terdam.
Z. M. heeft den luit.-kol. J. M. G. Randhare,
van het 1ste reg. huzaren, op zjjne aanvrage, op
pensioen gesteld en het bedrag van het pensioen
bepaald op ƒ1800 's jaarsden heer L. F. Deeren
tijdelijk, namelijk voor den tijd van vijf jaren, be
noemd en aangesteld tot off. van gez. 2de kl. bij
het leger in Ned.-Indie.
Gemengd Nieuw*.
Vonnis wijzende in de verleden week
behandelde rechtzaak nopens den looddiefstal van
het dak van het voormalig „Hotel Bossche Veer
huis" te 's-Hage, veroordeelde de Haagsche recht
bank heden den lsten beklaagde tot 6 maanden
gevangenisstraf, terwijl de 2de beklaagde bjj gebrek
aan bewijs werd vrjjgesprokon.
De jongen, die een agent van politie op het
Buitenhof een slag in het aangezicht had toege
bracht, toen de beambte hem bjj eene gelegenheid
den doortocht belette, werd tot 15 dagen gevange
nisstraf veroordeeld.
Men meldt ons uit Noordwjjk: De
dag van 29 Oct. 11. was een ware feestdag voor
deze gemeente. Immers aan de nieuw-opgerichte
stoomfabriek van verduurzaamde levensmiddelen
„Anna", welke fabriek in den nacht van 20 op 21
Juli 11., dus ruim 3 maanden geleden, door brand
werd vernield, waardoor bjj velen een traan aan
het oog ontrolde, omdat deze fabriek aan vele handen
werk verschafte, aan deze fabriek werd de laatste
sluitsteen gelegd aan den 20 meter hoogen schoor
steen. De genoemde fabriek werd in 1882 gesticht
door den heer W. A. Blokhuis, die haar toen
den naam gaf van „Anna" (naar de moeder
van den heer W. A. Blokhuis). Een algemeene
juichkreet ging op toen de sluitsteen door den heer
W. A. Blokhuis was aangebracht, en uit veler
monden klonk de wensch dat de heer Blokhuis en
diens compagnon, de heer Van Warmelo, dezen
schoorsteen lang mochten zien rooken, tot bloei der
zaak en tot zegen der gemeente Noordwjjk.
De fabriek is met den grootsten spoed herbouwd.
De vlag wappert reeds in den nok. Dit alles doet
vermoeden, dat men spoedig geheel gereed zal zijn
met den bouw dezer fabriek, welke steeds het dool
was van den heer W. A. Blokhuis, om zjjtr vermogen
daaraan op te offeren."
Te Haarlemmermeer is Zaterdag-
ochtend de boerderij der familie Gevers Van Ende
geest, in huur bjj G. J. J. Geertzema, Hoofdweg JJ 11,
voor tweederden afgebrand. Het bewoonde gedeelte,
het zomerhuis, de bergen met koren, twee schuren
en de meeste gereedschappen zjjn behouden geble
ven. De oorzaak is onbekend. De woning en de
gereedschappen waren verzekerd. De nieuwe spuit
van Hoofddorp deed voor het eerst dienst en vol
deed goed.
Zaterdag kwam te Sehoveningen
aan schipper A. Baak, die rapporteert dat hem
door een Belgischen visscher 30 netten zijn afge
kapt, waardoor hjj moest huiswaarts keeren.
Uit Meppel schrjjft men dd. 29 Oct.:
Toen de Meppeler stoomboot, komende van Am
sterdam, hedenavond halverwege in de sluis was,
bemerkte een der matrozen, dat er iets in de schroef
was geraakt.
Meenende dat het een eind touw zou zjjn, be
proefde hij met een haak het weg te nemen. Niet
een touw, maar het ljjk van een man werd echter
naar boven gehaald. Hjj was Maandag-morgen met
de boot van Assen gegaan om te Zwartsluis hooi
te koopen. Hoe en wanneer hjj te water is geraakt,
weet men tot heden niet. Een portemonnaie mot
eenig geld had hjj nog bij zich.
Zaterdag-voormiddag is het boeren-
erf „Het Vree" in den Nieuwenhuishoek te Ruurloo,
totaal afgebrand. Een paard en een paar varkens
kwamen in de vlammen om. Alles was verzekerd.
Oorzaak van den brand onbekend.
Onder dagteekening van 14 Sept. 1886
schrijft een vroegere Zwollenaar van de grenzen
van Transvaal o. a. het volgende:
Het is hier tegenwoordig in één woord een